Helgarpósturinn - 21.09.1995, Blaðsíða 6

6
RMMTUDAGUR 2L SEPTEMBER1995
X
Póstur og sími ætlar að eyða 150 milljónum króna á þessu ári í kapal sem sjónvarpsstöðvarnar hafa
takmarkaðan áhuga á. Á næstu tíu árum er áætlað að fyrirtækið verji um tveimur milljörðum króna í
þessa fjárfestingu, sem ekki er fyrirsjáanlegt að skili sér aftur.
Milljarðar í sjónvarpskapal
sem enginn vill kaupa
í nóvember stefnir Póstur og
sími að því að taka í notkun
fyrsta áfanga í víðtæku breið-
bands- eða kapalkerfi sem mun
bjóða upp á mögulega teng-
ingu við 10.000 íbúðir á Reykja-
víkursvæðinu. Samkvæmt upp-
lýsingum frá fyrirtækinu er
Jafet Ólafsson, Stöð tvö. „Það er ntiklu ódýrara að
fara í gegnum loftið og enginn rukkar okkur um
það.“
þessi áfangi einungis hugsaður
fyrir dreifingu sjónvarpsefnis,
en undirbúningur að breið-
bandsvæðingunni hefur staðið
í um það bil tíu ár. Hugmyndin
er að 10.000 íbúðir tengist kerf-
inu á ári næstu árin uns
hringnum er lokað og öll fyrir-
tæki og heimili á
landinu hafa
möguleika á að
tengjast inn á
kerfið. Jón Þór-
oddur Jónsson, yf-
irverkfræðingur í
sambandadeild
Pósts og síma,
sem hefur yfir-
umsjón með
breiðbandsvæð-
ingunni, segir
áætlun fyrirtæk-
isins miðast við
tíu ár, en í ár
voru um 150
milljónir króna
lagðar í fram-
kvæmdina. Á
næsta ári er hug-
myndin að verja
200 milljónum
króna til verksins
og reikna má
með að árlegur
kostnaður þar til
kerfið er fullgert
verði einhvers
staðar nálægt
þeirri tölu. Því
má áætla að
heildarkostnaður við breið-
bandsvæðinguna verði ekki
undir tveimur milljörðum
króna að núvirði. Áhöld eru
um hvernig þessi fjárfesting á
að skila sér aftur til Pósts og
síma, en þeir forsvarsmenn ís-
lensku sjónvarpsstöðvanna
sem blaðið talaði við sögðu
engin áform uppi um að nýta
þessa þjónustu fyrirtækisins í
nánustu framtíð.
KAPALSJONVARP
A UIUDAIUHAL!
ERLENDIS
Einn heimildamað-
ur blaðsins, sem
þekkir vel til dreif-
ingar á sjónvarps-
efni, segir fjárfest-
inguna ævintýra-
lega og að yfirmenn
Pósts og síma séu á
nálum því þeir sjái
ekki fram á neinar
tekjur til að standa
straum af henni.
í Bandaríkjunum,
þar sem hvað mest
hefð er komin á
dreifingu sjónvarps-
efnis um kapal, eru
þeir sem reka
áskriftarsjónvarps-
stöðvar í auknum
mæli farnir að líta á
VHF- útsendingar
sem vænlegri kost,
því miklar framfarir
hafa orðið í þess konar mót-
tökuútbúnaði og afruglurum.
Kapalfyrirtækin taka fast gjald
hjá sjónvarpsstöðvunum fyrir
notkun á kaplinum og vegna
aðstöðu sinnar hafa þau
ákveðið tak á viðkomandi
stöðvum.
Samkvæmt heimildum Póstsins
hefur verið rætt um að taka
15.000 krónur í inntökugjald af
væntanlegum notendum kap-
alsins, en auk þess verði þeim
gert að greiða 100 krónur fyrir
hverja sjónvarpsrás á mánuði.
Ljóst er að þótt hér sé um tölu-
Ahöld eru um fwernigþessi
fjárfesting á að skila sér aftur
til Pósts og sfma, en þeir for-
svarsmenn íslensku sjónvarps-
stöðvanna sem blaðið talaði
við sögðu engin áform uppi um
að nýta þessa þjónustu fyrir-
tœkisins í nánustu framtfð.
verða gjald-
töku að ræða
tæki langan
tíma fyrir breið-
bandskerfið að borga sig upp.
Munurinn á gæðum
útsendinga í gegnum
loftið og um kapal er
óverulegur og því erf-
itt að koma auga á
ástæður þess fyrir nú-
verandi greiðendur
áskriftarsjónvarps að
leggja út í fjárfestingu
í breiðbandinu. For-
sendur breiðbands-
notkunar koma að
vísu til með að breyt-
ast hratt á næstu ár-
um, en eins og áður
sagði er fyrsti áfangi
breiðbandsvæðingar-
innar einungis miðað-
ur við dreifingu sjón-
varpsefnis og bæði
Sjónvarpið og Stöð
tvö hafa þegar fjárfest
í öflugum dreifingar-
kerfum.
Jón Þóroddur Jónsson:
„VaBð eykst með þessu kerfi“
Hver er arðsemin af fjárfest-
ingu í breiðbandi og hvemig á
hán að skila sér?
„Eins og fjárfestingar okkar
hafa gert hingað til; notendur
greiða kerfið með notkun
sinni. Síminn er rekinn þannig
að hann skilar engum öðrum
hagnaði en því sem greitt er á
hverju ári í ríkissjóð og gjöldin
á hverjum tíma eru miðuð við
að fyrirtækið standi undir sér.
Allar framkvæmdir Pósts og
síma undanfarin tuttugu ár
hafa skilað sér í verulega lækk-
uðum gjöldum til notenda.“
Hafa átsendingaraðilar sjón-
varpsefnis sýnt þessu áhuga?
„Jájá, það hafa allir sýnt
þessu áhuga, bæði Stöð tvö og
þessir nýju aðilar. Þetta hefur
aðeins verið kynnt fyrir Ríkis-
útvarpinu og ég býst við að
þeir hafi áhuga líka.“
Ná er Stöð tvö báin að fjár-
festa í nýjum afruglurum fyrir
hundruð milljóna króna. Finnst
þér ekki hœpið að álykta að
þeir haetti með þá og snái sér
að kaplinum?
„Nei, það eru ýmsir mögu-
leikar á því og það væri alveg
hægt að nota afruglarana á
okkar kerfi. Ávinningur not-
andans er sá að hann fær
miklu meiri gæði og þarf ekki
Jón Þóroddur Jónsson, yfirverkfræðingur Pósts og
síma. „Það hafa allir sýnt þessu áhuga, bæði Stöð
tvö og þessir nýju aðilar. Þetta hefur aðeins veríð
kynnt fyrir Ríkisútvarpinu og ég býst við að þeir hafi
áhuga líka."
að vera með loftnet, sem þarf
að halda við og endurnýja
reglulega, uppi á húsinu hjá
sér. Veður og annað þess hátt-
ar hefur miklu
minni áhrif á
gæði útsending-
arinnar auk þess
sem breiðbandið
hefur fleiri kosti.
Ávinningur
Stöðvar tvö og
annarra sem
hafa hug á að
koma efni inn á
svona kerfi er að
þarna fá þeir
breitt kerfi með
nánast ótak-
markaðri flutn-
ingsgetu og ýms-
um nýjum þjón-
ustumöguleik-
um. Þá geta þeir
boðið miklu
meira og marg-
breyttara efni en
í dag.“
Heldurðu að
sjónvarpsnotend-
um finnist ekki
nóg að greiða af-
notagjöldin svo
ekki bœtist ofan á
þá upphœð stofn-
gjald og afnota-
gjald af kaplinum sjálfum?
„Það á alveg eftir að Iáta
reyna á það og það ætlum við
að gera. Valið eykst með þessu
kerfi og það verður hægt að
kaupa miklu meiri þjónustu í
gegnum það. í framtíðinni opn-
ast tvíátta möguleiki með kerf-
inu og þá geta menn átt með
sér tvíátta samband í gegnum
tölvur og til dæmis farið í leiki
sem þurfa últrabandbreidd
svo hægt sé að flytja upplýs-
ingarnar á milli. Símakerfið
nær ekki að flytja þessar upp-
lýsingar í dag og Jjað eru ýmsir
svona möguleikar sem ég kann
ekki einu sinni alla að telja.“
Ná ert þá að tala um þá sem
kœmu til með að nýta sér þessa
nýju möguleika. Hvað með alla
hina sem œtla bara að vera
með sjónvarp eins og við þekkj-
um það nána?
„Eg held að þeir notendur
sem sjá að þeir geta fengið
meiri gæði með nýja kerfinu
komi til með að fá sér það og
eins þegar fólk þarf að fara að
endurnýja loftnet, þá beri það
saman þann kostnað og stofn-
gjaldið hjá okkur.“
Þannig að þá hefur engar
áhyggjur af að þessi fjárfesting
skili sér ekki?
„Nei, langt því frá. Allur fjár-
málaheimurinn veit að hvergi
er hægt að leggja fé í öruggari
fjárfestingu en fjarskiptakerfi
framtíðarinnar.“
EFAST UM
AUKIN GÆDI
Jafet Ólafsson, sjón-
varpsstjóri Stöðvar
tvö, segir íslenska út-
varpsfélagið hafa fylgst mjög
vel með því sem Póstur og
sími er að gera í sambandi við
kapalvæðinguna. „Við munum
íhuga það í framtíðinni hvort
við förum með eitthvað
af þjónustu okkar inn á
kapalinn, en það er ekk-
ert sem kallar beint á
það á þessu stigi máls-
ins,“ segir hann. „Það er
miklu ódýrara að fara í
gegnum loftið og enginn
rukkar okkur um það.
Notkunin á kaplinum má
náttúrulega ekki kosta
mikið, því í dag greiðir
notandinn ekkert fyrir
þá jyjónustu að fá sjón-
varpssendinguna heim
til sín ef hann á gott loft-
net og góða tengingu.
Sumir segja aðeins meiri
gæði á kapli, en ég dreg
það í efa. Ég hef séð út-
sendingu um kapal og
munurinn er ekki merkj-
anlegur. Loftnetin eru
orðin það góð í dag og
jyau þjóna sama til-
gangi."
Pétur Guðfinnsson, Sjónvarpinu. „Hin almenna
dagskrá Sjónvarpsins verður að fara áfram um
þetta opna kerfi okkar."
á markaðnum bendir hann á
að það verði að hafa dreifikerfi
sem er opið öllum og það hafi
þegar fjárfest í ótal sendi-
stöðvum sem ná til nær allra
landsmanna. „Þeir sem búa
enn við slæm skilyrði eru í
slíku dreifbýli að kapallinn
mun ekkert hjálpa þeim,“ segir
Pétur. „Hin almenna dagskrá
Sjónvarpsins verður því að
fara áfram um þetta opna kerfi
okkar. Hins vegar gæti komið
upp spurning um aðra rás á
vegum Sjónvarpsins fyrir kvik-
myndir sem greitt væri sér-
staklega fyrir, en mér sýnist
SJONVARPIÐ
AFRAM MED
OPIÐ KERFI
Pétur Guðfinnsson, fram-
kvæmdastjóri Sjón-
varpsins, segir menn þar
á bæ „ekki hafa hugleitt
neina sérstaka notkun á
þessum kapli Pósts og
síma, hvorki nú né í nán-
ustu framtíð“, eins og
hann orðaði það. Hann
kveðst hafa haft af því
spurnir að forsvars-
mönnum íslenska sjón-
varpsins hf. finnist Póst-
ur og sími dýrseldur á
ljósleiðarann og því ætli
þeir að koma sér upp
eigin örbylgjukerfi. Varð-
andi stöðu Sjónvarpsins
„Peirsem búa enn
við slœm skilyrði eru
í slíku áreifbýli að
kapallinn mun ekk-
ert hjálpa þeim,“
segirPétur. „Hinal-
menna dagskrá Sjón-
varpsins verðurþví
að fara áfram um
þetta opna kerfi
okkar.
aðrir nú vera búnir að taka af
okkur ómakið og krafan á okk-
ur verði alltaf sú að öll þjóðin
nái útsendingum okkar. Ég
held það væri því ekkert vel
séð ef við kæmum upp ein-
hverju einkasjónvarpi fyrir
Reykjavík og nágrenni í gegn-
um kapal. Við erum þjóðar-
sjónvarp og gerum okkur það
ljóst."