Vísir - 22.08.1977, Blaðsíða 11

11
VISIR
Laugardagur 20. ágúst 1977
Er áfengi orði það borgi sig ið svo að kau dýrt ipa h að ass?
Haraldur Blöndal
lögfrœðingur skrifar
um drykkjusiði og
ófengisverð og segir,
að ófengissjúklingar
verði ekki lœknaðir
meðhóu verði ó ófengi
s-----------y------------
unglingar sjá ennfremur að
enginn fer eftir þessum lög-
um.
Nú er það staöreynd aö fólk
frá 16 ára allt til tvltugs vill
nota áfengi eða hass sér til
ánægju. I þeirra augum er
hass ekki hættulegt efni, — i
þeirra röðum er þvi haldið
fram, aö áfengi sé hættulegra.
Hins vegar eru þeim bæði efn-
in jafnóheimil.
Mér er sagt, að áfengi sé
orðið þessu fólki svo dýrt, að
það borgi sig frekar fyrir það
að kaupa hass. Og fyrst brjóta
þarf lögin hvort eð er, — nota
margir lögbrotin til sparnaöar.
Þannig beinir áfengisokriö
mörgum beinlínis veginn til
áfengisneyslu.
Að taka tillit til þeirra
sem borga átta
milljarða
Talsmenn rikissjóðs vilja ná
átta milljörðum króna i sér-
skatt á þessu ári af þeim, sem
nota tóbak og áfengi. Megin-
hluti þessara fjárhæðar er af
áfengisneysla -
Það er þvi ekki dónaskapur
að ætlast til þess að þeir, sem
inna fúlgufé þetta af hendi
utan við aðra skattheimtu, séu
ekki álitnir glæpamenn og
áfengisneysla þeirra eigi að
vera þeim refsiverð. Það er
iöngu kominn timi til aö hægt
sé að umgangast áfengi I land-
inu með hliðsjón af þeim
tekjum, sem ríkissjóður hefur
af neytendum þess.
Ofsóknarherferðir
skipulagðar af
stjórnmálamönnum
Ég minnist þess síðan I vetur
að fjórir þingmenn vildu að
menn, sem keyptu áfengi yrðu
skráðir opinberlega eins og
Gyðingar hjá Adolf Hitler. Þvi
miður voru flutningsmenn
þessarar tillögu ekki
þvingaðir til opinberra um-
ræðna um þessi viðhorf sin til
samborgara sinna.
Sömu menn vildu meina
fólki, sem hafði neytt áfengis
að aka i leigubilum, og yfir-
leitt lögðu þeir metnaö sinn I
að þvinga drykkjusiði Islend-
inga til þess aö vera rasspela-
fylleri á klósettum.
Vitanlega eiga þessir
alþingismenn ekkert skiliö af
þeim, sem borga átta millj-
arða aukreitist, annað en að
þeir verði ekki kosnir .. aftur
til þings, en aðrir menn valdir
,i þeirra stað.
Og jafnvel ráðherra
Ráðherrar þu'rfa að bjóða
mörgum i kokkteilboð, og fara
boðin eftir málaflokkum. Upp
á siðkastið hefur þó orðiö sú
breyting á, aö menn, sem eiga
heimboð hjá menntamálaráð-
herra vilja frekar fá boð fjár-
málaráðherra og viöskipta-
málaráðherra, vegna þess að
þeir veita vin, en hinn kökur
eða mat.
Nú er þessi sérviska
menntamálaráöherrans vit-
anlega ekki gerð i sparn-
aðarskyni, þvi að rikissjóöur
þarf að borga stórfé fyrir
kökur og mat, en fær vinið
nánast ókeypis. Veisluhættir
menntamálaráöherrans eru
að minu mati ekkert annað en
hrein sýndarmennska, og
fáránlegt, að einn ráðherra
geti skoriö sig úr með veislu-
siði.
Til samanburðar geta menn
tekið, ef Björn L. Jónsson i
Hveragerði yröi heilbrigðis-
ráðherra og „trúr” sinni
náttúrulækningakenningu
gæfi mönnum einungis gul-
rætur og gras i veislum sinum.
ningur róðamanna á
hefur stóraukisf'
— segir Pétur Sveinbjarnarson
framkvœmdastjóri Iðnkynningar
í lok iðnkynningarárs
aö mæla þann árangur sem þcssi
kynning iðnaðarins skilji eftir,
enda muni liða langur timi þar til
það verði endanlega komið I ljós.
Þó hefur þegar veriö leitast við
að kanna áhrifin, og hafa i þvi
sambandi verið gerðar skoðana-
kannanir I samvinnu við Hag-
vang. Var einkum ieitast við að fá
fram tvo þætti.
t fyrsta lagi viðhorf islensks al-
mcnnings til islensks iðnaðar
yfirleitt. Að sögn Péturs kom þar
fram, að viðhorf fólks til þessarar
atvinnugreinar er mjög jákvætt,
og leikur litill vafi á að viðhorf
fólks henur gjörbreyst á undan-
förnum árum, og jákvætt viðhorf
hefur tekið stórt stökk fram á við.
t ööru lagi var reynt að meta
hvort aukin sala hafi fyigt i kjöl-
far iðnkynningarinnar. Þar er þó
nokkuö erfitt að meta áhrif á
skömmum tima, enda tekur ákaf-
lega langan tima að breyta
neysluvenjum fólks.
Telur Pétur varla aö vænta
mikilla breytinga fyrr en aö sex
til átta mánuðum liðnum í fyrsta
lagi.
Þegar er þó ljóst að umtalsverð
söluaukning hefur þegar átt sér
stað, eða nálægt sex af hundraði á
hinum ýmsu tegúndum islensks
iðnaðarvarnings. Pétur vildi þó
taka skýrt fram að þetta væri
ekki endilega eingöngu auknum
áróðri að þakka, en Ijóst er aö
aukning hefur orðið og iðnkynn-
ingin hefur varla spillt þar fyrir.
„Við höfum forðast þaö að
hvetja fólk til að kaupa vörur ein-
göngu af þvi að þær væru ís-
lenskar” segirPétur. „Við höfum
hins vegar i okkar áróðri hvatt
fólk til að gera samanburð á inn-
fluttri vöru og innlendri. Standist
sú islenska samanburö við inn-
flutta, bæði hvað varðar verö og
gæði, þá hvetjum við fólk til að
velja Islenskt".
Iðnaður njóti jafnréttis við
aðra atvinnuvegi.
Pétur leggur mikla áherslu á að
ibnaðurinn i landinu þurfi að
njóta jafnréttis á við aðrar at-
vinnugreinar f öllu tiiliti. Það sé
ekki veriö aö fara fram á forrétt-
indi, aðeins jafnretti.
Segir Pétur ekkert fjær for-
ráöamönnum islensks iðnaðar en
að niða abrar atvinnugreinar
landsmanna niöur. Það sé of al-
gengt hérlendis aö reynt sé að
vinna einni atvinnugrein brautar-
gengi á kosfnað annarrar.Þetta er
alröng stefna að mati Péturs, þvi
það sé öllum tii farsækiar þegar tii
lengdar lætur að atvinnuvegirnir
standi saman og styrki hvorn
annan.
Þingmenn áhugasamir.
„Við erum sérstaklega ánægðir
með þann mikla áhuga sem þing-
menn hafa sýnt iðnkynningunni,
og þeir bafa mættmjög vel á þess-
ar ibnkynningar sem við höfum
haldið og einnig á fundina”, segir
Pétur. Segir hann þá hafa náð til
allra þingmanna þegar upp
verður staðið, og muni það vafa-
laust leiða til aukinna tengsla
milli þings og iðnaðarins i landinu
I framtiðinni.
Þaö hafa verið lakari tengsl
milli ráðamanna og iðnaðarins en
annarra atvinnugreina, og þó það
væri það eina sem áunnist hefur
„Reynum ekki að vinna ibnabi
fylgi á kostnað annarra atvinnu-
greina” segir Pétur. Mynd: EGE
eftir árið, þá er það ótvírætt
„hagnaöur”' að þvi aö ráöamenn
vita nú meira um iönaðinn en
áöur”, segir Pétur.
Hvert veröur
framhaldiö?
„Þegar menn hafa jafnað sig
eftir lokaballið verða aðstæöur
mctnar, og siöan teknar ákvarð-
anir um framhaidið” segir Pétur.
Pétur tclur iðnkynningu I eitt ár
of stuttan tima, æskilegra væri
að þetta stæði yfir I svona þrjú
ár. Þá væri unnt aö hafa meiri
áhrif á bætta dreifingu, þjón-
ustu hvers konar, auglýsingar og
siðast en ekki sist vöruvöndun.
Stöndum öðrum fyllilega á
sporöi
Pétur segir það sina skoðun að
islenskur iðnvarningur staiulist
fyllilega samkeppni við innfluttan
varning. Það sýndi sig vel á
mörgum vörutegundum sem
mikið eru auglýstar, til dæmis er-
lendu þvottadufti. Þar er fslenska
framleiðslan bókstaflega kæfð i
erlendum auglýsingum, en samt
seni áður sé langmest keypt af
inntendu þvottaefni. Betri mcö-
mæli eru vandfundin segir Pétur.
Sá innlendur iðnaður sem að
dómi Péturs á hvaö erfiðast upp-
dráttar, er húsgagnaiðnaðurinn.
Þar telur hann að stóraukin stöðl-
un sé nauðsynleg, og samruni
fyrirtækja jafnframt þvi sem þá
verði ráðist i stærri verkefni.
A mörgum sviðum telur Pétur,
svo að við eigum enn óplægðan
akur, og nefnir sem dæmi fram-
leiðslu á kaviar. „Þar seljum við
hrogn út i stórum tunnum en
kaupum siðan þessi sömu hrogn
inn sem kaviar i túbum” segir
Pétur og telur þetta dæmi ákaf-
iega sláandi um þá miklu mögu-
Icika scm viö eigum enn ónýtta.
Þá nefnir Pétur að mikit nauð-
syn sé á sérstakri stofnun hér á
landi sem safni saman öllum upp-
lýsingunt um iðnað I landinu. Þar
veröi rneðal annars höfö milli-
ganga milli uppfinningamanna og
framleiðenda, og ekki siður að
þar geti hverog einn cr þess óskar
fengið upplýsingar um framleið-
endur og dnei fingaraöila. Sllkt
auðveldar mjög ÖII viðskipti, og
jeykur möguleikana á sölu til út-
landa.
Aö lokum kvaðst Pétur vera
ánægður með þann árangur sem
náðst hefur á árinu, en þegar
hefur verið variö til iðnkynningar
um 34 milljonum króna, auk þess
scm komið hefur frá einstökum
sveitarfé^pgum. Þegar þessu
verkefni lykur kyaöst Pétur sjálf-
ur snúa sér aö sfnu starfi hjá Um-
ferðarráði.en þar hefur hann verið
i cins árs leyfi.
—AH