Lesbók Morgunblaðsins - 25.01.1953, Page 1
3.
Guðbrandur Jónsson próíessor:
FRÖIMSK hetjuljóð
OG fSLEIMZKAR RÍIVIUR
ÉG BÝST við því að flestum lands-
mönnum sé kunrragt, að fyrir
skömmu kom hér út sýnisbók ís-
lenzkra rímna í 3 bindum, sem hinn
nafntogaði skozki fræðimaður herra
Vilhjálmur Craigie hefur gengið
frá. Rit þetta er með slíkum ágæt-
um, að það lofar sig sjálft, og skal
ég því ekki fara lengra út í það.
Þó vil ég leyfa mér að segja, að ef
þetta rit, samið og gert af slíkum
höfuðfræðimanni sem herra Vil-
hjálmi, ekki getur orðið til þess að
vekja skilning íslenzks almennings
á þýðingu rímnabókmenntanna
fyrir okkur og ágæti þeirra á
marga lund, þá held ég að íslend-
ingahjörðinni verði upp héðan ekki
gefandi annað á hinn andlega garða
en atómkveðskapur og slíkt frugg,
en af því mun hjörðin aldrei verða
menningarlegt holdafé.
— ★ —
Lestur hinna merku innganga
herra Vilhjálms í Sýnisbókinni
vekur mann til margvíslegra um-
hugsana, ekki síður þótt maður sé
leikmaður á þessu sviði, eins og
Guðbrandur Jónsson próf.
ég er. Eitt með öðru, sem ég fór
að velta fyrir mér við lesturinn,
er uppruni íslenzkra rímna og
hvernig þetta kvæðaform hefur
borizt hingað til lands, því að um
það er enginn ágreiningur, að það
á upptök sín utan íslands. Hitt
mætti, ef til vill, vera fleiri en ein
skoðun um, eftir hvaða leiðum og
hvenær kvæðaformið hefur borizt
hingað. Einhverntíma endur fyrir
löngu hef ég myndað mér mína
skoðun um þetta, en ég hef nú ekki
lengur hugmynd um, hvernig ég
komst að niðurstöðum mínum,
enda hef ég aldrei síðar, frekar en
gerist um leikmenn, endurskoðað
þær til þess að ganga úr skugga
um, hvort þær fengju staðizt. í
hinum ágætu inngöngum sínum að
bindum Sýnisbókarinnar gerir
herra Vilhjálmur skilmerkilega
grein fyrir afar mörgu, og meðal
annars skýrir hann frá því, eftir
hvaða leiðum rímnaformið hafi
borizt hingað í land. Ég ætla laus-
lega að greina frá skoðun hans um
þetta efni og sennilega flestra ann-
arra, vegna þess að mér virðist
önnur skýring en sú vera hugsan-
leg á því, hvaða leiðir rímurnar
hafi borizt hingað, skýring, sem er
í.samræmi við hina gömlu skoðun
mína um þetta efni. Vakti inngang-
urinn að fyrsta bindinu mig til þess
að fara að athuga, hvort hin gamla
skoðun mín gæti verið rétt, eða