Morgunblaðið - 23.12.2001, Blaðsíða 16

16 SUNNUDAGUR 23. DESEMBER 2001 MORGUNBLAÐIÐ
þúsundasta er þrefalt stærri en hinar.
Stór alda endist ekki lengi, en ef hún
brotnar á hlið bátsins þá getur hún
hvolft honum. Flestir seglbátar eru
þannig byggðir að þeir rétta sig við.
Við höfum aldrei farið á hvolf, en lagst
á hliðina.“ Þau skiptast á að vera á
vakt. Vindstýring (windpilot), sem er
stillt með tilliti til vindáttarinnar, sér
um að halda stefnunni. Ef vindurinn
breytist verður að breyta stillingu
vindstýringarinnar. Það auðveldar líf-
ið að hægt er að aka seglunum innan
úr stýrishúsinu.
Óvænt heimsókn
Síðasta vetri eyddu Holly og
George á Bahamaeyjum og nutu hlýj-
unnar á suðlægum slóðum. Þau sigldu
síðan upp með austurströnd Banda-
ríkjanna og höfðu viðkomu á ýmsum
stöðum þar til þau komu til St. Johns
á Nýfundnalandi. Þaðan var lagt á
Atlantshafið með stefnu á Ísland.
George segist ekki hafa viljað hætta á
að lenda í ís og því var farið djúpt fyrir
Hvarf á Grænlandi.
Ísland tók vel á móti Hannah
Brown. Þau komu upp á Reykjanes-
hrygginn á bjartri sumarnótt þar sem
fjöldi togara var að veiðum. Holly var
í koju en George að lesa bók á milli
þess sem hann var á útkíkki. Skyndi-
lega heyrði hann raddir og leit upp
furðu lostinn. Fjórir íslenskir sjó-
menn voru komnir á slöngubáti upp
að skipshliðinni. George dáðist að því
að þeir létu kaldann og pusið ekkert á
sig fá, heldur þurrkuðu sjávarlöðrið
úr andlitinu berum höndum. Þeir
heilsuðu og gáfu George poka með
flökum í soðið. Hann var svo furðu
lostinn að hann gleymdi að endur-
gjalda gjöfina, hvað þá að spyrja þá að
nafni.
Þegar Holly vaknaði um morgun-
inn var hún hissa að sjá fiskinn og
heyra af heimsókninni. „Ég eldaði
mér heilt flak, það var svo stórt að það
rúmaðist ekki á pönnunni. Með þessu
hafði ég fulla pönnu af steiktum kart-
öflum. Ég borðaði þetta allt og leyfði
ekki örðu. Ég held ég hafi aldrei
smakkað betri mat,“ segir Holly.
Vestfirðir einkar áhugaverðir
Hannah Brown tók land í Kópa-
vogshöfn 21. júlí sl. eftir 19 daga sigl-
ingu frá Nýfundnalandi. Eftir nokk-
urra daga dvöl í Kópavogi lá leiðin til
Vestmannaeyja, þaðan til Grindavík-
ur og síðan Reykjavíkur. Þá var siglt
á Snæfellsnes, Ólafsvík og Grundrar-
fjörð og þaðan til Vestfjarða þar til
staðar var numið í Ísafjarðarhöfn.
Þar ákváðu þau að hafa vetursetu, en
hafa farið í styttri ferðir norður á
Strandir. Holly þykir Vestfirðir
einkar áhugaverðir því þar er að finna
fólk frá fjörutíu mismunandi þjóðum.
Hún segir að list sín snúist öðru frem-
ur um heiminn og mismunandi menn-
ingarheima.
„List snýst um að reyna á sig til
hins ýtrasta, þenja líkama, huga og
sál út fyrir ystu mörk og nema ný
svæði. Starf mitt felst í að kanna og
skoða og miðla því sem ég sé. Líf mitt
og starf eru samtvinnuð. Ég álít að
það sé hlutverk okkar sem mannvera
að reyna á okkur til hins ýtrasta. Það
eru ekki peningar sem knýja mig
áfram, heldur löngunin til að miðla því
sem ég sé. Sumir vinna til að fá laun,
aðrir til að sinna ástríðu sinni.“
Litbrigði hafs og himins
George hefur yndi af að vera á sjó
og veit ekki hvað sjóveiki er. Holly
segir hins vegar að sjómennskan eigi
síður við sig.
„Ég hef átt við sjóveiki að stríða,
svo það er ekki eintóm sæla fyrir mig
að vera til sjós. Engu að síður áttaði
ég mig á því að algengustu hljóð á
plánetu okkar heyrast á hafinu, því
það þekur þrjá fjórðu hluta jarðar. –
Ýlfur stormsins og ölduniðurinn. –
Maður kynnist ekki þessum hljóðum
nema að vera til sjós. Flestir jarð-
arbúar heyra þau aldrei því þeir hafa
aldrei verið úti á rúmsjó.“
Holly segir að það hafi verið sér
sterk lífsreynsla að lifa og hrærast á
hafinu, sjá litbrigðin, finna fyrir haf-
inu alls staðar umhverfis og kynnast
lífríkinu við sjávarborð. Þótt ekkert
sjáist nema haf og himinn skipta lit-
brigðin þúsundum, eins skuggamynd-
ir skýjanna og síbreytileg áferð haf-
flatarins. „Í þokunni rennur þessi
veröld saman í eitt og maður sér að-
eins fáein fet fram fyrir bátinn. Ég
reyni að skrá þessa reynslu og miðla
því sem ég finn og reyni.“
Sigrast á óttanum
George segir að margir í Banda-
ríkjunum hafi spurt hvort þau séu
ekki hrædd við að vera úti á rúmsjó
svo dögum skipti. „Við höfum lent í
óveðri, það er ekki hægt að sigla lengi
á úthafinu nema að lenda í stormi. En
maður hræðist það ekki. Ég er
hræddari í umferðinni á þjóðvegum
Bandaríkjanna. Líkurnar á óhappi
eru mun meiri þar en um borð í bátn-
um.“
Holly segir að maður megi ekki láta
óttann stjórna lífi sínu, þótt hann
kunni að vera fyrir hendi. En hvernig
gengur henni að lifa með sjóveikinni?
„Það eru ýmsar aðferðir til þess.
Fyrst reyndi ég að gefa henni engan
gaum og láta sem ég væri ekki veik.
Því meir sem ég reyndi að hunsa sjó-
veikina þess veikari varð ég. Nú reyni
ég að vera mjög heiðarleg og bregst
við sjóveikinni með ýmsu móti. Stund-
um fer ég út á dekk og stend við bóg-
inn, eða aftur í skut og fæ vindinn í
andlitið. Vanlíðan er afstæð á sinn
hátt. Þegar maður þjáist líður tíminn
löturhægt, en þegar manni líður vel
þá flýgur tíminn áfram.“
Allur heimurinn er vinnustofa
Holly hefur víða unnið að list sinni,
eins og heimasíða þeirra Georges ber
með sér. Aðspurð hvers konar list-
sköpun hún stundar nefnir Holly list-
málun, höggmyndagerð, ljósmyndun,
skriftir, skopmyndateiknun og köku-
bakstur. „Já, ég baka kökuskúlptúra!
Sem listamaður nota ég það listform
sem passar hverju sinni. Listræn
áhersla mín þessa dagana snýst um
að flokka, raða og miðla ljósmyndum
af því sem ég hef séð á ferðum okkar.
Listsköpun snýst um sköpunargáfu
og hið sjálfsprottna – það sem gerist
af sjálfu sér. Í sömu hugmynd felst að
einbeita sér að augnablikinu og að
gera sem mest úr því. Áður en við
lögðumst í ferðalög var ég með stóra
vinnustofu og efniviðurinn var mest
„rusl“. Vinnustofan var full af alls
konar dóti sem ég hafði flokkað eftir
lit, lögun og áferð. Þegar við komum
til Guatemala hitti ég listakonu sem
var með opna vinnustofu. Þangað
komu listamenn og unnu að list sinni.
Hún sagði við mig: Gerðu eitthvað.
Ég maldaði í móinn og sagði að vinnu-
stofa mín væri langt í burtu. En svo
áttaði ég mig á því að vinnustofa mín
verður að vera þar sem ég er sjálf
hverju sinni. Allur heimurinn er
vinnustofa.“
Augu Hollyar lukust upp fyrir því
að það er alls staðar rusl og meira en
nóg af því. „Í Guatemala fór ég að tína
drykkjarrör af götunum, spýtubrot,
umbúðapoka og umbúðir utan af dag-
blaðapökkum og fór að búa til skúlp-
túr sem ég skildi eftir á safni þar.“
Með listsköpun sinni hefur Holly vak-
ið fólk til meðvitundar um þá mögu-
leika sem felast í endurnýjun þess
sem ella væri hent. Listaverk sem
hún hefur gert úr ýmsu „rusli“ eins og
hún kallar það, prýða nú virðulega
staði, jafnt opinberar byggingar og
listasöfn í einkaeign og opinberri.
Holly segist líta á listina sem leið til
að brúa bilið á milli ólíkra menningar-
heima og aldurshópa. „Ég býð líka
öðrum að taka þátt í listsköpun minni.
Þannig getur fólk á ýmsum aldri og úr
ólíkum áttum sameinast um að tjá sig
og skapa eitthvað sem ella hefði ekki
orðið til.“
Vinnustofa á vettvangi
Myndir af nokkrum verkum Holly-
ar eru sýnd á heimasíðu hennar. Eitt
þeirra er Hnötturinn (The Globe).
„Ég kom til Kansas City og var ekki
með neitt. Svo fór ég að safna hlutum
til að nota í hafið. Ég bauð fólki að
koma og taka með sér eitthvað blátt.
Það kom með gallabuxur, kerti og
hvaðeina. Áður en yfir lauk höfðu um
tvö þúsund manns lagt hönd á plóg-
inn, fólk frá 17 þjóðum. Börn bjuggu
til dýrin, fullorðnir máttu líka, en
börnin voru spennt fyrir dýrunum.
Þau notuðu innkaupapoka, húfur, lím-
band, kerti, fötur og hvaðeina. Eitt
drykkjarstrá er ekki mikið, en mörg
eru efni í listaverk. Ég setti upp söfn-
unarkassa og bað um afgangsdót og
það sem fólk ætlaði að henda.“
George og Holly voru í Jökulfjörð-
um 11. september þegar árásin var
gerð á Bandaríkin. Holly var rétt búin
að skrá í dagbókina þegar þau heyrðu
af árásinni: „Ef allir í heiminum gætu
á einhvern hátt fengið að reyna kraft
náttúrufegurðarinnar, þá held ég að
ef til vill gætu hvorki kvöl, sorg eða
jafnvel styrjaldir verið til.“ Þar sá
Holly hjartaform í náttúrunni og tók
af þeim myndir. Þar má sjá hjarta-
laga steina, mosaþembur, öðuskeljar
og margt fleira. Þetta varð henni yrk-
isefni í lítil listaverk sem sýnt var í
Slunkaríki í september.
Á slóðir forfeðranna
Þau Holly og George hafa haft nóg
að sýsla á Ísafirði í haust. Þau byrjuðu
á að fara á íslenskunámskeið og sátu á
skólabekk með fólki m.a. frá Júgó-
slavíu og Póllandi. Þeim þykir ótrú-
lega mikið um að vera á Ísafirði, ekki
síst á listasviðinu. Þá hefur Holly lagt
lið sitt í Gamla apótekinu, samkomu-
stað fyrir ungt fólk . Þar eru tölvur,
spilaborð, æfingaaðstaða, kaffihús og
margt á dagskrá. Holly er með vinnu-
stofu í nágrenninu.
George notar tímann til að dytta að
bátnum, enda ekki gefist jafngott
næði til þess undanfarin ár og nú. Nú í
byrjun desember tók hann sér far
með Mánafossi hringinn í kringum
landið og hafði mjög gaman af.
Að vori er ætlunin að sigla frá Ísa-
firði. Það stendur til að stoppa á
Húsavík og Austfjörðum og fara það-
an í skoðunarferðir á landi. Síðan
verður stefnan tekin á Færeyjar.
„Mig langar að dvelja að minnsta
kosti mánuð í Færeyjum,“ segir
George. „Þaðan getur stefnan verið
tekin til Írlands, Skotlands eða Nor-
egs. Höfðingi MacLeod-ættarinnar
býr í kastala á Isle of Skye. Kastalinn
er niðri við ströndina og hægt að sigla
þar uppað.“ Ekkert liggur fyrir um
hvert ferðinni er heitið eftir það, enda
eru þessir ferðalangar frjálsir eins og
fuglar hafsins.
TENGLAR
.....................................................
www.nmt.edu/~bridge
gudni@mbl.is, rax@mbl.is
Svona líta Bandaríkin út á hnettinum. Hvert svæði hefur sín einkenni. Ak-
urlöndin á bakvið vísundinn eru gerð úr korni sem límt er á dúk og saumuð inn í
vasa úr vinyl. Skógarnir eru gerðir úr grænum plastgöfflum.
Ljósmynd/Holly Huges
Efninu í Einstein var safnað þannig
að fjórtán söfnunarkassar voru
settir upp í Socorro og var beðið
um penna, tölvudisklinga og tenn-
isbolta. Alls tóku 67 sjálfboðaliðar
þátt í sköpun verksins, allt frá leik-
skólabörnum upp í ellilífeyrisþega.
Ljósmynd/Holly Huges
Skóf á hjartalaga steini í Lónafirði.
Ljósmynd/Holly Huges
Holly fann hjartalaga myndir í Jökul-
fjörðum. Þetta bláa steinhjarta var í
Hrafnsfirði.
Morgunblaðið/RAX
Áður en George og Holly fóru til sjós ferðuðust þau víða á reiðhjólum. Þau eru
með hjól um borð í bátnum og nota þau til að ferðast þar sem komið er í höfn.
Ljósmynd/Holly Huges
Holly fékk börn til að gera dýramyndir á hnöttinn. Makki ljónsins er gerður úr
segulbandi og gúmmíteygjum. Vígtennurnar úr einnota plastgöfflum.