Vísir - 11.06.1979, Side 13

MED TVO
TONN AF
JÁRNI Á
Glæsilegri fjallabilar eins og þessi Bronco eiga svo sannarlega rétt á sér eins og allt annaft, sem veitir
mönnum ánægju. Það sorglega er þó að 95% af akstrinum kæmi mun betur út á litlum bil eins og t.d.
Renaultinum, sem kemur fyrir i greininni.
Það finnst e.t.v. mörgum að
borið sé i bakkafullan lækinn að
tala um bensínverð og bensin-
sparnað, svo mikið sem talað hef-
ur verið um þessi mál á undan-
förnum vikum.
bað sjá það samt allir, að eitt-
hvað verður að aðhafast, því nú
stefnir i það að enginn geti átt eða
rekið bil, svo hart sem það nú er.
Þaðstefnir í það að sparaksturs'
keppni verður helsti viðburður i
bifreiðafþróttum, rall, kvartmila
og svoleiðis hopp og hi hverfi i
skuggann fyrir litlu sparibaukun-
um sem læðast hljóðlaust um
stræti og torg öllum til mikils
dálætis.
Það er raunar næsta furðulegt
að litast um i Reykjavik á anna-
sömum degi. Meðan maður biður
eftir að komast inn á aðalbraut,
renna fyrir augu manns tugum
saman bensinhákar af verstu
gerð, eyðandi sinum 30 á
hundraði, svo að við liggur, að
maður falli i öngvit af bensin-
tækju. Ekki má skilja þessi skrif
min svo aðégsé á móti stórum og
glæsilegum bilum, traustum tor-
færutröllum og þviumliku, siður
en svo, en hvað eru þessir bilar að
gera rúntandi i Reykjavik á virk-
um degi með 1 mann og skjala-
tösku innanborðs? Stundum dett-
ur manni i hug, þegar maður sér
fjallháan Blazer á traktorsdekkj-
um i Austurstrætinu, ribbaldi
sem gengur þvert yfir hjónarúm-
ið manns i forugum klofstigvél-
um.
Látum þennan formála duga og
komum að efninu. 1 bensininu,
sem við kaupum, er fólgin efna-
orka mæld i kólókalorium eða
„joulum” á kiló, i bilvélinni
breytum við þessari orku fyrst i
hitaorku og siðan i hreyfiorku
sem kemur út sem ákveðinn
kraftur, og notiun við ákveðinn
kraft I ákveðinn tima höfum við
notað ákveðið afl.
Eðlisfræðilögmálin segja okkur
að sá kraftur sem þarf til að
hreyfa hlut úr kyrstöðu og upp i
ákveðinn hraða sé margfeldið af
massa hlutarins og hraðaaukn-
ingunni (F = m sinnum a)
Kraftur = massi x hraðaaukning.
Það þarf þvi augljóslega helm-
ingimeir i kraft til að hraða helm-
ingi þyngri hlut, miðað við að um
sama tima sé að ræða. Sé þetta
heimfært upp á bila, sést
að helmingi meira bensin þarf til
að auka hraða helmingi þyngri
bils.
Ef grannt erhugsað út i hlutina,
fer ekki hjá þvi að manni finnist
asnalegt að geta ekki hreyft sig
spönn frá rassi án þess að bera
með sér tvö tonn af járni, enn-
fremur að einn maður geti tekið
10 fermetra fyrirsig og sitt járn-
bákn. Aðalatriðið hlýtur að vera
að flytja mann á milli staða, sá
var upphaflegur tilgangur bilsins
ekki satt? Maðurinn sem er 70-80
kg að meðaltali telst þvi orðin al-
gert aukaatriði i þessum stór-
kostlegu járnflutningum. Það er
ekki bara islenskt bensinverð,
sem við þurfum að flýja, heldur
yfirvofandi orkukreppa ogs
skömmtun eldsneytis. Það skyn-
samlegasta sem rikisstjórn ts-.
lands og alþingi gætu gert væri að
lækka mjögeðafella niður tolla af
litlum og eyðslugrönnum bilum,
svoaðþeir gætu orðið i allraeigu.
Stórutryllitækin til fjallaferða og
iðkunar alskyns bilasports yrðu
þá sem aukabill eða annar bill á
heimili, ef áhugi og efni standa til
og einungis notaðir sem slikir.
Orkusparnaðurinn yrði
gifurlegur.
Tökum dæmi:
Renault 5L er ca. 730 kg. Ford
Bronco er ca 2110 kg. eða tæplega
3svar sinnum þyngri.
Báðir aka úr kyrrstöðu og auka
hraðann jafnt upp i lOOkm hraða.
Við skulum gera ráð fyrir að það
taki þá báða 25 sekúndur, sem er
mjög skikkanlega af stað farið.
Hröðunin hjá báðum svarar þvi
til 1,11 m/S 2 = a
Krafturinn F sem fór i þessa
hröðun er þvi samkvæmt formúl-
unni (F = mxa) fyrir Broncoinn
F = 2110 x 1,11 = 2342,1 Newton.
og fyrir Renaultinn 730 x 1,11 =
810,3 Newton
Ekki er fjarri lagi að áætla að
Broncoinn búi yfir vélarafli til að
auka hraða sinn i 100 km, á
nálega helmingi styttri ti'ma en
þetta eða ca. 12-13 sek, en hröðun
hans yrði þá 2,30 m/S2 = a og
krafturinn F sem i þaö færi 4853
Newton.
Kraf turinn Newton segir okkur
svo til um þá orku sem tilfæra
þarf og þar með benslneyðslu.
tJtkoman verðurmjög sennileg,
sem sagt sú að með dempaðri
Litlir sparibaukar njóta nú slvaxandi vinsælda en gallinn er þó sá að við
getum ekki ætlað þeim að þola það sem fjallabílum er boðið upp á, á
leiðinni inn I Þórsmörk. Ef verð á litlum bilum eins og þessum væri
skaplegt, fengju f jallabilarnir að standa heima þegar farið er I búðaráp-
keyrslu eyði Broncóinn ca. 3svar
sinnum meira en Renaultinn og
ennfremur að með þvi að fanta-
keyra Broncóinn eyði hann ca. 6
sinnum meira en litli bilinn
keyrður dempað.
Það er ekki verið að stilla upp
neinu einvigi milli Bronco og
Renault, þetta á við um alla bila i
þeirra stærðar- og þyngdarflokk-
um en þessir bilar aðeins teknir
sem dæmi til að skapa einhvern
raunveruleika um þessa útreikn-
inga sem ætlað er að rökstyðja
það að litlir, sparneytir bilar skuli
toilfr jálsir, þvf aðþá kæmi 99% af
eknum kilómetrum á Islandi I
þeirra hlut.
"HANN ER A
Aðalatriði veiðisportsins eru rétt og góð veiðarfæri. Dvínandi áhugi
byrjandans og óhöppin við löndun þeirra stóru er oftast röngum áhöidum
að kenna. Gæði SHAKESPEARE sportveiðarfæranna eru óumdeilanleg
hvort sem um hjól, stengur, línur eða annað er að ræða.
Hvort sem þú ert 10 eða 60 ára byrjandi eða þaulreynd aflakló, færðu
SHAKESPEARE við þitt hæfi. SHAKESPEARE fæst í næstu
sportvöruverslun. — Fullkomin varahluta- og viðgerðaþjónusta.
Þú nýtur óblandinnar ánægju með SHAKESPEARE í veiðitúrnum.
fyrir stórlaxana