Helgarpósturinn - 11.05.1995, Blaðsíða 14

Tómasar Á. Tómas-
SONAR hefur notið
mikilla vinsælda frá
því að hann var
formlega opnaður
miili jóla og nýárs.
Forráðamenn Borg-
arinnar hyggjast
brydda upp á þeirri
nýjung með hækk-
andi sól að hafa
hluta af Skuggabarn-
um undir berum
himni. Um þessar
mundir er verið að
byggja verönd úti í
porti fyrir aftan
Borgina sem verður
tekin í notkun síðari
hluta þessa mánaðar
ef áætlanir ganga eft-
ir. Gestir Skugga-
barsins munu ekki
alfarið þurfa að
treysta á gott skap
veðurguðanna til
þess að geta spókað
sig úti við því ákveð-
ið hefur verið að
reisa tjald yfir ve-
röndina til þess að
hlífa gestum fyrir of-
ankomu. Einnig verð-
ur gaskýrídurum
komið fyrir undir
tjaldinu svo engum
verði kalt...
„Otrúlegt en satt
fékk maðurinn
ekki nema tíu
mánaða fangeisis
dóm, að mínu
mati hefði hann
átt að fá minnst
20 ára fangelsis-
dóm fyrir tilraun
til manndráps,"
segir Magnús
Skarphéðinsson
um mann sem sí-
fellt reyndi að
keyra hann niður.
nema örfá símtöl enda falli fólk
oft frá kærunum. Hann bendir
jafnframt á að alls ekki allar hót-
anir sem eigi sér stað hér á
landi berist inn á borð þeirra.
Kristján Ingi Kristjánsson, yfir-
maður fíkniefnadeildar lögregl-
unnar, segir sína menn fá nokkr-
ar hótanir á ári en sem betur fer
sé lítið um efndirnar. Kristján
neitar að fara ofan í einstök mál
en segir þá bregðast þannig við
að þeir reyni að „settla" málin
og það takist oftast.
pósturinn hefur heimildir fyrir
því að komið hafið fyrir að hót-
anirnar gegn fíknó hafi gengið
nokkuð lengra en það að hafa
legið í orðunum einum. Ein-
hverju sinni hafi til að mynda
íslendingar hafa löngum státaö sig af því aö geta gengið óhultir niður
Laugaveginn. Skiptir þá engu hvort um er að ræða þekkt fólk eða
óþekkt. Samkvæmt upplýsingum úr dómsmálaráðuneytinu berast þó
þangað af og til upplýsingar um að háttsettum embættismönnum
hafi verið hótað, um dónalegar símhringingar í þeirra garð eða af
eignaspjöllum. Aðrir í skotlínu samfélagsins eru lögreglumenn,
sérstaklega þeir sem starfa innan fíkniefnadeildarinnar, fólk með
umdeildar skoðanir og síðast en ekki síst fjölmiðlafólk.
Magnús Skarphéðinsson
Petta var auðvitað
ekkevt amad en
naovðlflraun
Miðað við fjölda hótana sém
dunið liafa á Magnúsi Skarphéðins-
syni „hvalavini“ undanfarin ár
spyr maður ekki hvort heldur
hver sé eftirminnilegasta uppá-
koman?
„Eftirminnilegast er þegar
keyrt var á mig uppi á gangstétt
og reynt að.drepa mig, ég man
ekki hvort það var 1989 eða ‘90.
Fyrst ók bílstjórinn á mig þar
sem ég hjólaði á götunni, svo þar
sem ég stóð á gangstéttinni og
ekki nóg með það, heldur var
einnig reynt að keyra á mig þar
sem ég lá í götunni. Þetta voru
því alls þrjár atrennur."
Atburður þessi átti sér stað á
Laugaveginum um fimmieytið á
fimmtudegi. Það var góðviðris-
dagur og því tugir manna á gangi
upp og niður götuna.
„í miðjum manndrápstilraun-
um sínum galaði maðurinn út uin
gluggann: Helvítis svikarinn þinn!
— bara af þvf ég er ekki sömu
skoðunar og þjóðrembulygararn-
ir í hvalamáium. Að ipínu viti var
þessi maður bara fulltrúi þjóðar-
innar að vinna skltverk sein varð
að gera. Hann er ekki geðsjúkling-
ur og hafði engan ferii að baki, en
var samt einhver vandræðamað-
ur. Hann var bara óvanalega reið-
ur og vitlaus.“
En þetta var ekki í fyrsta sinn
sem þessi maður réðst til atlögu
við Magnús því nokkru áöur
hafði sami maður keyrt utan f
hann án þess að Magnús áttaði
sig á hvað iægi að baki. „í annarri
atrennu kastaðist ég upp á bílinn
og lá í framrúðunni og síðan ók
hann með mig tíu til fimmtán
metra áður en ég rúllaði niður af
bílnum.
Ótrúlegt en satt fékk maðurinn
ekki nema tíu mánaða fangelsis-
dóm,“ segir Magnús. Að mínu
mati hefði hann átt að fá minnst
tuttugu ára fangelsisdóm fyrir
manndráp. Þetta er auðvitað ekk-
ert annað en morðtilraun."
Að auki segist Magnús hafa
fengið nokkur hundruð símahót-
anir. „Það er varla að maður þori
að segja frá því opinberlega; það
er búið að rekja einhver lifandis
býsn af þessum símtölum en ég
fæ aldrei að vita hver þetta er.
Þegar ég spurði af liverju ég fengi
ekki að vita hver þetta væri sagði
Ágúst Geirsson bæjarsímstjóri,
sem heldur verndarliendi yfir
þessu fólki, þessa ódauðlegu
setningu: Við erum hræddir við
að segja þér hver þetta er vegna
þess að þú gætir hringt í fóikið
og ónáðað það. — Þá sagði ég:
Já, Ágúst, ég myndi sko hringja í
það og ónáða það!“
Fyrir um tveimur árum átti sér
svo stað heldur óhugnanlegur at-
burður við heimili Magnúsar. Álft
hafði verið hengd í snöru við úti-
dyrnar. Á meðfylgjandi miða stóð
ritað: Magnús, ef þú hættir þessu
ekki fer svona fyrir þér. „Þrátt
fyrir að þetta væri hrein og klár
lífiátshótun höfðu menn engan
áhuga á að rannsaka málið. Kurt-
eisu, hugumprúðu mennirnir
hans Böðvars Bragasonar gerðu
ekkert í því máli frekar en öðrum.
Fyrst var ég rekinn með það til
RLR, sem rak mig með það til lög-
reglunnar í Reykjavík. Þaðan var
málinu aftur vísað til RLR en þeg-
ar þeir svo ráku mig-með það aft-
ur til Böðvars Braga gafst ég
upp.“ ■
■/eltur um hvort, að
mmnsta kosti, æðstu embættis-
manna þjóðarinnar væri nógu
vel gætt komu úpp fyrir um ári
síðan þegar þáverandi og núver-
andi dómsmálaráðherra, Þor-
steini Pálssyni, var ásamt Magnúsi
Óskarssyni borgarlögmanni, hót-
að lífláti af vopnuðum geðsjúk-
um manni sem útskrifaði sig
sj'álfur af Kleppspítalanum.
Skildi sjúklingurinn eftir sig bréf
á spítalanum þar sepi hann hót-
aði að ráða þessa tvo menn af
dögum. Þegar starfsmenn spítál-
ans ráku augún í bréifíð íétu þeir
lögregluna undir eins vita og var
Víkingasveitin kölluð út. Vökt-
uðu þeir híbýli geðsjúka manns-
ins og reyndu að grennslast fyrir
um ferðir hans þar sem ekki var
vitað um hvar hann héldi sig.
Rúmum tveimur sólarhringum
síðar var hann handtekinn. Sam-
kvæmt upplýsingum frá Guð-
mundi Guðjónssyni yfirlögreglu-
þjóni hafði bifreið ráðherrans þá
þegar orðið fyrir einhverjum
skemmdum. Við leit á heimili
mannsins fundust haglabyssa,
riffill og skammbyssa sem þýðir
að maðurinn hafði fulla burði til
þess að láta verða af hótun sinni.
Það að maðurinn hafi getað út-
skrifað sig sjálfur merkir að hann
hafi ekki verið sviptur sjálfræði.
En það er ekki gert nema að nán-
ustu ættingjar geti sýnt fram á
að viðkomandi geti verið sjálfum'
sér ög öðrum hættulegur. Eftir
að þessi atburður átti sér stað er
ekki vitað um afdrif sjúklingsins
Eiríki Jónssyni var bent á af
lögregiunni hvað bandarísk-
ur heimilisfaðir myndi gera
í hans stöðu, hann myndi
nota skotvopnið.
enda lögreglan ófús að tjá sig urn
einstök mál. Jafnframt neitaði
dómsmálaráðherrann alfarið að
tjá sig um málið og sá ekki tilefni
til þess að bæta vernd æðstu
embættismanna íslands í ljósi
jressa.
RAIUIUSÓKMARLÖG-
REGLUIVIArarai HOTAÐ
LIFLATI I RETTARSAL
í júlí 1994 var svo rannsóknar-
lögreglumanni hótað lífláti í rétt-
arsal af sakamanni. Hótunin
beindist einnig að fjölskyldu
hans og voru börn hans sérstak-
lega nefnd. „Maður unir því að
sjálfsögðu ekki, enda engin
ástæða til,“ sagði rannsóknarlög-
reglumaðurinn sem vildi ekki
láta nafn sitt koma fram, en mál-
ið var umsvifalaust kært enda
fór það fram fyrir opnum tjöld-
um í réttarsal. Eftir því sem næst
verður komist hefur ákæra verið
gefin út í málinu; Iíflátshótun
varðar enda við hegningarlög.
„Lögreglan fær ýmislegt framan í
sig og það er ærin ástæða til
þess að vera vakandi og láta að
minnsta kosti vita af hótuninni.
Því ef eitthvað gerist eru heima-
tökin hægari,“ sagði sami rann-
sóknarlögreglumaðurinn.
BÍLSTJÓRIIUM „LÍF-
VORÐUR" FORSETAMS
Almennt njóta æðstu embætt-
ismenn íslenska ríkisíns engrar
verndár enda ekki talið að þeir
þurfi hennar við. Sá sem kemst
til dæmis næst því að vera.„líf-
vörður" forseta Islands, frú Vig-
dísar Pinnbogadóttur, er bílstjór-
inn hennar sem alltaf er skammt
undan þar sem forsetinn er á
ferð, að minnsta kosti hér innan-
lands. Þá má geta þess að á dyra-
verðina í stjórnarráðinu er litið á
sem einhvers konar „lífverði“.
Fullvíst þykir hins vegar að ein-
staka ráðamenn þjóðarinnar,
menn á borð við forsætisráð-
herra, búi yfir eigin öryggiskerfi,
nokkuð öflugu, á sínu heimili
sem tengt er við einkarekin ör-
yggisþjónustufyrirtæki og eru
því lögreglunni óviðkomandi.
„Dómsmálaráðuneytið hefur
ekki gefið út fyrirmæli um hvern-
ig taka skuli á hótunum, einfald-
lega vegna þess að við höfum
verið það heppin hér á landi að
það hefur ekkert komið fyrir,“
Þorsteinn Pálsson sá ekki
ástæðu til að auka vernd
æðstu embættismanna rík-
isins eftir að geðsjúkur
maður, vel vopnum búinn,
hótaði honum lífláti.
sagði Sigurður Tómas Magnússon,
starfsmaður ráðuneytisins, í
samtali við póstinn. „Á meðan
ekkert kemur fyrir lítur fólk svo á
að peningunum sé betur varið í
eitthvað annað. Það hefur þó
komið fyrir að lögreglan hefur
verið beðin um að hafa sérstakar
gætur með tilteknum húsum, en
sjaldnast hefur það leitt til hand-
töku.“
EKH> í VEG FVRIR
LOGREGLUMAIUIU
„Ef einhverjum er hótað eru
viðbrögðin í samræmi við hótun-
ina,“ segir Guðmundur Guðjóns-
son yfirlögregluþjónn. Hann seg-
ir lítið annað hafa verið gert en
kom fram hér að ofan í máli Þor-
steins Pálssonar þar sem hann
óskaði ekki neins sjálfur.
„Það kemur þó fyrir að ein-
staka menn leggi fram einhverjar
óskir en það er mjög sjaldgæft
enda líflátshótanir fátíðar.“
Guðmundur segir að flestar
hótánirnar sem hann viti af bein-
ist að lögreglumönnum, þó eink-
anléga þeim sem starfi í fíkni-
efnadeild lögreglunnar. „Þegar
verið er að hafa afskipti af erfiðu
fólki er það oft með hótanir. Al-
gengt er að þetta séu líflátshót-
anir en oftar þó hótanir þess eðl-
is að viðkomandi ætli að beita
sér fyrir því að lögreglumennirn-
ir verði reknir úr starfi," segir
Guðmundur.
Eins og áður kom fram varðar
líflátshótun við hegningarlög og
Jtví fer málið í hendur Rannsókn-
arlögreglu ríkisins. Samkvæmt
upplýsingum Harðar Jóhannes-
sonar, yfirrannsóknarlögreglu-
manns hjá RLR, er afar sjaldgæft
að embættinu berist alvarlegar
hótanir. „Við erum hins vegar
alltaf að fást við alls kyns síma-
mál og þá alls ekki endilega þar
sem þekkt fólk á í hlut.“ Hann
segir að af þeim séu ekki rakin