Vísir - 25.07.1974, Blaðsíða 6
6
Vbir. Fimmtndagar 25. }dli 1974.
visir
Otgefandi:
Framkvæmdastjóri:
Ritstjóri:
Fréttastjóri:
Ritstjórnarfulltrúi:
Fréttastj. erl. frétta:
Áuglýsingastjóri:
Auglýsingar:
Afgreiðsla:
Ritst jörn:
Áskriftargjald 600 kr.
Iteykjaprent hf.
Sveinn R. Eyjólfsson
Jónas Kristjánsson
Jón Birgir Pétursson
liaukur Helgason
Björn Bjarnason
Skúli G. Jóhannesson
Ilverfisgötu 32. Simar 11660 86611
Hverfisgötu 32. Simi 86611
Siðumúla 14. Simi 86611. 7 linur
á mánuði innanlands.
1 lausasölu 35 kr. eintakið. Blaöaprent hf.
Úttektin er uggvekjandi
Úttekt hagrannsóknarstofnunar rikisins á
efnahagsástandinu er nú komin i hendur allra
alþingismanna. Þessi úttekt sýnir, að ástandið
hefur versnað svo mjög siðan i vor, að bráða-
birgðaaðgerðir rikisstjórnarinnar hafa ekki
megnað að draga hið minnsta úr öngþveitinu.
Erlend verðbólga er ekki lykillinn að þessu
slæma ástandi. Viðskiptakjörin hafa vissulega
versnað svo á árinu, að þjóðartekjur á mann
verða lægri á þessu ári en þær voru i fyrra. En
viðskiptakjörin verða þó ekki verri en svo á ár-
inu, að þau verða svipuð og árið 1972, betri en árið
1971 og mun betri en nokkurt ár viðreisnar-
stjórnarinnar.
Hagrannsóknastofnunin gerir ráð fyrir, að við-
skiptajöfnuðurinn verði óhagstæður um 8,2 mill-
jarða á árinu og jafnvel um 9,2 milljarða, ef ill-
seljanlegar birgðir hlaðast upp á árinu. Gjaldþrot
þjóðarbúsins er svo hindrað með þvi að taka 9
milljarða erlend lán á árinu. Þetta verður þó ekki
unnt að leika áfram, þvi að lánsfé er orðið af
mjög skornum skammti á erlendum vettvangi og
vextir af sliku fé komnir upp i 15%.
Úttektin sýnir, að með óbreyttri þróun verðlags
og kaupgjalds er stefnt að 50% verðbólgu á ári.
Gert er ráð fyrir, að kaupgjaldsvisitalan hækki
um 28.8% 1. september, jafnvel þótt ekki sé gert
ráð fyrir frekara gengissigi en þegar er orðið.
Ef gert er ráð fyrir, að kaupgjaldsvisitölunni
verði áfram haldið úr sambandi og að gengið sigi
áfram eins og að undanfömu, kemst kaupmáttur
launa aftur niður fyrir það, sem hann var við
myndun vinstristjórnarinnar 1971. Væru þá þrjú
ár orðin til litils, ef óstjórnin ætti að enda með
þvi.
Úttektin sýnir, að enn vantar nokkuð upp á, að
gengið sé rétt skráð. Fiskiskipaflotinn er rekinn
með 10% halla og gerir það um 1,4 milljarða á
ársgrundvelli. Þar til viðbótar kemur svo tap-
rekstur frystihúsanna, sem nemur einnig um 1,4
milljörðum króna á ársgrundvelli.
Einnig kemur i ljós, að rikið, rikisstofnanir og
fjárfestingarsjóði þess vantar um 5 milljarða
króna til að standa við skuldbindingar sinar,
þrátt fyrir rosalegar tollatekjur af óeðlilega
miklum innflutningi, og þótt kosningaveizlu
niðurgreiðsla verði hætt. Sem dæmi má nefna, að
Vegasjóð vantar 800 milljónir, Póst og sima 500
milljónir. Rafmagnsveitur rikisins 400 milljón-
ir, Reykhólaverksmiðjuna 300 millj., Oliusjóð
fiskiskipa 800 milljónir, Byggingasjóð rikisins
300-400 milljónir króna. Stofnlánadeild land-
búnaðarins 400 milljónir króna og Framkvæmda-
sjóð 200 milljónir.
Stjórnmálaflokkarnir standa þvi andspænis
þungbærum ákvörðunum á næstunni. Viðtakandi
stjórn þarf væntanlega annað hvort að láta gengi
krónunnar siga áfram um 10-15% eða gera
hliðstæðar ráðstafanir til að halda útflutningsat-
vinnuvegunum gangandi. Hún þarf sömuleiðiis
væntanlega að leiðrétta verðlag á ýmsum sviðum
til að hindra, að opinber fyrirtæki og einkafyrir-
tæki verði gjaldþrota. Og hún þarf væntanlega að
semja við launþegasamtökin um, að frekari
hækkanir kaupgjalds skrúfi verðbólguna ekki
meira upp en orðið er og sjá jafnframt um, að
þessar ráðstafanir komi sem minnst við þá lægst-
launuðu.
Ekki er þvi hægt að segja annað en að við-
skilnaður vinstristjórnarinnar sé einstaklega
ömurlegur. _ jj^
VERÐUR
NIXON
STEFNT?
MÁLSÁSTÆÐURNAR
LIGGJA FYRIR
Þeirri spurningu
verður svarað næstu
daga, hvort dómsmála-
nefnd fulltrúadeildar
Bandarikjaþings leggur
til við deildina að stefna
Richard Nixon, Banda-
rikjaforseta, fyrir öld-
ungadeild þingsins.
Samkvæmt siðustu
fréttum er meirihluti
nefndarmanna hlynntur
þvi, að slik stefna verði
gefin út. Það verður
siðan á valdi öldunga-
deildarinnar, 2/3 þing-
manna þar, að visa for-
setanum úr embætti,
telji þeir hann hafa
brotið af sér.
Verði stefnan gefin út, eru
ákæruatriðin nokkur. Þau voru
birt opinberlega um siðustu helgi
og gefa glögga mynd af þvi hvað
nefndin hefur verið að kanna á
þeim tveim og hálfa mánuði sem
hún hefur starfað. Samkvæmt
greinargerð og stefnu, sem
starfslið dómsmálanefndarinnar
hefur samiö undir stjórn John
Doar, sérstaks ráðgjafa þing-
mannanna, eru málsástæöur i
stórum dráttum þessar:
Watergate
27. mai og 17. júni 1972 brutust
útsendarar nefndar þeirrar, sem
vann að endurkjöri Nixons I for-
setaembættið inn i höfuðstöðvar
andstæöinga sinna, demókrata, i
Watergate-byggingunni i
Washington. Innbrotið var framið
samkvæmt heimild frá einka-
starfsmönnum forsetans i Hvita
húsinu. Frá þvi næstum strax
eftir innbrotið hefur Richard
Nixon i skjóli embættis slns,
beint eða fyrir milligöngu starfs-
manna sinna, reynt að hylma
yfir, hver væri ábyrgur fyrir inn-
brotinu. Hylmingin hefur vefiö
framkvæmd með ýmsu móti t.d.
með röngum framburði, eyöi-
leggingu sönnunargagna, mis-
notkun rikisstofnana eins og
FBI og CIA og rangfærslum for-
setans sjálfs.
Það er niðurstaða sérfræðinga
dómsmálanefndarinnar, að for-
setinn sé sjálfur beint ábyrgur
fyrir þessu. Hins vegar hafi ekki
verið unnt að sækja hann til saka,
þar sem hann situr I forsetaem-
bættinu. Til þess að réttlæti sé
fullnægt þurfi þvi að stefna
honum fyrir öldungadeildina,
sem megi yfirheyra hann og setja
hann úr embætti, teljist hann
sekur.
Mál Ellsbergs
3. september 1971 brutust út-
senúarar Hvita hússins og á
vegum Richard Nixons inn I
skrifstofu dr. Lewis Fielding, sál-
fræðings Daniels Ellsbergs I því
skyni að afla gagna sem mætti
nota gegn Ellsberg. (Hann er
ábyrgur fyrir birtingu Penta-
gon-skjalanna um Vlet-
nam-stríðið). Innbrotsþjófarnir
voru I sérstakri sveit manna, sem
John Ehrlichman, ráðgjafi for-
setans, hafði stofnað undir stjórn
Nixons. Störf þeirra voru greidd
á ólöglegan hátt með fé úr leyni-
legum kosningasjóði Nixons. Inn-
brotið var liður i enn þá umfangs-
meiri starfsemi, sem byggðist á
svipuðum vinnubrögðum.
Þá er það einnig niðurstaða
sérfræðinganna, að Nixon og
menn hans hafi reynt að hafa
óeðlileg áhrif á Byrne dómara I
málinu gegn Ellsberg. A vegum
Hvita hússins hafi verið staðið að
rangfærslum i málinu. Þessu hafi
verið stjórnað af Nixon eða
mönnum á hans vegum.