Vísir - 24.08.1978, Blaðsíða 11

Fimmtudagur 24. ágúst 1978
i
11

NÝTT FRYSTIHÚS AÐ
RÍSA Á SIGLUFIRDI
Bryggiuframkvœmdir fyrir 80 milljónir í fullum gangi
A Siglufirði er í byggingu nýtt frystihús á vegum Þormóðs Ramma h/f. Frysti-
húsið er 2100 fermetrar að flatarmáli. Verið er að steypa gólfið þessa dagana og
framkvæmdir við það að komast á lokastig.
Húsið stendur þar sem áður
var gömul sildarþró og athafna-
svæði Rauðku-verksmiðjunnar
og til þess að geta reist húsið
þurfti að fjarlægja ýmsar minj-
ar gamla „gullaldartímans” en
sjálft Rauðku húsið stendur
ennþá.
Að sögn Sæmundar Arelius-
sonar»framkvæmdastjóra hjá
Þormóði Ramma,munu um 150-
200 manns starfa i frystihús-
íiiu nýja en það er svipað og
verið hefurhjá fyrirtækinu. Um
það hvenær áætlað er aðfrysti-
húsið taki til starfa sagði Sæ-
mundur: „Ég held að enginn i
þessum bransa viti hvað
morgundagurinn ber i skauti
sinu og tómt mál er að tala um
nokkurn hlut i þessu stjórn-
leysi sem hér á landi rikir.” Þaö
sama sagði hann að gilti um all-
ar kostnaðaráætlanir.
Niður undan frystihúsinu nýja
er verið að reka niður stálþil
nýrrar togarabryggju .
Aætlaður kostnaður við þær
bryggjuframkvæmdir er um 80
A þessari mynd sést hið nýja frystihús Þormóðs Ramma á Siglufirði. Togarabryggjan er til hægri á
myndinni og þar upp af er Stapavfkin en henni var breytt allmikið I sumar, brúin hækkuð upp meðal
annars. Stapavikin er nú á loðnuveiðum og tókust breytingarnar vel. Visismyndir: Jónas Kagnarsson
Bryggjuframkvæmdirnar á Siglufirði.
milljónir og er langt komið með
að ramma stálþilið niður.
1 sumar verða steypt anker
undir bryggjupollana en gólfið
verður ekki steypt i sumar.
Verkið hefur verið unnið á veg-
um Hafnarmálastjórnarinnar
og hófst með uppfyllingu i
fyrrahaust.
Nýja bryggjan verður sextiu
metra löng og tuttugu metrar á
breidd. Hún verður notuð sem
almenn togarabryggja i tengsl-
um við frystihús Þormóðs
Ramma. Reiknað er með þvi að
bryggjan verði tilbúin næsta
sumar.
—HL
!
Þingmaður í vanda
Gunnlaugur Stefánsson, þing-
maður Reykjaneskjördæmis,
ritaði nýlega grein i Alþýðublaðið
sem hann nefnir „Fiskiðnaður i
vanda.” Þar sem hann er nú
þingmaður fólks sem allt fram á
þennan dag hefur grundvallað af-
komu sina á sjávarútvegi, beint
eða óbeint, er ekki úr vegi aö
benda honum og öðrum á nokkrar
þeirra rangfærslna sem hann
kemur með i grein sinni.
Komið að vegamótum
„Tvisvar til þrisvará áridynja
yfirþjóðina fréttir og upplýsingar
i fjölmiðlum um það að fisk-
vinnslan i' landinu sé að fara á
hausinn.” segir Gunnlaugur.
Hann virðist ekki gera sér grein
fyrir þvi að tapið hefur til
skamms tima verið fjármagnaö
af lánastofnunum og rikisvaldinu
i formi gengisbreytinga og
viðmiðunarverða Verðjöfnunar-
sjóðs. Nú virðist hins vegar sem
komið sé að vegamótum. Ráð-
stafanir þessara aðila nægja ekki
til aðbrúabilið ogþvi hefur kom-
ið til rekstrarstöövanna fisk-
vinnslufyrirtækja nú þegar og
önnur hafa boöað stöðvun þann 1.
september n.k. þegar ný launa-
hækkun tekur gildi. Afleiðing hins
sifellda tapreksturs er m.a. sú að
eigið fé fyrirtækjanna ést upp
mun meira fer til greiðslu vaxta
en áður og erfiðara verður fyrir
þau að leggja Ut i endurnýjun
framleiðslutækjanna og á það ef-
laust eftir að segja til sin i fram-
tiðinni. Þetta hefur reyndar þeg-
ar átt sér stað á Suð-yesturlandi.
Hver stjórnar?
Þá er farið fram á ýmsar
stjórnunaraðgeröir, s.s. gengis-
fellingar og ef þær ekki fást þá
verði reksturinn stöðvaöur og
verkafólki sagt upp er efnisleg
fullyröing þingmannsins. Hann
heldur siðan áfram ,,ég spyr
einnig hver er ábyrgð eigenda at-
vinnufyrirtækja gagnvart starfs-
fólki og þjóðinni allri?” Húnerað
minu viti ekki sist fólgin i þvi aö
kynna þjóðinni ástand og horfur á
á hverjum -tima. Þessa upp-
lýsingastarfsemi leggur hann
hins vegar út á þann hátt að hann
spyr „hverjir eiga að stjórna
þjóðinni?” Ég spyr þá hefur
verkalýðshreyfingin ekki
stjórnað öllu hér á landi þar sem
upplýsingastarf þeirra er til
muna viðameira en fiskvinnslu-
fyrirtækjanna og staðan sem
komin er upp núna þvi afleiðing
stjórnarhátta þeirra? Ég hef ekki
heyrt fiskverkendur hrópa á
gengisfellingar en þeir hafa rétti-
lega bent á að hún er skjótvirk-
asta leiðin til að jafna þann halla
sem orðið er. Fiskverkendur hafa
hins vegar lagt áherslu á sam-
ræmda efnahagsstefnu ef takast á
að leysa núverandi efnahags-
vanda til lengri tima en þ-iggja
mánaða.
Miðar við hvað?
„Það er þjóöinni heil ráðgáta
hvernig getur staðið á þessum ei-
lifu rekstrarörðugleikum fisk-
vinnslunnar..” og það á tlmum
þegar vel aflast og markaðsverð
erlendis eru hagstæð. Jú það er
rétt hjá þingmanninum að
markaðsverð hafa verið hagstæð
en miðað við hvað? Þau hafa
verið hagstæð miðað við fyrri
tima þ.e.a.s. miðað við fyrri
markaðsverð en ekki miðað við
þróun þeirra gjaldaliöa sem til
verða innanlands. Laun hafa
hækkað um ca. 95% frá 1. júni
1977 til 1. júni 1978 afurðalána-
vextir hafa hækkað um 125% og
hráefnium 55% frá júll ’77 til júli
’78. Þróun markaðsverða afurð-
anna er hins vegar 40-42%. og aö
langmestu leyti vegna gengis-
breytinga á timabilinu. Ekki er úr
vegi að vitna til viðtals er Þjóð-
viljinn átti við Ólaf Gunnarsson
framkvæmdarstjóra Sildar-
vinnslunnar á Neskaupstað og
birtist i blaðinu 18. ágúst s.l. en
þar segir.
Þjv.: — Ólafur i hverju liggur
meginvandi frystihúsanna?
ólafur: — Vandinn liggur ein-
faldlega i þvi að hækkanir á af-
urðum okkar á erlendum mörk-
uðum hafa ekki haldið i við þá
óðaverðbólgu sem hér geisar.
Það er ljóst að ekki er hægt að
halda áfram gangandi atvinnu-
vegi sem sifellt á við rekstrar-
erfiðleika að etja jafnvel á nokk-
urra mánaða fresti. Þaö gengur
ekki til lengdar. Ef af lokuninni
verður þ.e. ef hið opinbera gerir
ekki eiriiverjar ráöstafanir strax
þá getur það verið verulegum
vandkvæðum bundið að setja
starfsemina aftur i gang þvf það
fólk sem verður sagt upp mun
ekki vilja snúa aftur til vinnu I
fyrirtækjum sem ekkigeta tryggt
þvi nægilegt atvinnuöryggi.
Kannanir og popp
Gunnlaugur fullyröir að fisk-
vinnslan borgi starfsfólki sinu
lægstu laun á vinnumarkaðinum
eða þvi sem næst. Ekki þekkir
hann viða til. 1 allflestum frysti-
húsum landsins er nú unniö eftir
bónuskerfum þannig að grunn-
kaupið (textakaupið) er aðeins
hluti launanna. Algengt mun vera
að fiskvinnslufólk sem starfar
eftir bónuskerfi hafi milli 200-300
þús. á mánuði allt eftir þeim afla
sem verkaður er svo og starfs-
hæfni starfsmannsins.
Og enn heldur þingmaöurinn
áfram „gera veröur rækilega út-
tekt á rekstri þessara fyrirtækja
með þvi að fara gaumgæfilega i
gegnum rekstur og bókhald
þeirra.” og siðan „Þjóðhags-
stofnun hefur gert stundum
rekstrarstöðukönnun fyrirtækj-
anna.” Þaö er einn sá mesti
barnaskapur sem hægt er að
hugsa sér að rekstrarkannanir
séu geröar á aðalatvinnuvegi
þjóðarinnar svona viö og við þeg-
ar einn og einn maður heldur að
hannhafi fengið snjalla hugmynd
álika og þegar allsherjarpopp-
hátiðir eru settar upp.
Að kynna sér málavöxtu
Þessar kannanir hafa veriö
gerðar en meinið er hins vegar
það að Gunnlaugur hefur ekki
kynnt þér innihald né niðurstöður
þeirra. Þjóðhagsstofnun hag-
deildir bankanna ráðgjafafyrir-
tæki tæknideildir sölusamtak-
anna og aðila vinnumarkaðarins
(VSt og ASt) allt eru þetta aðilar
sem reglulega fást við rekstrar-
kannanir er varða fiskvinnsluna.
Ef ráða á fram úr þeim vanda
sem við er að gllma I dag er það
lágmarkskrafa til þeirra sem
kosnir eru til Alþingis aö þeir
kynni sér málavöxtu áður en þeir
koma fram fyrir alþjóö með alls
kyns fullyrðingar. 1 fullri vin-
semd vil ég benda Gunnlaugi á að
hann þarf ekki aö leita út fyrir
túngarðinntil aðafla sér fróðleiks
um fiskvinnsluna þvi 4. maður á
, ...
Kjartan Jónsson,
rekstrarhagfræöingur,
ritar hér um vanda
I f iskvinnslunnar og
! svarar grein Gunn-
laugs Stefánssonar, al-
þingismanns, um þaö
efni.
Kjartan segir aö
gera veröi þær lág-
markskröfur til þeirra
sem kosnir séu til Al-
þingis, aö þeir kynni
sér málavöxtu áður en
þeir komi fram fyrir
alþjóö meö alls kyns
fullyrðingar.
lista Alþýðuflokksins i Reykja-
neskjördæmi er fiskverkandi i
Keflavik Ólafur Björnsson. Ef
sett er meira i skip en burðargeta
þeirra leyfir, sökkva þau. Það
hefur verið sett á fiskvinnsluna
meira en burðafgeta hennar
leyfir.