Vísir - 20.09.1978, Blaðsíða 14

14
Miðvikudagur 20. september 1978 VISIR
VEXTIR A VERÐTRYGGT FE:
„ Vextir œttu að
vera um 2%
— segir Pétur Blöndal stœrðfrœðingur
#1
Vextir og verðbætur eru
gjarnan i sviðsljósinu og um-
ræður um þessa þætti inagnast
oft þegar rikissjóður byður
landsmönnum verðtryggð
skuldabréf. Það er orðið ljóst að
þeirsem keyptu þessi bréf árið
190« eru að leysa nafnverð
þeirra þritugfaltstil baka. Nafn-
verðið er verðtryggt og vextirn-
ir eru það einnig.
„Ef við viljum komast hjá
þessu yrði að undanskilja vext-
ina verðtryggingu. A happ-
drættisskuldabréfunum eru
vextir fastsettir i upphafi og eru
7% af upphæðinni. Vextirnir eru
óverðtryggðir og ef við segjum
að þeir hafi i upphafi verið 10%
eru þeir á 5 árum komnir niður i
1%. betta eru miklu óhagstæö-
ari bréf þvi að vextirnir stefna á
0 þegar verðbólga er mikil”,
sagði Pétur Blöndal stærðfræð-
ingur er þessi mál voru borin
undir hann
7% vextir verða 96% á
tiu árum
„VEXTIR af hinum verð-
tryggðu skuldabréfum eru
óheyrilegir. Þetta er nákvæm-
lega sama skyssan og menn
gera i sambandi við launasamn-
inga. Þeir halda að bæði sé hægt
að hækka launin um 20% og
Pétur Blöndal stærðfræðingur
verötryggja þau siöan . Sama
sagan er með skuldabréfin.
Menn halda að það sé
hægt að taka af þeim
6-7% vexti og verðtryggja þau
svo. Þeir sem ákveða þetta hafa
engan skilning á verðtryggingu.
Ef fjármagn er fullkomlega
verðtryggt ættu vextir að vera
um 2%. Vextir hafa óskaplega
mikiö að segja þegar um 10 ára
árstima er að ræða. Við getum
tekið sem dæmi aö2% vextir i 10
ár þýða það að upphæðin hækk-
ar um 22%. 7% vextir. i 10 ár
þýða að upphæöin hækkar um
FULLAR VERÐBÆTUR Á VÖXTUM:
„Ríkið fer í dýmsta end■
ann á lánamarkaðnum"
— segir Bjarni Bragi Jónsson hagfrœðingur
96%. Vextir ættu aldrei að fara
yfir 4% i verðtryggðum skuld-
bindingum. Vextirnir, á þessum
bréfum eru komnir niður i 4%
núna, en voru upphaflega 6 eða
7% og þetta var besta fjárfest-
ingin sem hægt var að fá i heim-
inum með tryggingu einhvers
rikis. Það var að visu hægt að fá
betri tryggingu i einhverjum
gullnámum eða oiiu-
hlutafélögum, en þá er alitaf
ákveðin áhætta.
Ef um áhættulaust fjármagn
er að ræða er fjarstæða að fara
með vexti upp fyrir 4%”.
Mismunur á vísitölum
„Visitala bygginarkostnaöar
hækkar yfirleitt um 1% meira
en visitala framfærslukostnaö-
ar, þannig að bréf sem eru verð-
tryggðmeð visitölu framfærslu-
kostnaðar eins og happdrættis-
skuldabréfin þau ættu að vera
með 1% hærri vexti en þau sem
miðast ið byggingarvisitöluna.
Byggingarvisitala hækkar 2 eða
3% minna en visitala launa, svo
fremi sem maður trúir á hag-
vöxtinn. Þetta þýðir að vextirn-
irmega i rauninniekki fara upp
fyrir 2% svo ekki komi út meiri
hagkvæmni en er af vinnunni”.
—KS/-BA-
Góð ryðvörn
tryggir endingu
og endursölu
Íltl'oilTÉ
stimplar,
slífar og
hringir
BILARYÐVÖRNhf
Skeifunni 17
8 81390
Ford 4-6-8 strokka
benzm og diesel velar
Austin Mini
Bedtord
B M W.
Buick
Chevrolet
4-6-8 strokka
Chrysler
Citroen
Datsun benzin
og diesel
Dodge — Plymouth
Fiat
Lada — Moskvitch
Landrover
benzin og diesel
Mazda
Mercedes Benz
benzin og diesel
Opel
Peugout
Pontiac
Rambler
Range Rover
Renault
Saab
Scania Vabis
Scout
Simca
Sunbeam
Tekkneskar
bifreiðar
Toyota
Vauxhall
Volga
Volkswagen
Volvo benzin
og diesel
■
I
ÞJÓNSSON&CO
Skeifan 17
s. 84515 — 84516
SKYNDUflYNDIR
Vandaðar litmyndir
í öll skirteini.
barna&f jölskyldu -
Ijósnqrndir
AUSTURSTRÆTI 6
SIMI 12644
BILAVARAHLUTIR
Rambler Classic Land-Rover
Cortina '68
Opel Kadett
Escort '68
Willyfe V-8
BÍLAPARTASALAN
Hofðatum 10, simi 11397.
Opið fra kl 9-6.30. laugardaga
kl 9-3 og sunnudaga kl 13
„Þetta er alveg eins
og höfuðstóllinn ásamt
vöxtum sé alltaf færður
upp með verðtryggingu.
Vextir ó hverjum tima
eru orðnir hluti af
fjármagninu”, sagði
Bjarni Bragi Jónsson
forstöðumaður
hagfræðideildar Seðla-
bankans við Visi hvort
rikið væri að hlunnfara
sig á þvi að greiða fullar
verðbætur af vöxtum 10
ár aftur i timann.
,,Ef menn ætla að hafa hinn
mátann á þessu að verðtryggja
ekki vextina, láta þá safnast upp,
hafa ævinlega komið upp mikil
illindi samanber
skyldusparnaðinn. Þar sem um
slikt var að ræða og stendur i
málaferlum. Eðli málsins
samkvæmt að allt sem fellur á i
gegn um timann og ekki er
borgað út, það er oröiö fjármagn
jafngilt og hvert annað og eðlilegt
að þaö beriö vexti og fái
verðbætur.
Þegar málið er einfaldað i
sambandi við „annúitet” jafnar
árgreiöslur lána eða yfirleitt
afborganir af lánum með þvi að
þá er það gjarna haft þannig aö
afborganir á hverjum tima bæði
afborganir og vextir er fært upp
með verðbólguvisitölu. Þá er
búiö aðreikna'vaxtavextina inn i
það beint eða óbeint með
bindingunnig þá er vöxtunum
alltaf létt af jafn haröan en ef það
er sett í annúitet, jafnar
Bjarni Bragi Jónsson hagfræð-
ingur.
árgreiðslur,þá eru innifólgnir i þvi
vaxtavextir og þeir vaxtavextir
eru reiknaðir fyrst og þegar
margfaldaðir með visitölunni og
það er nákvæmlega sama i
margföldun stærða i hvað röð
maður margfaldar það er bara
stærðfræðileg staðreynd. Þar af
leiðir að þetta er nákvæmlega i
samræmi við allan lánapraxfs og
rikið hefur ekkert verið aö
hlunnfara sig.
Rikið fer þarna samt sem áður
vissulega i dýrasta endann á
lánsmarkaðnum með með svona
fullri verðtryggingu en hitt er
annað mál að þaö er ekkert fjarri
þvi sem mætti ætla aö væri
jafnvægisstig á þeim markaði ef
hann væri allur i samræmdu
verðtryggðu formi. Kannski væri
full verðtrygging og einhverjar
mjöglágar vaxtaprósentur, 3,5%,
gæti verið eitthvað lægra en
þetta”.
—KS

Komdu þdmeö
hann til okkar inn á gólf. —
Þaö kostar þig ekki neittaöhafa hann,
þar sem hann selst. —
0G HANN SELST
Þvítil okkar liggur straumur kaupenda
Opið kl. 9-7, einnigá laugardögum