Vísir - 01.10.1979, Page 9

MánUdagur 1. október 1979
if»v v\*
áður en sengið verður irá samnlngum vlð Rússa.segir vlðsklptaráðherra
önnur viðskipti
Viöskiptasamningur
Islendinga og Sovétmanna
rennur út 1 árslok 1980 og var til-
gangur þessara viöræöna meöal
annars aö undirbúa nýjan 5 ára
samning. Niöurtööur varöandi
Svavar Gestsson, viöskiptaráöherra, fjallar um oliukaupamálin á fundi meö blaöamönnum.
//Það er nú olíuviðskiptanefndar að leggja línuna
um það hvaða aðila haft verður samvand við," sagði
Svavar Gestsson viðskiptaráðherra á fundi með
blaðamönnum fyrir helgina, þegar Ijóst var að Rússar
vildu ekki gera breytingu á olíuviðskiptakjörum
Islendinga.
Helstu niðurstöður olíuviðskiptanefndar voru lagð-
ar fram á fundinum. i þeim er lögð áhersla á að tii að
tryggja olíukaup hingað á verulega hagstæðara verði
en á Rorrterdam-markaði, þyrfti að leita eftir kaup-
um á hráoliu.
I viðræðunum viö Sovétmenn var óskað eftir við-
miðuð við OPEC-verð á hráolíu að viðbættum hreinsi-
kostnaði og eðlilegri álagningu. Að öðrum kosti var
fariö fram á kaup á hráolíu einvörðungu, með það
fyrir augum að fá olíuna hreinsaða annars staðar.
Sérstaða Islendinga
1 viöræöunum var lögö á-
hersla á þá sérstööu Islendinga,
aö hér eru engar oliuhreins-
unarstöövar. Island er eina rik-
iö i Vestur-Evrópu, sem þannig
er ástatt um og þurfa
Islendingar þvl einir aö taka á
sig fulla hækkun 1 samræmi viö
Rotterdamverö.
Oskum islensku sendi-
nefndarinnar hefur ekki
fengist framgengt og er nú óvist
um framhaldiö.
Svavar Gestsson var aö þvi
spuröur, hvort þaö heföi breytt
einhverju um niöurstööur viö-
ræönanna, ef hann heföi veriö
fyrir sendinefndinni i Moskvu.
Hann kvaöst telja óliklegt aö
svo heföi veriö og undraöist
þann áhuga, sem menn heföu á
aö hann færi til Moskvu.
önnur viöskipti en ollukaup hafa
enn ekki veriö lagöar fram.
Þrátt fyrir aö viöræöur um al-
mennan viöskiptasamning og
oliukaup færu fram á sama
tima, kvaöst viöskiptaráöherra
ekki vita til aö oliuviöskiptin
væru beinlinis tengd samning-
um um fiskútflutning og taldi
hann þaö þvi ekki hafa áhrif á
fiskmarkaöi okkar I Sovétrikj-
unum hvort viö keyptum þaöan
olíu eöa ekki.
Fleiri möguleikar
Oliuviöskipti Islendinga hafa
aö mestu veriö bundin viö
Sovétrikin siöan á árinu 1953.
Lengst af hafa þau veriö
tslendingum hagstæö, en vegna
hækkandi oliuverös á Rotter-
dam-markaöi hefur þetta færst
til verri vegar, svo aö i júni sl.
greiddu tslendingar um 70%
hærra verö fyrir oliuvörur en
yfirleitt gildir á oliumörkuöum
Vestur-Evrópu.
1 skýrslu oliuviöskiptanefndar
segir aö til aö tryggja oliukaup
hingaö á verulega hagstæöara
veröi en á Rotterdam-markaöi,
þyrfti aö leita eftir kaupum á
hráoliu.
Telur nefndin möguleika á aö
afla hennar innan tiltölulega
skamms tima frá breska
Noröursjávarsvæöinu. Einnig
er taliö hugsanlegt aö hráoliu
mætti fá frá norska Noröur.
sjávarsvæöinu eöa einhverju
OPEC-ríkjanna, einkum NI-
gerlu.
Alla þessa möguleika hefur
viöskiptaráöherra nú faliö
nefndinni aö kanna nánar, áöur
en gengiö veröi frá samningum
viö Rússa.
Alþjóðlegt samstarf
Olluviöskiptanefnd leggur til
aö Island gerist aöili aö
Alþjóöaorkustofnuninni eins
fljótt og aöstæöur leyfa. Ingi R.
Helgason geröi þó fyrirvara I
þvi efni.
Bent er á aö meö aöild yröi
tsland þátttakandi i sérstöku
neyöardreifikerfi, sem þátt-
tökurikin hafi komiö á sin á
milli. Auk þess fengjust viö slikt
samstarf margs konar upp-
lýsingar um þróun orkumála i
heiminum.
„Ég tel ekki skynsamlegt á
þessu stigi aö gera tillögu um
inngöngu I stofnunina,” sagbi
viöskiptarábherra og kvaöst
telja slikt samstarf á ýmsan
hátt óhentugt fyrir okkur. Þó
yröi þaö tekiö sérstaklega fyrir I
rikisstjórninni.
Erlend stóriðja
Orkuviöskiptanefnd benti
einnig á möguleika á skiptum á
Islenskri og innfluttri orku og
taldi fulla ástæöu til aö stjórn-
völd mörkuöu stefnu gagnvart
sllkum möguleikum.
Svavar Gestsson kvaöst and-
vígur erlendri stóriöju á lslandi
og engin slfk áform væru á döf-
inni.
,,Ef hægt væri aö finna skap-
legri flöt á orkuskiptum, mætti
ef til vill athuga þaö* En viö
eigum ab leggja áherslu á sjálf-
stæöi okkar i orkumálum og
auka stórlega nýtingu innlendra
auölinda án þess aö kalla til
erlenda auöhringi.”
Aö sögn viöskiptaráöherraa
veröur unniö kappsamlega aö
lausn þessara mála næstu vik-
urnar, og aðalatriöiö væri aö
tryggja landsmönnum næga
ollu.
„Ég tel brýnt fyrir islenska
rlkiö aö vera virkari aöili i
þessu máli en verið hefur,”
sagöi hann. „Þaö skynsamleg-
asta væri aö rikiö ræki alla ollu-
verslunina sjálft.”
—SJ