Tíminn - 27.01.1968, Page 4

4
TÍMINN
LAUGARDAGUR 27. janúar 1968
Tilboð óskast
í Willys-Stadion bifreið með framhjóladrfii, og
nokkrar fólksbifreiðar er verða sýndar að Grens-
ásvegi 9, miðvikudaginn 31. janúar kl. 1—3. Til-
boðin verða opnuð í s'krifstofu vorri kl. 5.
Söiunefnd varnarliðseigna.
útvegum eldhúsinnréttingar
og fataskópa eftir móli.
Gerum fast verðtilboð. — Ennfremur:
SZEMEH8 eldavélasett
HIUIVS ^
ísskapa \oHnre»
eldhúsvaska
meg innbyggðri uppþvottavél
(verð fró kr. 7.500.00 compl.)
Sérlega hagkvæmir greiðsluskilmólar.

I v.. Í.í.s
KIRKJUHVOLI - REYKJAVIK - SIMI 21718
FRÁ ALÞINGt
Framhald af bls. 7.
fy-rra vorm gefin greið svör um
húsnæðismálin og ekki stóð á lof-
orðum um að öllum lánsumsókn-
um yrði fullnægt og lánin ycðu
hækkuð. En þá átti líka að kjósa
og þá var haegt að útvega pem-
inga (il þessara hluta og fyrst
það var hægt, þá er það alveg
eins hægt núna og það má ekki
ráða ferðinnd í framgön.aunni í
þessum málum, hvort kjósa á eða
ekki í það og það sinnið.
Jón Þorsteinsson, se-m er for-
maðu.r fraimkvæe’ 1-i. ,efnda,r byg,g-
ingaáætlunar. sagði, að ljóst væri
að ekiki yrði lokið við byggtngu
1250 íibúða fyrir árslok 1970.
Drátturinn væri ekki ríkisstjórn-
inni að kenna, því ekki hefur
staðið á neinu f,rá ríkisstjóminmi
þessi mál viðkomandi, heldur er
þar þá vdð framkvæmdanefndina
að sakast, ef við einhvern er að
saikast út af drættinum, en tveir
nefndarmanaa e-ru fulltrúar v&rka
lýðshreyfimgarinnar og það hefur
enginn ágreiningur verið í nefnd-
inni urn framkvæmdipnar. Nefnd-
in átti að vi-nna að því að byg,g-
ingarkostnaður yrði lækikaður. Sú
viðleitni hefur tafið framkvæmd-
irnar. En þegar verkalýðshreyf-
ingin gerði samkomulagið við rík-
isstjórnina, gerðu menn sér enga
grein fyrir því, hvort unnt yrði
að byggja 1250 íbúðir á næstu
5 árurn, em það var útifokað frá
upphafi, að unmt væri að standa
við það. Hins vegar trúi ég því,
að það muni takast að lækka
byggingarkostnaðinn með þessum
framikvæmdum.
Lúðvík Jósefsson sagði, að for-
m aður fr amkvæmd anef n d ar in,n ar
yrðd að viðurkenna það, að ekki
hefði verið staðið við samkomu-
lagið um að byggðar yrðu 250
íbúðir á ári og nú eru liðin tvö
og hiálft ár ag ekki er flutt enn
inn í neina íbúð. Það væri því
harla eimikennilegt af ráðherra að
segja það, að við alla samninga
við verkalýðshireyfinguna í þess-
um m.álum verði ^aðið. Það hef-
ur verið svikizt u,m að útvega sér-
stakt fjármagn til þessara fram-
kvæmda af rikisstjórnarinnar
hálfu og svo segir formaður fram-
kvæmdanefmdar, að ríkisstjórmin
hafi staðið við allt sitt. þótt hún
taka fjármagn frá öðrum sem ekki
áttu að standa takar að vigi, þótt
þetta samkomulag hefði verið
gert.
Einar Ágústsson' taldi það fjar-
stæðu, að staðið hefði verið við
júnísamikomulagið. Spurði hann
Jón Þorsteinsson, hvernig tekizt
hefði til um lækkum byggingair-
kostnaðarins miðað við íbúða-
byggingar ýmissa amnarra aðila,
sem nú byggðu íbúðir fjárvana,
eims og t.d. ýmis byggingarsam-
vinnufélög og einnig hver væri
byg.gimgaiiikostnaður dönsku tírnb-
urhúsanna í Breiðholti miðað við
t.d. timburhúsin, sem iðja a Ak-
ureyri framleiddi.
Jón Þorsteinsson taldi kostnað-
arverð á fermetra í dönsku hús-
unum svipaðan og á Iðjuhúsun-
um, þegar allt vœri athugað, en
hins vegar treysti hamm sér ekki
til að gera samanburð, hvað gæð-
in snerti. Samanburð við aðrar
íbúðir væri ekki unnt að gera
fyrr en byggingunum í Breiðholti
væri lokið og erfitt að fá réttar
og nákvæmar uppi. um kostnað
annarra íbúða tii sam^.burðar
En aðilar, sem væru að byggja
við hiiðina a tramikvæmdanetnd-1
inni í Breiðholti, væru nú farn-|
ir að aiuglýsa íbúðir sinar tál sölu
og miðað við það verð, stæðist
framkvæmdaniefndiin sa,mianiburð.
En hafa þyrfti í huga. að hér
væri um tilraunabyggingar að
raeða og ganga myndi betur í síð
ard áfianga. Hanm tæki ekki mark
á svikabrigzlum þeirra þingmanma
sem talað hefðu, því verkalýðs-
hreyfingin sjálf, sem samkomulag
ið var gert við, hef.ur alls ekki
ásakað níkisstjórndna um, að hún
hafi ekki staðið við samkomulagið.
Magnús KjartansSon sagði aiu,g-
ijióst, að því hefði verið treyst,
þegiar ríki'sstjórnin lofaði að
byggij a 1,250 íbúðir á 5 árum, að
hún myndd útvega til þess sér-
stakt fjármiagn. en nú væri svo
komdð, að um helmimigur af tekj-
um húsnæðismálastj'órnar á þessu
ári myndu fara í Breiðholtsf'ram-
kvœmdirniar.
Eggert G. Þorsteinsson sagði,
að ríkisstjórnin hefði staðið við
allar sku'ldbmdingar sínar í þess-
um miálum.
EySteinn Jónsson sagði, að pen
ingarnir til Bireiðholtsframkvæmd
anna hefðu verið tekndr frá hinu
almenna veðlánakerfi og mætti
kalla það hreina klæki, þar sem
talað var um það, þegar samkomu
lagið var gert, að Breiðholtsfram-
kvæmdinnar kæmu sem viðbótar-
átaik í h'úsmiæðismialum, til viðbót-
ar aðstoð hins almenna veðlána-
kerfis við íbúðabyggin'gar ein-
staklinga. Fyrir kosningarnar í
vor voru gefin lánsloforð í all-
ar áttir. Eins var það i Byggimg-
arsjóði verkamanna. Þar var lika
lofað lánium, en svo hefur ekki
verið staðið við það. Þetta er að
sýnast á réttum tíma, eða þeg-
ar kjósa skal, en bregðast srvo,
þegar menn hafa fengið þau urn-
boð, sem þeir sóttust eftir. Um
þetta á ekki að þegja. Þetta er
siðleysi, ;sem ektki á að líðast.
Um þetta eiga menn að ræða
fremúr en það, hvernig ástatt var
í upphaifi, þegar byrjiað var á því
að koma íbúðalániakerfinu á sto,fn.
Gísli Guðmundsson sagði, að
löggjöfin um íbúðalánaikeirfið
væri fyrír alla landsmenn. Sam-
kvæmt reglugerð með heimild í
iögiunum ætti úthlutun að fara
þamnig firam til að hún yrði sem
réttlátust gagnvart byggðarlögun
um að taka ætti tiillit tiil íbúatölu
sveianfélags að einum þriðja og
fjölda umsókna úr sveiarfélaginu
að tveimur þriðju. Nú hefur sá
háttur verið tekinn upp, að
byggja á 1250 íbúðir í einu sveit-
arfélagi og teknar eru 100 millj-
ónir króna úr hinu almenma kerfi,
sem á að vera fyrir allt landið
til að sinna því verkefni. í þessu
kemur framm mismunun. og þetta
er ranglæti, sem ekki verður unnt
við að una. Mæltist Gísli ti'l þess,
að ráðhenra léti í té skýrslur
um úthlutum lána eftir sveitarfé-
lögum svo koma m.ætti í ljós,
hvernig framikvæmt hefði verið
ákvæði reglugerðar um úthlutun
Lánanna.
Þó^'arinn Þórarinsson minnti á,
að ráðherra hefði sag't. að rniklu
auðveldara væri fyrir menn að
óyggja nú en i tíð vinstri stjórn-
arinnar. Rétt gæti verið, að lán-
in væru eitthvað hærrf núna, en
erfitt væri að gera raunhæfan
samanburð, þvi að til æði margra
þátta þyrfti að taka tiilit í slík-
um samanburði. Tala fullgerðra
ibúða værf kannski bezti mæld-
kvarðinn á raunveruiega aðstöðu
manna til að koma sér upp í-
búðum. f Reykiavik hefðu verið
byggðar að meðaltali 900 íbúðir
á ári í tíð vinstri stjornarinnar,
en ekiki nema 600 á ári í tíð við-
reisnarstiórnarinnar Þessar tölur
sýndu, að það var auðveldara að
.byggja á viirstri stjórnararum þvi
að í samanburði yrði líka að taka
tiliit til þess, hvernig aðstaða
miann-a til lánsútvegunar fyrir ut-
an hú'Snæðismiálastjórnarlándð
hefði verið háttað. Sú aðstaða
hefði verið miklu betri í tíð
vinstri stjórniarinin,ar en hún er
nú, því nú gripu helgreipar Seðla-
bankans um allar lánastofnianir og
mjög erfitt fyrir húsbyggjendur
að afia sér viðbótarlána.
Vilhjálmur Hjálmarsson sagði
■nú að fullu upplýst, hve gífurleg
bið væri framundan hjá þeim,
sem væru að byggja eða æfluðu
að byggja. Breiðholtsfc-amkvæmd-
i-rnar væru orðnar gífurleguir
baggi á íbúðalánakerfinu, eins og
staðið væri nú að því máli og
grunur er um að brotin hafi ver-
ið lög og lánað út á íbúðir þar,
áður en þær urðu veðhæfar. Það
væri f'urðulegt, að raðherra skuli
treysta sér til að segja, að óvissa
húsbyggjenda um lán hafi aldrei
verið minni en nú. Nauðsynlegt
er að fá nýja fjiáröflun til íbúða-
lánakerfisins.
Eggert G. Þorsteinsson skoraði
á menin að koma með þá yfir-
lýsingu. að ríkisstjórnin ætlaði að
útvega nýtt fjármagn til Breið-
holltsflramikvæmdanna, en eikki
nota til þeirra fjármagn bygging-
arsjóðsins. Hvar er slíkar yfirlýs-
Lngar að finna og hver hefur gef-
ið þær? Ríkisstjórnin gæti ekk-
ert gert að því og þvi væri ekki
hægt aö ásaka hana fyrir það,
þótt lánastofnanir, aðrar en bygg
ingairsjóður, gætu ekki lánað ÖU-
um ein,s og þeir þyrftu á að halda.
VETTVANGUR ÆSKUNNAR
Jónas Haralz, væru ýmist annar
hvor eða báðir í öllum nefndum
í R.eykjavík. Það eru nú sjálfsagt
ýkjur, en sagan geymir sannleiks
kjama. Af þessu leiðir, að allar
nefndir vinirna með afbrigðum
hægt og seint og allar fram-
kivæmdir dragast von úr viti. —
Og meðal annarra orða: Er ekki
mál til komið að við fáum sér-
staka.n menntamiálaráðherra? All-
ir hljóta að sjá hvilíkt neyðarbrauð
það er, að sarni viðskiptafræðing-
urinn sé bæði viðskiptamálaráð-
henra og momntamálaráðherra.
Okkur hlýtur að vera ljós sú
höfuðn.auðsyn að allar umbætur
og breytingar á skólakerfinu séu
samræmdar á milii skólastiganna
— sivo að ekikj myndist óbrúan-
legt bil milli menntaskóla og há-
skóia t.d. Það er auðvitað alve.g
ófært að hver bauki í sínu horni
í því efni.
Aliþjóð hefur nú um iniokkurt
skeið fengið að heyra dulitla út-
tekt á vandkvæðum' og hús-
næðisleysd háskólans fyrsta vetr-
ardag ár hvert. En það er eins
og það segi lítið. Ennþá blasir
algjört húsnæðisleysi og j'aifmvel
fullkomin útskúfun við ta'nnlækna
nemum. Verkfræðinemar þeysa
um borgina þvera og endi-
langa til að sækja tíma í hin-
um og þessum byggingum vegna
rúmleysis í háskólanum. Lögfræð
ing'ar troðast hver ofan á öðrum
— alltof margir í lítilli stofu. En
á meðan öllu þessu fer fram hef
ég þrási-nmis setið í tímum í
stærstu kennslustofu skólans við
2. eða 3 mann, svo að eitthvað
virðist nú bogið við skipulagið.
Engin iis.kifræði er kennd við há-
skólanin :ié heldur j.arðfræði —
og höfum við e.t.v. betri aðstöðu
til að kenna þessar greinar en
nokkrar aðrar háskólagreinar að
íslenzku firátalinni. Stúdentar eru
á algjörum hrakhólum með alla
félagis- og menningarstarfsemi
sína, stúdentagarðurinn nýi var
byggður laust eftir 1940, er stú-
dentar voru um 300, en nú eru
þeir yfir 1300. — og elztu menn
muna ekki len.gur hvenær skipuð
var nefnd í hjónagarðsmálið
fræga — þótt enginn sjáist enn-
þá hjónagarðurinm.
Stúdentar hafa um alllangt
skeið barizt fyrir ýmsum hags-
mumamálum sínum — ein.kum
innan veg.gja háskólans — með
misjöfnum árangri. Hins vegar
heifur þeim oft gleyimzt, að þeir
hafa skyldum að gegna við þjóð-
fiélagið. Oft hefur verið næsta
hljótt um íbúa gráa steinbálkns-
ins við Suðurgötu — ýmsir hafa
jafmvel efazt um að lífsmark
léyndist með nemendum 'og kemn
uirum þeirrar stofnunar. Nú virð-
ist þvi betur vera að verða nokk-
u-r breyting á þessu. Stúdentar
eiga að vera vaxtarbroddur þjóð-
arinin.ar og hún á nánast kröf.u
á að heyra skoðun þeirra á ýms-
um málum. Þetta á ekki sízt við
um memmta- og. skólamál. Við er-
uim komnir vél á veg með að
fikra okkur upp eftir öllu skóla-
kerfinu og okkur ber skylda til
að skýra frá reynslu okkar í þeim
efnum meðan hún er enn ný og
feirsk. Það getúr verið lærdóms-
rikt að heyra rödd þolandaims
ein.stöku sinnum. Við eigum enn
þá að vera að eðlisfari umbóta-
samir og jaifnvel róttækir og við
eigum að nota tímann til að gagn
rýna áður en við verðum væru-
kærir ístrubelgir, eða staðnaðir
og stirinaðir íhaldskurfar.
Það vantar raunar ekki að all-
flestir. stúdentar hafi llátið sér
það þrásinnis um munn fara
heima og í veizlum góðum — að
allt væiri í ólestri í íslenzkum
menntamálum. En öll samtök og
skipulegar aðgerðir hefur yfirl.
vantað í þeim málum. Til að
reyna að ráða bót á þessu var
stofnuð sérstök menintamálanefnd
innan stúdentaráðs með nýj-
um lögum frá jan. 1966. Afreka-
skrá hennar er ennþá mikils til
of stutt og ómerkileg, en hún er
angu að síður spor í rétta átt.
Það helzta sem stúdentar verða
að gera í menntamálum er að
vekja athygli á rödd sinni o|
afla sér áhuga og trausts á þeim
vettivangi, svo að mark verði tek-
ið á þeim. Deildarfélögin hafa
þarna mikið verk að vinna —
þau þurfa að sækja það fast að
fá að hafa fulltrúa á fundum
sinna deilda. Ég er þess fullviss
að sumir gall-ar í keninslumálum
háskólans stafa m.a. af því að
stúdentar hafa látið sér þá
lynda. Þeir hafa ýmist tekið því
þegjandi, sem að þeim var rétt
eða skort alit framtak os samtök
til að rísa gegn því. Það ætti því
að vera professorum og öðrum
kennurum háskólans mikið gleði-
efni ef stúdentar gagnrýndu skyn
samlega það, sem þeim þætti mið-
ur fara í kennslumáilum háskól-
ans. Sömuieiðis ætti það að gefa
þeim kærkomið tækifæri til úr
bóta og stúdentar bæru fram rök-
studda gagnrýni á kennsluhætti
þeirra eða vinnubrögð. Að öðr-
um kosti gætu þeir haldið að
stúdentum líkaði allt fjarska vel,
sem þeir gerðu og létu ógert. og
þess vegna haldið áfram að vaða
í villu og svíma.
Nú heldið þið líklega að ég sé
orðinn vitlaus, því að hvenær hef-
ur gagmrýni mælzt vel fyrir á
ísland? Hér eru yfirl. allir svo
hörundssárir gagnv. gagnrýni,. að
þeir rjúka upp til handa og fóta
ef við þeim er blakað. Gagnrýn-
andinn á það líka oft á hættu
að fálla í ónáð hjá valdhaíanum,
missa stöðu, fá ekiki bitlingiinn,
vera feldur á prófi o. s. frv. Allir
verða að kunna að haga seglum
eftir vindi. Hvergi er þetta aug-
ljósara en í pólitíkinni. Þar ligg-
ur sökin yfirleitt bæði hjá þeim,
sem gagnrýna og þeim, sem fyrir
gagnrýninni verða. Ef stúdentar
temja sér rökvíslega gagnrýnj —
bæði í menntamálum og öðru —
og kennarar og yfirvöld háskól-
ans temja sér að líta á þá gagn-
rýni sem æskilegan og nauðsyn-
legan þátt starfseminnar gæti
háskólinn orðið fyrirmynd á þessu
sviði og stuðlað að þvi að skít-
kast og persónulegar svívirðing-
ar þokuðu um set í íslenzku þjóð-
lífi. Ég treysti stúdentem vel til
þessa.