Vísir - 29.11.1978, Blaðsíða 10

Vísir - 29.11.1978, Blaðsíða 10
10 VfSIR v Otgefandi: Reykjaprent h/f IFramkvæmdastjóri: Davfö Guömundsson Ritstjórar: Þorsteinn Pálsson ábm. ölafur Ragnarsson Ritstjórnarfulltrúar: Bragi Guðmundsson. Elias Snæland Jónsson. Fréttastjóri erlendra frétta: Guðmundur G. Pétursson. Umsjón meö Helgarblaöi: Arni Þórarinsson. Blaöamenn: Berglind Asgeirsdóttir.Edda Andrésdóttir, Gísli Baldur Garðarsson, Jónlna Michaelsdóttir, Jórunn Andreasdóttir, Katrin Páls- dóttir, Kjartan Stefánsson, Öli Tynes, Sigurveig Jónsdóttir, Stefán Kristjáns- son, Sæmundur Guðvinsson. Iþróttir: Gylfi Kristjánsson og Kjartan L. Pálsson. Ljósmyndir: Gunnar V. Andrésson, Jens Alexandersson. Otlit og hönnun: Jón öskar Hafsteinssop, Magnús ölafsson. Auglýsinga- og sölustjóri: Páll Stefánsson. Dreifingarstjóri: Sigurður R. Pétursson Auglýsingar og skrifstofur: Sfðumúla 8. Simar 86611 og 82260. Afgreiösla: Stakkholti 2-4 simi 86611. Ritstjórn: Siðumúla 14 simi 86611 7 linur Askriftargjald er kr. 2400,- á mánuöi innanlands. Verö i lausasölu kr. 120 kr. eintakiö Prentun Blaðaprent h/f. Nauðstödd atvinnugrein Starfsgrundvöllur smásöluverslunar landsmanna hef- ur nú komist í brennidepil fréttanna í tilefni af fundi kaupfélagsstjóra og blaðamannafundi forráðamanna Sambands íslenskra samvinnufélaga. Þótt þessir aðila hafi dregið upp alldökka mynd af ástandinu, sem ríkir í smásöluversluninni, er hún síst of dökk, því að mikið er í húf i að ráðamenn þjóðarinnar átti sig á því að mikilvæg atvinnugrein er nú í nauðum stödd, og ef ekkert verður að gert blasir við lokun f jölda versl- ana og atvinnuleysi fjölda fólks. Talsmenn Sambands íslenskra samvinnufélaga hafa lýst yfir, að nær öll kaupfélög landsins séu rekin með halla og tapið á smásöluverslun kaupfélaganna sé áætl- að 500-600 milljónir króna á þessu ári. Mörg kaupfélög eru svo illa stödd, að þau eru komin með öfugan höfuð- stól og eiga ekki eignir umfram skuldir. Svipað er ástatt varðandi stóran hluta almenns versl- unarrekstrar í landinu um þessar mundir, og er ástæðan aðallega sú, að með ráðstöf unum, sem gerðar hafa verið í tengslum við fimm gengisfellingar undanfarin sex ár, hafa vörubirgðir rýrnað stórlega miðað við endurkaups- verð. Versluninni hefur verið skylt að selja vörur sínar á gamla verðinu eftir hverja gengisfellingu en síðan hef ur hún orðið að endurnýja vörubirgðirnar að nýju á mun hærra verði. Álagning í smásölu hef ur tvívegis verið lækkuð á þessu ári, f yrst um 9% í febrúar og svo um 10 1/2% í september og vantar því einn fimmta upp á að álagningartekjur verslunarinnar séu hinar sömu og þær voru í ársbyrjun. Engar leiðréttingar hafa enn fengist á þessum niður- skurði og eru af leiðingarnar nú sem óðast að koma í Ijós. Þær koma meðal annars fram í minna vöruúrvali og verulegum greiðsluerfiðleikum verslunarinnar. Erlend vörukaupalán eru notuð í æ ríkara mæli til þess að f jármagna innkaupin, en það leiðir til þess að stór hluti af vörubirgðum í landinu er orðinn í eigu útlend- inga. Verslunin hef ur stöðugt verið að færast í þetta horf á síðustu árum. Þannig jukust erlend vörukaupalán um nærri 150% í dollurum á árunum frá 1970til 76. Þetta er háskaleg þróun og stöðugt sígur á ógæfuhlið- ina. I mörgum tilvikum eru menn að greiða erlend vöru- kaupalán löngu eftir að þeir hafa selt vöruna á gamla verðinu. Stöðugt gengissig veldur enn auknum erfiðleik- um, þar sem það étur álagninguna upp smátt og smátt, en sem dæmi má nefna að bandaríkjadollar hef ur hækk- að í verði um 2.6% á undanförnum mánuði. Ráðamenn þjóðarinnar hlusta skilningsríkir á svip, þegar talsmenn ákveðinna atvinnugreina bera upp vanda sinn við þá, en lítið verður venjulega úr raunhæf- um aðgerðum. Sama er uppi á teningnum nú, þegar forráðamenn samvinnuverslunarinnar hafa lagt spilin á borðið fyrir viðskiptaráðherra ríkisstjórnar ólafs Jóhannessonar. Hann hefur tekið þeim vinsamlega. En það er ekki nóg. Óhjákvæmilegt er að rétta hag þessarar atvinnugreinar og leyfa fimm prósentustiga hækkun á álagningunni, eins og forráðamenn samvinnu- verslunarinnar hafa farið fram á. Vandi smásöluversl- unarinnar verður aftur á móti ekki leystur til f rambúðar á meðan „30%-reglan” er látin gilda við hverja gengis- fellingu. Þótt leiðrétting fáist nú brestur grundvöllurinn að nýju næst þegar gengi krónunnar verður fellt, ef gamla reglan verður látin ráða ferðinni áfram. Mi&vikudagur 29. nóyember 1978 VÍSIR Verðkönnun nemendo og kennnro í Samvinnuskólanum: ÓDÝRARA AÐ VERSLA í SAMVINNUVERSLUN EN EINKAVERSLUN — niðurstaða verðkönnunar í 70 verslunum Vöruverö er talsvert lægra I Reykjavlk en liti á landsbyggöinni. Vöruverð í einkaversl- unum er að meðaltali 2,05% hærra en í sam- vinnuverslunum sam- kvæmt verðkönnun, sem nemendur og kennarar við Samvinnuskólann í Bifröst gerðu í verslunum viðs vegar um land. Könnunin fór fram dag- ana 6.-9. nóvember s.l. Athugaö var verö i 70 verslun- um, þar af 39 samvinnuverslun- um og 31 einkaverslun. Skiptust verslanirnar þannig á milli landshluta: Reykjavik og nágrenni 18, Suöurnes 14, Vesturland 13, Noröurland 22, Suöurland 3. Verökönnunin náöi til algeng- ustu tegunda matvöru og hreinlætisvöru og var ákveöiö fyrirfram hvaöa vörutegundir yröu kannaöar. Alls var kannaö verö á 71 vörutegund, þar af voru 42 án söluskatts en 29 vörur meö söluskatti. Þaö fóru fram 4005 verötökur eöa um 57 verötökur aö meöal- tali I hverri verslun. Fundiö var út meöalverö á hverri vörutegund meö þvi aö leggja saman mismunandi verö I hverri verslun og deila I þaö meö fjölda þeirra verslana sem varan fékkst I. Meöalveröiö var siöan sett sem talan 100 til þess aö auö- velda samanburöþannig aö þeir sem selja vöruna lægra en meöalverö eru meö t.d. veröiö 99 en þeir sem eru meö hærra verö en meöalverö selja vöruna á t.d. 101 eöa hærra veröi. Ódýrast í Reykjavík 1 niöurstööum könnunarinnar eru borin saman meöalverö i einkaverslun og samvinnu- verslun á landinu öllu. Einnig eru borin saman verö þessara tveggja rekstrarforma innan hvers landshluta. Þá eru einnig borin saman verö innan einka- verslunar og samvinnuverslun- ar bæöi milli landshluta og inn- an þeirra. Helstu niöurstööur eru þær aö meöalverö á vöru meö sölu- skatti er 0,73% hærra I einka- verslun en i samvinnuverslun. Meöalverö á vörum án sölu- skatts er 2,77% hærra I einka- verslun en i samvinnuverslun. 1 heild er niöurstaöan sú aö meöalvöruverö I einkaverslun er 2,05% hærra en I samvinnu- verslun. Meöalvöruverö I samvinnu- verslunum eftir landshlutum er lægst i Reykjavik og nágrenni, 99,63 en hæst á Suöurlandi, 101,55. Meöalvöruverö I einka- verslun ér lægst I Reykjavik og nágrenni, 98,77, og er þaö lægra en i samvinnuversluninni, en hæst á Noröurlandi, 101,95. (1 könnuninni voru engar einka- verslanir á Suöurlandi). Þegar meöalverð innan hvers landshluta er tekiö sérstaklega kemur I ljós aö meöalvöruverð I samvinnuverslun i Reykjavlk er 99.50 en i einkaverslun 100,43 eöa um 0,93% hærra. 1 niöurstöðum könnunarinnar var einnig birtur samanburöur á veröi I þeim verslunum sem könnunin náöi til. —KS : Roð Nafn verslunar Vfsit Röö Nafn verslunar V ísit. i K iörmarkaöur K.E.A. 37.2 36 KRON,á1fhölsvegi 100,4 2 Vörumarkaöur K.B. 90.0 37 Lyngholt, Keflavfk 100,6 3 K.N, Sparkaup (lanersala) 90.7 38 K.B., Vegamótum 100,6 HaKkaun, Akuroyri 92,3 39 S ,S., Glæsib* 100,6 ! 5 Vorsl. J. Ey.p,ertss., Borgn 92,3 40 S.S., Akranesi 100,7 ! 6 K.S.K. HafnargöCví 30 93,6 41 KRON, Noröurfélli 100,8 l"tibú K. Þ, Laugum " 94,0 42 KRON, S norrabraut 100,8 ! -8 Vörumarkaöurinn, /Crmúla 1 94,2 43 K.S. Skagfiröingabraur 100,9 9 Hagkaup, Skotfan 94,5 44 Versl. Hvaramur, Olafsv. 101 ,0 i 10 K.S.K. Sparkaup 95,9 45 Lltibú, Varmahlfö 101 ,o i 11 KRON, Langholcsvegi 95,9 46 Kostur. Keflavfk 101,1 ! 12 K.S.K. Orlndavfk 96,0 47 j Kaupf. verkamanna 101 ,2 i 13 K.S. Grána 96,4 48 Bragakjör, Grtndavfk 101.6 j 14 Neskjör, Borgarnesi 9*6,6 49 KRON, Tunguvegi 101,9 ' 15 úribú K.Þ. Reykjahlíb 96,9 50 Friöjónskjör, Y-Njaröv, 102,2 ! 16 Otibú K.Þ. Gljúfrabú 97,3 51 K.Ð., dlafsvfk 102,2 ! 17 Matvœlabúðin, Reykjavfk 97,5 52 K.B., Hellissandi 102,2 :18 ABalbúö K.R.. Hvolsvelli 97,8 53 Skagaver, Akranesi 102,2 i 19 Lltibú K.S. Ketilási 98,0 54 Búrfell, Húsavík 102,2 ! 20 Kjöt og fiskur, Breiöholti 98,3 55 K.S.K., Sandgeröi 102,3 ! 21 KRON, StakkahlfO 98,8 56 Tindasróll, Sauöárkrókl 102,4 22 Htibú K.S., Hofsósi 98,9 57 Víöir, Reykjavfk 102,5 23 Vfsir, Sauöárkróki 99,0 58 Matvörub,, Sauöárkróki 102,6 24 KRON, H1föarucRÍ 99,0 59 K.S.K., Hafnargötu 62 102,7 1 25 Verslun Einars (3l. 99,4 60 Kaupf. Þor, Hellu 102,7 26 Aöalbúö K.B. 99,4 61 S.S., Austurv'eri 102,7 ! 27 Grfmsbaer 99,5 62 Strnumnes, Breiöholti 103,0 i 2a K.E.A., Hrfsalundi 99,5 63 KRON, Dunhaga K.Þ. Húsavík 103,1 29 K.S.K. Faxabraur 99,5 64 103, ) 30 K.S.K. Y-Njarövfk ' 99,7 65 Vfkurbær 104,0 j 31 KaupRaröur 99,7 66 Vcrsl. B. Finnb, Garöi 104,6 32 Hrunabúö, Húsavík 99,8 67 Versl. Sel, Mýv, 107,5 33 lltibú, Akranesi 100,0 68 Hafnarkjör 109,2 34 ! 35 K.E.A.. Dalvfk lltibú, Rauöalæk 100,2 100,2 69 Kjörb. BJarna, Akureyri 110,0 Nonni or Bubbi, Keflavfk, leyföu ekki verökönnun. A þessari töflu eru nöfn þeirra verslana sem könnunin náöi til og samanburöur á veröi hjá þeim. Sem sjá má eru 32 verslanir undir meöalveröi en 36 yfir.Ein verslun leyföi ekki verökönnun.

x

Vísir

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Vísir
https://timarit.is/publication/54

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.