Vísir - 05.01.1977, Blaðsíða 10

10
VÍSIR
Ctgefandi:Reykjaprent hf.
Framkvæmdastjóri: I)avlö Guómundsson
Ritstjórar:Þorsteinn Pálsson dbm.
Ólafur Ragnarsson
Ritstjórnarfulltrúi: Bragi Guömundsson. Fréttastjóri erlendra frétta: Guftmundur Pétursson Um-
sjón meb helgarblaöi: Arni Þórarinsson. Blaöamenn:Edda Andrésdóttir, Einar GuBfinnsson, Elias
Snæland Jónsson. Finnbogi Hermannsson, Guðjón Arngrimsson, Kjartan L. Pálsson óli Tynes
Sigurveig Jónsdóttir, Sæmundur Guövinsson. Iþróttir: Björn Blöndal, Gylfi Kristjánsson. Akur-
eyrarritstjórn: Anders Hansen. Utlitsteiknun: Jón óskar Hafsteinsson og Magnús Olafsson Ljós-
myndir: Jens Alexandersson, Loftur Asgeirsson. Auglýsingastjóri: Þorsteinn Fr. Sigurösson
Dreifingarstjóri: Siguröur R. Pétursson.
Auglýsingar:IIverfisgata 44.S(mar 11660,86611
Afgreiösla : llverfisgata 44. Slmi 86611
Ritstjón :Sföumula 14.Slmi 86611, 7linur
Akureyri. Simi 96-19806
Askriftargjald kr. 1100 á mánuöi innanlands.
Verö I lausasölu kr. 60 eintakiö.
Prentun: Blaöaprent hf.
Um spillingarbælisdóma
Um áramótin spunnust á ný upp umræöur um f jár-
svika- og afbrotamál þau,sem helst voru á döfinni á
siöasta ári. Leiötogar stjórnmálaflokkanna, ráðherr-
ar og stjórnarandstæðingar, f jölluðu um þetta efni a11
itarlega i áramótagreinum og ávörpum. En eins og
venja er lögðu þeir ólikt mat á þær staðreyndir, sem
dregnar hafa verið fram í dagsljósið.
Ekki er óeðlilegt að mál sem þessi séu tekin upp um
áramót, því að þau settu mark sitt á liðið ár. Á hinn
bóginn er erfitt fyrir stjórnmálaforingja að fjalla
efnislega um þessi atriði fyrir þá sök, að þau hafa
fléttast inn í stjórnmálahagsmuni. Pólitískar mæli-
stikur sýna ósjaldan samkvæmt reynslu aðra niður-
stöðu en lögin og almennar siðgæðisreglur.
Þau öf I sem helst hafa komið við sögu í vafasömum
fésýslumálum að undanförnu, eru eðlilega af mörgu
sauðahúsi. En hvað sem því líður virðast rætur þess-
ara mála með ýmsu móti liggja inn i Framsóknar-
f lokkinn. Hann hefur þar af leiðandi verið í varnarað-
stöðu en í sumum tilvikum sætt óréttmætri gagnrýni.
Sjálfstæðisflokkurinn er að mörgu leyti bundinn í
báða skó vegna stjórnarsamstarfsins, eins og t.d. kom
fram í bankaráðskosningunum.
Stjórnarandstaðan hefur á hinn bóginn hagnýtt sér
þessa erfiðleika Framsóknarf lokksins eins og frekast
hefur verið kostur. Alþýðuflokkurinn hefur gengið
lengra í þeim efnum en Alþýðubanda-
lagið. Umræðurnar um þessi mál hafa því tek-
ið á sig mynd hefðbundinnar þrætubókar milli stjórn-
málaflokka. Og þegar allt kemur til alls hagnast
skúrkarnir mest á þvi, þar sem hlutlæg umf jöllun er
mjög erfið, eftir að mál eru komin í þann farveg.
Á það er einnig að líta, að ekki er sanng jarnt að fella
alhliða spillingarbælisdóm yfir Framsóknarflokkn-
um, þó einstakir forvígismenn hans séu með einum
eða öðrum hætti tengdir vafasömum viðskiptamál-
um. Framsóknarmenn þurfa ekki að vera óheiðarleg-
ir upp til hópa, þó að leiðinlegar staðreyndir af þessu
tagi komi fram í dagsljósið.
Einn af stjórnmálaforystumönnum Framsóknar-
flokksins í Reykjavík var t.a.m. meðmælandi eins
þeirra manna sem nýlega hefur fengið dóm vegna
eins svikamálsins, þegar viðkomandi aðili sótti um
inngöngu í Framsóknarflokkinn fyrir fáeinum árum.
Einföld staðreynd af þessu tagi er að sjálfsögðu ekk-
ert sönnunargagn um þátttöku Framsóknarflokksins
í svikastarfsemi. Og hún segir nákvæmlega ekkert um
það, hvort flokkurinn hafi lokað augunum fyrir slíkri
starfsemi.
En forystumenn flokksins og talsmenn hljóta að
átta sig á því, að f lokkurinn hlýtur að eiga í erfiðleik-
um þegar borgararnir hafa fyrir framan sig röð af
dæmum um mismunandi mikil bein og óbein tengsl
einstakra áhrifamanna í flokknum eða stofnana
innan hans við vafasöm viðskiptamál. Og ekki bætir
úr skák þegar stjórnvaldsákvarðanir tengjast slíkum
málum.
Vitaskuld er fjarstæða ein að afgreiða mál sem
þessi með upphrópunum um pólitískar ofsóknir. Og þó
að Framsóknarflokkurinn hafi öðrum fremur dregist
inn i þessar umræður um svikamálin, er flestum Ijóst
að finna má óhreint mél í pokahorninu hjá öðrum
flokkum. Kjarni málsins er sá, að talsvert skortir á
almennt siðferðilegt aðhald i stjórn- og fésýslu hér á
landi. Aðhald að stjórnmálaflokkum í þessum efnum
sem öðrum kemur að réttu lagi fram í sjálfstæðum
blöðum. Og flestum er Ijóst, að stjórnmálaflokkarnir
mega allir stuðla að betra siðferði í opinberri sýslu og
f jármálum.
Miövikudagur 5. janúar 1977
vism

dæmigeroar: A og B hefna sin á
þjóðfélaginu með lögbrotum og -
uppreisnum, C gefst upp og flýr
frá ástandinuheima á náðir göt-
unnar.
Vandræðin mismun-
andi i hinum ýmsu
hverfum
Kristján Sigurðsson forstööumaður Upptökuheimilisins „Meiri
árangur en menn þoröu aö vona i upphafi.”
Hverjir eru
vandrœða-
gripirnir for
eldrarnir
eða börnin?
Vandamál flestra peirra
unglinga, sem ienda i veru-
legum útistöðum við umhverfi
sitt, eru tiikomin vegna ólieppi-
legra og óeðlilegra heimilisaö-
stæðna.
Þetta kemur fram i skýrslu
sem gefin hefur veriö út um
starfsemi Upptökuheimilis
rikisins i Kópavogi. Þar segir að
«4.1% þeirra 64 unglinga sem
veriö hafa vistaöir á heimilinu
eiga foreldra sem ýmist eru
skildir, ógiftir eða að annað for-
eldrið er látið.
Þrjú dæmi
Sem dæmi er rakinn æviferill
þriggja unglinga, sem valdir
voru af handahófi úr hópnum. A
ogB eru drengir og C stúlka. öll
eru þau fórnarlömb óheppilegra
og óeðlilegra heimilisaðstæðna.
A fæddist óvelkominn i þennan
heim, B missti ungur föður sinn
og C horfði á eftir föður sinum
niður i óreglu sem endaði með
skilnaði foreldranna. Afleið-
ingar þessara aðstæðna eru
Frá þvi að Upptökuheimilið
tók til starfa árið 1972 hafa 64
unglingar verið vistaðir þar um
nokkurn tima, eða að meðaltali i
4.7mánuði. í skammtimavistun
er fjöldi vistana orðinn 432 að
meðaltali i 4.6 sólarhringa.
Yfirgnæfandi meirihluti
þessara unglinga eru búsettir i
Reykjavik: 55% þeirra sem
vistaðir hafa verið til lengri
tima og 72% þeirra sem hafa
verið i skammtimavistun.
Athygli vekur að tæplega
helmingur allra unglinga sem
koma á skammtimavistun, eru
úr tveim hverfum i Reykjavik,
þ.e. Hverfi V sem er Kleppsholt
og Vogahverfi og Hverfi VIII
sem er Breiðholtshverfi.
Svipaða sögu er að segja um þá
unglinga sem vistaðir hafa
verið til lengri tima. önnur
hverfi, t.d. Hverfi VII (Ár-
bæjarhverfi), eru með mjög
lágt hlutfall, þrátt fyrir mikinn
fjölda ibúa á aldrinum 12-16 ára.
Árangur starfsins
Kostnaður við rekstur
heimilisins var árið 1975 rúmar
34 milljónir króna sem viröist
nokkuðmikill miðað viðnýtingu
þess. Hins vegar munu ná-
grannaþjóðir okkar hafa sömu
reynslu i þessu efni.
Kristján Sigurðsson, forstöðu-
maður heimilisins, segir i
skýrslunni um árangur
heimilisins, að starfstiminn sé
of stuttur til þess að öruggur
árangur sé kominn i ljós.
„Hægt er þó að segja, að
árangur virðist vera meiri en
menn þorðu að vona i upphafi,”
segir Kristján.
, ,Af þeim unglingum sem
vistaðirhafa verið til lengri eða
skemmri tima, eru enn sjö af
fyrrverandi skjólstæðingum i
verulegum vandræðum og af
þeim sjö eru þrir , þar sem með-
ferð var rofin af ytri aðstæðum
og fóru þeir af heimilinu löngu
áður en ætlað var.... Virðast
allir aðrir en þeir sjö, vera nú i
nokkru öryggi i vinnu eða skóla
og án teljandi vandræða fyrir
sjálfa sig eða aðra.
Rétt er að taka fram hér, að
leitast hefur verið við að neita
engri hjálparbeiðni og að á
heimilið kemur sjaldan ungl-
ingur fyrr en fokið er i flest
skjól. Er hér fullyrt, að á heim-
ilið vistast oft þeir unglingar
sem verst eru komnir og allir
aðrir hafa gefist upp á að aö-
stoða... Að öllu þessu athuguðu
hlýtur að teljast að árangur af
starfi heimilisins virðist veru-
legur og gefur góðar vonir með
batnandi aðstöðu”. -SJ
GONGUDEILD GEÐDEILDAR-
INNAR f GAGNIÐ EFTIR ÁR
Ætla má að fyrsti áfangi nýju
geðdeildarinnar við Landspital-
ann komist i gagnið eftir um það
bil eitt ár, en það yröi göngu-
deildin. Fyrsti áfangi legudeild-
arrýmisins gæti þá komist i
notkun um mitt ár 1978, en aðrir
áfangar yrðu að biða þar til sið-
ar.
Þetta kom fram hjá fulltrúum
yfirstjórnar mannvirkjagerðar
á Landspitalalóðinni, er þeir
sýndu fréttamönnum geðdeild-
arbygginguna fyrir skömmu.
Formaður yfirstjórnarinnar er
Jónas H. Haralz, bankastjóri.
Byggingin i heild er 7.033
fermetrar að heildarflatarmáli.
Jarðhæð, fyrsta og önnur hæð,
eru hver um sig 1080 fermetrar,
en efsta hæðin, sem er stjórnun-
arhæð með aðstöðu fyrir lækna,
hjúkrunarfræðinga, sálfræðinga
og félagsráðgjafa, er 793 fer-
metrar. Legurými verður alls
fyrir 60 manns, en göngudeildin
og helmingur legurýmisins
munu njóta forgangs við fram-
kvæmdirnar.
Fram kom að eífitt væri að
gera áætlun um heildarkostnað
viö geðdeildarbygginguna, en
þegar hann var siðast áætlaður i
lok júni s.l. var hann talinn
mundu nema um 591 milljón
króna. —ESJ