Vísir - 11.01.1977, Side 23
23
VISIR Þriðjudagur
/---------------------
11. janúar 1977
V.
/
Sala á sláturleyfum í landhelginni og
þekking á peningalegri starfsemi
„Nú er fækkun skipa er fiskveiðar stunda einmitt f samræmi við kenningar og tillögur skraddarans og
má þvisegja, að svoótrúlega sé málum komið, aðhér virðist vera að komast á samvinna um stefnu I þá
átt, að draumórar hans verði að veruleika,” segir Jóhann.
Jóhann Arnason hefur sent
okkur cftirfarandi pistil um
skoðanir sinar á auðlindaskatti,
skattafrum varpinu nýja og
stcfnu Scðlabankans i vaxta-
málum:
Maður er nefndur Kristján
Friðriksson, oftast kenndur við
verslunina Ultima, sem saumar
og selur fatnað af ýmsu tagi. Að
sögn hefur þetta fyrirtæki hans
verið honum mikil auðlind og
hefur þessi velgengni að likind-
um valdið þvi, að hann telur sér
flesta vegi færa og i leit, að
verðugu viðfangsefni, hefur
hann nú haslað sér völl á hafinu
umhverfis landiö. Að hætti ým-
issa mikilhæfra brautryðjenda
hefur hann gerst sjálfkjörinn
fræðari um uppeldi fiska, nýt-
ingu afla og annað það, er hag-
nýtingu þessara auöæfa varðar.
Þetta nýja athafna- og auð-
lindasvæöi hefur Kristján kort-
lagt mjög nákvæmlega i sam-
ræmi við kenningar sinar og
hugmyndir um stjórn á fisk-
uppeldi og sölu á sláturleyfum á
þeim fiskum, sem náð hafa viss-
um þroska eða kroppþunga
eins og það er orðað um dilka i
sláturtiðinni. Þetta nýja fyrir-
tæki byggir Kristján á leyfis- og
bannsvæðakerfi umhverfis
landið. A þeim landssvæðum
sem liggja að bannsvæðum skal
iðnaður rekinn (t.d. sauma-
skapur fyrir Ultima) en á hinum
svæðunum eru sláturhúsin og
þar geta menn keypt veiðileyfi
gegn greiðslu á auðlindaskatti.
Þetta fyrirkomulag rökstyður
skraddarinn með tilvisun til
þess aö fjöldi manna greiðir fyr-
ir veiðileyfi i ám og vötnum!
Ýmsir áhugasamir
Þött Kristján sé framsóknar-
maður og maður afreka i þeim
flokki, væri ekki ástæða til að
ræða þetta frekar, ef ekki kæmi
til, að menn eins og Davið
Scheving Thorsteinsson og Jón-
as Kristjánsson, ritstjóri Dag-
blaðsins, hafa nú að þvi er virð-
ist látið sannfærast, og gerst á-
hugasamir um framkvæmd
þessa hugarfósturs Kristjáns
Friðrikssonar, enda mátti lesa i
Dagblaðinu fyrir nokkru siðan
grein eftir Jónas, þarsemhann
metur væntanlegan „Auðlinda-
skatt” á 7.000 milljónir króna.
Hins vegar færi það ólikt betur-
umbótavilja ritstjórans, ef hann
beitti ekki pennafimi sinni til
stuðnings málefni, sem að hans
mati, er svona mikils virði fyrir
velgengni islendinga.
Uppgjör eða
vertiðarlok
Hinn 27. þ.m. skrifar K.F. enn
grein um þetta mál og hefur
honum heldur vaxið ásmegin,
þvi nú er væntanlegur ,,auð-
lindaskattur” orðinn nokkri'r
milljarðatugir. Ekki ætti þessi
tilkynning að draga úr fylgisá-
huga aðdáenda hans, sem fjölg-
ar óðum, ef álykta má af aug-
ljósum afleiðingum skattafrum-
varpsþess, er nú liggurfyrir til
jamþykkir á Alþingi, en þar
mun að finna ákvæði um, að
skattgreiðendum heimilist ekki
hærri upphæö en 1/4 vaxta af
skuldum þeirra til frádráttar og
ennfremur að sé t.a.m. um at-
vinnurekanda eða útgerðar-
mann að ræða, ber viðkomandi
aö auki að reikna sér ákveðnar
tekjur af atvinnurekstrinum,
þótt um taprekstur sé aö ræða.
Hvernig slikar aðfarir eru tald-
ar samrýmast stjórnarskránni
og/eða stefnu Sjálfstæðisflokks-
ins er mér torskilin ráögáta.
Geri maður ráð fyrir þvi aö
þingiö samþykki slika lögleysu,
hefur skattskrárrannsóknin al-
kunna hins tekjuháa að nokkru
skattfrjálsa „mannvinar” og
hana nóta borið rikuleganávöxt
enda er fyrirsjáanlegt að þetta
þýðir uppgjöf eða vertiðarlok
fyrirallan þorra þeirra atvinnu-
rekenda til lands og sjávar, sem
starfa með lánsfé og verða þar
af leiðandi að greiða hærri
vexti (beint og óbeint) en tiðk-
ast meðal þjóða, sem kunna skil
á notkun peninga i opinberri
þjónustu. Getur nokkuð bent á
seðlabanka annanen þannis-
lenska, sem rekur sambærilega
okurvaxtastarfsemi?
Draumórar og
veruleiki
Nú er fækkun skipa, er fisk-
veiðar stunda, einmitt i sam-
ræmi við kenningar og tillögur
skraddarans og má þvi segja,
aðsvo ótrúlega sé málum kom-
ið,að hér virðist vera að komast
á samvinna um stefnu i þá átt,
að draumórar hans verði að
veruleika. Geta menn þá farið
nærri um það, hve alsæll hann
og aðdáendur hans muni vera,
er þeir hugleiða að ný gullöld
muni renna upp þegar millj-
arða-tuga-vonar-farið „Auðlind
Kristjánsdóttir” lætur úr höfn.
Þar um borð vera ekki skinn-
klæddir menn með sýru á kút-
um, enda annað hlutskipti búið
þeim: Tropicana-salanum, rit-
stjóranum og fjármálaráðherr-
anum — eða þessum manni,
sem kom úr Philipseyjaförinni
heilaþveginn.segja sumir. Ekki
er það min skoðun, en menn lit-
illar fjármálaþekkingar hafa æ-
tiðverið útsmognum bragðaref-
um auðveld fórnarlömb og þeim
nægir styttri timi en tekur að
fljúga austur og vestur aftur yf-
ir Stóra-Rússland.
Okurvaxtastarfsemi
Seölabankans
Ef til vill verða ekki allir
þingmenn sammála um ágæti
þessa skattafrumvarps og vitað
er, að þar er ennþá, að finna
menn sem hafa kjark til, að
taka sjálfstæðar ákvarðanir.
Má i þessu sambandi minna á
athugasemd Sigurlaugar
Bjarnadóttur varðandi ráðstöf-
unarrétt hins gjafmilda Seðla-
bankastjóra á 337 milljón króna
hagnaði af sölu minnispeninga
eins og kunnugter. En vegna at-
hugasemdar hennar má h'klega
vænta umfjöllunar Alþingis og
þá e.t.v. skynsamlegri ráðstöf-
unar þessa fjár og þá t.d. til
innborgunar á yfirdr.skuld
rikissjóðs við bankann. Ekki er
siður nauðsynlegt að láta fram
l'ara rannsókn á þvi, af hvaða
toga hin takmarkalausa okur-
vaxtastarfsemi Seðlabankans
er sprottin þar sem vitað er, að
afkoma atvinnuveganna til
lands og sjávar er ekki þann
veg farið, að þeir geti greitt
milljarða i okurvexti og jafn-
framt axlað þær skattbyrðar,
sem almennt er viðurkennt að
eru komin yfir öll viðráðanleg
takmörk.
Aö kunna skil á
peningalegri
starfsemi
Þann 4. þ.m. var greinarkorn
i Visi um rekstrarafkomu iön-
aðarins árið 1975. Segir þar að
tapið hafi numið 887 milljónum
eftir að greiddar voru m.a. 4
milljarðar i vcxti. Sýnir þetta
og sannar afleiðingar okur-
vaxtastefnunnar. Varla ætti
mönnum að vera ofraun að
gerasér grein fyrir þvi, hver af-
koman hefði verið, ef þessir
vextir hefðu verið helmingi
lægri, eða jafnvel einn þriðji af
þessari upphæö.
Fyrir um það bil ári siðan,
lækkuðu ameriskir seðlabankar
vexti úr 6,75% i 6,25% til aðstoð-
ar við atvinnuvegi landsins.
Nokkru siðar lækkuðu einnig
þýskir bankar vextina i sama
tilgangi. Til samanburðar má
enn minna á, að 2% mánaðar-
legu vaxtaveltureikningar
Seðlabankans svara til 27%
ársvaxta og 2 1/2% til 35%!
Liklega verður að skýra þetta
þann veg, að seðlabankastjórn-
in telji okkur islendinga geta
haft að engu þau lögmál sem
gilt haía, og taiin eru i fullu
gildi ennþá meðal þeirra þjóða,
sem kunna skil á peningalegri
starfsemi.