Vísir - 22.11.1977, Qupperneq 4

Sqmkomulqg um Ganqesfljót
Eftir sex ára flóknar og oft
beiskyrtar viöræAur náöu Ind-
iand og Bangladesh loks sam-
komulagi i siöustu viku um,
hvernig þau geti deilt milli sfn
vatninu úr neörihluta Ganges-
fljóts.
Brennidepill þessarar deilu
var Farakkastiflan. Hún varö til
á teikniborðinu hjá^ Indverjum
1951, en ekki fullsmiðuö fyrr en
1975. Sá seinagangur var mest
vegna eindreginnar andstöðu
Pakistan og siðar Bangladesh.
Indverjar töldu sig ekki geta
án stíflunnar verið til þess aö
veita Gangesfljóti i gegnum
höfnina i Kalkútta. Arstraum-
urinn ryður burt sandi og leir,
sem sogastannars inn i innsigl-
inguna og gerir hana hættulega
skipaumferð. Hefur dýpkunar-
viðhaldið kostað stjórnina i
Delhí milljaröa króna um árin.
Bangladesh var hinsvegar
jafn háö Gangesfljóti til áveitu
yfir akrana, og bar sig sáran
undan þvi að missa vatniö til
Indverja, sem heföi hin verstu
áhrif fyrir efnahag Bangladesh.
Eftir umsaminn reynslutimatók
stjórnin i Dakka ekki i mál að
búa við slikt áfram.
Um það hefur svo styrrinn
staöið siöan. Meöan deilan stóð
yfir logaöi heiftin milli Delh! og
Dakka og voru ekki spöruö
gifuryrðin i garö hvors annars.
Var þar allttinttil, sem ómögu-
legt þótti i fari hins og fjand-
skaparbragð fundiðaö öllu. Atti
það jafnt viö almenna utanrikis-
stefnu sem og árekstra á landa-
mærum.
1 siöustu viku féll allt i dúna-
logn. Af yfirlýsingum opinberra
aöila og lestri leiðara helstu
málgagna I Dakka og Delhi að
dæma getur naumast um friö-
samari nágranna, sem viröast
hafa fallið i faðmlög i samning-
unum í siðustu viku.
Náðist þar samkomulag um
nýtt tilraunatimabil, sem varir
næstu fimm árin. Meginmunur-
inn á nýja samkomulaginu og
þvi gamla liggur i nákvæmara
eftirlitimeð réttlátri skiptingu á
fljótavatninu. Tekur það eftirlit
að visu einungis til fjögurra
mánaða ársins, janúar, f ebrúar,
mars og april, en þaö er einmitt
þurrkatiminn hræðilegi. Hina
mánuðina er ekki að búast við
vandræðum, þegar monsún-
rigningarnar og vetrarúrkoman
sjá öllum fyrir meira vatni, en
þeir kæra sig um.
Sviar og Sovétmenn hafa gert samkomulag um ákveðna veiðikvóta.
risKveioi í
Eystrqsqlti
Svíþjóö hefur náö samKomu-
lagi annarsvegar viö Sovétrikin
og hinsvegar Finnland um
gagnkvæm fiskveiöiréttindi I
fiskveiöilögsögu hvors annars i
Eystrasaiti.
En ekkert samkomuiag hefur
náöst um, hvar draga skuli
mörkin á fiskveiöiiögsögu Svi-
þjóöar, eftir þvi sem sænska
utanrikisráöuneytiö skýrði frá I
fyrrakvöld.
Undanfarna viku hafa staöið
yfir samningaumleitanir Svfa
við Sovétmenn, en fundirnir
voru haldnir I Stokkhólmi.
Eini árangurinn var sem sé
samkomulag um að sænsk fiski-
skipmættu veiða á grunnmiöum
Sovétmanna og öfugt. Komu
aðilar sér saman um veiðikvóta
og þar með, aö sá kvóti yrði
endurskoðaður árlega.
Að þessu sinni var veiðikvót-
inn ákveöinn fyrir árið 1978.
Mega Sovétmenn veiða 10.000
smálestir af sild, 12.000 smá-
lestir af smásild og 1.000 lestir
af þorski á grunnmiöum Svia i
Eystrasalti.
Fyrr á þessu ári kunngerðu
Sviar, að þeir drægju sig út úr
alþjóðasamkomulagi um veiöi-
kvóta á þessu svæði. Gerðu þeir
um leið tilkall til fiskveiöilög-
sögu, sem markaðist af linu,
dreginni frá strönd Sviþjóðar út
i mitt Eystrasalt, sem jafngilti
aö 40% Eystrasaltsins félli inn
fyrir þá lögsögu. Atti hún að
taka gildi 1. janúar næstkom-
andi.
Fljótlega hófust eftir það við-
ræöur við Rússa og Finna, sem
ekki sættu sig við þessi mörk.
Aðalágreiningurinn við RUssa
stóð um það, hvar draga skyldi
linuna austur af Gotlandi. Finn-
ar voruekkiá eitt sáttir við Svia
um, hvar draga skyldi linuna
við finnsku eyjuna, Bogskæren.
Þótt hlé hafi nú verið gert á
þessum viðræðum I bili, hefur
ekki slitnaö upp úr þeim með
öllu. Aðilar urðu ásáttir um að
fresta þeim, en lita á meðan á
þetta hafsvæði sem alþjóölegt,
og undir eftirliti Eystrasalts-
fiskveiðinefndarinnar.