Morgunblaðið - 11.11.2001, Qupperneq 21

Hvað er gult og rautt og hangir uppi í tré?
Banani í rauðu bikiníi.
ÞETTA bréf virðist í fyrstu vera algerlega óskiljanlegt,
eða allavega á mjög skrýtnu máli.
Sagan segir að afi nokkur hafi fengið þetta bréf
sent fyrir allmörgum árum, já mjög mörgum árum, en
gat aldrei lesið úr því. Það var ekki fyrr en sonardótt-
irin bráðsnjalla uppgötvaði að hér væri um dulmálið
Dada úrka að ræða, að hægt var að lesa það.
Ykkur til hagræðingar höfum við látið dulmálið og
skýringar fylgja hér með, en dulmál er öllum æruverð-
ugum sjóræningjum bráðnauðsynlegt, til að koma
leyniskilaboðum áleiðis. Bendum við þó hér með á að
ekkert er auðveldara en að búa til sitt eigið dulmál.
Dulmálið
Dada úrka
VEIST þú hver Langi-Jón Silver
er?
Hann er hár vexti og sterkleg-
ur, andlitið stórt, ólaglegt og föl-
leitt, en síbrosandi og greindar-
leg. Hann gengur við hækju því
það vantar á hann annan fótinn.
Ertu einhverju nær?
Þetta er hvorki meira né minna
en frægasti sjóræningi bók-
menntasögunnar. Hann er aðal-
söguhetjan í bókinni Gulleyjan
sem skoski rithöfundurinn Ro-
bert Louis Stevenson skrifaði og
gaf út árið 1883, eða fyrir bráðum
119 árum! Og enn þann dag í dag
eru lesendum um allan heim
sólgnir í að lesa þetta spennandi
ævintýri.
Sagan sjálf hefst árið 1703 og
fjallar um drenginn Jim sem
vinnur á krá foreldra sinna.
Þangað koma síðan sjóræningjar
sem takast á og Jim endar með
kort af földum fjársjóði í hönd-
unum. Ekki líður á löngu fyrr en
hann er haldinn af stað í fjár-
sjóðsleit til Gulleyjunnar.
Drekkandi romm og ropandi
En hverjir voru sjónræningj-
ar?
Þetta voru bíræfnir gaurar,
sem sigldu um heimsins höf og
rændu kaupskip. Sjórán hófust
fyrir langa löngu, eða fyrir um
4000 árum, en mest var um þau á
árunum 1500–1800, einmitt þegar
Jim var í leit að Gulleynni. Sjó-
ræningjarnir sigldu um suðræn
höf, einsog Karíbahaf og Ind-
landshaf, hegðuðu sér einsog
verstu skepnur, rændu og rupl-
uðu, drukku romm og ropuðu.
Skipin þeirra voru lítil og fljót í
förum til að komast í burtu ef þau
voru elt. Þau voru einnig hlaðin
alls kyns fallbyssum til að skjóta
niður hina fjölmörgu óvini.
Stráksi teiknar eyjuna
Og hvernig haldiði að Steven-
son hafi fengið hugmynd að bók-
inni?
Það var Lloyd stjúpsonur hans
sem teiknaði landakort af Gull-
eyjunni. Þegar Stevensson sá
kortið birtust honum persónur
bókarinnar, skínandi vopnin, bar-
dagarnir og leitin að fjársjóðnum.
Áður en hann vissi af var hann
kominn með pappír í hendurnar
og byrjaður að semja.
Þú ættir kannski að kíkja í
barnablaðið sem kom út fyrir
tveimur vikum, en þar var ein-
mitt kennt að búa til ævintýra-
landakort. Það gæti orðið upp-
hafið að einhverju stórkostlegu.
Langar þig að verða sjóræn-
Sjóræningjar
í fjársjóðsleit
ingi? Eða kannski þykjast vera
það? Eða skrifa sjóræningja-
sögu? Í öllu falli er regla númer
eitt, tvö og þrjú að kunna þetta
sjóræningjalag:
Fimmtán menn upp’ á dauðs
manns kistu,
hó, hæ, hó og rommflaska með.
Drykkur og djöfullinn drápu
hina,
hó,hæ, hó og rommflaska með.
EN aðrir gaurar sem við þekkjum betur og standa okkur nær
voru eiginlega líka sjóræningjar. Og giskaðu nú!
Já, víkingar fóru ránshendi víða um Evrópu á 9.–11. öld. Þeir
sigldu um höfin en fóru síðan í land til að ræna bæði býli og
kirkjur, auk þess að ná sér í þræla. Þessir víkingar voru frá
Danmörku, Svíþjóð og Noregi, en seinna námu þeir land víða
um Evrópu og settust þar að.
Víkingar voru sérlega flinkir að smíða skip, bæði langskip og
knerri svokallaða. Knerrirnir fínu sigldu um stóru höfin og á
þeim fóru víkingar til Grænlands, Íslands og Ameríku.
Hvenær var landnám á Íslandi? Árið 874, sem þýðir hvað?
Að við séum afkomendur ræningja og ruplara? Getur það verið?
Norrænir ræningjar
ÞETTA er hún Særún. Það eina sem hana dreymir um
er að vera sjóræningi þegar hún verður stór og giftast
mesta sjóræningjagæjanum. En hvað er þetta? Svart/
hvítur draumur? Er ekki betra að hafa hann í lit?
Sjóræningjadraumur