Vísir - 24.11.1980, Blaðsíða 9

Mánudagur 24. nóvember 1980
vtsm
9
f I ! 1

hí * «1$' 1 \ u
u :
„Þegar bllvél er aö sextlu hundrabshlutum oröin tengd rafmagni, sjá allir heilvita menn, aö iönfræöslan veröur aö taka miöaf þeirri staöreynd. Aristoteles gerir litla stoö
i frumskógi rafmagnsvlra...” segir Indriöi.
Eini ljósi punkturinn hvað
bilaeign okkar varðar er hið
kyrrláta uppbyggingarstarf,
sem Vegagerð rikisins stendur
fyrir með miklum ágætum.
Undir yfirskini tilrauna hefur
Vegagerðin annast lagningu
rúmra fimmtiu kilómetra af
varanlegum vegi á þvi ári sem
nú er að liða, og stefnir i rúma
hundrað kilómetra næsta ár. En
vegir með slitlagi eru einhver
mesta kjarabót, sem bilaeig-
endur geta fengið, auk þess sem
varanlegir vegir verða óbeint til
að minnka vegalengdir til muna
og efla með ýmsum hætti at-
vinnuuppbyggingu byggðar-
laga. Að visu eru þeir til, sem
ekki finnst nógu hratt að unnið i
þessum efnum, en þá ber að
geta þess að landið verður til
eftir okkar dag, og þó að hart sé
fyrir hundrað þúsund bila þjóð
framtiðarinnar að eiga von á
þviað þurfa að aka að einhverju
leyti á malarvegum, verður
ekki til baka snúið með, að
helztu ökuleiðir landsins verða
komnar með slitlag innan
skamms tima. Vonandi verður
Vegagerðin látin ráða þvi, sam-
kvæmt athugunum hennar um
notagildi, hvaða vegir hafa for-
gang i þessum efnum.
80% steinolia
En fleira er i húfi fyrir hundr-
að þúsund bila þjóð en vegirnir
og verðið á farartækjum og ben-
zini. Vegna þess að við ausum
ekki af birgðum járngrýtis og
orku sem hæfir bilum fyrr en
timi kemur til að aka á vetni eða
öðru ámóta, skiptir viðhald bila
okkur miklu og þekking á þvi
sviði. Þar sem dollarinn er á tvö
þúsund krónur i hverjum bil,
skiptir auðvitað máli aö hann
endist lengur en yfirleitt er talin
þörf fyrir, þar sem verði er stillt
i hóf og tið skipti á bilum er talin
vottur um gott efnahagslif og er
jafnvel nokkur nauðsyn fyrir
þjóðarhag. Viðhald bila hér-
lendis er með ýmsu móti. Það
berstundum keim af þeirri spá-
dómsgáfu, þefvisi og puttalip-
urð, sem einkenndi meistara
bilaviðgerða upp úr nitján
hundruð og þrjátiu. Fyrir þann
tima var jafnvel leyst úr benzin-
skorti með þvi að blanda stein-
oliu á tankinn, sem kostaði mik-
ið sót og miklar hreinsanir og
tiðar á vél. Það mun hafa verið
á þeirri tið, þegar máltækið
fræga varð til um þann, sem ók
svo að blár loginn stóð aftur úr
honum. Stefán á Reykjum var
einn af þessum steinoliubænd-
um, og er sagt að hann hafi
komist upp með að aka á
blöndu, sem var allt að 80%
steinolla.
Aristoteles og Freud
Bilvélar eru enn i dag byggð-
IIIOTIITFI pA
AHIalulcLtd
UNDIR HÚDDINU
Bilaeign landsmanna nálgast óðum hundrað þúsund. Margt veldur þvi
að við erum að verða i hópi mestu bilaþjóða heims. Má þar fyrst telja að
við erum fólk, sem kjósum áð bera okkur vitt yfir á skömmum tima, unn-
endur útivistar og sumarferðalaga, og þurfum auk þess að afkasta miklu
i margháttuðum verkum, þar sem billinn kemur i góðar þarfir. Þrátt fyr-
ir þessa miklu bilaeign lita stjórnvöld svo á, að billinn sé lúxus, enda er
gengisskráning i bilakaupum langt fyrir ofan skynsamleg mörk. Það er
gott dæmi um þá nauðsyn, sem við teljum vera á bilaeign og bilanotkun,
að þótt dollarinn sé i raun um tvö þúsund krónur þegar bill er keyptur,
hefur það ekki hindrað stöðuga aukningu bilaeignar i landinu. Fólk hefur
þolað þessa gifurlegu skattheimtu nokkurn veginn möglunarlaust. Þá er
skattheimtan i raun litið minni þegar kemur að olium og benzini. Hún
hefur ekki létzt við þær sviptingar, sem orðið hafa á oliumörkuðum allt
frá árinu 1973.
ar á sömu grundvallarreglu og
steinoliuvél Stefáns á Reykjum.
En utan á þær hefur verið hlaðið
ýmsum hjálpartækjum, sem
m.a. eiga að miða að þvi að
spara eldsneyti. Hafi rafmagns-
útbúnaður verið sem svarar
10% af vél I kringum nitján
hundruð og þrjátíu, verður hann
varla minni en 60% af vél innan
tíðar. Iðnskólar landsins eiga að
útskrifa bifvélavirkja og hafa
gert það siðan greinin fékk
nokkra löggildingu. Nú hefur
komið á daginn að kennarar við
iðnskóla hefur skort töluvert á
lögleg kennsluréttindi, og er
veriö að bæta úr þvi með
tveggja ára námskeiðum um
þessar mundir, enda yrði ann-
ars að skipta um kennaralið i
iðngreinum, þar sem löglega
menntaðir kennarar óska eðli-
lega eftir kennslustörfum i iðn-
skólum, þótt ekki sé til þess vit-
að að kennaranám snerti nokk-
urn tima eðli og inntak bilvéla,
svo dæmi sé tekið. Námskeið
þau, er kennarar iðnskóla sitja
nú, eru með hefðbundnum hætti
kjaftafaga. Þar þurfa þeir að
lesa um Freud og Aristóteles,
væntanlega til að skýra hugsun
og atferli við bilvélar og raf-
magnsbúnað. 1 framhaldi af þvi
má ætla að útskrifaður bifvéla-
virki skuli leita að Aristoteles
undir húddinu og sjálfum Sig-
mund Freud i rafmagnskerfinu.
Hundrað þúsund bila þjóð hefur
auðvitað ekkert með svona
neöanmóls
Indriði G. Þorsteinsson
gerir hér að umtalsefni
viðhald bila hér á landi og
segir. að brjóstvit hafi
löngum verið talið duga
best í bílaviðgerðum.
Segja megi að iðnfræðsl-
an hafi fyrst og fremst
veitt undirstöðufræðslu i
brjóstviti fyrir utan hrafl
i ensku og dönsku. Hér
þurfi að verða breyting á.
hundakúnstir að gera, og sam-
kvæmt framangreindu er þetta
námskeiðaþvarg meira og
minna gagnslaust, nema hvað
löggildingu snertir.
Undirstöðumenntun i
brjóstviti
A hitt ber að lita að iðnskólar
hafa verið að útskrifa bifvéla-
virkja, sem verða engu að siður
að læra af reynslunni eftir að úi
I atvinnulifið er komið, ekki sið-
ur en gömlu mennirnir með þef-
visina og puttalipurðina i kring-
um nitján hundruð og þrjátiu.
Brjóstvit hefur löngum verið
taliðduga bezt i bilaviðgerðum,
og segja má að iðnfræðslan hafi
fyrst og fremst veitt undirstöðu-
fræðslu i brjóstviti fyrir utan
hrafl i ensku og dönsku. Þegar
bilvél er að sextiu hundraðs-
hlutum orðin tengd rafmagni
sjá allir heilvita menn, að iðn-
fræðslan i landinu verður að
taka mið af þeirri staðreynd.
Aristóteles gerir litla stoð i
frumskógi rafmagnsvira, og
kennararéttindi raunar lika, ef
þau eru fengin með stifum lestri
i sálfræöi. Jafnframt er eflaust
timi til kominn fyrir iðnsveina
að læra eitthvað um sjálfskipta
girkassa, en fram að þessu hafa
það einkum verið einstaklingar
með sérgáfur, sem hafa getað
tjaslað i slik undur tækninnar.
Velflestir bilar, sem nú flytjast
til landsins, eru með sjálfskipta
kassa. Og þegar spurt er um
viðgerðamenn fréttist af ein-
stöku völundum i greininni, sem
hafa þreifað sig áfram kassa
eftir kassa.þangað til þeir verða
sérfræðingar. Bifvélavirki, ný-
útskrifaður úr iðnskóla, mundi
ekki einu sinni fást til að taka
lokið af slikum kassa. Aftur á
móti mætti prófa, eftir að
kennaranámskeiðum iðnskóla-
kennara lýkur, hvort bifvéla-
virkinnvissieitthvaðum Freud.
Finnst Volvo i Kádil-
ják?
Að visu munu kennsluyfirvöld
i iðngreinum hafa haft einhverj-
ar áhyggjur af þvi hvað iðn-
fræðsla i bifvélavirkjun er fá-
brotin. Gripið var til þess ráðs
að senda kennara i bifvélavirkj-
un til Sviþjóðar til að læra á
Volvo. Nú er Volvo ágætur bill
og samsettur eftir öllum
kúnstarinnar reglum. En sem
betur fer hefur hann sin frávik i
þýðingarmiklum greinum frá
öðrum bílategundum. Það þýðir
t.d. ekkiað ætla að kikja á Volvo
undir húddinu á Kádilják. Siðan
Volvo var skoðaður i Sviþjóð má
telja vist að bifvélavirkjar séu
fyrst og fremst útskrifaðir i
þessari ágætu bifreiðategund.
Það er út af fyrir sig litil huggun
fyriralla hina, sem eiga saman-
lagt ótölulegan grúa af öðrum
bilategundum. Og Voivonámið
batnar auövitað litið við að bæta
ofan á það nokkurri þekkingu á
Aristoteles og Freud.
Ég er ansi hræddur um að
hundrað þúsund bila þjóð hljóti i
framtiðinni aö gera kröfur til
þess að bifvélavirkjar verði
menntaðir i bifvélafræðum al-
mennt. Og er þá ekki nóg að
stöðva kennsluvisindin við eitt-
hvert ákveðið ár, eins og nitján
hundruð og þrjátiu plús Volvo,
heldur þarf stanzlaust að taka
nýja þætti til kennslu og allar
helztu viðbætur og nýjungar frá
ári til árs. Með þeim einum
hætti verður hægt að svara i viö-
gerðarþjónustu þeim gifurlegu
breytingum, sem eru að verða á
böum og bilvélum með tilkomu
aukins rafbúnaðar. Eins og er
virðist iðnnámið i þeim grein-
um, sem varða bila, hafa staðn-
að. Og I stað þess að efla þekk-
ingu kennara bifvéiavirkja með
námskeiðum, i helztu fram-
leiðslulöndum bifreiða þeirra,
sem hingað flytjast, er nú
keppzt við aö troða I þá einu um
Aristoteles og öðru um Freud,
svo þeir geti öðlast lögleg
kennararéttindi til jafns við
aðra útskrifaða i kjaftafögum.
Þannig er þess freistað með ein-
um og öðrum hætti að viðhalda
þvi brjóstviti, sem hefur alltof
lengi kostað okkur ótölulegar
fjárhæðir i mistækri viðgerðar-
þjónustu. IGÞ