Vísir - 02.02.1976, Qupperneq 3

vism Mánudagur 2. febrúar 1976.
3
um við rannsókn vegna hvarfs
Geirfinns Einarssonar, Brekku-
braut 15. Keflavik, um óákveðinn
tima. tekur ráðuneytið fram.. að
fallizt er á beiðnina enda sé rikis-
saksóknara jafnan gefin skýrsla
um framvindu málsins, og fyrir-
mæla hans leitað. sbr. 21. gr. laga
nr. 74 1974 um meðferð opinberra
máia.
Jafnframt heimilast vður. að
ráða til lögreglustarf a um
óákveðinn tima Guðmann Kúnar
Lúðviksson. Grænagarði 8. Kefla-
vik. þannig að kærum og öðrum
löggæzluverkefnum verði sinnt
með óbreyttum hætti.”
Þessi skipan hélzt óbreytt til 4.
júni 1975, þ.e. i nærri 3 mánuði
eftir að hið margumra'dda bréf
ráðunevtisins var skrifað. hað
inætti virðast fráleitt. ílestum
iiðrum en höfundi Visisgreinar-
innar. að túlka það bréf þannig.'
að rannsóknarlögreglumaðurinn
skvldi að visu áfram einbeita sér
við rannsókn á hvarfi Geirfinns
Kinarssonar. en hann ma'tti bara
('kki leiða grun að 2 tilteknum
miinnum. — Þannig dettur engum
heilvita manni i hug að ha'gt sé að
standa að rannsókn sakamála.
Vilmundur hefur um
málið fjallað með
gifuryrðum
Hitl málið. sem Vilmundur
(ivlfason Ijallar um i umræddri
Vísisgrein. er rannsókn á ýmis-
konar óreiðu i sambandi við vin-
kaup veitingahússins Klúbbsins.
á árinu 1972. Um það niál hefur
Vilmundur fjallað a.m.k. tvisvar
áður. og þá að sjálfsögðu með
lalsverðum gifuryrðum. að
vanda Ráðuneytið hefur leitt hjá
sér. e.t.v. ranglega. að sinna
þeim skrilum. enda hefur hann þó
ekki þar verið að bera ráðuneyt-
ind á brýn vfirhylmingu með
hugsanlegri ábvrgð á manns-
hvarfi svo að ekki sé íleira talið.
sem þó grein hans gæti gefið i
skvn
Hinsvegar er allavega óhjá-
kvæmilegt, þegar þessi tvö mál
eru tengd saman i grein Vilmund-
ar. að gera einnig grein fyrir hinu
eldra.
Þetta eru ásakanir Vil-
mundar
Áburður Vilmundar Gyjfasonar
um afskipti af þvi máli felst skýr-
ast i eftirgreindum kafla úr grein
hans:
,-,Saga þess máls er sú að seint
um haustið 1972 stóðu lögreglu-
menn aðstandendur hússins að
verki, þar sem þeir eru að nætur-
lagi að koma vinbirgðum úr rikis-
áfengisverzlun til veitingahúss-
ins. Þessi rannsókn tengdist þá
viðfeðmu smyglmáli. Þegar um
morguninn kröfðust lögreglu-
mennirnir þess að veitingahús"ið
yrði innsiglað til þess að úttekt
gæti fariö fram i starfsemi þess.
Þegar var veitingahiisið staöið að
söluskattsvikum sem námu þá
rúmum 16 milljónum króna, þá
upphæð má nú tvö- eða þrefalda.
Nú hefði maður ætlað að lög-
reglumennirnir - þarna voru
meðal annarra lögreglumenn af
Suðurnesjum, áreiðanlega ein-
hverjir þeir fremstu þessarar
þjóðar — hefðu fengið nokkurn
tima til'þess að taka þessa svika-
myllu I gegn. sem þeir vildu. En
nær strax kom tilskipun frá Ólafi
Jóhannessyni dómsmálaráðherra
um að veitingahúsið skyldi opnað
aftur. Allir möguleikar til frekari
ranusóknar voru þar með eyði-
lagðir. Dómsmálaráðherra
hindraði að rannsókn gæti farið
fram."
Lögreglustjóri opnaði
Klúbbinn er hann vissi
1 afstöðu dómsmálaráð-
herra
Umrædd rannsókn hófst i saka-
dómi Reykjavikur hinn 14. októ-
ber 1972 og var veitingahúsinu
lokað þann dag meö ákvörðun
lögreglustjóra, með skirskotun til
heimildar i 2. málsgr. 14. gr.
áfengislaga nr. 82/1969, sem til-
kvnnt var veitingamanni af full-
trúa lögreglustjóra i réttarhaldi i
sakadómi Reykjavikur að kvöldi
þess dags.
Hinn 18. s.m. ritaði veitinga-
maðurinn dómsmálaráðuneytinu
bréf. þar sem hann skýtur um-
ræddri ákvörðun til dómsmála-
ráðherra samkvæmt heimild i
sömu lagagrein.
Athvgli skal vakin á þvi að
hvergi i grein Vilmundar er
minnzt á það, að dómsmálaráð-
herra er i lagagreininni beinlinis
uppálagt aö leggjæ úrskurð á
áfrýjun þess aðila, sem fyrir lok-
un verður. hvort heldur er áfeng-
isverzlun eða veitingamaður'.
Þver.t á móti er öll frásögn hans
byggðá þvi, að það hafi verið frá-
leitt og ótilHlýðilegt af hálfu ráð-
herra-að taka málið til úrskurðar.
— Til þess kom þó raunar ekki.
þar sem lögreglustjóri felldi niður
ákvörðun sina. er hann vissi af-
stöðu ráðherra.
Atvikaröð er lýst i skýrustu
rnáli i minnisblaði þess starfs-
tnanns. sem um þetta mál fjallaði
i ráðunevtinu. svo sent öll mál er
varða vinveitingahús. skrifstofu-
stjóra ráðuneytisins. en minnis-
blaðið. sem er dagsett 20. októ-
ber. hljóðar svo:
Óviðeigandi að starf-
semi Klúbbsins héldi
áfram
Þetta tilkynnti ég lögreglu-
stjóra. sem kvaðst ósáttur við. að
starfsemin héldiáfram.en kvaðst
þó mundu tilkynna niðurfellingu
sjálfur. án fyrirskipunar ráðu-
nevtisins."
Svo sem fram kentur i minnis-
blaðinu voru þeir aðilar. sem að
ákvörðun lokunarinnar höfðu
staðið. þeirrar skoðunar. að
bannið ætti að standa lengur. en
rannsóknardómarinn tók fram.
að hann teldi lokunina ekki lengur
skipta máli fyrir rannsóknina.—
Með þessu er fullkomlega fallinn
málalilbúnaður Vilmundar. sem
bvggist á þvi, að ráðherra hafi.
með hneykslanlegum afskiptum
siniun. spillt rannsókn málsins
Niðurlelling lokunarinnar hafði.
s a m k v æ m t v f i r I ý s i n g u
rannsóknardómaranssjálfs engin
'áhrif á rannsóknina.
Ekki sýnist fært að sleppa. að
lokum. að skýra frá þvi. að i grein
Vilmundarer i tvigang skrökvað.
algerlega. upp orðum. sem hann
segir þáverandi saksóknara
rikisins. Valdemar Stet'ánsson.
heitinn. hala viðhaft. m.a. i bréfi
til ráðunevtisins.
Aðalfulltrúinn en ekki
saksóknarinn
’ Ummæli Vilmundar eru þessi:
I. ..Ekki ómerkari maður en
, Valdemar Stefánsson fyrrum
rikissaksóknari. mótma'lti að-
' gerðum riómsmálaráðherra
kröftuglega. en allt kom fyrir
ekki."
II. ..Valdemar Slefánsson. rikis-
saksóknari mótmælti og sagði-
i bréfi að dómsmálaráðherra
1 hefði með þessu gengið gegn
réltarhagsmunum i landinu.
•hvorki meira né minna. Það
þurfti eitthvað til að jafn
stilltur og yfirvegaður maður
og Valdemar Stefánsson léti
slikt frá sér fara i bréfi. Þetta
sagði hann samt.
Með þessu drýgði Úlafur
Jóhannesson athæfi. sem
varla mun fyrnast i islenzkri
réttarsögu. En hversu lengi
verður öðrum alþingismönn-
um þolað að þegja? Hversu
lengi verður þetta látið liggja i
þagnargildi? Alþingi verður
sa’msekara með hverjum
déginum sem liður.”
Þaðeinasem ráðuneytinu barst
frásaksóknara rikisins Valdemar
heitnum ýitefánssyni um þetta
mál var svohljóðandi bréf aags
22. október 1972:
..Hér með sendi ég hinu háa
dómsmálaráðunevti til athug-
unar afrit af skýrslu og umsögn
Hallvarðs Einvarðssonar. aðal-
fulltrúa. er hann hefir lagt fyrir
mig um mál það. er þar um
i ræðir.”
\
Það fer heldurekki á milli mála
að munnlega fjallaði Valdemar
heitinn heldur ekki um málið, við
neinn starfsmann ráðuneytisins
né ráðherra og hefði Valdemar
Stefánsson þó sizt skort_hrein:
lyndi til þess, ef honum hefði þótt
við eiga, en ekki mundi öðrum
Ijósara en honum, að með þvi
hefði verið teygzt inn á valdssvið
ráöherra, sem honum hefði verið
viðs fjarri skapi.
Lagaákvæði um lokun
veitingahúsa verk
dóm s má lará ðherra
‘ Hins var áður getið. hver var
skoðun aðalfulltrúa saksóknara á
þessu efni. þótt ráðunevtið \æri
ekki sammála þeim mæta manni
og þeim öðrum sem vildu lrta
lokunina standa. Enginn þeirra
berþó i þvi sambandi fram neina
túlkun á þvi lagaákva’ði. sem um
var fjallað i lokunarákvörðtinni
Kr þar að visu nokkuð langt að
rekja og vandrakið. allt altur tii
ársins 1925. að nokkru. Svo löng
er þessi greinargerð orðin. að reti
þvkir að láta þann þátt biða um
sinn. Þó má geta þess. til troð-
leiks. að núverandi dómsmála-
ráðherra vareinn af höfundum ug
annar tveggja lögtræðinga er
sömdu álengislagalrumvarpið.
sem varð að lögum 1954 og ntiver-
andi ráðunevtisstjóri samdi þa.
sem fulltrúi i dómsmálaráðu-
neytinu. undir handleiðslu þaver-
andi dómsmálaráðherra. reglu-
gerðum söluog veitingar áteneis
Akvæöin um lokun vinveitinga-
húsa i lögunum og reglugerðinm
eru óbreytt frá setningu þeirra
1954. og hafa aldrei verið tulkuð
meö öðrum hætti. hvorki i með-
ferð málsins á Alþingi né i ráðu-
neytinu en að er vikið i áðui-
greindu minnisblaði.
Oóms- og kirkjumálaráðuneytið.
21. jatniar 1976.
Alvarlegar ósakanir ó hendur dómsmálaróðuneytinu:
SAKAÐ UM AÐ HEFTA RANN-
SÓKN í GEIRFINNSMÁUNU
I föstudaRigrein sinni '
1 Vlsi I dag gerir VII- hr>Kt
mundur (iylfason harfta ""rr°J
hrift aft domsmálaraftu- u> i iniL.
neytinu, fyrlr afsklpti
þess af rannsóknum rl4u».>i.. t>
mála. Ilann segir. aft
tvisvar sinnum hafl JomT.úoI
ráftunevtift haft óeftlileg W"t‘«iii*
afskipti af sllkum mál-

S*ng reilvbinnnr 0« þnb SWS.
hugknnlvs* trul vctií I «.ll un,
Uipt. lynr otl En ng h.» þ*».. „,6U
n>*l l«»«a> • Uf *>>• ' hv*r)
Vln.r h*fb. umhand «16 V.l >UI k,
m*nd bylluon o« .purh. hnnn
hvrrjir h*.m.ld.r h*n> v»rU lyr.r

Einsdœmi i fangelsissögu Íslands
I Áttn sitin inni veana
október l!)72.
Ræddi við lögreglustjóra um
vinveitingabannið i La'kjarteig 2.
Taldi hann rétt að halda banninu
áfram á meðan rannsóknar-
dómari teldi þess þörf. Rann-
sóknarriómari teldi ekkert gefa
lilefni til að falla frá banninu.
20. október 1072
Ræddi við Þóri Oddsson.
lulltrUa i sakadómi. Taldi málið
alfarið vera ákvörðun lögregiu-
stjóra. Hallvarður Einvarðsson.
aðalfulltrúi saksóknara. hefði
komið upplýsingum uni málið til
lögregfustjóra. þegar rannsókn
var að hefjast. Hefðu menn talið
algjörlega óviðeigandi, að
starfsemin héldi áfram.
Rannsóknin snýst uni áfengis-
innkaup. sem fóru tram frá
áfengisútsölu utan afgreiðslu-
tima. og áfengið er ekki merkl
VH Þ.i er hókhald.allt i molum.
skattframtölum hefur ekki verið
skilað. launamiðum o.fl. Ekki
taldi hann bannið skipta lengur
máli fyrir rannsóknina. en fannst
þó rétt að láta það standa áfram.
Ekki taldi hann unnt að gera það
á grundvelli réttarfarslaga.
a.m.k. ekki nú.
Hallvarður Einvarðsson taldi
rétt, að bannið stæði á meðan
meginþungi rannsóknarinnar
færi Iram. a .m.k. f'ram i næstu
viku
Lögreglustjóri vildi
áframhaldandi lokun
Athugun fórfram á tilgangi 14.
gr. áfengislaga. Greinargerð með
áfengislagafrumvarpi 1952 segir
ekkert um þetta ákvæöi. en til-
svarandi ákvæði var ekki i eldri
áfengislögum. eingöngu i reglu-
gérð. sbr. 17. gr. reglugerðar nr.
126/1945, en þar er við það miðað.
að ástand skapist, þannig aðsér-
stök hætta geti stafað af vinnautn
manna.
Að svo búnu ræddi ég málið við
ráðherra. og vorum við sammála
um að lita bæri svo á, að ákvæðið
ætti ekki viö hér. a.m.k. ekki
lengur. Tilvist ákvæðisins i
áfengislögum væri fyrst og
fremst með tilliti til öryggis-
sjónarmiða. Almenn réttarfars-
lög yrðu að ákvarða. hvort
veitingar yrðu bannaðar fram-
vegis. Þvi skyldi bannið fellt
niður. Akvæði 12. gr. áfengislaga
um leyfissviptingu geta hins veg-
ar komið til skoðunar. þegar
niðurstaða rannsóknar liggur
fvrir. Baldur Möller var þessu al-
gjörjega sammála.
UTSALA
Laugavegí 17 @27667
Útsalan
heldur
ófram af
fullum krafti
í dag og á
morgun.
Bœtum við
plötum á útsöluna í dag!
Einnig er 10% afsláttur
af öllum vörum!!!