Vísir - 19.09.1980, Page 16

VÍSIR
Föstudagur 19. september 1980.
Umsjón:
Magdalena
Schram
Trad Kompaniiö ieikur i sjónvarpinu á laugardagskvöid.
Dúndrandi
Dixieiand
með lilprífum
Það er sennilega liðiö hátt á
þriðja ár frá þvi að nokkrir á-
hugamenn um Dixieland jazz
komu saman á kaffistofu verk-
fræðifyrirtækis i Reykjavik, og
stofnuðu formlega hljómsveit,
— Dixieland hljómsveit. Þessir
áhugasömu mússikantar voru
sitt úr hvorri áttinni, tæknifræð-
ingur, ljósmyndari, fram-
kvæmdastjóri, afgreiðslumað-
ur, verkfræðingur og heildsali.
Þetta byrjaði sem skemmtilegt
tómstundagaman, — sumir
safna frimerkum, aðrir eru i
saumaklúbbum og enn aðrir
gera upp gamla bila. Enginn
spáöi þeim langlifi. en þeir lifa
enn!
Nafnlaust band
Erfiðlega gekk að finna nafn á
tómstundahljómsveitina. A
timabili voru þeir nefndir
Svingkarlar Suðurlands, en það
festist ekki við þá. Sjálfa lang-
aöi þá til að skira hljómsveit
sina Gamla Kompaniið, en
nafnið var skráð sem nafn á
annað „alvöru fyrirtæki”. Loks
kom þeim saman um að skira
sig Trad. Kompaniið, en trad. er
stytting á traditional (jass), og
er nafnið vel við hæfi.
Deildaskipting
Trad Kompaniið lék i fyrstu
aðeins fyrir sig sjálft, en smátt
og smátt blés það i sig kraft og
fór aö leika fyrir aðra. Þeir léku
á endurhæfingardeildum,
sjúkradeildum, geðdeildum og
siðast en ekki sist fyrir lista- og
skemmtideild sjónvarpsins.
Þeim félögum hefur hvarvetna
verið tekið með miklum fögn-
uði, enda er tónlistarflutningur
þeirra dæmigerð skemmtitón-
list — svonefnd „Happy Music”
— traditional dixieland af bestu
sort. Þá má ekki gleyma skól-
unum. Trad Kompaniið hefur
leikið i fjölmörgum skólum við
frábærar undirtektir.
Aldeilis afbragðs
skemmtun
Ég heyrði þá félaga leika sið-
ast i Djúpinu við Hafnarstræti.
Þar léku þeir nokkur lög á jazz-
kvöldi. Þaö verður að segjast
eins og er, að þeir félagar komu
mér rækilega á óvart. Trad
Kompaniið býður upp á aldeilis
afbragðs skemmtun, jafnframt
þvi sem þeir leika ágætan jazz,
sem er mjög áheyrilegur fyrir
alla aldursflokka.
Auðvitað verður að taka það
með i reikninginn að hér er um
áhugamannahljómsveit að
ræða. En karlarnir leika af svo
tónlist
Ólafur
Stephensen
skrifar
um jazz
mikilli ánægju — þeir skemmta
sér svo vel við leikinn — að það
er ómögulegt annað en að hrif-
ast með. Þannig á það lika aö
vera.
Sjónvarpsstemmning
Ekki þori ég að lofa þvi að
Trad Kompaniið verði eins hrif-
andi i sjónvarpinu eins og þeir
félagar voru i Djúpinu eða á
Grensásdeildinni, þar sem ég
hlýddi á þá lika. En eitt er vist,
— ég ætla mér að hlusta á þá
leika i sjónvarpsþættinum
„Einu sinni var,” sem sýndur
verður á laugardaginn kemur.
Hamingjuóskir
Þaö var ekki meiningin að
rita hér sérstaka lofræðu um á-
hugamenn um dixielandleik, en
samt get ég ekki annað en ósk-
að þeim Kristjáni Magnússyni,
ljósmyndara, (pianó), Agústi
Eliassyni, tæknifræðingi,
(trompet), Helga Kristjánssyni,
húsgagnasmið, (gitar og
banjó), Friðrik Theodórssyni,
heildsala, (bassi og söngur),
Júliusi Kr. Valdimarssyni,
framkævmdastjóra, (klari-
nett), Sveini (óla danska) Jóns-
syni, afgreiðslumanni, (tromm-
ur) og Þór Benediktssyni, verk-
fræöingi (básúnu) til hamingju
með tómstundastarfið.
Carl Nielsen pianótónleikar
Stúdentakór Háskólans i
Lundi hefur i þessari viku gert
viöreist: kórinn hefur sungið i
Reykjavík, á Dalvik og á
Akureyri. Ferð kórsins hingað
til lands er i minningu dr. Ro-
berts A. Ottossonar, sem lést i
Lundi 1974.
Um hádegisbiliö i dag heldur
Stúdentakórinn skólatónleika i
Menntaskólanum við Hamra-
hliö en i kvöld veröa almennir
tónleikar 1 hátiðasal skólans og
hefjast þeir kl. 20.30. Veraldleg
tónlist er á efnisskránni.
Pianótónleikar
Þá veröa á morgun pianótón-
leikar i Norræna húsinu, sem
tengdir eru heimsókn kórsins
hingað. Sænski pianóleikarinn
Viggo Eden leikur verk eftir
danska tónskáldið Carl Niel-
sen, en Eden hefur sérstaklega
lagt sig eftir að spila verk hans.
Viggo Eden nam pianóleik og
kammermúsik og ieikur einnig
á sembal. Hann er þekktur sem
einleikari kammertónlistar-
maöur og undirleikari i Sviþjóö,
en kennir stærðfræði við háskól-
ann i Lundi jafnframt.
Tónleikarnir hefjast kl. 17 á
morgun, laugardag og á efnis-
skránni eru i allt sex verk, það
fyrsta frá árinu 1890 og það sið-
asta frá 1930.
Furðulegasta fólk er
ættað frá íslandi.
Danskur myndhögg-
vari, sem kemur hing-
að ásamt þremur vef-
urum til að sýna i List-
munahúsinu, lætur
þess getið að hann eigi
íslenska móður, —
,,hún var fædd utan við
hjónabandið og send i
fóstur til Kaupmanna-
hafnar.” Svo segist
hann vera með brún
augu vegna þess að
Spánverjar komu ein-
hvers staðar við sögu.”
Við sitjum i Listmunahúsinu
og virðum fyrir okkur vegg-
teppin og myndirnar hans. Þær
eru úr málmum, glansandi
fægðar, ekki aðeins vegna þess
að efniviðurinn býður upp á það,
heldur lika vegna þess að þær
hafa verið fágaðar i forminu,
slipaðar þar til engu er ofaukið.
Hafa endanlegt yfirbragð.
— „Já, enda eru þær endir á
kafla hjá mér. Lengra fannst
Skulptur fyrir ballett.
Þetla augnablik
miiii draums og vðku”
Spjaliaö við danska myndhöggvarann Anders Tinbo sem opnar
sýníngu í Listmunahúsinu um helgina. Hann sýnir har með dönsku
veturunum Margaret Agger, Kim inaver og Anette Höllesen
mér ég ekki geta gengið á þess-
ari braut. Þegar þessum kafla
lauk, sneri ég mér að allt öðru.
Hverju?
Ef einvhver segði mér, að
myndirnar minar væru kven-
legar, þá fyndist mér ég hafa
náð árangri. Kvenlegur: það er
að vera næmur, finlegur, léttur
andstæður þvi karlmannlega i
höggmyndalist, þ.e. þungum,
massivum, stórum formum —
ég er aðeins að nota hefðbundn-
ar skilgreiningar, — konur eiga
aö hafa eiginleika sem karl-
menn kunna vel að hafa en neita
sér um. Ég reyni að finna þá i
mér og láta þá eftir mér. Ég er
lika að reyna að ná þessari til-
finningu, sem maður hefur i
svefnrofum, þegar svefninn fer
en dagurinn hefur ekki alveg
gert vart viö sig, þetta augna-
blik réttá milli draums og vöku
og ég er að reyna að klófesta
það.
Stundum hef ég ekki hugmynd
um fyrren eftir á, hvaða lina
það var sem ég leitaði að. Einu
sinni gerði ég stóra mynd, sem
IBM keypti af mér, ég vildi láta
hana snúast en það var ekki
hægt. Löngu seinna var ég að
horfa á ballett og sá ballerinu
svifa yfir þvert sviðið, i gegn um
ljósbrot. Hún fór i hringi og kom
að þvi er virtist aldrei við gólfið.
Þegar ég horfði á þetta vissi ég
allt i einu hvaða hreyfing það
var sem ég var að leita að. Nei
það voru engar linur — aðeins
hreyfing, aöskilin frá öllu öðru.
Einu sinni sá ég konu liggja
eins og þær eru oft á málverk-
um, á hliöinni með hnén hálf-
dregin upp að brjóstinu,
mjaðmirnar og fæturnir mynda
einhverja linu, hvaða linu? Ég
held mér hafi tekist að ná henni
— aðeins linunni sjáðu til. En
oftast er eins og ég vinni aftur á
bak —sé það sem ég var að leita
að löngu eftir aö myndinni er
lokiö.
Ljós, linur, hreyfing — þetta
er mér hugleikiö. Hann sýnir
mér ljósmynd af balletdönsur-
um sem dansa með myndir eftir
hann — léttar myndir úr plast.
„Þetta er The Living Movement
Ballet Group I Höfn, það var
stórkostleg tilfinning að horfa á
eigin sköpunarverk hreyfast
svona með mannsiikamanum.”
A sýningunni i Listmunahús-
inu eru fáar myndir gerðar eftir
1970. Tinsbo á margar myndir á
opinberum stöðum i Danmörku,
úti við, enda segist hann oftast
hugsa verk sin þannig að sólar-
ljós og vindur geti spilað á þau.
„Þessi mynd t.d.” segir hann og
bendir á bronsmyndina „Sólar-
hliðið” — hún ætti að vera svo
stór, að sólin lýsti upp hliðið og
fólk gæti gegnið i gegn um það.”
Nei, sú mynd fær ekki að njóta
sin neins staðar eins og hann
hafði hugsað sér, — „það er nú
einu sinni þannig, að það er
alltaf hugsað um peningana,
sem listamaðurinn fær og aldrei
um þau verðmæti sem kaupandi
er að eignast, þvi auðvitað er
hann sá sem græðir mest, hann
gefur sjálfum sér eitthvað með
þvi að kaupa listaverk.”
Samtaliö varð raunar mikið
lengra: um birtuna á Islandi og
litina, um móður hans og konur
og kvenréttindabaráttu, um son
hans, sem hann aldrei hittir og
um höggmyndir, fyrst og fremst
auðvitað um höggmyndir. Þær
eru, ásamt ljósmyndum af nýj-
um verkum, til sýnis og auðvit-
að holiast að gera þær upp við
sig sjálfur. Ms
Anders Tinsbo viö Sólarhliöið sitt. 1 bakgrunni er eitt veggteppanna
á sýningunni, sem eru ekki siður skoöunarverö en höggmyndir
Tlnsbos.