Vísir - 03.05.1980, Blaðsíða 25

VlSIR Laugardagur 3. mal 1980
25
Fréttamenn og forvitnir áhorfendur berjast um bestu stæöin þegar llk hins myrta gimsteinasala er boriö út I lögreglubifreiö.
Grátt gaman á
, ,Gimsteinatröð”
Gatan gengur undir nafninu
„Gimsteinatröö”, en líkist meira
geöveikrahæli en verslunargötu.
Hvin er I dag miöstöö gimsteina-
verslunar I heiminum, meira aö
segja Antwerpen kemst ekki I
hálfkvisti viö þau viöskipti sem
hér eiga sér staö. Þvl leiöir þaö af
sjálfu sér aö öryggisbúnaöur er
engu llkur. Viövörunarkerfin eru
svo fullkomin aö þau eru búin
hátlöniskynjurum og infra-rauö-
um ljósopum og geta jafnvel gefiö
frá sér merki er þau skynja út-
gufun frá mannsllkama.
Þótt ótrúlegt megi viröast ger-
ist þaö oft þegar lögreglan kemur
á staö þar sem viövörunarkerfi
hefur látiö frá sér heyra aö hún
kemst ekki inn i fyrirtækiö sem
hefurveriö rænt. Eigendurnir eru
haldnir sllku ofsóknarbrjálæöi aö
þeir sjá þjófa I hverju horni. Þeir
treysta löggæslumönnum ekki
betur en svo aö þeir þora ekki aö
leyfa lögreglunni aö sjá hvernig
öryggisútbúnaöurinn er hannaö-
ur. Viövörunarbjöllur eru ekki
eini útbúnaöurinn sem gimsteina-
salarnir nota sér til verndar t.d.
er yfirleitt þannig gengiö frá inn-
gangi aö skrifstofum þeirra aö
viöskiptavinimir veröa aö fara I
gegnum þrjú til fjögur herbergi
sem eru þannig útbúin aö dyrnar
fyrir framan þá opnast ekki fyrr
en dyrnar aö baki þeim hafa lok-
ast og I hverju herbergjanna eru
sjónvarpsmyndavélar sem fylgj-
ast meö hverri hreyfingu þeirra.
Þegar haföar eru i huga allar
þessar öryggisráöstafánir rekur
menn i rogastans þegar þeir kom-
ast aö þvi aö þaö er alls ekki óal-
gengt aö gimsteinakaupmennirn-
ir gangi meö milljónaverömæti af
gimsteinum I vasanum. Þetta
gera þeir þegar þeir sjá fram á
fljóttekinn gróöa og fleiri en einn
um hituna, þá rlöur á aö veröa
fyrstur til aö klófesta ,,kúnnann”v
Aö lokinni þessari kynningu á
„Gimsteinatröö” og viöskipta-
háttum þar getum viö snúiö okkur
aö þvi aö kynna aöalpersónurnar
I þeirri frásögn sem hér veröur
fjallaö um.
Pinchos Jaroslavicz, gim-
steinasali, 25 ára gamall fjöl-
skyldumaöur og Shlomo Tal,
gimsteinasllpari 31 árs einnig
fjölskyldumaöur.
Mánudaginn 19. september 1977
hringdi eiginkona Jaroslavicz til
lögreglunnar I New York og baö
um aö hafin yröi leit aö honum.
Hún haföi átt von á honum um
kvöldmatarleytiö og þegar hann
var enn ókominn um miönættiö
var hún oröin óttaslegin. Hún
skyröi lögreglunni jafnframt frá
þvl aö hann heföi haft meöferöis
þó nokkuö magn gimsteina sem
hann ætiaöi aö sýna væntanlegum
viöskiptavini.
Um leiö og eftirgrennslan hófst
komst lögreglan aö þvl aö
Jaroslavicz haföi kvittaö fyrir
móttöku andviröis einnar og
hálfrar milljónar dollara I gim-
steinum úr fjárhirslum fyrirtækis
þess er hann starfaöi hjá.
Fljótlega fundust vitni sem
höföu séö Jaroslavicz ganga út úr
byggingunni þar sem fyrirtækiö
var til húsa um kl. 5.30 en eftir
þann tlma haföi enginn oröiö hans
var. Einnig kom þaö fram aö
hann haföi ætlaö aö llta viö hjá
kunningja slnum Shlomo Tal á
heimleiöinni. Þegar lögreglan
heimsótti Shlomo Tal I fyrirtæki
hans var hann undrunin uppmál-
uö og gat ómögulega Imyndaö sér
hvaö heföi getaö hent vin sinn.
Hann heföi ekki litiö viö hjá sér
eins og um heföi veriö talaö, en
sjálfum heföi honum ekki þótt
neitt athugavert viö þaö, taldi vlst
aö Pinchos heföi eitthvaö dvalist
viö viöskiptin og þvl fariö beint
heim aö þeim loknum.
Otti manna um afdrif
Jaroslavicz jókst nú dag frá degi.
Efst I huga manna voru afdrif
nokkurra gimsteinasala sem
höföu ætlaö til Puerto Rico
skömmu áöur I söluferö en veriö
myrtir og rændir gimsteinum
þeim sem þeir höföu meöferöis.
Slöan geröist þaö einni viku slö-
ar mánudaginn 26. september aö
önnur kona kom á lögreglustöö 1
New York til aö tilkynna hvarf
eiginmanns sins. A lögreglustöö-
inni varö uppi fótur og fit, ekki
vegna þess aö mannshvörf séu
svo óalgeng I New York heldur
vegna þess hver þaö var sem
horfiö haföi. Sholmo Tal. Eigin-
kona hans sagöi lögreglunni aö
hann heföi fariö aö heiman klukk-
an hálftlu um morguninn I station
bifreiö fjölskyldunnar og hún ekki
oröiö vör viö neitt óvenjulegt I
fari hans. Þegar hún svo slöar
heföi hringt til hans I vinnuna
Pinchos Jaroslavicz, gimsteina-
salinn sem hvarf.
heföi enginn svaraö hvernig sem
hún reyndi. Þegar komiö var
fram yfir hádegi án þess aö henni
tækist aö ná sambandi viö mann
sinn hætti henni aö standa á
sama. Hún hringdi i kunningja
sinn lögfræöing sem vann I sömu
byggingu og maöur hennar og
hann fór strax og grennslaöist
fyrir um hvort eitthvaö væri aö.
Þegar hann kom aö dyrum fyrir-
tækisins voru þær opnar en engin
sála á ferli. Lögfræöingurinn
hringdi til eiginkonunnar og hún
fór þegar til lögreglunnar.
Lögreglumenn voru þegar
sendir á staöinn og hófu þeir leit
aö einhverjum vegsummerkum
er gefiö gætu visbendingu um
hvaö heföi komiö fyrir Tal. Aö þvi
undanskildu aö rúöan I dyrunum
á fyrirtæki Tals var brotin var
ekki aö sjá nein merki þess aö
neitt óvenjulegt heföi átt sér þar
staö. Sex sérfræöingar frá rann-
sóknardeild lögreglunnar fóru um
allt fyrirtækiö og létu engan hlut
óskoöaöann og rannsókninni
stjórnaöi lögregluforingi sem sat
á bekk I afgreiösluherberginu og
skráöi hverja athugasemd sem
sérfræöingarnir létu frá sér fara,
en þeir uröu einskis vlsari og uröu
frá aö hverfa.
Þaö var ekki enn fariö aö birta
af degi þriöjudaginn 27. septem-
ber þegar tiÚcynning barst til um-
feröadeildar lögreglustöövar
einnar I New York aö bifreiö lægi
utan vegar I einu af úthverfum
borgarinnar. Bifreiö var þegar
send á vettvang. Þegar lögreglu-
mennirnir komu á staöinn sáu
þeir gula Buick station bifreiö
liggja á hliöinni skammt frá veg-
inum. Er þeir nálguöust bifreiö-
ina sáu þeiraö I bilnum var maö-
ur sem lá fram á stýriö. Bifreiöin
var meö öll ljós kveikt en vélin
var ekki i gangi.
Ekkert var sem benti til þess aö
maöurinn væri slasaöur en hann
virtist vera meövitaundarlaus.
Lögregluþjónarnir böröu á bll-
rúöuna og eftir nokkra stund virt-
ist sem ökumaöurinn væri aö
vakna. Hann opnaöi dyrnar á
bilnum en þegar hann ætlaöi aö
stiga I fæturna hné hann niöur.
Lögreglumennirnir komu bif-
reiöinni á réttan kjöl og virtist
hún ekki hafa oröiö fyrir neinu
hnjaski viö útafaksturinn. Þó svo
ökumaðurinn virtist vera oröinn
öllu hressari, en þegar þeir komu
fyrst aö honum, og framvisaöi
skilrlkjum sem sögöu hann vera
Sholmo Tal, þegar hann var beö-
inn um þau, var lögreglumönnun-
um um og ó aö skilja hann þar
eftir. Þeir kölluöu á stööina og
var skipaö aö færa manninn strax
til yfirheyrslu.
Frederick Ronca lögreglufor-
ingi sem haföi stjórn rannsóknar-
innar á hvarfi mannanna meö
höndum hóf þegar aö yfirheyra
Tal. I fyrstu gekk þaö hálf erfiö-
lega þvi Tal var þvöglumæltur,
illskiljanlegur og aö þvl er virtlst
vankaöur. Smám saman hresstist
hann þó og gat loks gert lögreglu-
foringjanum skiljanlegt aö þegar
hann kom til vinnu sinnar hafi
veriö búiö aö brjótast inn hjá hon-
um og þegar hann hafi gengiö inn
þá hafi ræningjarnir setið fyrir
honum. Þeirhafi brotist inn I von
um aö finna gimsteina en enga
fundiö. Þeir ráku siöan Tal út I bll
hans, rændu þvl sem hann haföi
fémætt meöferöis og létu hann
siöan aka út úr miöborginni. Þeir
létu hann aka meö sig þar til
dimma tók. Þá helltu þelr ein-
hverri ólyfjan ofan I hann og
hlupu á braut. Þegar Tal ætlaöi
aö aka eftir hjálp sortnaöi honum
fyrir augum meö þeim afleiö-
ingum sem fyrr greinir.
Ronca lögregluforingi ákvaö nú
aö gera lokatilraun til þess aö
komast fyrir um hvarf
Jaroslavicz. Hann lét safna sam-
an öllum þeim sem boriö höföu
vitni I sambandi viö bæöi manns-
hvörfin.
Þegar lögreglumaöur var á
leiöinni aö sækja lögfræöinginn
vin Tals, var samferöa honum
gamall maöur I lyftunni, sem gaf
sig á tal viö hann: Einkennilegt
aö fólk geti horfiö svona sporlaust
eins og Jaroslavicz, ekki gat mér
dottiö þetta i hug þegar viö uröum
samferöa I þessari lyftu á mánu-
daginn.”
Lögreglumaöurinn flýtti sér
meö þetta nýja vitni til Ronca
lögregluforingja.Þegar Tal var
kallaöur fyrir og ákæröur fyrir
morÖ á vini slnum játaöi hann
strax. En hvaö haföi hann gert viö
llkið og gimsteinana? Jú, hann
haföi sett llkiö og gimsteinana I
sitt hvorn plastpokann og stungiö
öllu saman ofan I bekkinn I af-
greiösluherberginu, sem Ronca
lögregluforingi haföi setiö á þeg-
ar hann stjórnaöi leitinni I fyrir-
tæki Tals.
Fertugasta og sjöunda strsti I New York miöstöö gimsteinaversl-
unar heimsins. ööru nafni „Gimsteinatröö” gata gróöa, glspa og
jafnvel moröa.
sérstœö sakamaL