Morgunblaðið - 07.02.2002, Side 26

ERLENT
26 FIMMTUDAGUR 7. FEBRÚAR 2002 MORGUNBLAÐIÐ
AFGANSKIR stríðsherrar hafahundruð pak-
istanskra stuðningsmanna talibanastjórn-
arinnar fyrrverandi í Afganistan í haldi og
krefjast lausnargjalds fyrir þá. Hóta þeir að
lífláta mennina nema ættingjar þeirra greiði
þúsundir Bandaríkjadala, að sögn ættingja
nokkurra manna sem hafa verið í haldi.
„Mér bárust skilaboð þar sem sagði að
annaðhvort borgaði ég uppsett verð eða son-
ur minn yrði tekinn af lífi,“ sagði Moambar
Khan, sem er sjötugur. „Ég er viss um að
þeir hefðu staðið við stóru orðin.“
Khan, sem ræktar hveiti við bágan kost í
hæðum Hindu Kush-fjallanna í Pakistan,
segist ekki hafa þurft að hugsa sig tvisvar
um. Hann fékk lánaða peninga hjá vinum og
vandamönnum og fékk elsta son sinn, Ghul-
an Akbar Khan, sem er 34 ára, lausan. „Ég
hef ekkert við peninga að gera, ég þarfnast
sonar míns,“ segir hann ánægður með að
hafa heimt son sinn úr helju.
Engar vísbendingar um
aðild afgönsku stjórnarinnar
„Ég fór til Afganistans því ég vildi þjóna
Guði,“ segir Ghulan Khan. Faðir hans, sem
er trúaður mjög, kveðst einnig trúa því að
það sé skylda hvers múslima að ganga til liðs
við heilaga baráttu, jihad, og lagði hann því á
sínum tíma blessun sína yfir ákvörðun son-
arins.
Pakistanskar fjölskyldur sem greitt hafa
lausnargjald til að fá syni sína heim aftur,
eða sem fengið hafa kröfur þar um, segja að
Afganar búsettir í Pakistan – sumir hverjir í
flóttamannabúðum þar í landi – hafi haft
milligöngu í málunum. Hafa Afganarnir
tengsl við stríðsherrana hinum megin landa-
mæranna. Um er að ræða stríðsherra sem
þátt tóku í sókn Norðurbandalagsins gegn
talibönum fyrir jól og unnu þar sigur, auk
annarra valdamikilla héraðshöfðingja sem
tóku fanga í átökunum. Engar vísbendingar
eru um að bráðabirgðastjórnin afganska eigi
hlut að málum.
„Þetta fólk í flóttamannabúðunum kemur
á tengslum við okkur. En við eigum ekki þá
peninga sem farið er fram á,“ segir Khiasda
Rahman, sem er 35 ára, en hann segir að far-
ið hafi verið fram á að Rahman-fjölskyldan
greiddi um átta þúsund dollara, rúmlega
átta hundruð þúsund ísl. kr., í lausnargjald
fyrir sautján ára gamlan meðlim fjölskyld-
unnar sem haldið er í fangelsi í Mið-
Afganistan. „Við viljum að stjórnvöld aðstoði
við að fá þessa menn heim.“
Hefur lengi tíðkast í Afganistan
Þúsundir Pakistana streymdu á sínum
tíma yfir landamærin til Afganistans í því
skyni að taka þátt í heilögu stríði talibana
gegn Bandaríkjamönnum. Margir hafa að
vísu þegar snúið heim, sumir féllu í bardög-
um en margir eru enn í Afganistan, í haldi
áðurnefndra stríðsherra. Útilokað er að vita
um hversu marga menn er að ræða.
Pakistönsk stjórnvöld, sem áður veittu tal-
ibanastjórninni leynt og ljóst liðsinni, virðast
lítt ætla að beita sér í þessum málum. Þau
lýstu opinberlega yfir andstöðu sinni við að
pakistönsk ungmenni héldu til Afganistans
til að taka þátt í jihad og í staðinn fylktu þau
liði með Bandaríkjamönnum.
„Þeir fóru ólöglega yfir landamærin til
Afganistans og mega því vænta þess að
verða dregnir fyrir dómstóla ef þeir snúa
aftur,“ segir Aziz Khan, talsmaður pakist-
anska utanríkisráðuneytisins. Sagði hann
mjög lítið sem stjórnvöld geta í raun gert.
„En auðvitað er þetta ekki eðlilegt. Ann-
aðhvort er mönnum haldið sem föngum og
þá leiddir fyrir rétt, eða þá að þeim er sleppt
lausum.“
Starfsmaður Sameinuðu þjóðanna, sem
ekki vildi láta nafns síns getið, sagði þró-
unina hins vegar ekki eiga að koma mönnum
á óvart. Sú hefð hafi löngum tíðkast í Afgan-
istan að menn þurfi að greiða lausnargjald
fyrir að fá að fara frjálsir ferða sinna.
Krefja ættingjana
um lausnargjald
The Washington Post/Doug Struck
Ghulan Akbar Khan var haldið föngnum í
Afganistan uns faðir hans greiddi uppsett
lausnargjald.
Afganskir stríðsherrar
halda pakistönskum
stuðningsmönnum
talibana föngnum
Ooch í Pakistan. The Washington Post.
’ Ég hef ekkert við peninga að gera, ég
þarfnast sonar míns ‘
HENRIK prins, eiginmaður Mar-
grétar Danadrottningar, svaraði því
hlæjandi til í fyrradag, að það væri
ekkert kreppuástand ríkjandi innan
konungsfjölskyldunnar. Það væri
bara tilbúningur fjölmiðlanna. Voru
þau hjónin saman við endurvígslu
Danska hússins í París og að sögn
dönsku blaðanna var Henrik þá
númer tvö allan daginn.
Mesti sægur af blaðamönnum og
ljósmyndurum, aðallega dönskum,
var mættur við Danska húsið á
Champs Elysées þegar Margrét og
Henrik mættu á staðinn. Brostu þau
breitt í allar áttir en virtust samt dá-
lítið þreytuleg.
Áður en opnunarathöfnin hófst
bað sendiherra Danmerkur í París
fréttamennina að geyma spurning-
arnar og virða einkalíf þeirra hjóna
og danskir og franskir lífverðir voru
síðan lagnir við að halda þeim í hæfi-
legri fjarlægð. Blaðamanni Jyllands-
Posten lánaðist þó að spyrja Henrik
einnar spurningar, hvernig ástandið
væri innan fjölskyldunnar. Svarið
var stutt og laggott:
„Það er allt í lukkunnar velstandi
hjá okkur. Þetta er bara tilbúningur
í ykkur,“ sagði hann hlæjandi og
hafði síðan hratt á hæli. Viðtalið við
Margréti var enn styttra: „Yðar há-
tign, vilduð þér segja...,“ og svarið
var ákveðið „nei“.
Að opnunarathöfninni lokinni
hvarf Henrik aftur heim á búgarðinn
í Frakklandi en drottningin fór heim
til Danmerkur.
Erfðarétturinn
ræður alls staðar
Danskir fjölmiðlar hafa verið að
kynna sér virðingarstigann í öðrum
konungsfjölskyldum í Evrópu og þá
kemur í ljós að maki drottningar eða
konungs er í besta falli númer þrjú
og oft miklu neðar í stiganum. Í
Bretlandi leysir Karl prins Elísa-
betu, móður sína, af hólmi þegar svo
ber undir og síðan Andrés og Ját-
varður. Þá fyrst er komið Filippusi
drottningarmanni og hertoga af Ed-
inborg. Það eru sem sagt erfðirnar
sem ráða.
Í Hollandi kemur Willem-Alex-
ander fram fyrir hönd móður sinnar,
Beatrix drottningar, en ekki eigin-
maður hennar, Claus prins. Danski
sagnfræðingurinn Claus Bjørn segir
að þetta sýni að Henrik prins hafi
enga ástæðu haft til að láta sér mis-
líka. Hans hlutverk hafi heldur ekki
verið neitt annað en að tryggja við-
gang ættarinnar.
Margrét Danadrottning og Henrik prins í París
„Bara tilbún-
ingur í ykkur“
AP
Margrét drottning og Henrik prins við vígslu Danska hússins í París.
ÍSRAELAR eyðilögðu þrjú hús í
Austur-Jerúsalem í gær og hafa
þá lagt í rúst alls sjö hús Palest-
ínumanna í borginni í þessari
viku. Sögðu þeir, að húsin hefðu
verið reist í óleyfi en Palest-
ínumenn benda á, að Ísraelar
neiti þeim ávallt um leyfi fyrir
nýjum húsum. Ehud Olmert,
borgarstjóri í Jerúsalem, sagði í
gær, að haldið yrði áfram að
brjóta niður hús Palestínumanna
í hverri viku.
Yasser Arafat, leiðtogi Palest-
ínumanna, sem hér gefur sigur-
merki með fingrunum, átti í gær
fund með stuðningsmönnum sín-
um í Ramallah en Ísraelar leggja
nú að Bandaríkjamönnum að
finna sér annan viðmælanda en
Arafat. Búist er við, að Ariel
Sharon, forsætisráðherra Ísraels,
muni herða á því á fundi sínum
með George W. Bush Bandaríkja-
forseta en Sharon hélt vestur um
haf í gær.
Reuters
Sigurreifur Arafat SVISSNESKA dagblaðið Le
Temps, sem gefið er út á frönsku,
hefur ákveðið að sekta þá blaða-
menn sína sem gera stafsetning-
ar- eða málfræðivillur í þessum
mánuði, að því er blaðið greindi
frá. Mun sektin nema fimm sviss-
neskum frönkum – um 300 krón-
um – fyrir hverja villu.
Hver sá blaðamaður sem staf-
setur orð rangt, brýtur málfræði-
reglur, skrifar illa byggða setn-
ingu eða fer rangt með staðarheiti
verður sektaður samkvæmt
ákvörðun aðalritstjórans. „Við
viljum vekja athygli starfsfólks
okkar á þessum villum, sem draga
úr gæðum blaðsins,“ útskýrði að-
stoðaraðalritstjórinn, Ignace
Jeannerat. „Ætlunin er ekki að
refsa þeim sem gera villur, heldur
gera þeim ljóst, að í góðu dagblaði
verða að vera vel skrifaðar grein-
ar,“ sagði Jeannerat.
Ekki eru allir blaðamennirnir á
Le Temps sáttir við þessar ráð-
stafanir og telja þær óþarflega
valdsmannslegar.
Sektað fyrir málvillur
Genf. AFP.