Morgunblaðið - 23.12.2003, Blaðsíða 38
MINNINGAR
38 ÞRIÐJUDAGUR 23. DESEMBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ
✝ Rósa Jónsdóttirfæddist á Litla-
Hálsi í Grafnings-
hreppi 11. maí 1914.
Hún lést á Hrafnistu í
Reykjavík þriðjudag-
inn 16. desember síð-
astliðinn. Foreldrar
Rósu voru hjónin
Aðalheiður Ólafs-
dóttir f. á Gljúfri í
Ölfusi 14. apríl 1885,
d. 2. desember 1970,
og Jón Ívarsson, f.
15. júní 1872, d. 18.
ágúst 1952. Systkin
voru alls sjö og eru
fimm þeirra látin, þau Sigurpáll,
Margrét, Ragnar, Ragnheiður og
Ólafía en systkini sín lifir Ívar H.
Jónsson.
Rósa giftist 16. maí 1936 Aage
Kristni Pedersen múrara, f. 4.
júní 1912, d. 16. desember 1961.
Foreldrar hans voru
hjónin Ágústa Finn-
bogadóttir og Niels
Pedersen.
Börn Rósu og
Aage Kristins eru: 1)
Aðalsteinn, f. 29.
júní 1936, Hörður, f.
1. september 1942,
og tvíburarnir
Hrafnhildur og
Haukur, f. 7. maí
1951.
Rósa eignaðist
fjórtán barnabörn
og tuttugu og tvö
langömmubörn.
Rósa starfaði lengst af í mjólk-
urbúðum Mjólkursamsölunnar í
Reykjavík og síðar við önnur
verslunarstörf.
Útför Rósu fer fram frá Foss-
vogskirkju í dag og hefst athöfnin
klukkan 13.30.
Amma mín fæddist umbrotaárið
1914 og má segja að hún hafi lifað
tímana tvenna. Heimsstyrjaldirnar
báðar, sjálfstæðisbaráttu Íslendinga
að ógleymdum kreppuárunum. Þeg-
ar birta tók í íslensku þjóðlífi giftist
hún ungum manni og eignuðust þau
fjögur mannvænleg börn. Ungu
hjónin lögðu hart að sér til að eignast
húsnæði fyrir fjölskylduna og lífið
blasti við þeim. Nú tók lífið snögg-
lega nýja stefnu, heimilisfaðirinn
veiktist skyndilega og lést. Eftir stóð
hin unga ekkja sem þurfti að sjá fyr-
ir börnum sínum fjórum. Það þýddi
ekki að gefast upp þó á móti blési
heldur halda ótrauð áfram. Á þess-
um tíma var ekki algengt að konur
ynnu úti en eitthvað varð að gera.
Hin unga kona fékk sér vinnu, lét
eina ekki duga heldur skúraði á
kvöldin til að endar næðu saman.
Hún kom börnunum vel til manns
enda lá þar að baki mikil vinna.
Nú hófst nýtt tímabil í lífi þessarar
konu. Börnin voru flogin úr hreiðr-
inu, stritið varð minna og líf barna-
barnanna tók við. Eitt þeirra tengd-
ist henni sérstaklega sterkum
böndum. Þetta barn er ég sem þetta
skrifa. Segja má að frá fæðingu hafi
hún tekið töluverðan þátt í uppeldi
mínu. Ég þótti erfitt ungbarn og var
ekki vinsælt að gæta mín. En hún
amma var alltaf tilbúin að hafa mig
hjá sér og það má segja að á þessum
árum hafi grunnurinn að vinskap
okkar verið lagður. Ég var mikið hjá
henni og kenndi hún mér ýmislegt.
Við spiluðum, lásum, skrifuðum,
spjölluðum og fórum í boltaleik svo
eitthvað sé nefnt. Það sem stendur
uppúr í minningunni er þegar við
vorum heima hjá henni við kleinu-
bakstur. Hún hringdi oft í mig á
laugardögum sem var hennar
kleinubakstursdagur. Þá labbaði ég
til hennar og við eyddum eftirmið-
deginum við baksturinn. Ég gisti
stundum hjá henni og þá spiluðum
við saman heilu kvöldin. Daginn eftir
undirbjuggum við eftirmiðdagskaffi
fyrir alla fjölskylduna. Síðan fékk ég
að vaska upp hjá henni en það þótti
mér skemmtilegt. Það reyndist
henni aldrei erfitt að vera með mér
og smám saman fór mér að þykja
sérstaklega vænt um hana. Hún var
föst fyrir en jafnframt mjög blíð
enda tókst henni vel að eiga við mig.
Ástæðu þess tel ég vera þá að hún
bjó yfir þessari stóísku ró sem því
miður of fáir hafa. Hún var tilbúin að
gefa mér allan þann tíma og þolin-
mæði sem ég þurfti.
Þegar ég varð eldri má segja að
hlutverkin hafi hálfpartinn snúist
við. Ég fór að hjálpa henni við ým-
islegt sem hún réð ekki við aldurs
síns vegna. Hún þurfti aldrei að biðja
mig oftar en einu sinni. Það má segja
að þarna hafi ég fengið tækifæri til
að endurgjalda henni þann tíma og
umhyggju sem hún hafði gefið mér.
Á þessum tíma fann ég að vinskapur
okkar var byggður á gagnkvæmri
umhyggju og virðingu, sem enginn
gat frá okkur tekið.
Þegar fram liðu stundir fór sam-
verustundum okkar fækkandi enda
voru áhugamálin farin að taka drjúg-
an tíma hjá mér. En það er ekki þar
með sagt að sambandið hafi breyst.
Síðustu ár var hún amma á Hrafn-
istu í Reykjavík. Alltaf fylgdist hún
með því sem ég var að gera og sam-
gladdist þegar vel gekk. Þegar ég
kom í heimsókn las ég það úr svipn-
um á henni hversu stolt hún var þeg-
ar ég hafði staðið mig vel. Við þurft-
um engin orð, við þekktum svipinn
hvort á öðru.
Vinskapur minn við ömmu mína
hefur verið mér ómetanlegur. Sá
tími sem hún gaf mér og allt sem hún
kenndi mér á eftir að reynast mér vel
í framtíðinni. Það er ekki sjálfgefið
að hafa einhvern sem er tilbúinn að
gefa manni stóran hluta af tíma sín-
um. Ég tel að sú sára sorg sem hún
gekk í gegnum hafi hjálpað henni til
að sjá hvað það er sem skiptir máli.
Einnig er ég viss um að það vega-
nesti sem hún gaf mér á eftir að
koma mér vel í lífinu.
Mér þykir vænt um þig.
Þinn
Kristján Hauksson.
Hjartkæra amma, far í friði,
föðurlandið himneskt á.
Þúsundfaldar þakkir hljóttu,
þínum litlu vinum frá.
Vertu sæl um allar aldir,
alvaldshendi falin ver,
inn í landið unaðsbjarta,
englar Drottins fylgi þér.
(Höf.ók.)
Í dag verður til moldar borin
hjartkær amma mín, Rósa Jónsdótt-
ir. Það er gott að eiga góða ömmu
þegar maður er ungur, en þegar
maður eldist eru það forréttindi. Og
þegar hún deyr, hverfur meira en
gömul kona. Skyndilega er horfinn
aðgangur að heimi sem var svo
öruggur og heill.
Það var alltaf gestkvæmt hjá
ömmu, hún var sannkallað höfuð
ættarinnar og hélt stórfjölskyldunni
saman. Hún var höfðingi heim að
sækja og engar hátíðir liðu án þess
að stór fjölskylduboð væru haldin.
Fyrir öll jól voru bökuð kynstrin öll
af flatkökum, laufabrauði og smá-
kökum og útdeilt til ættingja. Við
systurnar hjálpuðum oft til og oft var
mikið spaugað og hlegið. Í flatköku-
bakstrinum setti maður bara á sig
stór sundgleraugu og þurfti svo ekki
að hafa áhyggur af því að reykurinn
sviði í augun.
Það var alltaf notalegt að heim-
sækja ömmu. Ef maður var eitthvað
órólegur þegar maður kom, fór mað-
ur út með ró í hjarta. Og ekki kom
maður að tómum kofunum hvað
varðaði þjóðmálin og bókmenntir.
Hún fylgdist vel með því sem var að
gerast í kringum hana og hafði
ákveðnar stjórnmálaskoðanir. Mikið
gátum við spjallað saman stundum.
Skoðanir okkar á stjórnmálum fóru
reyndar ekki alveg saman, en í bók-
menntunum vorum við dús. Ef mað-
ur hafði misst af fréttunum í sjón-
varpinu þá var bara að spyrja ömmu,
hún hafði örugglega ekki misst af
þeim og gat endursagt þær frá A til
Ö. Og Nóbelsskáldið okkar kunni
hún að mestu leyti utanbókar. Amma
var mikil hannyrðakona. Áður fyrr
hafði ég oft hannyrðir með mér þeg-
ar ég heimsótti hana, en á seinni ár-
um var ég fullkomlega sátt við að
sitja bara og spjalla, þótt henni félli
aldrei verk úr hendi. Líklegast á
þetta sína rót að rekja til mismun-
andi uppruna. Amma var ein átta
systkina og oft þröngt í búi. Og
seinna varð hún ekkja með þrjú börn
á heimilinu. Það dugði ekki að sitja
með hendur í skauti. M.a.s. eftir að
hún hætti að vinna sökum aldurs
fannst henni hún ekki geta setið við
lestur á daginn, það varð að gera
eitthvað nytsamlegra.
Síðustu tvö árin bjó amma á
Hrafnistu í Reykjavík. Þótt líkaminn
væri farinn að gefa sig var hugurinn
alltaf jafnskýr. Hún fylgist vel með
og vissi allt um gang mála hjá öllum
sínum börnum, barnabörnum og
langömmubörnum.
Ég kveð þig, amma mín, með sár-
um söknuði, þú eftirlætur skarð sem
ekki verður fyllt, en jafnframt er ég
þakklát fyrir allt það sem þú hefur
kennt mér í lífinu.
„Þegar þú ert sorgmæddur, skoð-
aðu þá aftur huga þinn, og þú munt
sjá að þú grætur vegna þess sem var
gleði þín.“ (Kahlil Gibran)
Takk fyrir allt og allt, elsku amma
mín. Ég mun alltaf geyma dýrmætar
minningar um þig í hjarta mínu.
Þórey Aðalsteinsdóttir.
Það er sárt að missa hana ömmu,
sérstaklega svona rétt fyrir jól. Það
er svo stutt síðan við systurnar vor-
um að aðstoða hana við að taka til föt
til að vera í á jólunum og að sjálf-
sögðu var amma búin að gera ráð-
stafanir varðandi jólagjafirnar.
Amma mín var einstök mann-
eskja. Hún var hlý og góð en sagði
samt óhikað sína meiningu. Ég hef
alltaf dáðst að henni fyrir það. Hún
hafði svo góða nærveru og hafði allt-
af áhuga á því sem við tókum okkur
fyrir hendur og fylgdist vel með öll-
um afkomendum sínum. Hélt vel ut-
an um hópinn og bauð til sín meðan
hún hafði heilsu til þess. Og var mér
uppspretta upplýsinga um helstu at-
burði í stórfjölskyldunni alveg fram í
andlátið. Ég veit ekki hvernig ég á að
fylgjast almennilega með frænkum
mínum og frændum hér eftir.
Nýlega var amma að rifja það upp
við okkur systurnar þegar Kristján
frændi var lítill og þau voru ýmislegt
að dunda sér saman. Spiluðu talsvert
og þegar það var ekki nógu fjörugt,
lét hún sig hafa það að fara í bolta-
leiki við hann, hún var í marki. Ég
kímdi og hugsaði með mér að það
væri synd að hann Atli minn skyldi
ekki fá að kynnast henni á þennan
hátt, þau hefðu verið góð saman.
Það er erfitt að sleppa hendi af
þeim sem manni þykir vænt um, en
þetta er lífsins gangur. Ég kveð
ömmu með innilegu þakklæti og
söknuði.
Auður Aðalsteinsdóttir.
Elsku amma. Nú er komið að
kveðjustund og ótal minningar
streyma upp í huga okkar. Þú eyddir
mörgum stundum hjá okkur í
Þykkvabænum og það var alltaf svo
gott að koma til þín í Stigahlíðina.
Efst í huga eru öll jólin sem við átt-
um saman þar, blómkálssúpan þín
góða, kleinurnar og þínar einu sönnu
flatkökur. Þér var svo margt til lista
lagt og þú sast sjaldan auðum hönd-
um. Á hillum okkar nú um hátíðarn-
ar eru margir munir sem þú hefur
gert og peysurnar sem þú prjónaðir
eru ófáar. Þú naust lífsins til hins
ýtrasta á meðan þú hafðir heilsu til.
Alltaf varstu einhvers staðar úti, í
danstímum, leikfimi eða handavinnu.
Þú hafðir yndi af því að ferðast og
það er einungis eitt og hálft ár síðan
RÓSA
JÓNSDÓTTIR
Elskuleg móðir okkar og tengdamóðir,
ÞÓRHILDUR ÞORSTEINSDÓTTIR
frá Breiðabólstað
Í Fljótshlíð,
lést á dvalarheimilinu Lundi aðfararnótt sunnu-
dagsins 21. desember.
Fyrir hönd fjölskyldunnar.
Ragnhildur Sveinbjarnardóttir, Jón Kristinsson,
Sváfnir Sveinbjarnarson, Ingibjörg Halldórsdóttir,
Elínborg Sveinbjarnardóttir, Guðmundur Sæmundsson,
Ásta Sveinbjarnardóttir, Garðar Steinarsson.
Elskuleg móðir okkar, tengdamóðir, amma
og langamma,
HJÁLMFRÍÐUR ÓLÖF ÞORSTEINSDÓTTIR
frá Neðri-Miðvík í Aðalvík,
síðast til heimilis í Skipholti 49,
Reykjavík,
lést á Hrafnistu í Reykjavík laugardaginn
20. desember sl.
Borgþór S. Kjærnested,
Ragnheiður Kjærnested,
Erna Kjærnested,
tengdabörn,
ömmu- og langömmubörn.
Elskuleg móðir okkar, tengdamóðir, amma og
langamma,
ELÍNBORG SIGURÐARDÓTTIR
frá Árbakka,
lést á dvalarheimilinu Lundi, Hellu, föstudaginn
19. desember.
Guðríður Bjarnadóttir,
Jóhann Bjarnason,
Sigrún Bjarnadóttir,
Pálmi Bjarnason
og fjölskyldur.
Elskuleg móðir mín og amma okkar,
MARGRÉT GUÐMUNDSDÓTTIR,
Stangarholti 3,
Reykjavík,
lést sunnudaginn 21. desember.
Útförin auglýst síðar.
Guðlaug M. Jónsdóttir,
Tryggvi R. Guðmundsson,
Magðalena Ó. Guðmundsdóttir,
Margrét Guðmundsdóttir,
Jón Trausti Guðmundsson.
Elskulegur eiginmaður minn, faðir okkar,
tengdafaðir og afi,
FINNBOGI FRIÐFINNSSON,
Höfðavegi 4,
Vestmannaeyjum,
lést á heimili sínu að morgni sunnudagsins
21. desember.
Útförin fer fram í kyrrþey að ósk hins látna.
Kristjana Þorfinnsdóttir,
Friðfinnur Finnbogason, Inga Jónsdóttir,
Ásta Finnbogadóttir, Ingólfur Grétarsson,
S.Kristín Finnbogadóttir, Ingibergur Einarsson,
Auður Finnbogadóttir, Oddur Guðmundsson
og barnabörn
Vinur okkar,
JÓNATAN SVEINSSON,
Hrafnistu Reykjavík,
lést laugardaginn 20. desember.
Fyrir hönd aðstandenda,
Rósa Björk Guðmundsdóttir.