Vísir - 16.05.1981, Blaðsíða 18
18
Laugardagur Jf>. maí 198J
vtsm
„Þeir lötu svindla helst”
Ad svindla á prófi
Saklaus sjálfsbjargarviðleitni eða
brennimark til æviloka?
„Þegar ég var i 4. bekk I
Menntö og var aö fara i stærð-
fræðipróf. sá ég bara ekki fram á
annað en að ég yrði að svindla,
þvi ég kunni bókstaflega ekkert.
Þetta var i máladeildini og hún
ekki burðug, stærðfræðin okkar.
Alla vega ekki merkilegri en það
að þetta voru tvær formúlur, sem
ég setti á miða. Svei mér, ég
hugsa meira að segja að ég hefði
ekki kunnað að nota þær, jafnvel
þó svo ekki hefði komist upp um
mig.
Nema hvað ég var sem sagt
nöppuð með þennan litla svindl-
miða. Ég hef liklega bara haft
hann i lófanum og ég man að ég
las prófverkefnið alveg ráðalaus
þrátt fyrir formúlurnar og svo
veður Guðni, hann var nú ckki
orðinn rektor þá, að mér, þrifur i
hnakkadram bið á mér og dröslar
mér eins og kettlingi út úr saln-
um, þetta var i kjallaranum á
Casa Nova, út og niður I gamla
skóla, upp á aðra hæð og til rekt-
ors, sem þá var Einar Magg.
Guðni hélt þéttíngsfast i öxlina á
mér alla leiðina, hefur kannski
haldið ég myndi hlaupa á brott og
hann sagði ekki eitt aukatekið orð
fyrr en hann sviptir upp hurðinni
á skrifstofu rektors, skutlar mér
inn fyrir dyrastafinn og hreytir út
úrsér: hún var að svindla þcssi —
eða eitthvað á þá leiö. Einar var
nú fullur af samúö og hálf-
hneykslaöur á klaufaskapnum i
mér held ég. Og ég fékk að taka
prófið aftur og þá fékk ég 2.4
minnir mig svo þú sérð að ég
þurfti virkilega á þvi aö halda að
svindla! En ég held ég hafi aldrei
skammast min eins mikið hvorki
fyrrnc' siöar og nci — ég vil helst
ekki að þú birtir nafnið mitt!”
Allir kunna svindlsögur
Þegar undirritaður blaðamað-
ur á Visi fór að leita uppi sögur
um svindl á prófum kom fljótlega
iljós að þar var um auðugan garð
að gresja. Allir, sem gengið hafa
i skóla, kunna svindlsögur og ó-
trtílega margir af sjálfum sér.
Það fróðlega var, að eldra fólk
hafði frá miklu stórbrotnari
svindlum að segja heldur en þeir
yngri. Það kann nú að vera vegna
þess að fjarlægðin gerir fjöllin blá
og gamla daga lika og svo er auð-
vitað hitt, að þvi lengur, sem um
er liðið, þeim mun reiðubúnari
virðast „svindlarar” til að kjafta
kinnroðalaust frá „afrekinu.” En
eins og Guðni Guömundsson rekt-
or Menntaskólans i Reykjavik
sagði, — „ég er afskaplega
hræddur um að þú fáir engan til
að segja frá prófsvindli i fyrstu
persónu” og hann hafði rétt fyrir
sér. „Ekki skrifa að ég hafi sagt
þér þetta” var viðkvæðið.
Visst brennimerki
„En Guðni, hvers vegna ekki?
Hefur þú t.d. það álit að sá sem
svindli á prófi, svindli sér i gegn
um lifið — einu sinni svindlari,
alltaf svindlari?”
Ekki vildi nú rektor alveg
viðurkenna það — og þó: „Þetta
er auðvitað visst brennimerki á
manni. Ég get t.d. sagt þér að ég
tók einu sinni nemanda með vel
undirbúið svindl, það er orðiö ansi
langt um liðið siðan það var og
þessi maður nú oröinn vel fullorð-
inn og raunar landsþekktur — en
ég hef eiginlega aldrei litið hann
sömu augum siðan.”
Ja, ef rektorinn aðeins vissi
hvað gerist að baki kennarans i
prófum! Guðna til upplyftingar
má ég þó til með að segja fra þvi
að enginn allmargra nemenda við
skólann hans sem ég ræddi við,
sagðist þora að svindla — „það er
svo hart tekið á þvi að maður
mundi aldrei þora að taka sjans-
inn” sögðu Menntskælingarnir.
En svo hef ég e.t.v. bara spurt þá
huglaususutu. Og hver er refsing-
in? „Nemandanum er umsvifa-
laust vikið úr prófi og honum gert
að sitja aftur i sama bekk,”
svaraði Guðni án þess að hugsa
sig um.
Miðar í snúöunum
En það er svindlað þrátt fyrir
það og reyndar er það alls ekki
svo aö sömu ströngu viðurlögin
gildi i öllum skólum. Það er
svindlað i menntaskólum, fjöl-
brautaskólum, barnaskólum,
gagnfræðaskólum. En i Háskól-
anum? „Nei, það hef ég aldrei
orðið var við” sagöi einn verðandi
lögfræðingur. „Hvernig ætti
maöur svo sem að geta það. Þeir
skrúfa m.a.s. perurnar úr ljósa-
stæðunum á klósettinu svo maður
þarf aö pissa i myrkri. Manni er
fylgt i náðhúsið og þaö er bannað
að aflæsa hurðinni á meöan.”
öðru visi mér áður brá, sagði
kunnur reykviskur læknir, sem
tók próf i Menntaskólanum fyrir
löngu siðan. „1 Menntó var al-
gengt aö kasta verkefnunum út
um gluggann, — þá var slegist um
gluggasætín, og svo leysti einhver
útifyrirdæmin, fór með lausnina
inn og li'mdi hana innan á klósett-
setuna.”
„En af þvi þetta ku vera svona
strangt i Háskólanum núna þá er
það eflaust vegna þess að þar
he.fur verið svindlað af krafti i
eina Öð. Ég get sagt þér eina sögu
af vel undirbúnu svindli sem þar
fór fram fyrir óralöngu, þaö er
svo langt siðan að háskóla-
stúdentar tóku prófin i Alþingis-
húsinu. Þetta voru löng próf eins
og gengur og stúdentarnir fengu
kaffihlé og snúða úr Björnsbaka-
rii með kaffinu. Þá var samið viö
bakarana þannig, að þegar tekist
hafði að kasta verkefnunum út
um gluggann strax og prófið
byrjaði, var það leyst og svo var
hlaupið með lausnimar niður i
bakarí. Bakararnir sáu um að
koma þeim i snúðana og þannig
komu bæði snúðar og svör glóð-
volg með kaffinu og hver fékk
sinn skammt.” Og ekki alveg nóg
með það hvernig svörunum var
komið inn, heldur var lika til ráð
að losna við sönnunargögnin ef
upp kæmist: „Bréfsneplarnir úr
snúðunum voru settir i loftræst-
ingapipur, sem blésu þeim beint
út á götu.”
Aö eta harmonikkuna
Það getur reynt á snarræðið að
losa sig við slik sönnunargögn ef
þvi er að skipta. Tvær sögur voru
mér sagðar um slikt snarræði, sin
þó af hvorri kynslóðinni. Sú eldri,
er af manni, nú komnum yfir
miðjan aldur. Hann var gripinn
með miða og teymdur fyrir
meistara og til að mega sanna
sakleysi sitt, gleypti hann miðann
á leiðinni. Sá yngri var meö heila
harmonikku fulla af upplýsing-
um. Kennarinn, sem stóð hann að
verki, sá að visu aldrei
harmonikkuna, hafði kauða bara
grunaðan um að fela hana i lófa
sér. Kennarinn ákræði og sá seki
þverneitaði og aftók að opna lóf-
ann og úr varð aö hann var lika
teymdur upp til skólastjóra.
Þegar þangað kom, var ekki um
annað að ræða en hlýða fyrirskip-
un um aö opna hendina svo á
mætti sanna, en viti menn, þar
var enga harmonikku að finna!
Hún hafði verið etin með húð og
hári.
Þaö bíræfnasta
Þessi siðari svindlsaga kemur
úr Verslunarskóla Islands og er
yfir 20 ára gömul. En úr þeim
skóla barst mér sagan af ein-
hverju þvi biræfnasta svindli sem
ég hef heyrt um. (Fyrir utan auð-
vitað söguna um tviburana sem
tóku munnlegu prófin hvor fyrir
hinn). Hún gerðist þegar allir
karlmenn gengu i buxum með
uppbrotum. Sá besti i bekknum
gerðisér litið fyrir og svaraði þvi
erfiðasta, brautmiðann saman og
stakk honum ofan i uppbrotið á
skálm kennarans, sem að góðra
yfirsetumanna hætti gekk hægt
fram og til baka um stofuna og
hafði ekki augun af borðum
nemenda sinna. Miðinn gekk með
honum aftur og fram og nem-
endur á gati læddu miðanum úr
uppbrotinu, lásu hann og stungu