Vísir - 25.07.1980, Blaðsíða 27

31
VlSIR
Föstudagur
25. júli 1980
I höndum Larsen varð
heita svo leikandl létt
Allir þeir sem til þekkja, vita
aö endatafliö er sá þáttur skák-
arinnar sem helst er vanræktur.
Skákbyrjanir eru rannsakaöar
án afláts, i leitinni aö þvi sem
tryggi hvitum varanlega yfir-
buröi, og svörtum jafnt tafl.
Þegar sest er aö tafli, er enda-
tafliö fjarlægt, og vonast er til
aö andstæöingurinn veröi af-
greiddur strax i byrjun, eöa þá
allavega i miötaflinu. Meö
auknum fjölda skákmóta eykst
álagiö á keppendur, og eftir til-
tölulega stuttar jafnteflisskákir,
geta heilu mótin liöiö, svo ekki
þurfi aö tefla endatöfl nema aö
takmörkuöu leyti.Sem betur fer
hafa jafnan fundist undantekn-
ingar, skákmenn sem njóta sin
bestiendatöflum og hafa ekkert
á móti uppskiptum og þvi sem
þeim fylgir.
Bent Larsen þykir einn af
snjöllustu endataflsmönnum
heims, og byrjanaval hans miö-
ast oft viö aö komast sem fyrst
út í endatafliö, og reyna þar á
þolrif andstæöinganna. Najdorf
hefur sagt, aö ómögulegt sé aö
undirbúa sig heima gegn
Larsen, þvi hann leiki ávallt þvi
sem sist hafi veriö viö búist.
Frægt er dæmið um júgóslavn-
eska stórmeistarann Ivkov, er
hann mætti Larsen eitt sinn i
undanrásum heimsmeistara-
keppninnar, Larsen hafði áöur
teflt Birds-byrjun töluvert, og
Ivkov bjóst viö þessari sjald-
gæfu byrjun. Hann rannsakaöi
þvl einar 200 Birds-skákir áöur
en einvigiö hófst og þóttist nú
fær I flestan sjó. En Larsen lék
auövitaö allt ööru og öll þessi
vinna Ivkovs var unnin fyrir
gýg.
A skákmótinu I Bugoino, þar
sem Larsen varö I 2. sæti, 1/2
vinningi á eftir heimsmeistar-
anum Karpov, var skák hans
gegn Bandarlkjamanninum
Kavalek gott dæmi um sálfræði-
legan undirbúning Larsens.
Kavalek haföi svart, og teflir
jafnan kóngsindverska vörn, fái
hann tækifæri til. Þar nýtur
hann sln vel I öllum þeim
taktlsku flækjum.sem upp geta
komiö, og þekkir gang mála'
flestum betur.
Bkák
En Larsen kippti öllum þeim
grunni undan Kavelek, er hann
skipti upp á drottningum og
mönnum viö fyrstu hentugleika.
I staö þess aö tefla flókinn
kóngsindverja, varö Kavalek aö
tefla „einfalt” endatafl, og sllkt
átti ekki viö leikfléttuspilarann
Kav alek.
En litum á skákina, hér hrós-
ar sigri sálfræöilegur undirbún-
ingur og frábær endataflstækni.
Hvi'tur: B. Larsen
Svartur: L. Kavalek
Kóngsindversk vörn.
1. c4 Rf6
2. Rc3 g6
3. e4 d6
4. d4 Bg7
5. Rf3 0-0
6. Be3
(Larsen-afbrigöiö nefnist þetta,
og danski stórmeistarinn beitti
þvl meö góöum árangri á mót-
um 1967—’70, en á þvl tlmabili
vann Larsen sigur I 8 skákmót-
um I röö.)
6. ... e5
(Taliö best, m.a. af Fischer.)
7. dxe5 dxe5
8. Dxd8 Hxd8
9. Rd5
(Þetta taldi Fischer vera afleik,
og svartur ætti að fá betra tafl
eftir 9. .. Ra6. Slöan eru liöin
rúm 10 ár, og margt hefur
breyst á þeim tlma.)
9. ... Hd7
10. Rxf6+ Bxf6
11. c5
(Aö mati Gligorics er staöan þvi
sem næst I jafnvægi, en þennan
litla mun megnar svartur ekki
aö jafna I þessari skák.)
11. ... He7
(Onnur áætlun var 11. .. b5 12.
Bb5 Hd8 og koma biskupnum til
b5 eöa a6.)
12. 0-0-0 Rc6
13. Bc4 Bg4
(Eftir 13. .. Be5 14. Bd5 væri
staöa svarts erfiö.)
14. Bd5 Rd8
15. h3 Bxf3
16. gxf3 c6
17. Bc4 Re6
18. Hd6! Bg5
19. Bxe6 Bxe3+
20. fxe3 Hxe6
21. Hxe6 fxe6
22. Kd2
(Kóngurinn veröur aö valda f-
peöiö, þvl hróknum er ætlað
mikilvægara hlutverk.)
Bent Larsen er gamall „refur” viö skákboröiö og illsigrandi þegar sá gállinn er á honum
22. ... Hd8+
23. Ke2 Kg7
(Hvftur viröist ekki hafa úr
miklu aö moða, en Larsen finn-
ur átakspunkt.)
24. b4! Kh6
25. Hbl Hd7
26. a4 a6
27. b5 axb5
29. Hxb5 Kg5
(Eitt skref enn, 30. . svartur er sloppinn.) . Kf6 og
31. Hxe5+ Kh4
(Eölilegra var 31. .. Kf6, þvi
svartur má hvort eö er ekki
vera aö þvi aö hiröa h-peöiö.
Eftir 32. Hc5 Hc7 33. f4 væri
svarta staöan vissulega
þyngslaleg, en þetta gæfi meiri
von.)
32. Hxe6 Hc7
33. f4! c5
(Svarturhefur engan tlma fyrir
34. .. Kxh3 35. f5.)
34. f5 gxf5
35. exf5 c4
36. f6 c3
37. Kdl Kg5
38. e4 Kg6
39. Kc2 Hc8
40. e5 h5
41. He7 og svartur gaf
upp. 1 höndum Larsen varð
þetta allt svo leikandi létt, aö
engu likara var en einu mistök
svarts heföu veriö aö leyfa
drottningarkaupin I byrjun.
Jóhann örn Sigurjónsson
„TAKLETT ER SVALLSINS HVERFIHURД
Þegar Loftur Guömundsson
var að yrkja I Alþýöublaöiö eins
og Steinn Steinarr, varö honum
einu sinni ljóö á munni, sem
byrjaöi svona: „Taklétt er
svallsins hverfihurö”, og átti þá
viö einu hverfihurð landsins,
huröina á Hótel Borg. Slöan
hafa þær oröiö fleiri, bæöi
tengdar svalli og alvöru. Nú er
þaö svo meö Hótel Borg aö hún
hefur átt sinn góöa tlma og sinn
dapurlega tlma, þegar aösókn
var lltil og lltiö annaö aö hafa en
taprekstur árum saman. Um
sinn hefur veriö mikil aösókn aö
Borginni um helgar, og viröist
hún meö vissum hætti vera aö
endurlifa gamla dýröardaga.
En mitt I þessari velgengni kom
löggæslan og lokaöi skemmti-
staðnum s.l. föstudagskvöld.
Þaö kvöld var bannað aö dansa
eftir hálf tólf.
A millistriösárunum var
stundum getiö um Hótel Borg I
sagnagerö þeirrar tiöar skálda,
þótt bókmenntavitringar, sem
aldrei hafa lesiöaftur fyrir eigiö
fæöingarvottorö, haldi þvi fram
aö aldrei hafi veriö búnar til
Reykjavikursögur. Þá varö til
sagan „Eftir miönætti á Hótel
Borg” og var klámsaga. Titill-
inn bendir til þess aö húsinu hafi
ekki alltaf verið lokaö eftir
klukku.
En hiö sérkennilega lokunar-
mál Borgarinnar núna bendir til
þess aö enn séu öfl I gangi, sem
nota sér af reglugeröum, sem
voru ekki einu sinni látnar gilda
um sveitaböll I dentið. Borgin
mun talin taka 412 manns, en
svo komu fulltrúar kerfisins og
töldu 512 manns út úr húsinu.
Refsingin skyldi vera aö loka
fyrir dansinn eitt kvöld.
Nú er Hótel Borg elsta og
viröulegasta veitingahús
borgarinnar og eitt besta húsiö,
þar sem fólki er veittur beini frá
þvl átta á morgnana og fram til
miönættis nema þegar dansaö
er um helgar. Vegna þess aö
húsiö veitir þessa þjónustu er
þvlreiknað annaö gólfrými und-
ir persónur en þeim húsum sem
opna bari sina klukkan tiu aö
kvöldi og fá aö selja áfengi sam-
kvæmt ákvæöum um matsölu,
sem þau leysa með þvl aö láta
senda eftir samlokum f Ask.
Þessi hús mega hafa einn og
hálfan gest á móti hverjum ein-
um á Borginni. Þetta er auðvit-
aö ósanngjarnt I hæsta máta og
eflir varla bindindi I borginni til
muna.
Aliar þessar reglur um
veitingahús og opnunartima
þeirra, þurra daga og blauta
daga, eru aöeins leifar frá tim-
um þeirrar miklu bindindis-
vakningar, sem varö hér I byrj-
un aldarinnar og nokkru fyrir
aldamót. Þá voru ort grátklökk
ljóö um börn, sem voru send
svöng og köld eftir feörum sfn-
um á vertshúsin, þar sem þeir
sátu og drukku út kaupið sitt I
staö þess aö hundskast heim og
hátta hjá kerlingunni. Eflaust
hefur veriö einhver vottur af
sannleika I þessum ámælum.
En máliö getur varla hafa veriö
svo alvarlegt, aö fólk eigi enn aö
vera aö gjalda fyrir þaö áriö
1980. Viö skulum alveg láta
áfengisvandamáliö liggja milli
hluta. Þaö er til oröiö aö tilhlut-
an rikisins og heyrir undir hina
flnni innheimtu sósialskatta.
Það er fráleitt aö mismuna
t.d. Borginni og öðrum veitinga-
stöðum I heimiluöum mann-
fjölda. Hvaö eldsvoöa snertir þá
er Borgin svo aö segja einar út-
göngudyr — öll neösta hæöin. Og
hvaö þaö snertir hvort 512 eöa
412 manns eru aö skemmta sér
þar skiptir engu máli, og allra
sist aö þaö geti kostaö refsingar.
Svo er þess aö geta, aö Borgin
sýnir núna leikrit, Flugleik, sem
manni skilst aö dragi aö fólk.
Þaö kærir sig tæplega um aö
vera rekiö út samkvæmt
duttlungum skrásettum I ryk-
fallnar skræöur, sem heyra til
annarri öld.
Veitingahúsin eiga aö vera
mikiö frjálsari en þau eru. Sé
séö sæmilega fyrir brunavörn-
um, og tryggöar heppilegar út-
göngur ef vanda ber að höndum,
getur þaö varla samrýmst
tímanum aö banna fólki aö
ganga um veitingastaöi einu
hundraöinu fleira eöa færra. Og
allra slst á aö refsa þeim stöö-
um, sem reknir eru sem
veitingahús sextán tlma I sólar-
hring.
Svarthöföi