Vísir - 28.03.1980, Blaðsíða 8

vísnt
Föstudagur 28. mars 1980

Utgefandi: Reykjaprent h/f
Framkvæmdastjóri: Davfft Guðmundsson
Ritstjórar: ólafur Ragnarsson
Ellert B. Schram
Ritstjórnarfulltrúar: Bragi Guftmundsson, Elias Snæland Jónsson.
Fréttastjóri erlendra frétta: Guftmundur G. Pétursson.
Blaftamenn: Axel Ammendrup, Frlða Astvaldsdftttir, Glsli Sigurgeirsson, Hannes
Sigurðsson, Halldór Reynlsson, lllugi Jökulsson, Jónlna Michaelsdóttir, Katrln
Pálsdóttir, Páll Magnússon, Sæmundur Guftvinsson.
■Iþróttir: Gylfi Krlstjánsson og Kjartan L. Pálsson.
Ljósmyndir: Bragi Guftmundsson, Gunnar V. Andrésson, Jens Alexandersson.
Utlit og hönnun: Gunnar Trausti Guðbjörnsson, Magnús Olafsson.
Auglýsinga- og sölustjóri: Páll Stefánsson.
Dreifingarstjóri: Sigurður R. Pétursson.
Auglýsingar og skrifstofur:
Siftumúla 8. Simar 86611 og 82260.
Afgreiftsla: Stakkholti 2-4, slml 86611.
Ritstjórn: Slðumúla 14, slmi 86611 7 llnur.
Askrift er kr. 4.500 á mánufti
innanlands.
Verft i lausasölu
230 kr. eintakið.
Prentun Blaftaprent h/f.
Pólitískir verkaiýósrekendur
Á seinni árum hefur farið lítið
fyrir átökum um pólitísk völd og
áhrif innan verkalýðshreyfing-
arinnar. Verkalýðsforystan hef-
ur fyrir löngu samið vopnahlé,
sættsig við ríkjandi valdahlutföll
og launþegarnir sjálfir virðast
hafa kært sig kollótta um hvað-
eina sem forkólfarnir hafa tekið
sér fyrir hendur, á meðan félags-
mennirnir sjálfir fá að vera í
friði fyrir pólitískri áreitni.
Að vísu er það dapurleg stað-
reynd hvernig einstakir menn og
flokkar hafa getað slegið eign
sinni á hin ýmsu verkalýðsfélög.
Verkalýðsforingjarnir margir
hverjir eru orðnir svo gamal-
grónir og sjálfumglaðir í trausti
þess, að forysta þeirra sé nánast
löghelguð og ævilöng, að þeir
gerast bæði hrokafullir og væru-
kærir. Hitt ber aftur á móti að
virða, að lát hefur orðið á þeim
harðvítugu pólitísku átökum og
flokkadráttum, sem einkenndu
svo mjög verkalýðshreyfinguna
og þá um leið baráttu hennar
lengst af.
Sósialistar, fyrst Alþýðuflokk-
urinn, meðan hann var og hét, og
síðar kommúnistar og Alþýðu-
bandalagsmenn litu á verkalýðs-
hreyfinguna sem hluta af sinni
flokkspólitísku baráttu, og not-
uðu sér hana leynt og Ijóst sem 1
tæki á leið sinni til sósíalismans.
Launþegar geta skipaft sér hvar I flokk sem er án þess aft dragi úr stéttvlsi þelrra efta
faglegri afstöftu. Launþegar geta haft þá skoftun að framleiftsiutækin séu betur komin i
höndum einstaklinga og samtaka þeirra en i forsjá rikisins, án þess aft vera útskúfaftir
frá áhrifum I hinni fagiegu baráttu verkalýftshreyfingarinnar.
Slík misnotkun hefur einnig átt
sér stað á seinni tímum, ekki síst
þegar tókst að hrekja stjórn
Geirs Hallgrímssonar frá völd-
um. Reyndar er enginn vafi á
því, að Alþýðubandalagið hefur
fullan hug á slíkri valdbeitingu,
og telur það hina mestu ósvífni
og goðgá, ef verkalýðsfélag er
undir forystu annarra en heila-
þveginna flokksmanna sinna. f
þeirra augum er enginn munur á
pól itískri og faglegri baráttu
verkalýðshreyf ingar.
Þegar þróun þessara mála
verður skoðuð í Ijósi sögunnar
má fullvíst telja, að menn komist
að þeirri niðurstöðu að vatnaskil
hafi orðið þegar Landssamband
ísl. verslunarmanna fékk fulla
aðild að Alþýðusamandi fslands
á árinu 1966. • Verslunarmenn
höfðu þá þegar með sér stórt fé-
lag, og Verslunarmannafélag
Reykjavíkur eitt sér er nú lang-
stærsta launþegafélag landsins.
Fulltrúar LfV voru og hafa ekki
verið handgengnir verkalýðsfor-
ystu Alþýðubandalagsins, og til-
koma þeirra dró mjög úr alræði
hinna róttæku vinstri manna.
Guðmundur Garðarsson hefur
verið formaður VR í 23 ár. Hann
lætur nú af störfum eftur við-
burðaríkan feril. I fróðlegu við-
tali í Morgunblaðinu í gær, vekur
Guðmundur athygli á því grund-
vallaratriði, að launþegar geti
skipaðsér hvar í flokk sem er, án
þess að það dragi úr stéttvísi
þeirra eða faglegri afstöðu.
Launþegar geta haft þá skoðun,
aðatvinnu- og framleiðslutæki sé
betur komin í höndum einstakl-
inga og samtaka þeirra, frekar
en í forsjá rikisins, launþegar
geta verið fylgjandi vestrænni
samvinnu og borið virðingu fyrir
frelsi einstaklingsins, án þess að
vera útskúfaðir frá áhrifum í
hinni faglegu baráttu verkalýðs-
ins fyrir bættum kjörum.
Verslunarmannafélag Reykja-
víkur undir forystu Guðmundur
H. Garðarssonar hefur varpað
Ijósi á þessar staðreyndir, og að
því leyti fært verkalýðsbaráttuna
inn á heilbrigðan farveg. Langt
er þó frá þvi, að nægilegur skiln-
ingur sé f yrir þessu, og enn þurfa
lýðræðissinnar í röðum launþega
að vera vel á verði gagnvart læ-
vísri en þaulhugsaðri misnotkun
Alþýðubandalagsins. Það sannar
dæmin bæði fyrr og nú.
Ein er sú hugmynd, sem tví-
mælalaust gæti haft áhrif til góðs
fyrir verkalýðsfélögin, að teknar
verði upp hlutfallskosningar í
stjórnarkjöri. Bæði mundi það
hleypa nýju blóði í félagsstarf og
skapa meiri hreyfingu í forystu-
liðinu, og eins yrði hitt líkleg af-
leiðing að f lokkspólitískum band-
ingjum færri fækkandi.
Verkalýðshreyf ingin mundi
styrkjast af því.
Magnúsi L. Svelnssyni
Undir f y rirsögninni
„Kurteisissnakk ósanninda-
manns” svarar Magnús L.
Sveinsson grein minni i VIsi,
sem birt var undir fyrirsögninni
„ósigur kurteisinnar”.
Grein mina sendi ég án fyrir-
sagnar, en á VIsi er mér tjáö aö
Magnús hafi sjálfur lagt sinni
grein fyrirsögn.
Mina skoftun á Höfftabakka-
brú er hægt aft útskýra i einni
setningu: Mér finnst brúin vera
mikift mannvirki á viftkvæmum
staft og vildi vita hvort vift
hönnun hennar sé tekift nægjan-
legt tillit til hagsmuna þeirra
sem lóta sig þetta svæfti ein-
hverju skipta. Vegna skorts á
upplýsingum um ýmsar for-
sendur brúargerftarinnar hef ég
þvi aldrei mótmælt byggingu
hennar. Ummæli Magnúsar um
þá sem eru „manna haröastir i
afstöftu til þess” geta þvi ekki
átt vift um mig sem hef alls ekki
tekift afstööu, en afteins óskaft
eftir fundi þar sem báftir aftilar
geti kynnt vifthorf sfn. Ef
Magnús „leitar sannleikans i
hverju máli”, ætla ég aft hann
vifturkenni þetta.
1 grein minni kemst ég þannig
aft orfti: „Og eins og til aft
hnykkja enn betur á fyrirlitn-
ingu borgarstjórnarmanna á
ósk ibúanna um fund segir
Magnús L. Sveinsson i
umræöum i borgarstjórn, aft
þetta bréf félaganna hafi verift
„pantaft”. Magnús kveftst hins
vegar hafa komist svo aö orfti:
„Mér er ekki kunnugt um þaö,
aft borgaryfirvöld, aft meiri-
hlutinn hafi efnt til þessa
fundar, sem óskaft hefur verift
eftir, til þess aft upplýsa alla
þætti þessa máls og tryggja þaft,
aftibúarnir, — þar sem mótmæli
eru pöntuft frá, fengju hlut-
lausar upplýsingar um þetta
mál.
Þaft getur hver dæmt fyrir sig
hvort hér sé rangt haft eftir
Magnúsi. Þaö er þá helzt á þann
veg aö þyngri áfellisdómur
felist i þvi aft „mótmæli” séu
pöntub, þar eö mótmæli lýsa
skoftun þess sem „pantar” efta
„pantaft” er hjá, en bréf okkar
tók enga efnislega afstöftu til
Höfftabakkabrúar.
Þar sem Magnús segir mig
„ekki hafa gert minnstu tilraun
til aö afla mér upplýsinga um
hiftsanna og rétta”, þá skal þaft
tekift fram aft þrisvar hringdi ég
til Magnúsar á skrifstofu hans
þegar hann var vift, en i öll
skiptin var hann upptekinn, sem
ekkert er vift aft segja, en skila-
boft lét ég liggja til hans um aft
ég þyrfti aft ná tali af honum.
Stúlkan sem svaraöi mér hefur
nú upplýst aft Magnús hafi
svaraö
margsinnis fengift skilaboftin
frá mér.
Ég tel mig hafa reynt aft vera
málefnalegan i þessum
umræftum og forftast stórar
yfirlýsingar, en þaft verft ég þó
aft segja aft mér finnst Magnús
hér tala gegn betri vitund, svo
ekki sé kveöift fastar aft orfti.
Og aft lokum: Hafi blessaöir
neöanmccls
„KURTEISISSNAKK
ÚSANNINDAMANNS
Magniís L. SvBinsson
borgarfvlltrúi. fjallar hilr
um groln. scm Ragnar
Tomasson. hdl.. skrilaíi I
Vlsi um Höföabakka-
brúna.
Haguar Tóma»*oii, liéraftn
dómsiögmaönr. nkrifur grcin 1
V(¥i 19. þ.m. um Höfftabakka-
bruna. undir iyrirnögninni
..ótsigur kurtrUlnmir”.Þar íéni
iieraösdómstógmafturinn vitnai
(il ummclH. sem hánn ncgir. aft
ég haíi vift hait vift umræftur um
þetta mál. i borgarstjórn, on ier
mi'ö gróf ósannírdi, vll og tkki
iáui hji Itfta aö upplý»3 hift
sanna í máfinu
Hagniir Tomamft: heraös
dfimnlögmaönr iL'gir orftrett 1
grein smni: ,.Og rin* <»g IH aft
finykkja rnn brinr á fyrtrilln-
ingu hurgHrbijftruai mani».T a
esk fhúarina um iunil segir
Maguú* L. Svriuason I umræft-
ui» I hftrgaratjdru. aft þeiU hréi
frtagHnna hafi vrrift „panlaft".
Þaft « Aufthovrt á iillu nft kotft-
ingar rtru rkki I uánú.”
Hftr fer héraftvdórnaiftg-
mafturinn meft mjog gröf
ftSHnniniii varftaudi ummæli
min 1 borgarstjftrn um heiftm
iéi&ganua nm fund I ratftu
minni gagnryndi ég þaft einmitt
eersiakWga. abekkl •skyldt orftift
vift sjálfíiigftum óskum íoiustu-
manna felagasamtaka i Ar-
bæjarhverfi nft cfna tii fundar
moft ibúunum. Ef <!g ntan rétt,
var ég ftiui borgarfulilrúinn,
*em gagnrýndi þclta ( borgar-
s(jdrn. nema hvnft Sigurjftn
Pétumon tók undir ng sagöl
gagnrýni mina um þctta rétta.
ororett aagfti eg i borgar
stjftrn: „Og þaó er m.a gorft
aamþykkt. þar scm þossi ióiiig
nkura á horgaryfirvöid aft gang-
uvt íyrir upiubenim fundi tueö
thúum Arbsojarhvertlfi. svo unnt
verfti aft gora aftiiuin gein fyrlr
þvi. Iivaft i hufi rr. Öak or sond
ti! horgarv(irvahis. sem rfag*.
er 28. fehruar. Mér er ekki
kuunugt iim þaö. aft borgaryfir-
viiirf. áft moirUiiatÍHn. hafi etnt
tii þoana fundur. *eui ftakaft het-
ur verlfteftir, til þess uft uppiýva
alla þaotliþ««8a mála «g tryggja
þaft. aft ibúarnir, — þar vern
mátmæll eru pömuft trá. fengju
hiutiauaar upplýalngar uin
þetta mái. Þaft heffti verlft futi
áviæfta tli þexa. ICu það er
ksKnski eiit darmift enn. hvernig
núverandi meirihiutf huniar
burgaraiu. vlll ekkert vlft þa
tala ug vili ekkert meb akoftanir
þeirra bafa."
Aí framangreindum ummei-
um mlnum f bnrgamjóm vurö-
andi óskir Arbæmga um fund
sest glftggt. aft umma-li Regnars
Tftu-.aasonareru Ungt frá þvi aft
vera sannleibanum samkvæm
ng eru Ueraftadómsiftgmaunin'
um ti! lltils aóma.
Eiua og fram kemur átaldt eg
þaft harftíega. aft ekki skyldi
haldinn tuudur moft Ibúum Ar-
bæjarhverHs. Ég taldi einmitt
aft alikur iuudnr heföi vetift
þeim mun rauösynlegri, þar
<»om hiuti embæt'.Umanna, aom
cru móMatlnir framkvæmd-,
ur.um. en etnb*tti*metin skipt-
uvt i tvo hópa um þetta mnl.
haffti haft f framml mjög cln-
hlifta og villandi áróöur gegn
framkvæmdunuin áftur eii
börgarstjorn fjallafti um malift
og m.a. ieitaft eftir mfttmielum.
Þaft voru *Uk vlnuuhrögft cm-
bæilismanna. setn ég gagnrýndi
l mmnl ræftu.
I Háskólauom er lögfrcfting-
um kennt og þeim sárstaklega
uppáiagtuft kynna sár aiia þsltí
iiiðia (larlega og fyrsl og fremít
aft ieita saunieikaus J hverju
máli, áftur en þcir kvefta upp
dóma. Þesau virftis! Hagnar
Tftmaason, háraftndómvlögmaft-
ur, vera búinn aft gleyma. Fieat-
ir muuu þö tilelnka sér þeasar
dyggftir, þ<> þoir hafi ekki (arift i
háskóla
Ég hefi vcrift aft velta fyrir
mér, hvaftan Ragnar Tómaason
horaftsdóniAlugmaftur hefur
vilneskjn sína um ræftu mina
Ekkl lelUfti iiann upplýsinga
hjá mór um iimmæíi min og
ckkrmlnnisl ég þess. «5 hafa
aéft hann á aheyrendapóliunum
nóttina, sem umraifturna/ fóni
fram i borgarrljórn. crtla hcffti
hanc þá áu aft vila botur. Þi»ft
skyfdi þó aiurei vera, aft hárafta-
dómslögmHfturinn hati iealft frá-
vagnlr af umræöuuum i bnrgar-
sijórn I „Þjóftviljaiium”, sein
ekki hafu ml verift acm ailra
nákva'mastar urn þotla mal. ng
auftvilaft trúaft öllu, sem þar
stoft’ Svo virftist sem ..ÞjóftvilJ-
uui" hafi verift „bibUa” sumra i
þeasu máli aft undanförnu. þð
jaft blaft »á nú þekkUra fyrir
annaft cti hafa ahyggjur al þvi
hvort satt «g rétt sá sagt frá. Og
svu fer lyrir þeim trúgjörnu og
þeim, ftom eru heldur ekkl
vandaftri aft virftingu sinni en
svu. aft þeir gleypa iygina
ómengafta. un þes* aft gora
mmnstu tilraun til aft afla sár
uppiýsluga um hiö sanna og
ráUa. ÞeUa vclt „ÞjóftviIJinn,'
og hoíur nytt sér vel I Öltum
skrifum um þettu mál aft unrfan-
fömu.
Hin ósimnu umma'li (lagnars
Tómasaonar. heraftvdðinsiög'
manns. sem hatin fcyggir
skoftanir vlnar a. eru kannskí
dæmigerft fyrir þa, vem ekki
nafa kynnt ser nema Utmu hiuta
nf þesvu n'.argþaftta oy. vlft-
kvæma ir.á)i, e;: eru mauna
harftastlr J afvtöftu ti! þevs.
Sjálfstæftismennirnir okkar i
borgarstjórn verift jákvæftir
fyrir þvi' aft halda fund meft
Ibúum Arbæjarhverfis, af
hverju beittu þeir sér þá ekki
fyrirþvi meft fulltrúum Alþýftu-
bandalagsins? Efta er hér
kannski afteins um meiningar-
laust tal aft ræfta I „sandkassa-
stil” stjórnmálamanna?
Ragnar Tómasson
neöamnals
Ragnar Tómasson,
hdl., svarar hér grein
Magnúsar L. Sveins-
sonar, borgarfulltrúa,
sem birtist i Visi á
miðvikudaginn.