Vísir - 03.04.1979, Qupperneq 23

VISIR Þriöjudagur 3. april 1979.
‘ V / •H'r'/
’ ‘ i < i i j ,
23
Umsjón:
Þorvaldur Friöriksson
Aöstandendur listatlmaritsins „Svart á bvitu” á blaöamannafundi. t
þættinum „Miölun og móttaka” i útvarpinu i dag veröur m.a. fjallaö
um tvöfslensk listtimarit,„Svart á hvftu” og „Lystræningjann”.
utvarp kl. 14.30
Tvð fslensk listatfmarlt
„Þátturinn fjallar um menn-
ingartimarit, en engan veginn
gefst timi til aö fjalla um öli slik
rit sem út eru gefin”,
sagöi Erna Indriöadóttir um-
sjónarmaöur þáttarins „Miölun
og móttaka”, scm er á dagskrá
útvarps kl. 14.30 I dag.
„Rætt verður um listatimaritin
„Lystræninginn” og „Svart á
hvitu’; rætt verður við sinn hvorn
af aðstandendum þessa timarita,
þ.e. þá Arna Oskarsson frá
„Svart á hvitu” og Þorstein
Marelsson frá „Lystræningjan-
um”.
Þessi timarit eru sérstaklega
valin vegna þess að þau hafa
þurft aö berjast fyrir sinu lifi og
eiga vlð mikinn fjárhagsvanda aö
striða og njóta hvorki stuðnings
félaga eða opinberra styrkja.
Þá verður f jallað vitt og breitt
um útgáfustarfsemina og fléttað
inn i þáttinn ljóöum og sögum,
sem birst hafa i timaritunum,
einnig tónlist, sem fjallað hefur
verið um i timaritunum. Þá
verður rætt við Árna Bergmann,
m.a. um ástæður þess að slik
timaritaútgáfa á svo erfitt
uppdráttar hér sem raun ber
vitni.”
—ÞF
Sfónvarp ki. 20.50 ..Lottsiagsbreytlngar”
Er ísðld l nánd á íslandl?
„i þættinum verður rætt um
loftslagsbreytingar og gengiö út
frá veöráttunni i vctur, sem hefur
verið athyglisverö á ýntsan hátt
bæði hvað varðar kulda og isa-
lög” sagöi Páll Bergþórsson
veðurfræöingur, sem stjórnar
umræöuþættinum „Loftsiags-
breytingar” kl. 20.50 i
sjónvarpi i kvöld.
„Þátttakendur i umræðunum
verða dr. Sigurður Þórarinsson,
Trausti Jónsson veðurfræðingur
og Sven Aage Malmberg haf-
fræðingur. Rætt verður um
möguleika á þvi að sjá fyrir
loftslagsbreytingar.
1 öðru lagi verður rætt um áhrif
loftslagsbreytinga og þann
viðbúnað sem islendingar þurfa
að hafa vegna hugsanlegra lofts-
lagsbreytinga. Fjallað verður um
áhrifin á sjávarútveg og land-
búnað. Þá verður tekin til
umræðu spá um að isöld sé i
nánd og einnig spár um hiö gagn-
stæða”.
—ÞF
útvarp
Þriðjudagur
3. april
12.00 Dagskráin. Tónleikar.
Tilkynningar.
12.25 Veöurfregnir. Fréttir.
Tilkynningar. A frívaktinni.
14.30 Miölun og móttaka.
15.00 Miödegistónleikar.
15.45 Neytendamál. Umsjón-
armaöur: Rafn Jónsson.
Sagt frá norskum neytenda-
samtökum.
16.00 Fréttir. Tilkynningar.
(16.15 Veðurfregnir).
16.20 Þjóöleg tónlist frá
ýmsum löndum.
16.40 Popp
17.20 Tónlistartlmi barnanna
Egill Friöleifsson stjórnar
timanum.
17.35 Tónleikar. Tilkynning-
ar.
18.45 Veöurfregnir. Dagskrá
kvöldsins.
19.00 Fréttir. Fréttaauki. Til-
kynningar.
19.35 Fikniefni, sibernska og
barnaáriö. Esra Pétursson
læknir flytur erindi.
20.00 Kammertónlist
20.30 Útvarpssagan : „Hinn
fordæmdi” eftir Kristján
Bender.Valdimar Lárusson
byrjar lesturinn.
21.00 Kvöldvaka.
22.30 Fréttir. Veðurfregnir.
Dagskrá morgundagsins.
Lestur Passiusálma (42).
22.55 Vlösjá: ögmundur
Jónasson sér um þáttinn.
23.10 A hljóöbergi. Umsjónar-
maður: Björn Th. Björns-
son listfræöingur. „Keisar-
inn Jones” (The Emperor
Jones), leikrit eftir Eugene
O’Neill. Leikendur: James
Earl Jones, Stefan
Gierasch, Osceola Archer
og ZakesMokae. Leikstjórn
og æfing: Theodore Mann.
23.50 Fréttir. Dagskrárlok.
sjónvarp
20.00 F'réttir og veður
20.25 Auglýsingar og dagskrá
20.30 Ungverskir hestar s/h
20.50 Loftslagsbreytingar
21.40 Hulduherinn Feluleikur
Þýðandi Ellert Sigurbjörns-
son.
22.30 Dagskráriok
Idi Amin Ugandaforseti er einhver mesti bööull á þjóöhöföingjastóli,
seinni tima. t útvarpsþættinum „Vlösjá” Ikvöld veröur m.a. fjallaö um
sögu lands og þjóöar I Úganda.
utvarp Kl. 22.55 „Vlósiá
JRRBVEGUR
BðBULSINS
„I vfðsjá í kvöld verður f jallað um stríðið í Uganda og
aðdraganda þess", sagði ögmundur Jónasson umsjónar-
maður þáttarins sem er á dagskrá útvarps kl. 22.55.
„Einnig verður rætt um sögu
lands og þjóðar eða þjóöa eftir þvi
hvaða skilning menn kjósa að
leggja I hugtakið þjóð. Meö
nokkrum sanni má segja . að
þjóöarhugtakið sé skilgreint með
nokkuð öðrum hætti i Afriku en
Evrópumenn eiga að venjast og
er það arfleifð frá nýlendutiman-
um og þeirri handahófskenndu
skiptingu álfunnar i riki, sem ný-
lendudrottnunin leiddi af sér”.
NATTURUHAMFARIR AF MANNAVOLDUM
Atburöirnir I Harrisburg i
Bandarikjunum benda til þess
að menn hafi ekki hugsaö málin
nóg áöur en fariö var almennt
að nota kjarnorku til rafmagns-
framlciðslu. Vitundin um þaö aö
orkugjafar.eins og olia, voru aö
ganga til þurröar, hefur án efa
flýtt fyrir framkvæmdum á
sviði orkuf ramleiöslu i
kjarnorkustöövum. Og hefur
komið í ljós að öryggis er vant
við þessháttar framleiöslu.
thaldsöfl á Vesturlöndum,
sem kalla sig vinstri menn, eru
yfirleitt á móti nýjungum, og
jiafa kjarnorkuver oröiö fyrir
barðinu á þeim, eins og margt
annað nýmæli, sem þó orkar
ekki tvimælis. Þessi ihaldsöfl
hafa þráfaldlega bent á þaö, aö
kjarnorkuverin geti hvenær
sem er orðið stórhættuleg lifi og
heilsu inanna, vegna þess aö
enginn geti i raun ábyrgst
öryggi þeirra. Er lika komiö á
daginn, aöfærustu menn standa
uppi næsta ráöalausir byrji
kjarnorkuverin aö leka geisla-
virku efni út i umhverfiö.
Þaö orkar ekki tvimælis aö
margt af þeim efnum, sem viö
höfum um hönd i daglegu lifi
geta oröiö hættuleg heilsu
manna við sérstakar aöstæöur.
Þaö er nokkurskonar fylgikvilli
þeirra tæknitima, sem viö lif-
um. Ættum viö aö leggja niöur
notaföllum slikum hættulegum
efnum snerum viö bara klukk-
unni afturábak og værum aö
litlu bættari. Engum dettur þaö
raunar I hug, enda er staöreynd
aö ekkert af þessum efnum
skapar svo risavaxna hættu aö
hún sé ekki viöráðanleg á öllum
timum.
ööru máli gegnir um
kjarnorkuna. Ekki eru nema
þrjátiu og fimm ár siöan menn
sátu meö þá vitneskju I höndun-
um aö hægt væri aö beisla
kjarnorkuna, og fyrstu tilraunir
með atómsprengju i Nevada-
eyöimörkinni voru taldar hæpn-
ar aö þvi leyti, að ekki var vitað
' mcö vissu hvaöa afleiöingar
þær heföu, og hvort sprengjunni
fylgdu keöjuverkanir. Enn I dag
vita menn ekki alla hluti um
kjarnorkuna, eins og dærniö frá
Harrisburg sannar.
Þaö veröur þvl aö teljast
háskalegt fljótræöi af öllunt
þeim, sem hafa yfir kjarnorku-
tækni aö ráöa, að hafa h afist svo
fljóU. handa sem raun ber vitni
meö að virkja hana til almanna-
nota á almannasvæðum, sem
veröur aö rýma komi óhöpp
fyrir. Auðvitaö eiga engin óhöpp
aö geta komið fyrir þegar
kjarnorka erannars vegar. Hún
er alltof öflug til aö menn geti
teflt i nokkra tvisýnu i þvl efni.
Og er þá komiö aö máli, sem
mannkynið veröur að láta sig
varöa I auknum mæli á næstu
ára tugum.
Fram aö þessu hafa náttúru-
hamfarir átt sinar orsakir
meöal náttúruafla, sem ntaöur-
inn hefur engu eöa litlu ráöiö
um, Fellibyljir, jaröskjálftar,
eldgos og flóðbylg jur hafa duniö
á fólki án þess þaö hafi fcngið
rönd viö reist. Gífurlegt tjón
veröur árlega af völdum
náttúruhamfara, en fólk tekur
þvi með jafnaðargeði. öðru
ntáli gegnir um náttúruhamfar-
ir af mannavöldum. Þurfi aö
flytja hundruö þúsunda manna
frá Harrisburg,og svæðinu þar i
kring, i burtu vegna þess að
kælibúnaður kjarnorkuofns hef-
ur bilað, þá er þaö i fyrsta sinn i
sögunni, sem maðurinn hefur
náö svo langt aö llf fólks á
friðartlmum er sett i hættu af
þeirri stærðargráöu aö einungis
veröur jafnaö viö miklar
náttúruhamfarir.
Þá hafa að nokkru ræst hinar
verstu forspár hinna svartsýn-
ustu úrtölumanna á gagnsemi
kjarnorku. Hernaðarbrjálæö-
ingar hafa löngum lagt kapp á
atómsprengjur sér til fram-
dráttar. Atburðirnir I Harris-
burg sýna umheiminum hve
gæfulegar slikar vitsmunaverur
eru. 1 rauninni ætti aö banna
alla frekari kjarnorkunotkun á
stundinni — menn ættu aö hafa
manndóm til þess, og vilja til að
standa ekki i samkeppni viö
náttúruöflin um hrellingar. Svo
megum við þakka fyrir aö hér
er þaö vatniö sem gildir.
Svarthöföi