Alþýðublaðið - 02.06.1976, Blaðsíða 8

8 ÚR YMSUM ATTUM
Miðvikudagur 2. júní 1976.
/öu-
bláóiö
SÓÐASKAPUR OG HREINLÆTI.
UMHVERFI VERKSTÆÐA OG VERK-
SMIÐJA -
ÓALANDI OG ÓFERJANDI SÓÐAR
Á FERÐ UM LANDIÐ. - NAUÐSYN
Á REFSINGU FYRIR SÓÐASKAP
Sóðaskapur og hreinlæti.
I góða veðrinu undanfarna
daga hefur mátt sjá fjölda fólks
vinna i görðum sinum og viðar
við að hreinsa rusl, sem safnað-
ist á vetrinum, stinga upp, lag-
færa, setja niður blóm og hlúa
að gróðri. Þá hefur hreinsunar-
deild Reykjavkurborgar unnið
mikið verk, götur hafa verið
þrifnar og allt umhverfið tekið á
sig nýjan og fallegri blæ.
Reykjavik er ákaflega hrein-
leg borg, ef tekiö er mið af ýms-
um erlendum borgum, sem
margir fslendingar hafa heim-
sótt. Á undanförnum árum hef-
ur umgengni manna i borgum
og bæjum og úti i náttúrunni
batnað til muna. Samt er margt
ðgert i þeim efnum.
Viða liggja ruslahrúgur fyrir
augum vegfarenda, drasl og
margvislegur óþverri, sem
auðvelt er og kostnaðarlitið að
fjarlægja. Menn eru bara svo
vanirað hafa þetta fyrir augun-
um, að þeir eru hættir að taka
eftir þvi. Stundum skortir lika
framtakssemina.
Gott fordæmi.
Oft verður sóðaskapur tals-
verður i kringum fjölbýlishús,
þar sem enginn telur það skyldu
sina að þrifa. Fyrir nokkru
ákvað hússtjórn i einu stærsta
fjölbýlishúsi landsins, að biðja
ibúana að eyða nokkrum
klukkustundum á laugardegi til
að taka til á lóðinni. Þátttaka
var mjög mikil. Foreldrar fóru
út með börn sin, og flestir höfðu
ánægju af verkinu. Það var
einnig ótrúlegt hve miklum
breytingum umhverfi hússins
tók. Þar voru ekki lengur plast-
dræsur, steinar og glerbrot,
heldur hreint og þrifalegt.
Slikur samhugur eykur sam-
ábyrgð ibúanna gagnvart um-
hverfi sinu. Þeir, sem taka þátt i
slikri hreingerningu, eru lík-
legri en aðrir til að beygja sig
eftir hverskonar rusli á lóð
hússins og koma þvi á réttan
staö.
Umhverfi verkstæða.
Mesti sóöaskapurinn á höfuð-
borgarsvæðinu er i kringum
hverskonar verksmiöjur og
verkstæði. Þetta geta menn séð,
ef þeir ganga um iönaðarhverfi
og þar sem bilaverkstæði eru. Á
þessu eru þó undantekningar.
Nokkrir eigendur verksmiðja
hafa gert sér far um að snyrta
umhverfi þeirra og er það til
mikillar fyrirmyndar. Ein
stofnun i Reykjavik skarar
fram úr á þessu sviði, en það eru
Rafmagnsveitur Reykjavikur.
Allt umhverfi húsa og athafna-
svæða þessarar stofnunar er svo
snyrtilegt að það gæti verið öðr-
um skóladæmi um það hvernig
fara á að.
Hér á Alþýöublaðinu höfum
viðhins vegar sóöaskapinn fyrir
augunum á hverjum degi. Fyrir
neðan hús það, sem Alþýðublað-
ið er i við Siðumúla 11, eru bif-
reiðaverkstæði. Svæðið á milli
húsanna er þakiö ónýtum og
ryðguðum bilum, vélarhlifum,
hljóðkútum, felgum, rörum,
kössum og öllu þvi skrani, sem
nöfn um tjáir að nefna. Enginn
virðist hafa eftirlit með þvi, að
þarna verði þrifið: menn
treysta kannski á það, aö ó-
þverrinn sést ekki frá götunni.
Þó mætti ætla að þarna lægju
talsverö verömæti i brotajárni.
Umhverfi sveitabæja.
Viða i sveitum landsins hafa
bændur gert mikið átak til auk-
ins þrifnaðar. Jafnvel er farið
að veita verðlaun fyrir snyrti-
legasta umgengni, og er það vel.
En ekki hafa allir hlustað á
hvatningar forráðamanna land-
búnaðarins. — Fyrir nokkru
flaug ég i góöu veðri yfir ölfusið
og Flóann. Þar var gaman að
sjá niður á snyrtilega bæi, þar
sem vart sást hrukka eöa blett-
ur, vel gengið frá vélum og
tækjum, hús vel máluð og allt
vel girt.
Það var þvi hörmulegra að
lita niöur á býli þar sem sóða-
skapurinn var slikur, að ekki
verður meö orðum lýst. Gamlar
sláttu — og rakstrar vélar lágu
eing og hráviði um allt, svo og
sundurteknar dráttarvélar,
mykjuhaugar höfðu hlaðizt upp,
hús voru ómáluð og illa farin,
járnið ryðgaö, girðingar fallnar
og allt var svart og óhrjálegt.
Þvi miður er þessi sjón allfeof
algeng, þegar ekið er um þjóð-
vegi landsins. Sumstaðar
mætti draga þá ályktun, að
bændur keyptu nýjar vélar á
hverju ári og köstuðu þeim
gömlu i hauga. Hús eru látin
hanga uppi þar til þau hrynja
sjálf, í stað þess að jafna þau við
jörðu. Bændur spara málningu
á útihús og ibúðarhús, sem mis-
skilinn sparnaður, þar eð kostn-
aöur verður mun meiri, þegar
skipta þarf um ónýtt og ryðgað
járnið. En viðhaldsleysi á hús-
um á ekki aðeins við um bænd-
ur.
Umgengnin við landið
Þótt talsvert hafi áunnizt til
að fá almenning til að ganga
betur um land sitt, er langur
vegur frá að þar sé allt I sóman-
um. Við marga fegurstu staði
landsins er umgengni slík, að
ætla mætti að villimenn hefðu
farið þar um. Niðursuðudósir,
plastumbúðir og fleira liggur á
fögrum vatnsbökkum, þar sem
„náttúruunnendur” hafa tjald-
að eða hafzt við dagstund. Hjól-
barðar bifreiða hafa skorið viö-
kvæman jarðveg og skilið eftir
ljót ör. Hinir „jeppaóðu” láta
sig ekki muna um að aka upp
fjallshliðar, eftir grasigrónum
hjöllum og mosembum. Slika
menn á að svipta ökuleyfi. —
Sem dæmi um umgengnina þarf
aö hafa mann i fullu starfi við
Mývatn, eina mestu náttúru-
perlu landsins, aöeins til að
hirða óþverrann eftir ferða-
mennina.
A þessu verður að verða breyt-
ing.
Sóðar að upplagi?
Liklega er það sama fólkið,
sem gengur illa um hús sin og
hýbýli og þaö sem hendir tóm-
um flöskum og umbúðum út úr
bilum hvar sem það er á vegi,
hrækir og skirpir i allar áttir ,
brýtur og bramlar og ber ekki
virðingu fyrir neinu. 1 Bretlandi
varðar það sektum að fleygja
drasli út úr bil. Það varðar sekt-
um að vera sóöi. — Slikar refs-
ingar þyrfti að ákveða hér á
landi, og þessum sóðum skyldi
enginn hlifa. Þeir eru þjóðaró-
sómi. —ÁG
Borgarfjarðarbrúin k
Sunnudaginn 29. mai sl. gekkst
Junior Chamber i Borgarnesi
fyrir almennum fundi um bygg-
ingu brúar yfir Borgarfjörð.
Framsögumenn voru þeir Hall-
dór E. Sigurðsson Samgönguráð-
herra, Helgi Hallgrimsson yfir-
verkfræðingur og Húnbogi Þor-
steinsson sveitastjóri, og svöruðu
þeir jafnframt fyrirspurnum
fundargesta.
Fyrstur tók til máls Halldór E.
Sigurðsson og ræddi hann einkum
um brúna með tilliti til gagnsemi
hennar fyrir Borgarnes og nær-
liggjandi héruð. Lagði hann
áherslu á að þar sem mikill hluti
flutninga til Borgarness færi
landleiðina, yrði þessi samgöngu-
bót til þess að vöruverð lækkaði
þar sem vegalengdir minnkuðu
og hægt yröi aö nota stærri
flutningstæki. Einnig minnti hann
á að með tilkomu brúarinnar
auðvelduðust allir sjúkraflutn-
ingar 1 héraðinu. Næsta sjúkra
hús væri á Akranesi, og yrði sú
leið ólíkt styttri og auðfarnari eft-
ir að brúin væri komin yfir
fjörðinn.
//Allir vildu Lilju
kveöið hafa"
Þá vék ráðherra að þeirri mót-
stöðu sem brúartillagan hefði
fengiö á Alþingi og sagði að þeim
færi nú fækkandi sem mæltu á
móti fyrirhugaðri brúarbyggingu
og segði sér svo hugur að þeim
væri óðum að fjölga sem vildu
sagði s
Lilju kveöið hafa. V
mæli Sverris Hermai
aö hann hefði „ekki
ræða Borgarfjarðart
ráðherra að svo virt:
hæstvirts þingmanns
stórlega siðan, þar
hefði greitt atkvæði
brúin yrði áfram i I
siðasta þingi.
Höf nin
hættu?
Bori
Næstur talaði Helf
son yfirverkfræöing
gerð Rikisins. Gerði
grein fyrir tæknilegi
sambandi við bygj
Hamrahlíð
útskrifar 2
stúdenta
Siöastliöinn laugardag út-
skrifuðust 40 stúdentar úr
Oldungadeild Menntaskólans
við Hamrahlið, 9 karlar og 31
kona. 1 skólaslitaræðu vék
Guömundur Arnlaugsson rektor
að ýmsu, er varðaði sérstöðu
þeirra sstúdenta er útskrifuðust
úr öldungadeild. Að vlsu væri
námsefni þeirra hiö sama, sem
kennt væri i hinum almennu
deildum skólans. Sérstaða
þessa hóps væri þó fyrst og
fremst sú, að öldungarnir væru,
eins og nafniö gefur reyndar til-
efni til að ætla, eldri og
þroskaöri en gerist i hinum al-
mennu menntaskóladeildum.
Rektor lagði áherslu á, að
nám væri fyrst og fremst vinna
og að þvl er öldungana
varðaði, hefði mikil vinna verið
lögð af mörkum. Hér væri um
aö ræða fólk, sem búið væri að
ljúka sinu skólanámi, hefði
stofnað heimili, eignast börn og
unniði lengrieða skemmri tima
viö hin ýmsu störf. Með ein-
beitni og sjálfsögun hefði þetta
fólk lagt á sig vinnu og stefnt að
þvi markmiði að ljúka stúdents-
prófi. Þetta hefði tekizt og þvi
væri full ástæða til að sam-
gleöjast stúdentunum og fjöl-
skyldum þeirra, sem einnig
hefðu lagt á sig nokkurt erfiði til
þess að auövelda þeim nái
Enda þótt aðeins séu örf
frá þvi öldungadeildin
Hamrahliðaskólann hóf s
semi sina, fer ekki á milli n
að áhrifa hennar er farii
gæta. Kerfið sjálft, eini
kerfið eða áfangakerfið,
hvað svó sem það er nú ka
hefur stuölað að þvi að uml
þröngum og úreltum hugsu
hætti um nám og menntun
Þetta skólafyrirkomulag,
hér á landi byrjaði fyr
Menntaskólanum við Hai
hlið, hefur þegar fest rætur
um land. Auk þess má segj;
undirstöðuþættir hins
nefnda fjölbrautaskóla,
hlotiö eldskirn sina i Mei
skólanum við Hamrahliö.
Það hefur þess vegna 1
mikið lán, ekki aöeins
nemendur skólans, he
einnig fyrir þjóðfélagiö i h
að við þennan'skóla stör
menn, sem kunnu vel til v
og flönuöu ekki út i eitth
sem þeir vissu ekki hvað
Forustustarf rektors
Guðmundar Arnlaugssonai
samt Hjálmari ólafssyni
Jóhanni Hannessyni og ár
ýnissa annarra er þvi frai
til islenzkra skólamála,
lengi mun að búið.