Vísir - 08.08.1981, Blaðsíða 4
4
VÍSIR
Laugardagur 8. ágúst 1981
/ 'yACiUM
Sumir segja að sendibréf séu að verða úrelt fyrir-
bæri. Nú til dags er bara hringt, nú eða þá send
stuttaraleg póstkort. Þvi er þessi samantekt helguð
þeim sem ekki hafa brugðið undir sig betri fætinum
i sumar, þeim sem sátu heima og biðu jafnvel eftir
efnismiklum sendibréfum frá vinum og kunningj-
um á þeysireið um landið eða fljúgandi heimshorn-
anna á milli en fengu litið annað en mynd af kirkju
eða baöströnd og: ,,Hæ, ofsa heitt og svaka gaman.
Bless.” Samt var sagt á kveðjustund: Sendu nú
linu, en liklega var átt við fleiri en eina.
Látum okkur byrja á frægasta
bréfi landsins, bréfi Þórbergs
Þórðarsonar til Láru, sem byrjar
svona:
„Min góöa og skemmtilega
vinkona!
Gegnumsýröur af heilögum
innblæstri sem blóömörskeppur i
blásteinslegi, titrandi al' ham-
stola lyftingu,vaggandi af ómþýö-
um englaröddum, er til min
hljómagegnum gengishrun og ör-
eigaóp vorrar vesölu jaröar, tvi-
hendi ég pennastönginni þér til
dýrðar, þér til eiliírar dýröar og
vegsömunar, andlegrar umturn-
unar, sáluhjálpar og syndakvitt-
unar, hvar af þú ljómar og for-
klárast eins og sólbakaöur salt-
fiskur frammi fyrir lambsins
stól."
Loks hlotnast þer blessun su,
sem þU heíur beöiö brUökaups-
Astkæra góöa systir'.
Hjartans þakkir fyrir allt
systurlegt ástriki frá upphaíi
minna vega og einkum viðtökurn-
ar i sumar bréfiö sem ég fékk frá
þér að Hálsi og sendinguna. Ekki
varö mikið Ur feröinni minni aö
Hvanneyri. Af þvi tiöin var svo
vond þennan tima, sem ég var á
Hálsi, svo treysti ég ekki hestun-
um að fara marga króka. Ekki
gekk feröin suður vel. Viö fengum
stöðuga storma og rigningu og
hvorutveggja. En þó kastaöi tólf-
unum á Grimstungu heiði, þar
var snjókyngi, stormur og frost
eins og um hávetur. Þar lágum
við tvær nætur, aöra i tjaldi og
snerum svo altur, en hina i kofan-
um við Arnarvatn. 1 allt vorum
viö hérumbil 60 klukkustundir á
heiðinni, en komumst þó vonum
framar lukkulega af henni. Hing-
að komum viö loksins 28. septem-
ber, og þóttist enginn af þeim
ellefu piltum, sem voru meö, hafa
fengiðslika ferð. Þó held ég Jónas
I hafi fengiö hana enn verri. Hann
sat einu sinni viku við Skeiðará og
KUðafljót var hann að riða i fimm
kvartér. Hann kom ekki fyrri en
2. október og hefir siðan verið
mikið slæmur af tannpinu. Þegar
égkom hingaö, var mér tekið vel
eins og ég bjóst við, og siðan hefi
ég verið hér i góðu yfirlæti. Ég
hefi komið svona i nokkur hús
með Þórdisi, helst til bræðra
| hennar, stjUpu og tengdamóður,
j þar sem ég nýt hennar að, og er
mér alls staðar mikið gott að
klædd alla ævi, andrikt sendibréf,
ritlist snillingsins, skemmtun
fræðimannsins, hugarflug skálds-
,ins, viska vitringsins, dulspeki
draumhugans, hrollur hins hug-
sjUka, viðsýni vegfarandans,
mælska hins málsnjalla manns,
hlátur humoristans, bituryrði
háðfuglsins, hittni hermikrák-
unnar, sýnir hugsjónamannsins,
stormhugi stjórnmálamannsins,
viðhygli alheimsborgarans, átöl-
ur umbótamannsins, máttur
mannvinarins, aðlinnslur alvöru-
mannsins, hugrekki hins hrein-
skilna, rödd hrópandans i eyði-
mörkinni, ylur kærleikans, raust
réttlætisins, vandlæting sannleik-
ans, mál spekinnar, niöur ald-
anna, þytur eiiiföarinnar. Amen.
Og kveðjum siðan Þórberg til
að halda lengra aftur i timann,
allt til ársins 1865.
koma. Mér þykir reyndar gaman
að koma til þeirra, sem eru
skemmtilegir og vingjarnlegir,
eins og mér finnst fólk vera hér, en
þó þykir mér best að sitja hjá vin-
konu minni i næði eða ganga um
göturnar þegar buið er aö kveikja
i hUsunum eða tunglið skin i heiöi.
Ég er næstum hissa á þvi, hvaö
þessi timi er ólikur þvi, sem á
undan er liðið ævi minnar og lik-
lega endar hann fyrri en mig var-
ir. Ég hefi tima i frönsku hjá
fröken AgUstu tvisvar i viku. Ég
er byrjuð á þvi dálitið hjá Þor-
gerðu og svo vildi ég reyna aö
halda þvi álram. HUn er mér und-
ur góð frökenin. HUn bauö mér aö
koma með sér til proíessorsins og
þar vorum við á sunnudagskvöld-
ið i góðu yfirlæti. Annars fékk
ekkert sérlega mikiö á mig i þvi
hUsi nema Elinborg, það er sér-
lega viðkunnaleg og dönnuð
stUlka. Gaman þykir mér að
mUsikkinni. Ég hef heyrt Eltn-
borgu og Onnu Torarens spila á
fortepiano, ó hvað það er íallegt.
Mér fannst ég gleyma, að ég væri
i þessum heimi.
Verið þið öll, þU með manni þin-
um og börnum, hjartanlegast
kvödd af ykkar elskandi systur.
Jakoblnu.
(Jakobina Jónsdóttir frá Reykja-
hlíð viö Mývatn, 1835-1889 skrifar
systur sinni, Sólveigu. Jakobina
varð eiginkona Grims Thomsen.
Úr bókinni Konur skrifa, Bók-
fellsUtg. 19619.
Hjartkæri bróðir.
Þegar ég lét frá landi lrá
DjUpavogi, var mér undarlega
heitt um hjartaræturnar. Gufu-
vélin stundi hægt og reglulega af
erfiðinu, öldurnar gjálfruðu
magnþrota á skipshliðunum. Það
var næstum rjómalogn og blessuð
bliða, sólin sendi hlýja geisla á
heitar kynnar minar. Ég hélt á
dálitlum blómvendi i hendinni,
það voru blóm, sem ég hafði tint á
DjUpavogi, seinustu blómin frá
iandinu ljúfa.
Ég var lagður af stað til þess aö
kanna ókunna vegu. Dagur og
nótt leið, næsta dag sigldum við
inn til Kæreyja. Sæbrattar eyjar
með smá iðilgrænum dalverpum
lyftust upp Ur hafinu, nær og nær
færðist skipið, nU sáust stórir
hellar sorinir af brimlöðrinu.
Þarna sáust luglar, þvilikur
urmull, fugl við íugl, næstum eins
og i Hornbjargi.
Langur timi er liðinn, loksins er
ég kominn á land i Leith, eftir
langa Utivist og örðuga lendingu,
en það lif, rétt eins og i maurabúi.
Ég er með stúdent einum og rik-
um Islending sem hefur verið ca.
42 ár i Þýskalandi. Ég er sá eini,
sem get svolitið bablað i ensku og
þar af leiðandi verð ég að hafa
orðið eðlilega.
Við göngum i gegn um Leith inn
i Edinborg og alla leið upp i
Princesstreet, þar er fagurt, fjöl-
skreyttir blómareitir og aldin-
garðar bjóða Utlenda vegfarend-
ur velkomna og augun hafa meiri
verkefni en þau geta yfirkomist.
NU erum við komnir hjá legsteini
Scotts sáluga, það er bauta-
steinn i lagi og þá ekki siður sjón-
verður kastalinn, já ef Islending-
ar ættu annan eins Arnarhól, sem
Helga Vidalin er að festa kaup á
hjá þinginu háttvirta heimaf Sjá
Neapel og deyja, stendur i
Plitikkinni.
Það er næstum komið i hart á
milli okkar félaganna ég og þýski
tslendingurinn, við viljum iara
innásafn.enstúdentinn ogstúlka
ein islensk, sem er með i feröinni,
vilja ógjarnan. Ja, ég fer þá einn,
nU jæja. Svo förum við á saíniö.
Það var ferð sem borgaöi sig, all-
Elsku Vita,
Þetta er fallegasta land i heimi.
1 gær fórum við til þorpsins Taxco
og gistum þar. Þangað eru um 75
km og við fórum á bilnum. Fyrst
niður á við svo yfir breiðan dal,
svo upp aftur. Hitinn var lamandi
niðri i dalnum. Við ókum gegn um
eitt eða tvö þorp með rósrauðum
spænskum kirkjum og kofum með
stráþökum, umgirtum kaktusum,
minnti á Afriku. Indiánarnir eru
lágir og grannvaxnir og hafa
ir hlutir sem nöfnum tjáir að
nefna mættu þar augum vorum,
og innan litils tima voru lélagar
minir teknir að gjörást þreyttir
eftir gönguna og allt erfiöið,
fengu þeir sér þá sæti og hættu að
skoða, en ég skoöaöi sem óðast.
Þar voru öll dýr Uttroöin, filar og
nashyrningar, Ulfar og isbirnir,
þar voru steingjörvingar frá öld-
um þeim, sem liðu þúsund árum
fyrir sköpun heimsins, þ.e.a.s.
tali visindin og biblfan bæði sann-
leika. Þarna er steinasafnið, gull-
klumpur og glóandi gimsteinar og
margir aðrir ósjálegri og þarna
eru búningar og vopn villimanna,
gaddakylfur og eiturörvar hanga
hjá Utskornum mannshausum og
illa gjörðum guðamyndum. Nei
og sjáið þið islenska skautbúning-
inn, það var gleöilegt að sjá eitt-
hvað frá Fróni.
Hana nU, nU vill þýskislenski og
yngismeyjan með engu móti vera
lengur, ju hún sá sig aftur um
hönd, en karlinn fór, hann þurfti
endilega að fara að borða. Eftir
fjóra tima fórum við aftur til
skips, á leiðinni keyptum við okk-
ur mjólk og kökur, það voru ljótu
kökurnar. Englendingar kunna
að sögn ekki að búa til ætar kök-
ur, en myndin, sem ég keypti af
Mariu StUart, hún var betur af
guði gjörð en kökurnar illætu. Ég
keypti myndina til minnis og
núna stendur hún á borðinu fyrir
íraman mig. HUn minnir mig iika
einmitt á það, að i íangaklefanum
hennar Mariu Stuart hitti ég
konu, gamia og æruverðuga, hún
seldi mér myndina og spurði mig
hvaðan ég væri. Ég sagði sem
var, þá horföi hún á mig litla
stund sem steini lostin, en þvi
næst varð hún næsta vingjarnleg
og fór að spyrja m ig eftir ýmsu að
heiman. Ég held hún hafi búist
viö að sjá islenskan eskimóa en
ekki islenskan mann, hvitan og
þokkalegan klæddann.
þinn einlægur bróðir,
Jóhann Sigurjónsson.
(Jóhann Sigurjónsson skáld skrif-
ar bróðursinum Jóhannesi. „Bréf
til bróður", Menningarsjóður
1968)
mongólskan andlitssvip — likt og
Eskimóar. Þeir eru eins og kaffi-
baunir á litinn og hafa slétt, svart
hár likt og Navaho indiánarnir
eða Japanir. Þeir eru tiltölulega
hreinlátir og ef vatn er á annað
borð fyrir hendi, rækta þeir land-
ið af dugnaði.
Dalurinn að baki, við héldum
inn til fjalla og upp á við. Um j
skörð og skorur, i fjallstöglunum J
uxu eikarrunnar og allt i einu i
slytti i rósrauða byggingu, sem j
liktist dómkirkjunni i Palermo en
svohvarf húnsjónumokkará bak
við keilulagað ljall. Vegurinn lok-
aðist að baki okkar meö þver-
hniptum klettum, bergiö er alls
staðar rósrautt. Skyndilega vor-
um við i miöju þorpinu, á mark-
aðstorginu.
GistihUsnæðið var hús, sem
Bandarikjamaður lánaöi okkar
með þverhniptum klettum, bergið
er alls staðar rósrautt. Skyndi-
lega vorum við i miðju þorpinu, á
markaðstorginu.
GistihUsnæðið var hús, sem
Bandarikjamaður lánaöi okkur.
Það var pinulitiö og stóð i hliöinni
fyrirofan sjálft þorpið — við urð-
um að skilja bilinn þar el'tir og
ganga upp hlykkjóttan, hellulagð-
an stig. Gengum fram á hross,
sem voru bundinn i bergiö og
báru skýtna hnakka. Mér varð
hugsaö til þin, veit hvað þU ert
hrifin af undarlegum reiðtygjum.
HUsið var byggt á klöpp, sem hef-
ur verið sprengd i fjallið. Þaö er
eins og L i laginu og i þvi er ein
stofa með hellum á gólfinu og tvö
svefnherbergi. A báðum endum
stofunnar voru svalir og hvitar
súlur. P’rá vestri svölunum blasir
við litill matjurtagaröur og frá
þeim eystri sést þorpið fyrir neö-
an, kirkjan og i íjarska, fjöll og
dalir. Iögrænn gróöurinn i fjalls-
hlíðinni vex upp með húsinu og
slútir inn á svalirnar.
Ég svaf á eystri svölunum i
nótt. Þegar ég var aö búa um
mig, heyrði ég eitthvað íyrir neð-
an húsið, syngandi raddir. Ég
hallaði mér yfir handriðiö og
hlustaði. Einhverjir niðri i þorp-
inu voru að spila á hljóðfæri, óm-
urinn barst til min og myndaöi
fifoJiaM
Kæra X,
Ég skrifa þetta frá smekklegu,
sálarlausu lifarsjúku bresku
gistiheimili i Abadan, sem eins og
þU veist ósköp vel, stendur við
fúlan, bláan, sullandi Persa-
djöfuls-flóa. Og ég er áttalaus,
fjandinn hafi það, súpandi hveljur
á milli freyðandi vodkasjússa.
Hér löðrar allt i óhreinsaðri
ósvikinni oliu, eldsneyti undir
brennandi himinhvolfi, jaröbiki,
pipum og hreinsistöðvum og
svörtum hverum og gusum og
geymum, brunnum og talium og
námum-el-arab. 1 dag sá ég
splunkunýtt, kolsvart, stórt og
yfirgnæfandi skrimsli, sem ris
upp úr miðri stöðinni. Það kostaði
8 milljónir og þeir kalla það
Kattabrjótinn.
IbUar Abadan eru nær eingöngu
breskir, eða svo virðist a.m.k..
ÞUsundir ungra Breta i pipar-
sveinablokkum og allir eru þeir
rétt undir suðumarki. Stundum
sýður upp Ur vegna inngræddrar
kynhvatar og sólarhitans og þá
eru þeir sendir ýlfrandi heim til
Bretlands. I staðinn koma grænir
og nýir menn, ungir, velhritir
hvolpar með bleika hýjunga og
pipusterti sem eldast fljótt i
brennandi hitanum og ýfast og
(M^KkOXA M