Vísir - 13.01.1971, Síða 6
/ Loftleiðiim
Siglingar um höfin eru frjálsar,
flug er aftur á móti háð stjórn-
málum ríkjauna og flóknum loft-
ferðasamningum miili landa og inn
an ríkja. Innan þessa kerfis hafa
ísléndingar til skamms tíma rekiö
cvö flugfélög. 1 fyrstunni var allt
smátt i sniöum og þeir, sem eru
nú innanvið fertugt muna að til
skamms tfma var annað þeirra til
húsa innaf klæ rastofu við Aust
urvöll, én hitt harði aðsetur í kassa
utanaf flugvél úti í Vassmýri og
flugmaskfnumar tóku gjarnan með
sér girðingar í lendíngum og ærðu
sauðfé og búsmala með hávaða.
Mikið var stólað á bænir f aðflugi.
Nú er aftur á móti al'lt breytt.
Flugfélagsmennimir eru komnir úr
leöurjökkunum og orönir gráir í
vaungum og eru orðnir meöiimir
í IATA, alþjóöasambandi flugfélaga
og skrifstofan hjá Loftleiðum er
fyrir laungu flutt úr flugvélarkass-
vökustaura og rifu kjaft út og suð-
ur til að foröa félaginu úr skolti
SASara og fleiri, sem vildu það
feigt og ti'I að tryggja aö félagið
mætti losa og lesta góss og far-
þega sem víðast um heiminn og nú
er Ifklega loks so komið, að Loft-
leiðir verða ekki lengur drepnar
meö pólitík, því útlend flugfélög
hafa sotil gefizt upp á að kveða nið
ur húsdrauginn, eða senUínguna
vestanúr Dumbshafi. Nú dugar fé-
laginu líklega, ekki minna en sjálfs
morð — að það kjósi að falla
sjálft á sverðið. En hvernig má
slíkt ske, spyrja menn kannske?
Jú'ef félagið glatar allri samúð inn
anlands er ailt búið. Samúö manna,
sem draga fisk, samúð manna, sem
rölta á eftir fé og kúm og liggja
í bókum, samúð þeirra er sitja f
smábúum og fyrirtækjum, til aö
eiga fyrir soönfngu og skatti, nefni
lega þjóðarinnar sjálfrar, þá er allt
búið. Stjórnmálamennirnir eru
netfniilega — enn að minnsta kosti
— hræddari viö þjóðina en flug-
félagiö úr kassanum úti í Vassmýri.
Samúð þjóöarinnar með flugfé-
löigum sínum er erfitt að skilgreina.
Ef-til-viH er hún helst sömu ættar
og fylgt hefur opnum skipum, sem
lögðu á haf til að draga fisk í marg
ar aldir, þegar konur og börn héldu
onf sér andanum meöan skipið
þokaðist gegnum brimgarðinn til
að færa heim björgina. Ég vona
að þetta skiljist. En nú er nokkuö
nýtt uppá teníngnum. Mart nýtt
sjálfsagt, hjá félaginu. Dularfull til
kvnning kom um daginn, að nú
heföu lendíngargjöld lækkað í flug
stööinni á Miðnesheiði og líka
benzín, svo Loftleiðir þurfi minna
að borga fyrir að lenda — og
fljúga. Á sama tfma er stúngið upp
á að ieingja flugbrautir so og so
mikið og fá betri aðflugstæki
fyrir lángleiðaþotur. Þó virðist bú-
ið að gleyma flugstöðinni miklu í
Skattstjórinn
í Reykjavík
vill ráða starfsmenn til bökhaldseftirlits og bókhalds-
rannsókna. Krafizt er staðgóðrar bókhaldsþekkingar.
Umsóknir þurfa að berast skattstjóra fyrir 25. janúar
næstkomandi.
Skattstjóri.
Bifvélavirkjar
■
j Okkur vantar tvo vana bifvélavirkja nú þegar.
Fíat-umboðið. Sími 31240.
anum og tlugmaskmumar eru hætt
ar aö taka með sér girðingar og
æra sauðféð í Vassmýrinni. Loftleið
ir hafa einnig hlotið öruggan sess
í flugi milli landa. Þó má segja, að
félagið hafi að nokkru ávallt starf
að utangarðs og hafi valdið tíðum
andvökum og yfirvinnu hjá stjórn-
málamönnum og diplomötum. Hin
lágu fargjöld eru illa séð, jafnvel
þótt flogið sé á vondum flugvél-
um.
Það er enginn efi á því að tauga-
stríðið við erlend loftferðayfirvöld
hafa sett mörk sín á miðtaugakerfi
Loftleiöa, sumsé eigendanna. Aö-
alfundir félagsins og stjómarfund
ir þess senda gjarnan út nótur um
óskir sínar og áform. Oftast hafa
nótur þessar verið krafa um eitt i
og annað félaginu til handa og þjóð
inni til eftirbreytni, sosum einsog
nýr alþjóðaflugvöllur í Aðaldals-
hrauni, so maskínurnar þyrftu
minna varabenzín, og þjóðin var
þolinmóö og ráöamenn geingu meö
•
Aðaldal. Ailt þetta kostar hundruð *
milljóna og þetta eiga íslenzkir *
skattborgarar að borga, þótt félag- J
ið tími í rauninni ekki leingur að •
lenda á íslandi, eða hella benzíni J
á maskínurnar. Allt þetta á að gera •
vegna þess að húshaldi félagsins á •
Reykjavíkurflugvelli hefur verið J
raskað með vfirflugi, eða svo sagði •
að minnsta kosti blaðafulitrúi fé- *
lagsins nýlega. Þetta skeður so á J
sama tima og tóbakið í nefið á ís- •
lendingum er hækkað og fátækar J
konur era hættar að hella á könn- •
una nema á hátíðum Mér er að •
vísu til efs, að góðhjartaðar konur J
skynjl nokkurt samhengi milli lend •
íngargjalda og hluthafagróða, ell- J
egar hversvegna kaffi hækkar, þeg J
ar flugmaskínubenzín lækkar, og •
nóg um það í bili. J
Loftferðasamningurinn við •
Bandaríkjastjórn er virði þúsund C
milljóna. Hann er fenginn fyrir J
sérstaka velvild Bandaríkjanna
í garö Islendinga. Að minnsta kosti J
fær ekkert annað flugfélag í ’heim- “
inum að fljúga á sona samningi i
yfir Atlantshafið, ekki einusinni *
þeirra eigin flugfél. heldur. Loftleið
ir hafa grætt millj. á þessum samn J
ingi og er þá von að menn spyrji: I j
hvað er gróðinn notaður? Til að «
leingja flugbrautir? Nei. Til að J
kaupa benzín? Nei ekki heldur. o
Gróðanum á nú að manni skilst J
helst að verja til að drepa niður J
nokkur íslenzk þjónustufyrirtæki, •
sem verzla við ferðamenn. Stofna J
á ferðaskrifstofu, meira hótel, póst- •
hús, bílaleigu, bakarí og guð veit J
hvað og það munar um þegar ris- J
inn kemur heim í mat. Smá fyrir- •
tæki munu deyja, því enginn getur •
keppt við sona gullforða, einsog •
ástatt er í baunkum í svipinn. J
Verða nú fjölmargir að finna uppá J
nýjungum til að draga fram lífiö. •
Líka á að nota gróðann til að skera J
á lífsrætur nýstofnaðra vöruflutn- •
ingaiflugfélaga, með því að revna •
að komast yfir sambönd þeirra og J
umboð erlendis, sumsé tilað djöfl- •
ast á hálssinum íslenkra ISmá'fyrir- J
tækja og meira að segja hefur ver- •
ið reynt að gleypa hitt flugfélagið, •
þegar það átti f tímabundnum •
gre!ðsluörðugleikum. •
Island er frjálst land, mjög •
frjálst og menn meiga taka uppá J
hvaðeinu. Eru frjálsir til að grípa •
fyrir kverkamar á nýjum flugfélög •
um, ef farið er að Iögum. Em J
frjálsir til að stofna bílaleigur, •
ferðaskrifstofur, hótel, bakarí og J
allt mögulegt, nema að fljúga *— J
tii þess þarf leyfi, en ef forréttindi •
Loftleiða eru misnotuð af hinum J
sömu til ofsókna innaniands. hiýtur •
bjóðin einn dag að gefast upp. •
Loftleiðir eiga siðferöisiegan rétt á J
að staðið sé við bakið á þeim er- •
lendis til að tryggja flugrekstur J
þeirra, en ef félagið tfmir ekki J
leingur að lenda, ellegar kaupa •
benzfn hér á nokkrar maskfnur sín J
ar og stendur aðallega f að and- •
skotast út f fslenzk smáfyrirtæki, J
og þjóðin á aðeins að skattleggiast J
tii að auka fluggróðann af hag- •
stæðum samningi, þá er mælirinn J
fuliur og mál til komið fyrir Is- •
lendinga aö líta upp úr amstri sínu -
og peníngaleysi og athuga hvort
það finnist bara ekki einhver annar
en Loftleiðir til að smna samningn
um við Bandaríkin. Það er þó
alltént samníngurinn sjálfur, sem
gefur penínginn og það er þjóðin
sem á hann, en ekki Loftleiðir.
Það getur verið aö þetta sé ekki
aiveg tímabært, _en grunur minn er
þó. þegar þeir, sem enn minnast
félagsins í bænum s<num hætta þvi
líka, þá drasi ti' tfðinda
Jónas Gnðmundsson
stýrimaöur.
risiK. mioviRuaagur xs. januar isn.
□ Verðlauna ber hönn-
uðina — en varla
gripina
Jafnréttiskona skrifar:
„Þegar maður heyrir nefnda
drottningu, fer maður ó-
sjálfrátt að svipast um eftir
kónginum. I feguröarstússinu
rekur maöur sig þó fljótt á það,
að það veröur hvergi komið
auga á kónginn, enda vantar
hann a'lveg.
Or þessu finnst mér að verði
að bæta. Þarna er jú freklega
gengið á hlut annars aöilans í
þessu tilviki. Einhver aði'li, sem
berst fyrir jafnrétti kynjanna,
ætti nú að taka þennan mál-
stað upp, þar sem með þessu
eru karlmenn beinlínis settir
einni skör lægra en kvenmenn.
— Upp nú rauðsokkar, og setjið
málið á oddinn!
Og bá kemur mér um leið í
hug vegna frásagna af fegurð-
arsamkeppni um helgina, aö
blöð sýndu myndir af verðlauna
gripunum, sem áttu að falla í
skaut sigurvegumnum. Hvaö
hafa sigurvegaramir unnið til
verGiauna?
Ég hef hvergi oröið þess vör,
að sýningargripimir fengju af-
hent verölaun, eða þeir verð-
Iaunaðir. Heldur féllu verðlaim
in í skaut hönnuðunum, og það
eru hönnuðimir, sem em verð
launaöir fyrir framúrskarandi
vel gerða' gripi. Og því þá ekki
eins í þessu tilviki?"
□ Sótti leiðréttingu
mála sinna alla leið
til Þýzkalands.
Geir H. Gunnarsson skrifar:
„Um mánaðamótin nóv./des.
beypti ég í verzlun í bænum
tvo samstæða vegglampa, en við
uppsetningu þeirra ætlaði ég að
snúa öðrum þeirra ti'l í liðamót-
um, sem á þeim em, og hrökk
hann þá „úr liðnum“, og varð
mér öbrúklegur. Það gat ekki
verið of miklu átaki að kenna,
heldur hlaut að vera af ein-
hverjum galla í gripnum.
Svo að kona mfn fór í verzl-
unina og bar sig upp við verzl-
unarstjórann, en hlaut þurrar
móttökur. Var þar blátt áfram
fuHyrt, að þetta hefði verið
minni harðleikni að kenna, og
síðan var snúið sér að afgreiðslu
næsta viðskiptavinar og málið
látið útrætt af verzlunarinnar
hálfu. Ég trúði varla konu minni,
þegar hún sagöi mér af þessari
fyrirgreiðslu, og reyndi sjálfur,
en þaö fór á sömu leiö. Verzlun
arstiórinn sagðist auðveldlega
sjá í gegnum svona einfaldar
tilraunir til þess að hlunnfara
verzlunina. Svipuð erindislok
hlutu Neytendasamtökin, þegai
þau tóku málið upp fyrir mig.
Þarna var mér þá annar lamp
inn ónýtur, meö því að engir
varahiutir vom til í hann, og
hinn var mér um Ieiö gagnslaus,
þvf að menn setja nú ekki unp á
vegg hjá sér tvo ðsamstæða
lampa
Það var ekki bara það, að ég
þættist verða fyrir peningatjóni
af þessu, heldur undi ég illa
þessum órétti, sem mér fannst
ég beittur. Svo að ég gróf upp
hvar framleiðslufvrirtæki lamp-
ans var niður komiö, og skrifaöi
því bréf til Þýzkalands 17. des.
sl.
Þar skýrði ég frá öllum mála-
vöxtum, skemmdinni á lampan
um, skortinum á varahlutum og
viðbrögðum verzlunarinnar. —
Sem sagt bar mig undan þessari
afgreiðslu, sem ég hafði hlotið
hjá umboösmanni þeirra, og bað
þá að skrifa mér og segja hvað
þeim þætti um þetta.
6. jan. barst mér bréf frá
þeim dagsett 30. des., sem sýn
ir hve fljótt menn þarna bregð-
ast við. Og þessir menn taka
trúanleg, án þess að vefengja
í nokkru orð mín, sem er af atlt
öðm þjóðemi en þeir, meðan
landi minn og samborgari full-
yrðir að enginn vafi leiki á því,
að ég sé svikahrappur, sem vilji
hlunnfara verzlun hans. Þeir
hörmuðu gallann á lampanum
og þessa afgreiöslu, sem ég
hafði fengiö, og ekki nóg með
það. Þeir sögðust mundu senda
mér annan lampa, og hafði ég
þó ekki farið fram á það við þá.
Nokkram dögum seinna kom
lampinn frá framleiðendunum
og urnmæli frá þeim á þá leiö,
aö ég skyldi senda þeim reikn-
ing fyrir tollinum af honum,
svo að ég þyrfti ekki að bera
þann kostnað af þessu. Ekki vil
ég nú notfæra mér það, því að
það fyndist mér vera að níðast
á góðmennsku manna.
Þetta hefur orðið til þess, að
ég hef aftur öðlázt trú á mönn-
um og trú á því, að góður máí
staður hljóti aö sigra. Mér líður
eins og manni, sem fengið hefur
uppreisn æra og hreinsað mann
orð sitt. Að veröa fyrst fyrir
fjártjóni af ranglæti, og mæta
slðan aðeins kulda í viðleitni
manns til leiðréttingar og ofan
á það, að maður er vændur um
óheiðarleika og sviksemi — þaö
var meiri sneypa, heldur en ég
gat unað við.
En aö ég skyldi hljóta þá leiö-
réttingu málsins, sem raun ber
vitni um, hjá útlendingum —
mönnum mér algjörlega fram-
andi — var meira en ég þorði
að gera mér vonir um, fyrst ég
mætti ekki meiri sanngimi hjá
samlanda mínum."
HRINGID í
SÍMA1-16-60
KL13-15
Kaupum
HREINAR LÉREFTSTUSKUR HÆSTA
VERÐI
UPPL. í ^NTS^IÐJU VÍSIS, Lauga-
vegi 178, kl. 8—2.
V