Lesbók Morgunblaðsins - 25.09.1999, Blaðsíða 11

WANNAEYJUM
SON
bregður stórum svip yfir þetta fagra umhverfi. Húsin í
3n á móti kemur sá kostur sem er mun veigameiri, að
;tum myndverkum hefur verið komið fyrir af miklum
ihúsið. Nokkur fyrirtæki gáfu bænum myndina 1975.
iteypa af lágmynd Einars Jónssonar myndhöggvara,
iðingu sálar, er eitt útilistaverkanna í Eyjum og er til
irmyndar hvernig verkinu hefur verið komið fyrir. Ann-
útilistaverk í Eyjum er myndin um Guðríði Símonar-
ttur - Tyrkja-Guddu - eftir Ragnhildi Stefánsdóttur.
is og fram kom í Morgunblaðinu fyrir viku hefur Vest-
innaeyjum áskotnast ný útilistaverk eftir Örn Þor-
íinsson, Pál Guðmundsson í Húsafelii og erlenda
’ndlistarmenn. Á bak við mynd Einars sést verzlunar-
s sem hefur þá sérstöðu í Vestmannaeyjum að vera
fbrigði kúluhúss og er ólíkt öðrum húsum í bænum.
JREYTT
Húsið heitir Jaðar og er nr. 6 við Vestmannabraut. Það er elzt þeirra húsa sem hér sjást,
byggt 1907. Þetta hús varð þeirrar gæfu aðnjótandi að standa eftir gosið, en á bak við það rís
hraunbrúnin. Þetta er að mörgu leyti dæmigert timburhús frá fyrsta áratugnum með fallegu
útskoti fyrir forstofu og svalir uppi á því. í fasteignamatsbók frá 1918-19 segir að húsið sé
þurrabúð, eign Magnúsar Þórðarsonar kaupmanns. Lengdin er 7,40 m og breiddin 6.25 m.
Þótt ótrúlegt megi virðast stendur þar og að 4 íbúðir séu í húsinu, 9 herbergi alls.
Kirkjuvegur 21 er eitt af stærri húsunum í bænum. Ekki er vitað hver teiknaði húsið, sem
byggt var 1919, en fyrir gos var Brynjólfsbúð þar til húsa. Viðbygginguna teiknaði Páli
Zóphóníasson 1993. Þar er veitinga- og skemmtistaður.
Landakirkja varð allri þjóðinni hugstæð í gosinu og birtust af henni ótal myndir þar sem hún
stóð ein sér með eldinn að bakí. Kirkjan á sér merka sögu; hún er þriðja elzta steinkirkja
landsins, næst á eftir Viðeyjarkirkju og dómkirkjunni á Hólum sem fullgerð var 1763. Bygging
Landakirkju hófst 1774 og lauk síðla árs 1778. Arkitekt kirkjunnar var Georg David Anthon,
lærisveinn og aðstoðarmaður hjá Eigtved, einum kunnasta arkitekt og hallarsmið Dana í þá
daga. Sú óvenjulega skipan er í Landakirkju að predikunarstóllinn er yfir altarinu. Kirkjan á
góða gripi, m.a. hljómfagrar kirkjuklukkur frá 1619 og 1743. Turninn setur mestan svip á
Landakirkju, voldugur stöpull í hæð á móts við mæni kirkjunnar og uppúr honum mjórri turn.
Háeyri tíðkaðist að nefna þetta hús að Vesturvegi 11A í Vestmannaeyjum. Það er með eldri
húsum bæjarins, byggt 1911 sem íbúðarhús, en hver á heiðurinn af því er ekki vitað. í fast-
eignamatsbók 1918-19 stendur með fagurri rithönd að Háeyri sé þurrabúð, eignar og íbúað-
arhús Guðmundar Jónssonar sjómanns. Þar stendur ennfremur að húsið sé járnklætt timbur-
hús, 7m á lengd og breiddin 6.40m. f húsinu eru þá tvær íbúðir, 7 herbergi og 2 ofnar og tekið
fram að sá hluti lóðarinnar sem ekki er byggt á, sé matjurtagarður.
UMHVERFI
SÓLVEIG K.
EINARSDÓTTIR
KONA
FRÁ
SKÓG-
LAUSU
LANDI
I
Haustar í huga
húmar í garði
hulda fortíðar vakir
meðan „blómin sofa“ -
undh’ iljum
annar heimur
Aðeins ein rós
angar meðal runna
rjóð sem roði sólar
á rústrauðum himni
„fölnar og bliknar“
á frostnóttu
II
Eitt sinn undi
í fóðurgarði
við ást ogyndi
uxu hugsjónir
eikum hærri
Eitt sinn unni
ungum mönnum
átti drauma
um dýrðarheima
fornar ástir aldrei fölna
Eitt sinn undi
í fjallasali
við„blágresið blíða“
og bjartar nætur
blönduðust blikur á lofti
bláum sólskríkjusöngnum
III
Með fleygum fugli
furðustórum
til fjarlægra staða
fegins hugar -
heillandi heimur
ófriðarkrákan enn þótt sveimi
Suðrænar fjaðrir fljúga eigi
framandi leið
færa engar kveðjur
þeim sem lengi beið -
svanirnir svartir
sópa þarf laufín
fyrir ókunna gestinn.
IV
Villt í vegleysu
þrösturinn þögull
í faðmi huldu
andartaksþögn áður
en froskurinn fer að syngja
Vakir ein í garði
rósin rauða
bíður frostnátta
Höfundurinn er rithöfundur
og býr í Ástralíu.
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS ~ MENNING/LISTIR 25. SEPTEMBER 1999 1 1