Morgunblaðið - 08.06.2002, Side 56

56 LAUGARDAGUR 8. JÚNÍ 2002 MORGUNBLAÐIÐ
BRÉF
TIL BLAÐSINS
Kringlunni 1 103 Reykjavík  Sími 569 1100
 Símbréf 569 1329  Netfang bref@mbl.is
Allt efni sem birtist í Morgunblaðinu og Lesbók er varðveitt í upplýsinga-
safni þess. Morgunblaðið áskilur sér rétt t i l að ráðstafa efninu þaðan, hvort
sem er með endurbirtingu eða á annan hátt. Þeir sem afhenda blaðinu efni
ti l birtingar teljast samþykkja þetta, ef ekki fylgir fyrirvari hér að lútandi.
Á RÁÐSTEFNU sem Búnaðarbanki
Íslands boðaði til í Súlnasal Hótels
Sögu þriðjudaginn 16. apríl um fjár-
mál eldri borgara kom fram hjá fram-
sögumönnum það sama og áður hefur
verið bent á, að stór hluti eldri borg-
ara býr við mjög kröpp kjör. Þar kom
líka fram, skv. skoðanakönnun Gall-
ups, sem kynnt var á ráðstefnunni, að
tæplega helmingur eldri borgara tel-
ur sig hafa of litlar tekjur til fram-
færis.
Í framhaldi af þessari ráðstefnu
kom í ágætum leiðara Morgunblaðs-
ins 18. apríl um kjör aldraðra m.a.:
„Það er augljóst að við þetta ástand
verður ekki unað og krefjast málefni
aldraðra rækilegrar endurskoðunar
með það að markmiði að rétta kjör
þeirra. Kerfið á ekki að vinna á móti
fólki heldur með því og taka mið af
raunverulegum aðstæðum þess.
Eldri borgarar kvarta sjaldan og þeg-
ar nær helmingur kveðst ekki hafa
nægilegt fé til framfærslu er óhjá-
kvæmilegt annað en taka mark á því.“
Á ráðstefnunni kom fram að
greiðslur Almannatrygginga hafa
rýrnað mikið á undanförnum árum og
vantar milli tíu og tuttugu þúsund
krónur á mánuði til að ná sama hlut-
falli við laun verkamanna og fyrir tíu
árum. Þá kom fram að skerðingar á
greiðslum Almannatrygginga vegna
annarra tekna, hvort sem er lífeyris-
eða launatekjur, koma svo fljótt og
eru svo skarpar, að maður sem er
með lífeyrissjóðs- eða vinnulaun á
bilinu milli 50 og 100 þúsund krónur
fær ekki nema tvö þúsund í vasann af
hverjum tíu, sem hann vinnur sér inn.
Af þessu má vera ljóst að núverandi
kerfi er mjög andstætt því að eftir-
launafólk taki að sér vinnu, því það
fær aðeins 20% af laununum í vasann.
Á ráðstefnunni var jafnframt bent
á að lífeyrissjóðirnir fari ekki að skila
nægum lífeyri til fólks fyrr en eftir
fimmtán til tuttugu ár og almanna-
tryggingakerfið hefði hrörnað undan-
farið og því vantaði eitthvað til að
fylla í skarðið næstu árin.
Hvað er til ráða? Eldri borgarar
hafa margbent á að greiðslur úr al-
mannatryggingum eigi að fylgja
launaþróun, lagfæring á skerðingar-
ákvæðum, hækkun skattleysismarka
og fjölgun skattþrepa sé það sem
þurfi að gera strax, en stjórnvöld tala
um mikinn kostnað samfara svona að-
gerðum, en er kostnaðurinn svo
óskaplegur?
Hvað kemur mikið aftur í ríkissjóð
í formi skatta ef þessar lagfæringar
fyrir okkur yrðu gerðar?
Mér vitanlega hefur enginn reikn-
að út hvað þjóðarbúið tapar miklu á
að fara að tillögum okkar, en ég vil
halda fram að það sé ekki mikið, því
eftirlaunafólk myndi vinna meira en
það gerir, borga meiri skatta, og
þannig skapa tekjur til ríkissjóðs á
móti útgjöldum.
Kerfið eins og það er stuðlar að því
að eftirlaunafólk hefur ekki mögu-
leika á að drýgja tekjur sínar, nema
með því að vinna svart eins og kallað
er, því það fær ekki nema tvö þúsund
af hverjum tíu sem það vinnur fyrir,
hitt fer í skatta og skerðingar.
Á það hefur verið bent af fjölmörg-
um fræðimönnum að þetta mikla
skerðingarkerfi eins og hér er skapar
fátækt, er fátækragildra, en með því
að hætta skerðingum, og nota skatta-
kerfið til tekjujöfnunar, geti aldraðir
átt von á betra lífi og jafnari tekjum.
Nú eru sveitarstjórnarkosningar
nýafstaðnar og var ekki annað að
heyra á frambjóðendum en að mikið
þyrfti að gera til að bæta kjör aldr-
aðra, sem margir byggju við slæm
kjör. Hvernig væri að ráðamenn
hlustuðu einu sinni á okkur og færu
að tillögum okkar, en hlustuðu ekki á
misvitra sjálfskipaða sérfræðinga,
sem ekki þekkja okkar aðstæður af
eigin raun? Hvernig væri að ráða-
menn gerðu sér ljóst að Almanna-
tryggingarnar eru tryggingar en ekki
fátækraframfærsla? Hvernig væri að
ráðamenn gerðu sér ljóst að mörg
verkefni, sem peningum er eytt í,
geta beðið í fimmtán tuttugu ár, en
við getum ekki beðið, við þurfum leið-
réttingar strax. Eftir fimmtán til tutt-
ugu ár verður það of seint fyrir okk-
ur, sem erum á sultarkjörum í dag.
Eigum við engan rétt til að lifa?
KARL GÚSTAF ÁSGRÍMSSON,
formaður félags eldri borgara í
Kópavogi,
Kópavogsbraut 97, Kópavogi.
Þarf eftirlauna-
fólk að lifa?
Frá Karli Gústafi Ásgrímssyni:
UMHYGGJA, einmanaleiki, ofbeldi,
ótti, starfsgleði, pólitísk vakning, ást-
argleði, kærleikur, hryggð, fegurð.
Öll þessi tilfinningatákn leika við
sjónsviðið og sálina þegar íslenski
dansflokkurinn flytur áhorfendum
ballettinn Sölku Völku eftir Auði
Bjarnadóttur. Það jaðrar við hið
ótrúlega, að sagan um Sölku Völku
skuli skila sér svo vel og fagurlega í
hreyfilist sem raun ber vitni. Það seg-
ir okkur að list er ekki eitthvað eitt og
einangrað heldur samruni ótaldra
þátta.
Ég sá síðustu sýningu ballettsins,
hinn 17. maí sl. og ég hefði ekki viljað
missa af þeim viðburði. Mér þykir illt
að heyra að sýningarnar verða ekki
fleiri. Ég vil hér og nú hvetja að-
standendur íslenska dansflokksins
og aðra þá er hafa hönd í bagga
menningarmála að efna til framhalds
þessarar ballettsýningar, þótt síðar
verði, til þess að sem flestir fái tæki-
færi til að sjá og skynja auðlegð
hennar. Og svo í beinu framhaldi: Ef
þetta málefni nær fram að ganga þá
legg ég til að bókmenntakennarar á
unglinga- og framhaldsskólastigi lesi
Sölku Völku fyrir nemendur sína, fari
með þeim á danssýninguna og stuðli
þannig að því að þeir fái skynjað og
meðtekið þann listræna samruna efn-
is, orðlistar og hreyfilistar sem er að-
alsmerki hennar.
ÁSGERÐUR JÓNSDÓTTIR,
fv. kennari,
Hringbraut 42, Reykjavík.
Lýsandi list
Frá Ásgerði Jónsdóttur: