Lesbók Morgunblaðsins - 22.11.1953, Blaðsíða 20

706
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
GISPRETTUPLÁGUR
hefur tekið upp baráttu gegn vágcstunum
EN
S.Þ.
ÞÁ MÆLTI Drottin við Móses: rétt út hönd þína yfir Egyptaland, svo
engispretturnar þjóti upp og komi yfir landið, og upp eti allan jarðar-
gróða og allt það, scm haglið eftir skildi. Þá rétti Móses staf sinn yfir
Egyptaland, og Drottinn lét austanvind standa upp á landið allan þann
dag og alla nóttina, en með morgninum kom austanvindurinn með
engispretturnar. Þær liðu yfir allt Egyptaland, og komu niður i öllum
álfum landsins; var af engisprettum svo mikill grúi á yfirborði jarð-
arintiar, að aldrei Jiafði slíkur verið, og mun ékki hér eftir verða. Þser
huldu allan jarðveginn, svo landið varð svart, og átu af allt gras jarð-
arinnar og allan ávöxt tránna, sem haglið hafði eftir skilið, svo að í
öllu Egyptalandi var ekkert lauf eftir á trjánum og ekkert grsen-
gresi á akrinum. (2. b. Móse, 1Ö. kap.)<
Hér segir frá 8. plágunni, og
þeirri næst seinustu, sem kom yfir
Egyptaland, áður en Faraó vildi
gefa ísraelsmönnum heimfarar-
leyfi. En þótt svo segi þar, að
aldrei muni slíkur grúi engispretta
koina fram, þá hafa engisprettur
þó gert ærin spjöll víða, sérstak-
lega í Asíu og Afríku. Og í fyrra
kom þar svo mikil engisprettu-
plága, að menn jafna henni til
þeirrar er yfir Egyptaland gekk.
En sá er munurinn á, að nú eru
en alls konar erfiðleikar og sífelld-
ur ótti við launmorðingja gerði
hana sturlaða. Og nú eyðir hún
seihustu dögum ævinnar í Suður-
Þýzkalahdi, sGm vogrek á ólgusjó
lifsins.
Iíætt er við að eftir þetta fáist
engar sannanir fyfir því hver hún
er. En saga hennar hefur þótt svo
merkileg, að Sir Laurence Olivier
í London hefur skrifað leikrit um
hana og hefur það Verið sýnt í sjón-
varph en nú er Verið að taka það
á kvikmynd. — Það heitir „Ana-
stasia“.
menn farnir að geta varizt engi-
sprettunum. Þeim hefir að vísu
ekki tekizt að sigra þær, en þeim
hefir tekizt að halda þeim í skefj-
um. Og baráttan gegn þessum
skaðræðis kvikindum, er einhver
fegursti votturinn um hvað al-
þjóðasamtök megna, því að það eru
hinar Sameinuðu þjóðir, sem
standa fyrir herferðunum gegn
engisprettunum.
Það verður að herja á engi-
spretturnar, hvar sem þeirraverður
vart eigi aðeins til þess að bjarga
því landi, þar sem þær eru í þann
svipihn, heldur til þess að bjarga
mörgum öðrum löndum, því að
engispretturnar fara í • herskörum
land úr landi. I fyrra spratt plágan
upp í Austur-Afríku, ög barst það-
an til ÁUsturlanda og hafði þá far-
ið yfir landsvæði, sem er um
2.550.000 fermílur (enskaf). Af
þessu má ráða, að ef habgt er að
stöðva pláguna, þar sem hún kem-
ur upp, þá er þar með bjargað
löndum, sem eru í allt að 2000
mílna fjarlægð.
í fyrra tókst mönnum að eyða
3000 mökkvum af ungum engi-
sprettum, en margir hópar komust
þó undan og hafa aukið kyn sitt.
Menn voru því við öllu búnir, og
snemma í vor sem leið, urðu eftir-
litshienn varir við hópa af engi-
sprettum í Indlandi, sem þyrluðust
þar upp og „bárust með austan-
vindinum“ í áttina til Pérsaflóa. Af
þessu varð mönnum ljóst, að nú
vofði hætta yfir stóru svæði, aiit
frá Assam í austri til norðvestur-
hluta Afríku, allt frá sunnanverðu
Rússlandi til Suður-Afríku, og allt
þar á milli.
Fyrir nokkrum árúm var því
haldið fram, að hættan af engi-
sprettum færi minnkandi eftir því
sem löndin yrði þéttbýlli og betur
ræktuð. En það hefir nú komið í
ljós, að með aukinni ræktun eru
sköpuð enn betri lífsskilyrði fyrir
engispretturnar en áður.
Umskiftingar.
Engispretturnar eru mönnúm
ráðgáta. Þær eru í sjálfu sér ekki
sérstakt kyn, heldur eru þær um-
skiftihgar frá öðru kyni, sem er
meinlítið. En af einhVerjum ástæð-
um verður þetta meinlausa kyn
allt í einu að stefnivargi, sem safn-
ast í stórhópa og fer eins ög log
yfir akur. Þetta var fyrst upþgötv-
að árið 1921. En Umskiftihgarnir
koina elcki fram á hverju ári, héld-
ur líður nokkuð á milli, ög féir
það eftir veðráttu og gróðurfari.
Umskiftin verða með snöggum
hætti. Hin litlu og meinleysislegu
kvikindi fara allt í einu að vaxa
og verða ófrýnileg ásýndum.