Vísir - 16.12.1975, Blaðsíða 10

10
Þriðjudagur 16. desember 1975. VISIR
ÁGÆTASTA
AFÞREYING
HAFNARBtÓ:
The Godfather of Harlem (Biack
Caesar)
bandarisk, 1973.
Leikstjóri Larry Cohen.
Ungur maður úr fátækrahverf-
um New Yorkborgar vinnur sig
upp I hæstu gráðu giæpamanna
borgarinnar, og sparar ekki
óvönduð meðul. Kemur þetta ekki
eitthvað kunnuglega fyrir sjónir?
Ekki slst ef haft er i huga, að
kappinn er þeldökkur og hið
mesta heljarmenni að burðum,
sem fiestir hvitir hafa ekki roð
við.
Ofangreind lýsing eða aihæfing
þarf þó alls ekki að þýða það, að
hér sé einungis gömul lumma á
ferð. Slður en svo. Þetta er með
betri negraglæpamyndum, sem
ég hef séð, og kemst fyllilega i
hálfkvisti við „Across 110’th
Street” sem er ein 'af mlnum
eftirlætismyndum innan þessa
„genra”.
Til þess að ná þeim árangri,
þarf að koma til handritshöfund-
ur og leikstjóri sem þekkja eitt-
hvað inn á það sögusvið' sem þeir
hyggjast lýsa, leikstjóri þessarar
myndar hefur einnig tekið að sér
hið fyrrnefnda hlutverk, og farist
það svo vel úr hendi að myndin
kemst mjög nálægt því að verða
trúverðug. Hér undanskilst að
sjálfsögðu klisja eins og hviti lög-
reglusadistinn, en hann er nú eitt
sinn mubla i svona myndum. Við
þvi er ekkert að amast.
Enþó að „G.O.H.” komistþvi
aðeins á stigið „nærri-þvi og
næstum” er hún ágæt afþreying.
Samtöl eru vel skrifuð og mál-
efnaleg, kvikmyndataka
allþokkaleg og baksviðið i New
York vel úr garði gert til að auka
á spennuna. Alit i allt: vel gerð
mynd.
— SB.
pi
afar fjölbreytt
úrval jólagjafa:
Instamatic myndavélar, 3 geröir
Vasamyndavéiar, 5 geróir
Margar geröir hinna heimskunnu myndavéla
frá Yashica og Mamiya
Kodak Ektasound kvikmyndatökuvélar
sem taka upp hljóö samtímis myndatökunni
Kvikmyndasýningarvélar og skoðarar
Sýningarvélar fyrir skyggnur
Stórar myndavélatöskur
Sýningartjöld, 3 gerðir
Þrffætur
Leifturljósatæki, margar geröir
Litskyggnaskoðarar
Smásjár, 4 geröir, tilvaldar fyrir unglingana
Sjónaukar, 5 geröir
Mynda-albúm, afar mikiö úrval
Og ekki má gleyma hinum vönduöu
DÖNSKU MYNDARÖMMUM frá Jyden,
þeir eru nú til í meira úrvali en nokkru sinni fyrr.
Munið svo aö kaupa KODAK-FILMUNA
og leifturkubbana tímanlega.
Eftir jólin komið þér auövitaö til okkar meö filmuna og viö
afgreiöum hinar glæsilegu litmyndir yðar á 3 dögum.
— ávallt feti framar
HANS PETERSENN
BANKASTRÆTI GLÆSIBÆ
Það voru einkum tvö mál sem
fylltu forsiöur blaðanna i
seinustu viku: Landheigis-
málið, ásiglingar brezku
dráttarbátanna á Þór út af
Seyðisfirði og tengd mál — og
svo vitanlega Sunnumálið,
Alþýðubankinn, Air Viking og
Guðni Þórðarson. Hér verður
ekki reynt að lesa milli linanna I
siðarnefnda málinu að sinni,
það gerir Vilmundur Gylfason,
og aðrir þeir, sem til þess hafa
þekkingu skarpskyggni, dóm-
greind og stílræna hæfileika auk
þess sem timinn mun væntan-
lega leiða i ljós hvernig þeim
málum er raunverulega farið.
Hins vegar verður leitazt við að
fjaila um tiltekið svið þorska-
striðsins, það sviðið, sem okkur
hefur kannski gengið hvað
erfiðlegast að fóta okkur á —
upplýsingasviðið.
Skorinorður sendiherra
Þann 10. desember s.l. birtir
Morgunblaðið stutt viðtal við
sendiherra okkar I London,
NielsP.Sigurðsson. Sendiherra
var óvenju skorinorður af
diplómat að vera, þegar hann
fjallaði um þann vanda, sem
hann og starfsmenn hans eru i,
þegar mikil tiðindi gerast á Is-
landsmiðum:
hÞað hefur
komið^éi^fhJb^llTfyrir okkur
hér og málstað okkar hve frétt-
ir af atburðum berast seint að
heiman. Um leið og eitthvað
hefur gerzt hafa Bretarnir sent
það í útvarp, sjónvarp og aðra
fjölmiðla, jafnvel á sömu
mínútum og atburðir gerast. 1
ksama mund hringja fréttastof-
ur víða um Bretland til okkar
og spyrja um okkar frásögn og
þær gera það jafnharðan hvort
► * sem er á nóttu eða degi og við
lendum oft í vandræðum vegna
þess hve seint gengur að fá
fréttir að heiman. Sá sem kem-
ur fyrstur með fréttirnar stend-
ur mun betur að vígi, því þetta
eru ekki hlutlausar fréttir og
það er alltaf erfiðara að koma
að leiðr^tirjfiuii^syp gagnijeitl:
Ég held að það fari ekki milli
mála, að sendiherrann hitti
naglann á höfuðið og það átti
einnig svo sannarlega við,
þegar sögð voru tiðindin af
viðureign Þórs við dráttar-
bátana út af Seyðisfirði um
daginn.
Það var vissulega nöturlegt
að vera vitni að þvi, að heyra
brezka útvarpið skýra frá þess-
um atburðum þó nokkuð itar-
lega samtimis þvi að Land-
helgisgæzlan sveittist við að
þýða dulmálsskeyti sinna
manna um atburðinn, dreifa
efni þess til ráðuneyta og ann-
arra opinberra aðila, en geta að
þvi loknu snúið sér að þvi að
gera fjölmiðlum grein fyrir þvi,
sem þarna hefði átt sér stað.
Kerfið hefur al-
gjöran forgang.
Mér er það fullkomlega ljóst,
að það hlýtur að vera skylda
Landhelgisgæzlunnar að koma
réttum, nákvæmum og gagn-
orðum upplýsingum á framfæri
við sina yfirboðara i Dóms-
málaráðuneytinu, sem siðan
gefur Utanrikisráðuneytinu
skýrslu, sé þess talin þörf, og
það góða ráðuneyti kemur þess-
um upplýsingum þessu næst á
framfæri við sendiráð okkar er-
lendis, sé þess talin þörf. Eða
þannig imynda égmér að þessi
mál gangi fyrir sig og þurfi
væntanlega að ganga fyrir sig,
til þess að kerfið starfi á eðli-
legan hátt.
Þegar öllu jiessu er lokið —
þ.e.a.s. þessum embættislega
þætti i starfssemi Landhelgis-
gæzlunnar — þá er hægt að
fara að tala við fjölmiðlana og
þess ber að geta, sem gert er —
til þess hefur gæzlan nú sér-
stakan blaðafulltrúa. En það er
hreinlega ekki nóg — m.a.
vegna þess að hann getur ekkert
sagt, fyrr en búið er að þýða
dulmálsskeytin og koma efni
þeirra á framfæri við rétta
aðila.
„Þeir trufla störfin!”
En hvað er til ráða? Það er
langt siðan fjölmiðlafólkið
óskaði eftir að fá að fylgjast
með störfum gæzlunnar með þvi
að vera um borð i varðskipun-
um og senda fréttir þaðan — en
árangurslaust. Bretar standa
öðruvisi að verki, eins og kemur
AFNEMUM
„EINKARÉTT"
ARCHIE
MCPHEE!
fram i þessari frétt Visis þann
12. des.:
jupplýsingastríðinu j
SjónormiðBreta yfirgnœfandi i öllum fréttoflutningi
Þegar íslénsklr frétta-' og
blaöamenn hafa sótt á um aö fá '
betri og meiri aöstööu til aö i
fylgjast nánar meö landhelgis-
átökunum hafa óskir þeirra fall- '
‘ iö i fremur grýttan jaröveg. ,
Bresk stjórnvöld hafa hins veg-
ar áttaö’sig á mikilvægi þess, aö «
^koma sinum fréttum af atburö-
unum á framfæri. Breskir
fréttamenn hafa veriö um borö i
herskipunum og dráttarbátun- i
um, fengiö sinar upplýsingar
þar og haft frjálsar hendur um 1
^aö^eiyia bær beint i land.
Ég minnist þess ekki, að hafa
nokkru sinni séð viðunandi
skýringu á þvi, hversvegna það
sé ómögulegt að hafa frétta-
menn um borð i varðskipunum
og gera þeim kleift að senda
fréttir um helztu viðburði beint I
land — en það er sanngjarnt að
■geta þess hér, að á sinum tima
taldi æðsti yfirmaður
gæzlunnar, dómsmála-
ráðherrann okkar, að þeir
kynnu að trufla varðskipsmenn
við störf sin! Ég man ekki eftir
að hafa heyrt eða séð varðskips-
menn taka undir þetta sjónar-
mið, enda þess að vænta að
fréttamenn mundu svo haga
störfum sinum um borð, að ekki
sjónarmið þeirra eru svipuð. í
Laugardagsblaði Visis segir
t.d.:
Hvört tvéggja er, aö stjórnvöld hafa staöiö illa aö 1
.almennri kynningu á málstaö Islands og mjög slæ *
Nega hefur veriö gengiö fram viö aö koma út upplýs*
ringum um atburöi, sem gerst hafa á miöunum.4
f Fréttir af átökum varöskipa viö breska landhelgis-v
► brjóta og bresk herskip hafa alla jafna borist fyrst 4
put hingaö frá Bretlandi. Seinagangur Landhelgis-<
kgæslunnar viö aö koma út tilkynningum um þessa á
Latburöi er meö eindæmum.
og sama segir Alþýðublaðið:
Ef við ætlum ekki aö tapa upplýs-
ingastriöinu um landhelgismáliö þá J
veröum við einfaldlega aö veital
fréttamönnum sama aögang aö^
hinni islenzku hliö málsins og Bret-^
' ar veita þeim aö sinni hliö. Viö eig-<
um ekki aö meina erlendum og inn- 2
^♦lendum blaöamönnum aö fara út^
meö varöskipunum eða eftiriitsflug-
yélunum — þvert á móti eigum við ^
aö hvetja þá til þess. Þvi fyrr, sem^
viö gerum þaö, þvi betra.
Hvers vegna ræða hin blöðin
þetta ekki? Eru starfsmenn
þeirra ánægðir með þá aðstöðu,
semþeirhafa til fréttaöflunar?
Eru þeir sáttir við það fyrir-
komulag, sem nú rikir og rikt
hefur? Ég þori að fullyrða að
svo er ekki — en samt þegja
blöðin! Hvers vegna? Kannski
fáum við svarið i leiðurum á
næstunni.
valdi truflunum. I fljótu bragði
virðist eini möguleikinn á
truflun við störf vera sá, að i
hópi fréttamanna um borð I
varðskipti sé einstaklega itur-
vaxinn greindur og þokkafullur
kvenfréttamaður/ eftir tuttugu
daga útivist er ekki óhugsandi
að nærvera slikrar persónu
kynni að hafa eirihver áhrif — en
vitanlega, er slikt vandamál
auðleyst-------
Þá er einnig rétt og skylt að
geta þess, að á slnum tima var
fallizt á nærveru eins eða
tveggja fréttamanna um borð I
varðskipi — með. þvi skilyrði aö
þeir yrðu þar að vera allt út-
haldið og mættu engar fréttir
senda beint frá borði!
Það er erfitt að sjá hvaða
gagn mætti verða að slikri
fréttamennsku — þótt vissulega
sé hægt að gera þvi skóna, að
með slikri dvöl mundu viðkom-
andi fréttamenn öðlazt innsýn I
störf gæzlunnar og lifið um
borð, hvorttveggja verðug verk-
efni I sjálfu sér.
Sum blöð þegja
Það er athyglisvert i þessu
sambandi, að einungis tvö blöð
hafa gert þennan þátt land-
helgismálsins að umræðuefni i
ritstjórnargreinum fram að
þessu: Alþýðublaðið og Visir og
Þetta ætti
að gera strax!
Nú skal það fúslega játað, að
fátt er auðveldara en það að
finna aðog gagnrýna—erfiðara
er að koma með jákvæðar og
raunhæfar tillögur til úrbóta, en
engu að siður skal þess samt
freistað. Það munu vera gesta-
klefar i flestum ef ekki öllum
stærri varðskipunum þannig að
ekki vantar kojur handa farþeg-
um og þess vegna virðist það
engin goðgá að hugsa sér að um
borð I hverju varðskipi séu þetta
tveir eða þrir fréttamenn — is-
lenzkir og erlendir. — Okkur er
einnig sagt að loftskeyta-
búnaður skipanna sé til fyrir-
myndar og ekki er að efa það —
og þvi ekki að nota hann, þegar
eitthvað fréttnæmt ber við? 1
samráði við skipsstjórnarmenn
að sjálfsögðu. Það er erfitt að
koma auga á nauðsyn þess að
senda slikar fréttir I land með
morsi og á dulmáli að auki —
dulmáli sem mér kæmi ekki á
óvart að brezka leyniþjónustan
hefði ráðið fyrir löngu og væri
eins fljót að lesa úr og þeir I
stjórnarstöð gæzlunnar — annað
eins tókst þeim góðu mönnum i
striðinu við Þjóðverja!
Að sjálfsögðu yrði þess gætt,
að fréttasendingar frá
varðskipum brytu ekki reglur
gæzlunnar um leynd — t.d.
staðsetningu þeirra inni á
fjörðum, — þegar þau biða færis
að klekkja á Bretanum — en
fréttatilkynningar gæzlunnar
sjálfrar upplýsa ætið hvaða
varðskip á hlut að tilteknum á-
tökum, hvar þau eiga sér stað
og hvenær—og hvað það er sem
átti sér stað! Höfuðatriði
málsins er að koma þessum
fréttum sem allra fyrst á fram-
færi — að verða fljótari en BBC
— eða að minnsta kosti eins
fljótir!
Er ekki kominn timi til að af-
nema einkarétt Archie
McPhee, þess er fór óleyfilega i
land á Norðfirði hér um daginn
— til þess að senda fréttir beint
af miðunum?