Tíminn - 27.01.1968, Blaðsíða 7

ÞINGFRETTIR
ÞINGFRÉTTIR
LAUGARDAGUR 27.
janúar 1968
TÍMINN
7
Gífurleg óvissa framundan
um íbúðalánaúthlutanirnar
Eggert G. Þorsteinsson, félags-
málaráðherra, ,svaraði í gær á Al-
þingi fyrirspumum, sem Einar
Ágústsson hafði lagt fram íyrir
jól. ásamt þeim Ingvari Gíslasyni
og Vilhjálmi Hjálmarssyni um
lánveitingar úr byggingarsjóði
rikisins og fl. Fara hér á eftir
spurningar fyrirspyrjendanna í
réttri röð og svör ráðherrans við
þeim.
1. Hvað eru margar umsóknir,
sem hérust fyrir 15. marz 1967,
óafgreiddar hjá húsnæðismála-
stjóm, og hversu margar umsókn
ir hafa borizt siðan?
Svar: Óafgreiddar umsóknir,
sem bárust fyrir 15. marz 1967
eru samtals 660. þar af 291 fok-
heidar ibúðir. Eiftir 15. marz 1967
hafa borizt 356 umsóknir, þar af
eru 108 fokbeldar íbúðir og þvi
lánshæfar.
2. Hvenær má búast við, að þeir.
sem eiga óafgreiddar lánsumsókn
ir, fái húsnæðisl'ánin útborguð:
a. Þeir, sem sótt hafa fyrir
15. marz 1967.
b. Þeir. sem sótt hafa eftir
15. marz 1967?
Svar við a-lið: Allar Mnshæfar
fbúðir verða afgreiddar með fyrri
hluta Mns á árinu 1968. Ulndir-
búningur er nú hafinn að af-
greiðslu lánsloforða (fyrri hluti)
til umsókna þessara, er komi til
útborgunar í septembermán. n.k.
Svar við b-lið: Það er í athugun
að hve miklu leyti verði unnt að
afgreiða umsóknir, sem borizt
hafa eftir 15. marz 1967 á þessu
ári.
3. Hvaða ráðstafanir eru fyrir-
hugaðar um fjármögnun 1. áfanga
byggingaráætlunarinnar í Breið-
holti umfram venjuleg lán Hús-
næðismáMstjórnar?
Svar: Atvinnuleysistryg.ginga-
sióður veitti 30 m. kr. Mn til
þessara framkvæmda á árinu
1967 og gert er ráð fyrir sömu
Mnsf.iárhæð frá sjóðnum á bessu
ári Lán til efnalítilla meðlima
verkalýðsféMga samkvæmt B-lið
7. sr. Mga nr. 19/1965, um Hús-
næðismáMstofnun ríkisins koma
einnig hér til greina.
4. Hvert er nú áætlað raunveru-
legt kostnaðarverð íbúðanna í
1. áfanga Breiðholtsframkvæmd-
anna?
Svar: f Bneiðholtshverfinu eru
nú í byggingu sex stór fjölbýlis-
hús með samtals 312 íbúðum. Hér
er um að ræða tveggja, þriggja
og fjögurra herbergja íbúðir en
íbúðir af sama herberjafjölda eru
auk þess nokkuð misjaflnar að
stærð. Á s.l. hausti áæflaði Fram
kvæmdanefnd byg2in®aráætiunar
meðalverð hverrar ibúðartekundar
sem hér segir:
a. tveggja herbergja íbúð, —
kostnaðarverð kr. 700.000,-
b. þriggia herbergja íbúð. —
kostnaðarverð kr. 810.000,-
c. fjögurra herbereia ibúð. —
kostnaðarverð kr. 940.000.-
Þetta verð rniðast við, að íbúð-
unum verði skilað fullfrágengn-
um að utan og innan með sjóm
varpsloftneti, dyrasima og vélum
í sameiginlegu þvottahúsi. í þessu
verði eru að sjálfsögðu innifalin
^atnagerðargjöld og heimtauga-
gjöld fyrir rafmagn og hitaveitu
Ennfremur allur tæknilegur undir
búniingskostnaður á vegum fram-
kvæmdanefndarinnar, í verðinu
felst einnig malbikun gangstíga,
jöfnun lóðar. gerð bílastæða og
grasræktun á lóð. í þessu verði
er hins vegar ekki innifaliinn
vaxtakostnaður.
Framangreind kostnaðaráætlun
var eins og áður segir gerð s. 1.
haust, en síðan hafa átt sér stað
verulegar verðbreytingar í þjóð-
fólaginu eins og alkunnugt er. þ.
e. gengi'slækkun í lok nóvember-
mánaðar og almenn kaupbækkun
um 3,4% hinn 1. desember. Á
þessu stigi málsins getur fram-
kvæmdanefndin ekki séð fyrir
áhrif gengislækkunarinnar á þró-
un kaupgjalds og verðlags á ár-
inu 1968 nema að takmörkuðu
leyti. Þó er nú þegar ljóst, að
gengisfellingin hefur veruleg á-
hrif til hækkunar á heildarbygg
ingarkostnað fjölbýlishúsanna f
Breiðholtshverfinu, en það er
rökstudd von framkvæmdanefnd-
arininar að sú hækkun fari ekki
fram yfir 12%.
í Breiðholtshverfinu er enn-
fremur verið að byggja 23 ein-
býlishús úr timbri, sem eru inn-
flutt frá Danmörku. og er smíði
þeirra senn lokið. Hér er um tvær
húsagerðir að ræða. Kostnaðar-
verð minni (101 ferm.) húsanna
verður rúmar tólf hundruð þús-
uind krónur, en stærri (116 ferm.)
húsanna hins vegar tæpar þrettán
hundruð þúsund krónur. Er þá
meðreiknuð verðhækkun vegna
gengisfellingarinnar, er nemur
sem næst 5% af heildarverði
timburhúsainna.
5. Hvað hefur byggingarsjóður
lag.t mikið fé til framkvæmda-
áætlunarinnar til þessa, og
hversu mikið fé hefur komið ann
ars staðar frá?
Svar:
Byggingarsj. ríkisins 97,6 millj.
Borgarsj. Rvíkur 7.4 millj.
Framl. íbúðakaupenda 12.0 millj.
Atvinnuleysistr.sj. 30,0 millj.
Fjárframlög samtals 147,0 millj.
Samkvæmt upplýsingum frá
nefndimni varð kostnaður árið
1967, við skipulag fyrir Hey>í'>
víkurborg, kr. 3.258.427.85. 11
skuld v/sama frá fvrra ári var
kr. 619.1116.90 eða samtals kr.
3.877.544,75 sem á að greiðast
óskipt af Reykjavíkurborg. Auk
þess var ógreitt hinn 30. nóv s.l.
kr. 9.701.281,26 af framlagi borg
arsjóðs til annarra framkvæmda.
en skipting á fjármunamyndun í
desember hefur ekki farið fram.
Eftir áramótin greiddi borgar-
sjóður kr. 5.000.000,00 upp í skuld
sína.
6. Hvernig er ráðgert að fjár-
magna síðari hluta framkvæmda-
áætlunarinnar. og hvernig verður
þeim framkvæmdum skipað. m.a.
varðandi úfboð?
Svar: Til verulegra framkv. í
síðari áfanga kemur ekki fyrr en
á árinu 1969. enda nauðsynlegt
að haga þeim framkvæmdum eftir
þeirri reynslu. sem fæst þegar
1. áfanga er lokið Rannhæf fjár-
öflunaráætlun verður ekki gerð
fyrr en fyrir liggja ákvarðanir
um framhaldið og skiptingu þess
í áfanga.
Síðari hluti framkvæmdaáætlun
arinnar tekur til byggingar um
það bil 900 íbúða, sem reistar
verða á hinu svonefnda efra svæði
í Breiðholtshverfinu, en svæði
þetta hefur Framkvæmdanefnd
byggingaráœtluinar látið skipu-
leggja í samráði við skipulags-
yfirvöld Reykjavíkurborgar. Sá
hluti svæðisins. sem þessar bygg-
iingar verða reistar á, er sérstak-
lega skipulagður með það fyrir
augum að hagnýta sem bezt þær
uýju byggingaraðferðir, sem fram
kvæmdanefndin hefur tekið upp,
og er það mikill kostur. í grund
vallaratriðum verða notaðar sömu
byggingaraðferðir og beitt er við
fjölbýlishúsin sex, sem nú eru í
smíðum, en með þei.m breytingum
og endurbótum, sem aukin reynsla
gefur tileflni til.
Á efra svæðinu í Breiðholti
fyrirhugar framkvæmdanefndin að
reisa 19 fjölbýlishús mismunandi
að stærð, það er að segja í þess-
um fjölbýlishúsum verða misjafn-
lega mörg stigahús. en öll stiga-
húsin verða nákvæmlega eins oð
gerð. Fjölbýlishúsin verða fjórar
hæðir og án kjallara eða nánar
tiltekið þrjár og hálf íbúðarhæð.
í þessum fjölbýlishúsum verða
væntainlega um 770 íbúðir af mis
munandi stærðum eða allt frá eins
herbergis íbúðum og upp í fjög-
urra herbergja íbúðir. Auk fjöl-
býlishúsanna fyrirhugar fram-
kvæmdanefndin að reisa á efra
svæðinu allt að 150 íbúðir í 2ja
hæða raðhúsum.
Enn er ekki tímabært að á-
kveða nánar hvernig staðið vefði
að þessum framkvæmdum, en þð
má telja sennilegt. að þeim verði
skipt niður í þrjá framkvæmda-
áfanga og að við hvern áfanga
verði einn aðalverktaki og nokkr-
ir undirverktakar en önnuT skint
ing kemur þó vissulega til álita.
Um útboð á þessum framkvæmd
um er einnig of snemmt að full-
vrða nokkuð á þessu stigi máls-
ins, en í þeim efnum mun fram-
kvæmdanefndin hafa hugfast það
ákvæði regluserðarinnar um íbúða
byggingar ríkisins og Reykjavíkur
borgar. sem segir að fela skuli
framkvæmdirnar viðurkennd.um
byggingarverktökum á samkeopn-
isgrundvelli og með sem vjðtæk
ustum úfboðum. eftir því sem
hnvkvæmt þykir.
7 Hefur verið umrætt eða er
fyrirhugað. að sams konar bygg-
ingaráœtMnir og Breiðholtsáætl-
unin verði gerðar í öðrum bæjar
félögum?
Svar: Framkvæmdanefndir hafa
verið settar á fót í Sauðárkróks-
kaupstað, Siglufiarðarkaupstað og
í Akureyrarkaupstað. Skipun
slíkra nefnda er í undirbúningi f
Húsavíkurkaupstað og í Selfoss-
kauptúni. Hlutverk þessara nefnda
er að svo stöddu ran.nsókn og
athugun á íbúðaþörfiinni og fjár-
öflunarmöguleikum svo og ná-
kvæm áætlanagerð um væntanleg
ar bygffingaframkvæmdir Ósk
Kópavogskaupsfaðar um hlutdeild
í byggingaframkvæmdum ríkis-
ins oe Revkjavíkurborgar. sem
er nnnið að er i nú í athugun.
8 Er áformað að fella burt
vísitöluálag á vexti og afborg-
aní>- tiúsnæðisláina?
Svar: Af ýmsum ástæðum hafa
viðhorfin til vísitölubundinna lána
breytzt. m.a. vegna þess. að verð-
lagsuppbót er nú ekki lögbund-
in við kaupgreiðsluvísitölu. Það
er nú í athugun hversu bregðast
skuli við þessum nýju viðhorfum.
Ákvörðun um þetta efni verður
ekki tekim fyr en þessar athug-
anir liggja fyrir.
Einar Ágústsson hafði fylgt
þeissum fyrirspuirnium úr hlaði og
rneðal annars átailið, að fjárþörf
bygigiinig.aráætluina,riin.nar vegn.a
framkvæmdanna í Breiðholti hefði
verið velt yifr á byggingarsjóð-
inin og dregið þannig úr getu hins
alm.enna veðlánakjeirfis og þa.r
með fjárm.agn frá öðrum hús-
byggj'endum í landinu. E,r ráð-
herra hafði svarað fyrirspurnun-
um, sagði Einar, að tala óaif-
greiddra um.sókna, sem nú lægju
hjá húsnæðismálastj'árn, væni tölu
vert læ,gi-i en ým,sjr höfðu hald-
ið, en það ætti að gera viðfangs-
efnið að útvega fjármagn til í-
búðalánakerf.iisiins svo u.n.nt sé að
fuMnægja óafgreidduim umsókn-
um auðveldara viðfangs fyrir ríik-
isstjómiina. Hims væri þó að gæta,
að uimisóiknarfiresitur væri tiil 15.
marz og myndi sen.niliega álitleg-
u,r fjöidii umsókna berast fyrir
þann tírna til Húsnæðismála-
stjórnar.
Verra væri það úr svörum ráð-
herrans, að ekki væri unnt að
segj.a þeim, sem sótt höfðu um
lán eftir 15. marz í fyrra, neitt
til um það, hvenær þeir mættu
eiga von á því að fá lá,n og löng
bið bæri það hjá ýmsu.m, sem
sóttu fyrir 15. marz í fyrra og
væru fyriir löngu með hús sín
veðhæf, að þarfa að bíða marga
mánuði. erinþá eða fram í sept-
ember eftir fyrstu greiðslu upp
í Mnið.
Mönnurn hafði skildzt svo, að
isamniinigarniir við vemcaltsfélög-
ón um byggi n g ará ætlumi n a ætti
lekki að þýða það, að fjárrmagn
ihins ailmenna íbúðalánaikeírfié yrði
/tekið til þeirra firamkvæmda, held
ur myndi koma til nýtt fjármaen
er ríkisstj. útvegaði og um nýttvið
bótarátak i húsnæðismálu.num yrði
þar að ræða. Engin framtíðará-
ætlun væri til um fjánmögmun
frambaldisframkvæmda byggin'gar-
áætluma'rinna.r en árið 1909 væri
ekki svo iangt umdan, að það
væri rétt fyri.r ríkisstjórnina að
fara að. hugsa málið, því óhæft
væ.ri með öllu aö fram'haldinu
yrði ein.niig velt yfi,r á byggimgar-
sjóðinn. Vísitölubiniding húsnæð-
islánanina væri eiitt það ranglát-
asta í þessum málum, veg.na þess,
að engiin önnur lán hafa verið
víisit’öiubundin, þrátt fyrir heiim-
ildir í lögum ti'l þess og enn
meir,a verður þetta ranglæti, þeg-
ar búið er að afinema vísitölu-
'tryggingu á laun, sem fékkst frarn
um l,eið og visitöluibindiingin var
sett á lánin.
Vilhjálmur Hjálmarsson sagði,
að það horfði sannarlega bune-
lega í íbúðalánamálum í heild.
G'ífuirlega m.ikil óvissa væri nú
ríkjandi framumdan varðand.i
þetta m,ál. IJr Austurlandskjör-
dæmd bíður fjöldi umsókna, sem
menn höfðu sent inn fyrir 15.
ma,rz í fyrra og hús þessara mamna
voru fok.held í sumar, en nú er
upplýst, að þeir verða að bíða
fram í september til að fá fyrstu
greiðsliu upp í lánið. Við þetta
ástand bætist svo, að þeir. s«m
sóttu um lán eftir 1.5. m.arz í
fyrra, e,r ekkert hægt að segja
um, hvenær mu.ni geta fengið
fyrstu greiðslu upp í væntanlegt
lán. Þetta er vissulega skuggalest
útlit fyrir húsbyggjenduir í land-
inu og ljóst er, að gera veirður
stórt átak á þessu sviði, ef koma
á þessum málum i viðunandi Mg.
Eini. ij'ósá punkturinm í svari ráð-
herrans h.afi verdð sá, að afnám
vísitölubindi'ngarinnair á lánin er
a.m.k. til athugunar hjá ríkiis-
stjórninmi, hvað sem út úr því
kemiur.
Eggert G. Þorsteinsson sagði,
að þ,að væru margar Mnsstofnan-
ir, sem ekkd gæt.u fullnægt öll-
u.m þörfum og Byggingarsjóður
væri ekkert einsdæmi um það.
Áður hefðu m.enn þurf't að bíða
árum saman eftir lánum og á-
stamdið í lánamálum húsbyggj-
enda hefur und'anfarið verið
betra en oft áður og væri t.d.
hægt að sanna það. að gert hefði
verið betur en standa við samn-
inga við verkalýðsfélögin um hús-
næðismiálin.
Ingvar Gíslason sagði ófrjóar
umræðu,r um samanburð við for-
tíðina í þessum efnum. Af þedm
gæti ekki komið mein jákvæð nið-
urstaða. Húsnæðismálin eru einna
lakas't skipulögð í okkar þjóðar-
búskap og þyrftu að skipuileggj-
ast betur. MáMin mundu verða í
sæmilegu lagi, ef löggjöfin, sem
um húsin.æðismálin gildir, vœri
framikvæmd. Verst í þessum efn-
um er hin mikM óvissa fyrir hús-
byggjandann. hvenær hann fengi
þá aðstoð, sem lögin gerðu rað
fyrir.
Lúðvík JósefSson sagði, að sam
komulagið við verkalýðsfólögin,
sem gert hefði verið i júní 1965,
hefði verið um það, að by.ggja
250 íbúðir á ári samkvæmt bygg-
inigaráætíuin næstu fimm árin eða
samtals 1250 íbúðir. Allt þetta
mái hefur dregizt úr hömiliu og
er orðið langt á eftír því sam-
komulagi. sem gert va,r. Það var
samið um byggingu ódýrra íbúöa,
sem by.ggðar væru með sérstök-
um hætti fyrir meðlimi verkalýðs
félaga og þetta átti að koma til
wiöbótar við hið almenna íbúða-
lánakerf'i, sem lánað hefur um
30% af kostnaðai'verði til hús-
byggjenda almennt. Efndin á
þessu hefuir orðið sú, að penicng-
arniir eru teknir frá þeim, sem
miiklu lakari lánsaðstöðu höfðu,
eða 30% af kostnaði og féð látið
í hinar takmörkuðu framkvæmd-
ir í Breiðholti og er nú búið að
lána um og yfir 300 þús. krón-
u,r þar a íbúð, a meðap a&rir
komast ekki á blað. Misréttíð,
sem í þessu felst, verður ekki
þolað.
Eysteinn Jónsson sagði, að
hann og fleiri hefðu skilið það
þannig, að ríki.ssljornin ætti að
útvega sérstakt nýtt fjármagn til
framikvæmdann.a í Breiðholdi, en
ekki taka féð út úr hihu aknenna
íbúða.lánakenfi, sem fyrir var.
Þetta hefur þó verið gert og k.erf-
ið e.r nú gersamlega spruingið
ein.s og glögglega er komið fram
í þessu.m umræðum. í stað þess
að viðurkennia það og snúa sér
að því að bæta þar úr,. er verið
að gera samanburð við ástandið
nú og íbúðalánakerfið, er það var
í frumbernsku. Ríkisstjónndn verð
u.r að útvega fé til býggingaráætl
unarininar og borga það fé til
baka. sem búið er að taka frá
hinmm almenna hi\sbyggjanda út
úr almenna íbúðalánakeríinu. í
Franrhald á bls. 4.