Vísir - 31.05.1980, Blaðsíða 2

Laugardagur 31. mal 1980.
2
Utan á þykka veggi gamla kirkjugarðsins við
Suðurgötu hefur einhver málað oröið: NEKRO-
POLIS. En þrátt fyrir það er nóg líf að finna þar
innan veggja og nú í vor laufgast trén einsog venju-
lega og fuglarnir gera sér hreiður milli leiðanna.
Þessi gamli kirkjugarður er dálítill griðastaður
sem ekki nema fáir einir meðal hinna lifandi kunna
að meta. Dauðinn er skuggalegur, sagði kerlingin,
og líklega finnst mörgum óviðeigandi að njóta lífs-
ins innan um hina dauðu. En þetta er góður staður,
gróðurríkur og skjólsæll: kyrrðin og friðurinn
náttúrlega ekki af þessum heimi.
Stéttaskipting fyrir bí?
Daubinn er stéttlaus, sagöi ein-
hver, og væntanlega er heldur
enginn munur á þeim sem liggja
ofani jöröinni, hvort sem i lifanda
lifi var þar um aö ræöa ráöherra
eöa verkamann, bankastjóra eöa
bónda. Þeir liggja allir hliö viö
hliö, landfeöurnir, peningamenn-
irnir, skáldin og hinir óbreyttu.
En þaö er munur: á leiöum
sumra eru stórir, miklir og út-
flúraöir bautasteinar meöan
Ólafur Sigurösson ökumaöur læt-
ur sér nægja einfaldan trékross.
Þeir sem eftir lifa halda stétta-
skiptingunni viö. Jafnvel hafa
sumir eftirlifendur ekki látiö sér
nægja aö koma ættingjunum i
jöröina, I garöinum eru einstaka
grafhýsi á stangli og vandlega
Myndarlegur járnkross gnæfir
yfir fyrstu gröfinni f garöinum
sem er fró 23. nóvember 1838.
múraö íyrir, þar fer enginn
hvorki inn né út.
Þar til dauðinn aðskilur...
Sumir liggja einir, aörir hafa I
dauöanum stuöning ættmenna
sinna sem liggja umhverfis. A af-
viknum staö innan limgeröis eru
tæplega 40 ættmenn grafnir, þar
er legsteinn viö legstein og nafniö
Briem á þeim öllum. Þessi einka-
grafreitur Briem-ættarinnar er
sá stærsti i garöinum og hann
finna menn varla nema vita af
honum.
Sums staöar þar sem ættmenni
liggja saman má sjá dæmi um
timans rás: á einum stendur
þetta:
„Björn Lúövfksson Blöndal,
sem fyrstur kom upp sundlaug
Leiöi Hannesar Hafstein prýöa
tvær miklar súlur. t baksýn má
sjá grafhýsi Sigþrúöar Friöriks-
son, háyfirdómarafrúar og skyld-
menna hennar.
viö Reykjavik, og kona hans,
Guörún Sigfúsdóttir Blöndal. Sig-
fús sonur þeirra lét reisa stein-
inn”.
Og efst hefur veriö bætt viö
nafni sonarins sem lét reisa stein-
inn: Sigfús B.B. Blöndal.
Vfst eru svo dálitiö átakanlegir
þeir steinar þar sem liggja hjón
og annaö hefur dáiö i blóma llfs-
ins um þritugt og siöan „elskaöur
ektamaki” allt upp i 60 árum
seinna. Þaö er langur viöskilnaö-
ur...
„Sigurður".
Svo eru aörir sem liggja einir.
Sums staöar eru ofurlitlar barna-
grafir einar og sér, jafnvel
ómerktar nema meö litlum
krossi. A einum staö stingur yfir-
lætislaus legsteinn upp kollinum
nánast miöjum gangstig. A hon-
um stendur nafniö „Siguröur” en
heldur ekki meir. Ekkert fööur-
nafn, engin ártöl. Siguröur þessi
er likastil enn gleymdari meö
þessum hætti en þó hann lægi i alls
ómerktri gröf. Ekki þar fyrir —
honum er væntanlega sama.
Nefndar voru barnagrafir. A
krossi I miöjum garöinum standa
þessi orö: „Hjer hvilir óskirö
dóttir hjónanna Jónu Guöjóns-
dóttur og Karls Pálssonar. F.
30.8. 1928 og dó sama dag”.
Bautasteinar.
Þaö er margt skrýtiö I kirkju-
garöinum ekki siöur en kýrhausn-
Til minningar um franska sjó-
menn sem farist hafa viö tsland
var þessi stóri bautasteinn
reistur.
um. Heljarmikill bautasteinn
gnæfir upp úr ofurlitlum hól og
eru letraöar á hann rúnir og forn
ar myndir. Þar er undir Siguröur
Vigfússon, mikill áhugamaöur
um fornöldina og gamlar minjar:
vinir hans reistu honum þennan
stein löngu eftir dauöa hans. Ann-
ars staöar er enn stærri steinn
sem reistur hefur veriö til minn-
ingar um franska sjómenn sem
farist hafa viö landiö. Þar á er
letruö tilvitnun I Pierre Loti:
„Hann kom aldrei aftur. Þaö
var eina nótt I ágústmánuöi aö
brúökaup þeirra Ránar og hans
fór fram langt noröur I höfum úti
viö Island: var þar skuggalegt
umhorfs og hamfarir á alla
vegu”.
Af Pierre þessum Loti fer aö
ööru leyti fáum sögum.
Trjágróöur er óvföa meiri en I
kirkjugaröinum og margt
myndarlegt tréö ris upp af leiöi
einhvers dánumanns eöa konu.
Tískufyrirbrigði í leg-
steinagerð.
Kirkjugaröurinn er, ef út I þaö
er fariö, mikiö rannsóknarefni og
þar mætti ráfa um dögum saman
og ætiö rekast á eitthvaö nýtt og
harla forvitnilegt. Til aö mynda
legsteinana, ekki veröur betur
séö en tiskan sé i fullu gildi þar
sem annars staöar. Sjá má aö á
19. öldinni hefur mjög tiökast aö
reisa rammlegar giröingar
kringum leiöin og gjarnan úr
járni, á litlu svæöi er þannig hvert
leiöiö af ööru vandlega afgirt og
likjast þau fangelsum fremur en
nokkru ööru. Þó var manni sagt
aö andinn væri frjáls og flygi upp
i himininn þegar likamanum væri
holaö niöri jöröina...
A öörum timum hafa stórir og
Innan þessarar traustiegu
giröingar hvflir Þorsteinn
Erlingsson, skáid...
Visismyndir: BG.
Járngrindur miklar og rammlegar viröast sums staðar helst lfkjast
f angelsisrimlum.