Vísir - 22.08.1980, Blaðsíða 4

VÍSIR
Föstudagur 22 ágúst 1980
Póst- og
símamálastofnunin
óskar að ráða landpóst
MOSFELLSDAL
OG Á KJALARNES
Upplýsingar hjá stöðvarstjóra póst- og sím-
stöðinni að Varmá.
Talkennara vantar viö málhamlaöradeild Hliöaskóla,
Reykjavlk.
Einnig vantar starsmann i 1/2 starf viö mötuneyti sér-
deilda skólans.
Upplýsingar gefur skólastjóri.
Menntamálaráöuneytiö, 21. ágúst 1980.
TILKYIMNIIMG
SUMARGLEÐIN
Vinningsnúmer í gjafahappdrætti.
Hjónarúm frá HAPPÝ-HÚSINU
Hafnarfiröi
No. 5112
AKAI, hljómtækjasamstæða
frá NESCO.
No. 4170
Verðlaunagetraun VISIS og
FERÐAMIÐSTÖÐVARINNAR
Vinningshafi Sverrir Sigurðsson
Grænási 3 Njarðvík.
Nauðungaruppboð
annaö og siöasta á hluta i Bólstaöarhlfö 12, þingl.eign Ing-
ólfs Sigurmundssonar o.fl. fer fram á eigninni sjálfri
mánudag 25. ágúst 1980 kl. 11.00.
Borgarfógetaembættiö f Reykjavlk.
Nauðungaruppboð
sem auglýst var I 74., 76. og 78. tbl. Lögbirtingablaös 1979 á
Grandagaröi 3, þingl.eign Ólafs Bergsveinssonar fer fram
eftir kröfu Búnaöarbanka tslands á eignini sjálfri mánu-
dag 25. ágúst 1980 kl. 15.30.
Borgarfógetaembættiö I Reykjavfk.
Nauðungaruppboð
sem auglýst var I 22., 24. og 27. tbl. Lögbirtingablaös 1980 á
Baldursgötu 28, þingl.eign Halldórs B. Runólfssonar o.fl.
fer fram eftir kröfu Gjaldheimtunnar f Reykjavík á eign-
inni sjálfri mánudag 25. ágúst 1980 kl. 16.30.
Borgarfógetaembættiö f Reykjavfk.
Nauðungaruppboð
annaö og siöasta á hluta i Grettisgötu 89, þingl.eign
Rauöará h.f. fer fram á eigninni sjálfri mánudag 25. ágúst
1980 kl. 15.00.
Borgarfógetaembættiö f Reykjavík.
Nauðungaruppboð
annaö og síöasta á hluta I Skaftahllö 12, þingl.eign Danlels
Kjartanssonar fer fram á eigninni sjálfri mánudag 25.
ágúst 1980 kl. 11.30.
Borgarfógetaembættiö f Reykjavfk.
Nauðungaruppboð
annaö og siöasta á hluta I Aöalstræti 9, þingl.eign Sveins
Guömundssonar fer fram á eigninni sjálfri mánudag 25.
ágúst 1980 kl. 15.45.
Borgarfógetaembættiö f Reykjavfk.
Gullni hálfmáninn
- ný uppspretla heróíns lyrir svarta markaðlnn
„Franska sambandiö” var
kallaður einn umfangsmesti
fikniefnasmyglhringur, sem
sögur fara af. Svo mikið orö fór af
starfsemi hans, að gerð var æs-
andi sakamálamynd, sem byggöi
atburðarás sína að nokkru á þess-
ari miöur þokkalegu fyrirmynd.
Er jafnan „Franska sambands-
ins” minnst til viömiðunar, þegar
stórtæk heróinframleiösla og
smygl ber á góma. Erindrekar
eiturlyfjayfirvalda taka sér þaö
einmitt I munn, þegar þeir greina
frá þeim breytingum, sem menn
hafa orðið áskynja um f eitur-
lyfjaviðskiptunum.
íran. Paklstan
og Afghanistan
leystu af Tyrkland
Þeir telja sig geta rakiö þræöi
ólöglegra heróinviðskipta frá
Iran, Pakistan og Afghanistan til
Tyrklands og þaðan á markaö til
eiturefnasjúklinganna I Evrópu
og Bandarikjunum, þar sem
eiturneysluvandinn er hvaö
hrikalegastur.
Þessir erindrekar, sem meö
leynd vinna á vegum Sameinuöu
þjóðanna og eiturlyfjayfirvalda
Bandarikjanna og ýmissa Vestur-
Evrópurikja, segjast verða þess
varir, að i staö „Franska sam-
bandsins”, sem einu sinni var, sé
komið á nýtt viöskiptasamband
enn stærra í sniðum. Smyglkeöja,
sem liggi um Miðjarðarhafs-
strendur Frakklands og Itallu, en
þaö var einmitt i Marseilles, sem
„Franska sambandið”, er upp-
rætt var á sjöunda áratugnum,
átti rætur sinar. Þessi smygl-
keöja ræður yfir sinum einka
heróinverksm iðjum.
Sú breyting er á oröin, að áður
var Tyrkland meginuppspretta
hins hráa óplum, sem slikar
undirheimaverksmiöjur unnu
herófnið úr, en nú berst ópium,
morfin og fullunniö heróín frá
„Gullna hálfmánanum”, eins og
kunnugir i „bransanum” kalla
Iran, Pakistan og Afghanistan.
Stjórnmálaólgan 1 þessum
heimshluta, þar sem naumast
verður nokkrum lögum viðkomið
eða lagagæslu, hefur leitt til þess,
aö hin ólöglega ópiumradctun
hefur blómstrað. „Gullni hálf-
máninn” hefur nú leyst af hólmi
„Gullna þrihyminginn” i suö-
austur Asiu, en þaöan hefur til
skamms tfma eiturlyfjarennslið
legið i gegnum Mexikó til banda-
riska svartamarkaöarins og tii
Evrópu.
Sérlega sterkt
herðin
Sérfræöingar i þessum málum
segja, að I Iran, Pakistan og
Afghanistan hafi verið framleidd
á síöasta ári meö ólöglegum hætti
um 1600 smálestir af hráu ópium.
Þaö er nægilegt til framleiöslu á
160 smálestum af hreinu heróini,
sem aftur mundi duga eiturefna-
neytendum heims i dag til þess að
fullnægja eiturþörf þeirra fram
til ársins 2000. — Sá er munurinn
á þessari skuggalegu framleiðslu
„Gullna hálfmánans” (nafniö er
dregið af hálfmánamerki mú-
hameðstrúarinnar, sem er ráð-
andi i þessum löndum), að heró-
inið er mörgum sinnum hreinna,
sterkara, en heróinið, sem kemur
frá suðaustur Asíu.
1 Bandarikjunum veldur þaö
velviljuöum mönnum sérstaklega
auknum áhyggjum, hvað þetta
sterka heróin getur leitt af sér.
Nefnilega tiðari dauösföll forfall-
inna heróinista. Baráttan gegn
eiturefnaneyslunni haföi áunnið,
að mjög hafði dregið úr tiöni
þessaradauðsfalla á seinni árum,
eftir aö viglinan hafði verið færð
af öngstrætum stórborganna, þar
sem eitursalarnir dreifa eitrinu,
til Mexikó, Tyrklands og Austur-
landa fjær, sem staöiö hafa nær
uppsprettunni. — „Eiturætur i
Bandarikjunum sprauta sig
venjulega heróini, sem er um 3%
að hreinleika. Þjáningabræöur
þeirra I Vestur-Þýskalandi, þang-
að sem heróiniö frá Gullna hálf-
mánanum streymir inn, nota
núna fiknigjafa, sem er 40% að
hreinleika”, segir einn úr eitur-
lyfjalöggæslu Bandarikjanna,
sem staösettur er f Tyrklandi.
„Ef bandariski heróinistinn not-
aöi þetta sterka heróin, mundi
þaö drepa hann á stundinni”.
Stækkandl
hlutur
Það fór fyrst aö bera á Vestur-
löndum á heróini frá Gullna hálf-
mánanum á árinu 1977. Tyrkland
hafði fyrrum veriö aöalupp-
spretta hráefnis til ólöglegrar
heróinframleiöslu, en á þvi varö
breyting 1974, þegar tyrknesk
yfirvöld vegna skilmála banda-
riska yfirvalda fyrir efnahagsaö-
stoö, vopnasölu o.fl. bönnuöu
ópiumræktun bænda. Að visu
hófst valmúaræktunin, sem
ópiumið kemur úr, aö nýju i
Tyrklandi, en þá einvörðungu
undir ströngu lögreglueftirliti og
til þess aö fullnægja þörfum lög-
legrar lyfjaframleiðslu. Er sagt,
að Tyrkjum takist vel aö gæta
þess, aö ekkert fari framhjá eftir-
litinu. Eöa aö minnsta kosti ekk-
ert stórvægilegt.
Ariö 1977 voru aöeins 8% þess
heróins, sem komst i umferð á
bandariska svartamakaðnum,
upprunninn i Iran, Pakistan og
Afghanistan. 45% komu frá
Mexikó og 38% frá Gullna þri-
hyrningnum i suöaustur Asiu. í
fyrra kom nær þriðjungur alls
smyglaðs heróins á Bandarikja-
markaði frá Gullna hálfmánan-
urn.
Eiiurlyl
og vopnasaia
A sumum landamærasvæðum
Irans eru allsráðandi ættbálkar,
sem setja sér sjálfir lög meðan
stjórnin I Theran hefur i reynd
ekkert yfir þeim að segja. Þeir
geta ræktað og variö vopnum
eigin valmúaakra, án þess aö ótt-
ast teljanlega utanaökomandi af-
skipti.
1 mörgum tilvikum rækta þess-
ir ættflokkar ópium til aö geta
komist yfir vopn. Löggæslumenn
eiturlyfjaeftirlits segjast rekast
of oft á tengsl milli ólöglegrar
eiturlyfjasölu og ólöglegrar
vopnasölu, til þess aö þaö geti
veriö neinni tilviljun undirorpiö.
— „Skipulögö glæpasamtök
brjóta i stórum stil alþjóðalög og
einstakra landa bæöi á sviöi
eiturefnaviðskipta og vopna-
sölu”, sagöi Peter Bensinger,
yfirmaöur þeirrar stofnunar í
Bandarikjunum, sem framfylgir
lögum um bann viö eiturefna-
braski. Hann var þá á fundi með
fréttamönnum i Tyrklandi.
Samherjar hans i baráttunni
gegn þessum neöanjaröarviö-
skiptum segja, aö stór hluti heró-
insins frá Gullna hálfmánanum
komi i gegnum Tyrkland. Benda
þeir á, aö i flestum tilvikum, þar
sem frönsk og itölsk yfirvöld hafa
komist yfir herófnbyrgðir, hafi
þær veriöbendlaöar viö Tyrki. Þó
hafa einnig Grikkir, Kúrdar (úr
Austur-Tyrklandi) og Armeniu-
menn, búandi I Evrópu en meö
ættmenni i Tyrklandi, veriö
bendlaöirviö þessi smygl. — Rifj-
ast þá upp, aö Armenar voru
þungakjaminn i „Franska sam-
bandinu”, sem framleiddi heróin
úr morfinbasa.
verksmiDjur
I helllsskútum
Leynierindrekar ætla aö þetta
nýja „viöskiptasamband”, sem
•risið er upp úr rústum „Franska
sambandsins, sé fremur dreifing-
araöili en framleiðandi. Heróinið
frá suðvestur Asiu er mestallt
framleitt af heimamönnum sjálf-
um I frumstæðum „verksmiðj-
um”. Hafa þeir notið aðstoðar
spilltra efnafræðinga (grunur
leikur á þvi, að þeir komi helst frá
Frakklandi) sem tekiö hafi sér
feröir á hendur alla leið austur til
Pakistan til þess að hjálpa þar-
lendum viö aö setja upp „verk-
smiðjur”. Þarf raunar ekki mikiö
til að hrinda slikum verksmiðju-
rekstri af stað. Smávægilega
þekkingu i efnafræði, nokkur
hjálparefni, potta og kyrnur. Slik-
ar verksmiðjur hafa annars fund-
ist fólgnar i hellum f fjallahéruð-
um i austurhluta Tyrklands.
Fjórar verksmiðjur i hellisskút-
um nærri þorpum hafa fundist á
þessu ári. I einu tilfellinu komst
lögreglan á slóðina, þegar eftir
þvi var tekiö, aö flestir þorpsbúar
notuðu handhæga plastbrúsa til
þess aö sækja sér vatn I þorps-
brunninn. Þessi meðfærilegu ilát
höföu á sér merki þess, sem upp-
haflega hafði veriö innihald
þeirra. Nefnilega acetic-an-
hydriö, sem er nauösynlegt hjálp-
arefni viö heróinframleiöslu.