Lesbók Morgunblaðsins

Ulloq
Ataaseq assigiiaat ilaat
Saqqummersitaq pingaarneq:

Lesbók Morgunblaðsins - 05.11.1950, Qupperneq 1

Lesbók Morgunblaðsins - 05.11.1950, Qupperneq 1
ÚTILEGLMENN Á REYKJAIMESI UM aldamótin 1700 var hörmunga- tíð hjer á landi. Þjcðin var orðin mergsogin af allskonar álögum, og langvarandi kúgun einokunarversl- unarinnar. Hún mátti því ekki við neinu. En verstu árin voru tug- tímabilið 1693—1703. Þetta tímabil hófst með því að Hekla byrjaði að gjósa hinn 13. febrúar. Fylgdu jarðskjálftar mikl- ir í nærsveitum svo að hús ljeku á þræði, en brestir og drunur óg- urlegar og eldgangur. Rigndi þá vikri og sandi ákaflega, og skömmu eftir að gosið byrjaði var sandfallið komið alla leið norður í Grunna- vík. Á hvítasunnu gerði suðlæga átt og lagði sandfallið þá norður vfir jökla og til Norðurlands, svo að þar varð aldimt um miðjan dag. Hafði það þá farið yfir hálft land- ið og var víðast hvar jarðlaust vegna þess, þangað til vindur feykti því í skafla. Óhollusta mikil fylgdi þessum sandi, því að rjúpur og sjófuglar drápust þá hrönn- um saman og silungur í ám og vötnum. Fje fekk gadd og kom sumt tannlaust af fjalli sumarið eftir, en lömbum varð að lóga um vorið vegna tannskemda. Gosið stóð með sama ákafa allan veturinn og við og við síðan fram á haust Mestu tjóni olli það auð- vitað í nærsveitunum, svo sem á Landi, Rangárvöllum, Hreppum og Biskupstungum. Þá varð fólk að flýa af jörðunum í Þjórsárdal, Ás- ólfsstöðum, Skriðufelli og Sanda- tungu, og talið er að nær 20 Skál- holtsjarðir hafi þá orðið óbyggileg- ar um hríð. Veðrátta var með afbrigðum góð um veturinn, svo að „á þorra var

x

Lesbók Morgunblaðsins

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Lesbók Morgunblaðsins
https://timarit.is/publication/288

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.