Vísir - 31.05.1974, Blaðsíða 5

Visir. Föstudagur 31. mai 1974.
APx^lMTBl ÚTLÖNDÍ MORGUN ÚTLÖND í MORGUN UTLÖI Umsjón: BB/GP
Byssurnar síga á Eyjahafi
Grikkir og Tyrkir í viðbragðsstöðu vegna kapphlaups um olíuvinnslu
Undanfarna sólarhringa
hefur verið mikil spenna á
Eyjahafi milli Tyrkja og
Grikkja. Deila hefur
magnazt milli þeirra stig
af stigi um það, hvernig
réttinum til að vinna oliu
úr botni hafsins sé háttað.
Þegar Tyrkir sendu olíu-
leitarskip inn á hafsvæði,
sem Grikkir telja í sinni
lögsögu, skipaði gríska
stjórnin her sínum að vera
viðbúinn stórátökum.
Spennan i samskiptum
ríkjanna minnkaði í nött,
þegar Grikkir drógu úr
viðbúnaði herafla síns..
Þegar tyrkneska rannsókna-
skipið Candarli sigldi inn á hið
umdeilda hafsvæði við eyjarnar
Lesbos og Bazcaada undir vernd
flotasveitar, fór allt á annan end-
ann i Grikklandi. Meðal annars
skrifaði eitt dagblaðanna i Aþenu
i gær, að Grikkir mundu verja
yfirráðarétt sinn ,,en færu ekki i
strið við Tyrki nema þeir færu inn
fyrirgrisklandamæri.” Og blaðið
sagði einnig: „Við vonum, að að-
gerðir Tyrkja knýi ekki grisku
þjóðina til að gripa til vopna.”
I opinberri yfirlýsingu grisku
stjórnarinnar frá þvi i nótt segir,
að stjórninni hafi verið tilkynnt
um það fyrirfram, hver væri til-
gangurinn með ferðum tyrknesku
flotadeildarinnar. Hún væri að
fara til venjulegra flotaæfinga.
Fréttir i erlendum blöðum um
það, að hafrannsóknarskip væri
með i ferðinni, kæmi engum á
óvart, þvi að slik skip fylgdu jafn-
an flotadeildum NATO-rikjanna,
s'egir i yfirlýsingunni.
Áður en þessi yfirlýsing var
gefin og dregið úr viðbúnaði hers-
ins, höfðu Tyrkir sent 53 herskip
af stað úti fyrir ströndum lands
sins og ekið orrustuflugvélum
sinum i viðbragðsstöðu á Cigli-
flugvelli. Grikkir höfðu flutt sér-
stakar flugsveitir nær eystri hluta
Eyjahafs. F-5 orrustuflugvélar
stóðu tilbúnar til árásar á Mikra-
flugvelli i Salóniku.
OECD á móti
haftakerfínu
Rikisstjórnir þeirra 25 landa,
sem eiga aðiid að OECD, Efna-
hagssamvinnu- og framfara-
stofnuninni i Paris, skuldbundu
sig i gær til að koma i veg fyrir
innflutnings- og útflutningshöml-
ur i framtiðinni. Þá samþykktu
þær einnig að greiða ekki niður
útflutningsvörur á þann veg, að
það skaðaði heimsviðskipti.
Þessi samþykkt var gerð á ráð-
herrafundi OECD. tsland á aðild
að stofnuninni, en enginn ráð-
herra sótti þennan fund héðan.
Yfirlýsing ráðherranna er stefnu-
mótandi en hefur ekki bindandi
áhrif gagnvart stjórnvöldum
aðildarlandanna.
Meginverkefni ráðherra-
fundarins var að fjalla um verð-
bólguna i heiminum. hækkun
verðlags á oliu og almennt versn-
andi efnahagsástand i iðnvæddu
rikjunum. Engar álvktanir voru
gerðar um þessi mál, en frekari
fundir eru ráðgerðir um þau.
VIKULANGAR VIÐ
RÆÐUR ÁN SAMNINGA
Utanrikisráðherra Portúgals ,
Mario Soares, sagði i Lundúnum i
gærkvöldi, að hann ætlist til þess
að til tiðinda fari nú að draga i
viðræðunum við sjálfstæðis-
hreyfinguna i Guineu-Bissau.
Soares ráðherra kom til
Lundúna i gær eftir að hafa ráð-
fært sig við Antonio de Spinola
forseta og i gærkvöldi átti hann
einnar og hálfrar stundar fund
með fulltrúum sjálfstæöis-
hreyfingarinnar.
Telja kunnugir, að þessi um-
mæli Soares við blaðamenn séu
sprottin af þvi, að hann hafi feng-
ið ný fyrirmæli um nýjar til-
slakanir eða tilboð hjá Spinola. —
En samningaviðræðurnar við
sjálfstæðishreyfinguna og skæru-
liðasamtökin hafa núna staðið i
rúma viku, án þess að nokkuð hafi
örlað á samkomulagi til þessa.
Talsmaður sjálfstæðis-
hreyfingarinnar, Pedro Pires
majór, vildi ekkert um það segja i
gærkvöldi, hvort árangurs væri
að vænta á næstunni.
60% VILJA FLOKKA-
STARFSEMI Á SPÁNI
Spáni/ ef flokkastarfsemi
væri leyfð þar.
Niðurstöður könnunar þessar
ar, sem gerð var af Consulta
stofnuninni, sýna, að einungií
47% spurðra létu i ljós, að þeii
veldu ákveðinn flokk. Af þeinr
fengu kommúnistar 14%, 129f
mundu svo styðja þjóðernis
hreyfingu Francos og 11% styðjí
kristilega demókrata en 69f
Falangista.
Þetta er i fyrsta sinn, sem slil
skoðanakönnun er birt á Spán
siöan Franco kom til valda. Vori
1500 sérstaklega valdir Spánverj
ar spurðir.
60% voru þeirrar skoðunar, aí
almenningur ætti að taka virkari
þátt i stjórnmálalifinu.
Þessi niðurstaða um fylgi
kommúnista kemur einnig heim
við skoðun manna á áhrifum
kommúnista i Portúgal, þar sem
talið er liklegt, að þeir séu tiltölu-
lega stærsta stjórnmálaaflið og
færu með sigur úr kosningum, ef
efnt yrði til þjóðaratkvæðis núna.
Þar eins og á Spáni mundu
kommúnistar njóta þess, að þeir
hafa verið eini flokkurinn, sem
skipulagði starfsemi neðanjarð-
ar, meðan stjórnmálaflokkar
voru bannaðir, — utan fámennra
öfgasamtaka.
Á leið í búð
IBE GiFUR USA
EFTIR TOLLANA
en þá..............
Til skotbardaga kom milli
Parisariögrcglunnar og
byssubófa nærri St. Lazare-
járnbrautastöðinni seint i
gærkvöldi. Gerðu bófarnir
misheppnaða tilraun til að
ræna skartgripaverzlun á
þessum slóðum. En kona ein,
scm leið átti hjá i verzlunarer-
indum, varð saklaust fórnar-
lamb þessa hildarleiks. t stór-
borgunum er enginn óhultur.
Bandaríkin og Efna-
hagsbandalag Evrópu
náðu samkomulagi í gær-
kvöldi, öllum að óvörum,
um lausn á deilu þeirra um
bætur, sem Bandaríkin
höfðu krafizt vegna við-
skiptamissis.
Bandarikjastjórn hafði krafizt
allmikilla bóta af EBE-löndunum
fyrir stórtap, sem Bandarikin
urðu fyrir, þegar Bretland, Irland
og Danmörk gengu i EBE. Sam-.
kvæmt aðildarsamningum þess-
ara rikja urðu þau að aðlaga sig
verndartollum EBE, og það þýddi
tollhækkanir á vörum frá löndum
utan bandalagsins.
Þessum bótakröfum var i
fyrstu tekið mjög þurrlega,
einkanlega af Bretum. Þótti
EBE-rikjunum, sem bæturnar
væru aldeilis út í hött.
Fékkst loks málamiðlun, sem
allir gátu sætt sig nokkurn
veginn við. EBE veitir ÚSA tolla-
ivilnanir á nær 40 vörutegundum,
eins og appelsinum, tóbaki, báta-
vélum o.fl. Er EBE einkanlega
ánægt með að hafa ekki þurft að
hliðra meira til.
Tító kosinn forseti œvilangt
Á flokksþingi kommúnista-
flokks Júgóslaviu, sem lauk i gær,
var Titó endurkjörinn þjóðarleið-
togi allt til æviloka. Tftó er nú 82
ára gamall. Ahuginn á þinginu
beinist að þvi að sjá, hvort þar
hafi nokkur komið fram sem
væntanlegur eftirmaður Titós.
Augu flestra beinast að hinum 64
ára gamla Ejvard Kardelj, sem
talinn er liklegasti eftirmaðurinn.
Kardelj barðist með skæru-
liðum Titós i siðari heims-
styrjöldinni, og hann hefur verið
náinn samstarfsmaður Titós
siðustu 37 ár. Hann er talinn holl-
ur stefnu Títós og liklegur til að
fylgja henni fram.komist hann til
valda.
A flokksþinginu var Kardelj
valinn i 39 manna flokksstjórn.
Hann situr einnig i æðstu stjórn
rikisins. Kardelj hefur haft mikil
áhrif á stefnu kommúnistaflokks
Júgóslaviu sem hugmynda-
fræöingur en ekki sem forystu-
maður i stjórnmálalifi landsins.
Skoðanakönnun, sem
birt er í dag i spænsku
tímariti, bendir til þess, að
kommúnistar yrðu stærsti
stjórnmálaf lokkurinn á