Vísir - 01.06.1979, Blaðsíða 2

Föstudagur 1. júnl X979
2
Laugardaginn 2. júni veröur opnuð i Gallery
Háhóli á Akureyri sýning fimm myndlistar-
manna, fjögurra iandsþekktra sunnlendinga og
eins Akureyrings, sem lítt er þekktur utan
Norðurlands en sá heitir óli G. Jóhannsson.
Sunniendingarnir eru þeir Alfreð Flóki, Baltazar,
Eirikur Smith og Kjartan Guðjónsson.
Sýning þessi verður að teljast til stærri listvið-
burða i akureyrsku menningarlifi og i tilefni
hennar er viðtal það tekið sem hér fer á eftir.
Viðtalið er við eiganda og forstöðumann
Gallery Háhóls sem reyndar er einn af sýnendun-
um,óla G. Jóhannsson.
Rabbaö viö Óia G. Jóhannsson, bónda
á Gallery Háhóíi, í tilefni syningar
þeirra Alfreös Flóka, Baítazars,
Eiríks Smith , Kjartans Guöjónssonar
*
og Ola G. Jóhannssonar, sem opnuö
veröur á Akureyri nú um helgina.
Fjórir stórlaxar
og eitt gönguseiði
Galleryrekstur er ekki
annað en títgerð á
sparifjáreign Akureyr-
inga
— Hvernig datt þér i hug, aö
setja á stofn gallery hér á Akur-
99Einróma álit
ad um
sjálfsmord
væri að
ræða”
eyri, vitandi þaö, aö slikar
stofnanir hafa átt afar erfitt
uppdráttar 1 sjálfri höfuöborg-
inni?
— Ég er Akureyringur af hiln-
vetnskum ættum og draumóra-
maöur aö auki. Þegar ég stofn-
setti galleryiö var myndlistar-
félagiö á Akureyri dautt, vegna
sundurlyndis og óeiningar og þá
fannst mér Akureyringar eiga
skiliö aö fá gallery, þvi Akur-
eyringar geta ekki án myndlist-
ar og um leiö sýningarsalar
veriö.
Til þess aö galleryiö gæti lifaö
þurfti slyngan útgeröarmann,
vegna þess aö galleryrekstur er
ekki annaö en útgerö á spari-
fjáreign Akureyringa. Ég vissi
þaö lfka sem opinber embættis-
maöur til margra ára, aö
peningamál og atvinna á Akur-
eyri eru i miklu jafnvægi. Þess
vegna vebjaöi ég á hestinn, ai
vissi reyndar, aö hann mundi
valhoppa annaö slagiö og jafn-
vel hlaupa út undan sér og erfitt
mundi reynast aö fá í hann
hreinan gang.
1 gegnum mitt málverk haföi
ég kynnst málurum I Reykjavlk
og leitaöi til þeirra um myndir
til sýningar hingaö noröur. Alit
þeirra á fyrirhuguöu galleryi
var hinsvegar þaö aö um hreint
Texti og
teikningar:
Ragnar Lár.
sjálfsmorö væri aö ræöa hjá
mér. Hinsvegar er minn karakt-
er sá ab sjái ég fyrir aö forsend-
ur séu negativar, einset ég mér
aö gera þær pósitivar.
Að leyfa Akureyring-
um sjálfum að dæma
Ég kom til listmálara i
Reykjavik þegar ég var aö
vinna aö galleryinu. Eiginkona
hans sagöi viö mig: ,,Þú ert
listmálari og ætlar aö veröa
galleryeigandi. Þaö er alveg
,,Þú sýnir mig og þennan,
en ekki þennan”.
vonlaust”. Min skoöun var hins-
vegar sú aö væri ég listmálari,
semégheld ég sé ekki.a.m.k. af
þeirristæröargráöusem ég legg
iorbiö, þá væri öruggtaö ég yröi
galleryeigandi og þannig var
siglt af staö fyrir tveimur og
hálfu ári af mikilli bjartsýni og
fékk galleryiö óskabyr strax I
upphafi.
— Segöu mér nánar frá
upphafinu.
— Strax i byrjun fékk ég ótal
heilræöi: „þú sýnir mig og
þennan og þennan en ekki þenn-
an”. En ég hef aldrei lagt eyrun
viö slikum heilræöum. Sú af-
staöa á sinar forsendur. Ég
haföi sótt um sýningarsal i
Reykjavik ásamt öörum en
fengiö neitun. Nánar til tekiö þá
sóttum viöum Kjarvalsstaöi og
fengum neitun og engin mynd
var skoöuö. Einnig sóttum viö
um Norræna húsiö og enn feng-
um viö neitun, án þess aö nokk-
ur mynd væri skoöuö. Þetta
stafaöi af þvi ab viö vorum ekki
Reykvikingar. Eftir þessar
hrakfarir var ég ákveöinn i að
reka gallery á eölilegan hátt og
leyfa Akureyringum sjálfum aö
dæma hvaö þeim fyndist gott
eöa slæmt.
Kostnaður við sýningar
mjög mikill
—■ Það hafa verið haldnar
margar sýningar i Gallery Há-
hóli?
— A þessu tveimur og hálfa
ári hafa aö meöaltali verið
halidnar sýningar einu sinni I
mánuöi. Akureyringar hafa
sýnt starfseminni mikinn áhuga
þvi meðaltal sýningargesta er
700 en topparnir hafa farið i
1600. Þvi leyfi ég mér aö álita aö
áhuginn sé mikill þó salan sé
kannski ekki i hlutfalli viö aö-
sóknina.
— Er hagnaöur af Háhóli?
— Til þess aö reka staö eins og
Háhól þarf toppsölu á hverri
sýningu. Kostnaöur viö sýning-
ar er yfirleitt mjög mikill. Þar
má t.d. telja flutningskostnað,
tryggingar, húsaleigu, prentun
og dreifingu og fleira og fleira.
Þetta dregur sig saman i ótrú-
legustu upphæöir og væru þær
reyndar ágætt dæmi til aö lýsa
okkur sjúklega þjóöfélagi.
List er það sem er
— Er þá tap á Háhóli?
— Rekstur staöarins byggist
hreinlega á þvi aö eigandinn
,fEf ég væri
listmálari,
sem ég held
ég sé ekki...
í þeirri
stærðargráðu
sem ég legg
Íorðið”
málar myndir og selur til þess
aö taka hrollinn úr fyrirtækinu.
Hinsvegar er þaö kapíluli út af
fyrir sig og verulega eigingjarn
að vera listmálari norður undir
heimskautsbaug og eiga ekki
möguleika á þvi aö sjá mynd-
list, nema þá aö skreppa til
Reykjavikur. Þessi kapftuli er
sá aö flytja myndlist hingaö
noröur til aö hengja upp.koma
sýningu saman, stúdera
myndirnar og læra af þeim.
Læraaf þvi góöa og læra af þvi
sem miöur hefur fariö. Besti
skólinn { myndlist er örugglega
sá, aölifa og hrærast I myndlist
annarra og draga sinar eigin
ályktanir.
Sá timi sem galleryiö hefur
lifaö hefur veriö mér drjúgur
skólatimi og er i raun og veru
það sem ég sé mest eftir, veröi
ég aö hætta rekstri Gallerys
Háhóls, sem sumir vilja breyta I
Listhús Háhól.
— Vegna hvers?
— Ja, hvaö er gallery. Gallery
er meö yfsilon i ensku en ie I
frönsku, en listhús á islensku.
Og þá vaknar spurningin: hvaö
er list?
— Já, hvaö er list?
— List er þaö sem er!
Ástriðan verður ekki
svæfð
— Hvernig fórstu aö þvi að ná
i svona ágæta listamenn til aö
sýna á einu bretti? •
— Ég mundi vilja nefna
sýninguna „fjóra stórlaxa og
eitt gönguseyöi”. Þú hlýtur aö
vita hvert gönguseyöið er.þaö
segirsigsjálft.Enskýringiner I
sjálfu sér afar einfölda.m.k. frá
minum Háhóls- eða bæjardyr-
um séð. Þaö sem gildir er aö
vera heiöarlegur, aö vera um-
burðarlyndur, aö vera haröur
þegar þaö á við, aö vera
sveigjanlegur án þess aö gefa
„Galleryrekstur erekkiannaö
en útgerö á sparifjáreign
Akureyringa”.
eftir og láta ljósið loga.þaö ljós
sem lýsir í menningarlifi Akur-
eyringa. Meö öðrum orðum aö
vinna þannig aö manni sé
treyst. Alla þá listamenn sem
sýna hér aö þessu sinni þekki ég
frá fyrri tiö og hef unniö meö
þeim áöur. Allir hafa þeir sýnt
galleryinu ræktarsemi frá upp-
hafi. Þeir teikna og mála af
hjartans list og hjartaö er
örugglega á réttum staö, fyrir
pensil, léreft og lit og auðvitaö
blýant. Þeir vita jafnframt, aö
myndlist er ekki aöeins gerö
fyrir Reykvikinga og staöina
þar í kring sem ég kalla svefn-
poka heldur einnig fyrir sjó-
99Svo er það
sérstakur
kapítuli og
veruleg
eigingirni
að vera
listmálari
norður undir
heimskauts-
baug....”
manninn, fis kverkun arstúlkuna,
iðnaðarmanninn, embættis-
manninn og annaö fólk úti á
landi. Þeir hafa komist aö þeim
sannleik aö það er jafnlangt frá
Reykjavik til Akureyrar og fr'á
Akureyri til Reykjavikur. En
þetta er þvi miður ekki hægt aö
segja um alla myndlistarmenn I
Reykjavik þvi satt aö segja eru
þeir margir ansi bundnir við
Reykjavikina sina.
— Mér skilst á þessu spjalli
okkar, aö þú rekir Gallery Há-
hólafhugsjón.Segðumér þvi að
lokum: ertu ekki orðinn leiður á
hugsjóninni?
— Jú, svo sannarlega. Hug-
sjón útheimtir tár, svita og
heilabrot, en þú veröur aö gæta
þess að hugsjón skapast af
ástriðu og ástriöan veröur ekki
svæfö svo glatt.
rl.