Lesbók Morgunblaðsins - 28.06.1997, Page 11

Morgunblaðið/Einar Falur
n minna á veggmálverk, fjallar Marshall um
alla allir um einhverskonar samfélagspólitík í
þar á.
.ITÍSKIR
/ S
NEW York, 1941, eftir bandariska Ijósmyndarann Helen Levitt, sem í meira en hálfa öld hefur skrásett götulíf New York-borgar í Ijós-
myndum sínum. Levitt er ein af nokkrum klassískum, persónulegum mannlífs- og samfélagsljósmyndurum sem Catherine David sýnir
á Documenta, og gefa myndir þeirra innsýn í þann borgarheim sem ýmsir aörir listamenn sýningarinnar fjalla einnig um.
^AÐRIKI
ATLAS, 1962 - 96 eftir Gerhard Richter er eitt af stærstu og áhrifamestu verkum Documenta að þessu sinni. Richter fyllir stóran sal
af römmum sem eru einskonar dagbók hans í myndum frá þessum tfma. í römmunum eru þúsundir af myndum: raöir af Ijósmyndum,
af landslagi, stöðum og fólki; hvers konar skyssur og hugmyndir að verkum; gamlar fjölskyldurmyndir og nýrri af konu hans og barni;
sjálfsmyndir og myndir teknar úr blöðum; myndir af þýskum stórmennum sem og myndir af fórnarlömbum nasista í heimsstyrjöldinni,
svo eitthvað sé nefnt.
anna og myndröð frá stórmarkaði nærri kjarn-
orkuveri í Klettafjöllum. Ljósmyndir eru líka
ófáar í því tröllvaxna verki sem margir telja
standa uppúr, Atlas, 1962-96 eftir Gerhard
Richter. Hann fyllir stóran sal af römmum með
þúsundum ljósmynda, teikninga og blaðaúr-
klippa; þetta er dagbók listamanns, framsett á
flæðandi og heillandi hátt. Margir aðrir sýna
myndir af borgum og húsum eða fólki innan
veggja heimilisins og er þar sumt margendur-
tekið og misathyglisvert.
Myndböndin eru áberandi; myndbandabarir
hafa verið settir upp og ófá herbergi þar sem
fólk sest og upplifir sýnir listamannanna. Tvö
verk virðast vekja mestu lukkuna; annað eftir
Johan Grimonprez og svo salur Hans-Jurgens
Syberg, Minnishellir. Hann er þar með skjái og
myndvarpa sem sýna ýmislegt klassískt úr list-
inni; forna listasögu, óperu, kvikmyndir og set-
ur listamaðurinn þetta fram sem minnisstöðvar
í heilabúi.
Hverskyns innsetningar og hluti gefur að líta;
flóttavagna Andreu Zittel sem hún innréttar
að ósk kaupenda, Mike Kelley og Tony Orsler
fylla herbergi af háværum verkum, heilu salirn-
ir sýna hugmyndir hönnuða og arkitekta um
samtímann, draumaborgir og hvernig megi
bæta umhverfið og mannlífið. Nokkrir listamenn
eru með gerninga og aðrir nýta sér umhverfið;
setja upp myndbandsverk í göngugötunni, versl-
un með notuð föt og sýna pólitísk veggspjöld í
undirgöngum; bijóta upp malbik og sá illgresi
á milli brotanna; fylla lestarstöðina í Kassel af
dularfullum hljóðum.
Það er ótal margt að skoða á Documenta í
Kassel og það getur tekið nokkra daga að inn-
byrða öll ósköpin. Inn á milli gefur að líta ágæt
verk sem segja skoðandanum sitthvað um þann
tíma sem hann lifir á og veita honum einnig
þá ánægju, upplifun og örvun sem vel lukkuð
list getur veitt. í samtíma okkar hafa listform-
in verið að renna saman og hjá hugmyndaríkum
listamönnum getur útkoman iðulega verið for-
vitnileg. En það sem menn hafa fundið að þess-
ari sýningu er yfirþyrmandi nærvera Catherine
David. Hún vill að listin fjalli um pólitísk mál-
efni, komi með tillögur, bendi á það sem betur
má fara og gagnrýni. Umhverfið og borgin
skipta hana miklu, en frelsi og ánægja minna
máli. Hún vantreystir listamönnum til að taka
eigin ákvarðanir og eins og sumir þeirra hafa
sagt óskaði David eftir ákveðnum verkum sem
sögðu ákveðna hluti sem féllu að hugmyndum
hennar. Sýningin líður fyrir þetta ráðríki og
margir listamannanna njóta sín ekki sem skyldi
fyrir vikið. Þessi Documenta fer varla inn á
spjöld listasögunnar sem sannur dómur um list
samtímans.
LOIS Weinberger frá Austurríki brýtur gjarnan upp malbik í verkum sínum og hér hefur
hann sáð fræjum ólíkra jurta frá Austur-Evrópu á milli brotanna.

LESBÓK MORGUNBLAÐSINS ~ MENNING/LISTIR 28. JÚNÍ1997 1 1'