Lesbók Morgunblaðsins - 24.12.1939, Qupperneq 18

410
LESBÓK MORQUNBLAÐSINS
ALÞINGIS-
Efri deild. Talið frá vinstri: Þorleifur Jónsson, þá bóndi í Stóradal (síðar póstmeistari í Reykjavík), 2. þm.
Húnvetninga. Sigurður Stefánsson, prestur í Vigur, 1. þm. ísfirðinga. Þorkell Bjarnason, prestur á Reynivöllum,
6. konungkj. þm. Jón A. Hjaltalín, skólastjóri á Möðruvöllum, 5. konungkj. þm. Hallgrímur Sveinsson, biskup, 2.
konungkj. þm. Árni Thorsteinsson, landfógeti, 4. konungkj. þm. Kristján Jónsson, yfirdómari, 3. konungkj. þm.
Magnús Stephensen, landshöfðingi, Lárus E. Sveinbjörnsson, háyfirdómari, 1. konungkj. þm. Jón Jónsson, þá bóndi í
Bakkagerði (lengst bóndi á Sleðbrjót), 2. þm. Norðmýlinga. Guttormur Vigfússon, bóndi í Geitagerði, 2. þm.
Sunnmýlinga. Jón Jakobsson, bóndi á Víðimýri (síðar landsbókavörður), 2. þm. Skagfirðinga. Sigurður Jensson,
prófastur í Flatey, þm. Barðstrendinga.
Þórunn Ólafsdóttir var dóttir
fátæks bónda, en var afarfríð
stúlka og glæsileg. Henni hafði
verið komið heim að Hólum til
þess að læra hannyrðir. Jón varð
ástfanginn af henni og hún, ef-
laust, ekki síður af honum, en
árangur ásta þeirra fór svo að
koma í ljós, því að Þórunn var
farin að þykna undir belti af
völdum Jóns. Þegar svo var kom-
ið, reis biskupsfrúin upp, varð
æf og ljet flytja Þórunni nauð-
uga í burtu af staðnum. — Svo
eignaðist hún dóttir, sem var
skírð Sigríður. Þegar hún var
orðin fullorðin giftist hún sjera
Illuga Halldórssyni, bróður
Bjarna sýslumanns á Þingeyr-
um, en sonur þeirra var Árni
prestur á Hofi á Skagaströnd,
faðir Jóns bókavarðar og Ingibj.
móður Ingibjargar Guðmunds-
dóttur, sem var móðir eins fræg-
asta læknis þessa lands, prófess-
ors Guðmundar Magnússonar.
Sigríður var sögð vanstilt á geði
og varð engin hamingju mann-
eskja.
★
Jón var fjögur ár við nám í
Kaupmannahöfn og lenti þar,
eins og áður getur, í drykkju-
skap og svalli, svo að hann var
stórskuldugur þegar hann kom
heim aftur vorið 1718. Það er
sagt, að þá hafi hann skuldað
1600 dali, sem var mikil upp-
hæð á þess tíma mælikvarða. 1
byrjun hafði Jón stundað nám
sitt af mikilli alúð og komist vel
niður í lækningum, en svo fór
hann að slá slöku við og að ]ok-
um fór svo, að hann tók engin
próf og var þar óreglu hans um
kent. Einkakennari hans var
þýskur háskólakennari í lækn-
isfræði, sem Franckenau hjet og
var hann Jóni afargóður og vel-
‘ viljaður.
Munnmælasaga er sögð frá
Hafnarárum Jóns og er hún
þannig: Sama vorið og hann fór
til íslands, hafði Jón gengið
fram hjá húsi prófessor Franck-
enau og litið inn um gluggann á
lækningastofu hans, en þar var
hann kunnugur, því að hann
hafði oft aðstoðað kennara sinn
þar. Þá sá hann inn um glugg-
ann, að prófessorinn var, með
hunangi, að reyna að tæla orm
upp í munninn á magaveikri
stúlku, sem lá þar á borði. Það
var trú manna í þá daga, að ef
menn urðu veikir í maga, væri í
þeim ormur, en sagan segir, að
Franckenau hafi gengið illa að
tæla hann, því hvert skifti, sem
hann kom upp í kverkarnar á
stúlkunni, og læknirinn kom við
hausinn á honum, hrökk hann
undan og ofan í stúlkuna aftur.
Jóni leist ekki á þetta og kall-
aði: „Gör Tangen varm, Herre“.
Það stóð ljós á borðinu hjá lækn-
inum og yljaði hann þá töngina
við það, og tókst þá að ná orm-