Vísir - 08.08.1981, Blaðsíða 5

Laugardagur 8. ágúst 1981
VÍSIR

HWHWM

undirspil fyrir sönginn. Þegar
músikin þagnaði, lá ég lengi og
horfði á stjörnurnar, þær virtust
svo nærri. Ég bauö stjörnunni
þinnigóða nótt. Rumskaði seinna
við að máninn kom upp, soínaði
aftur. Þegar ég vaknaöi aftur, sá
ég i svefnrofunum hvernig ið-
grænan varð bleik, svo eins og
gull. Þaö var morgunroðinn.
Blómprýdda tréö sem slútti inn
yfir svalirnar angaði enn og ég
horfði á hvlt blómin. Það rikti al-
gjör kyrrð en svo sá ég að eitt
þeirra titraði og sá risastórt
fiðrildi suða við þaö. En svo sá ég
að það var kolibrifugl, ekki
fiðrildi og ég reis upp viö dogg,
fullur af kæti og spennu en þá
flaug hann burt. Nákvæmlega þá
reis sólin upp á himininn eins og
logandi sverð. Þetta er eitt af
þeim augnablikum, sem ég mun
aldrei gleyma.
Við ókum til baka strax eftir
morgunverð og komum hingað
aftur um kl. 1.30. Alla leiðina til
baka blöstu eldfjöllin,
Popocatepetl og Ixtaccihuatl, við
okkur frammundan. Fjöllin næst
þeim voru af öllum geröum, sum
rósrauð og sköröótt eins og i
Persiu, sum gráleit eins og i Suð-
ur-Frakklandi, sum flöt að ofan
eins og i Arizona. Það var
hræðilega heitt og mikið ryk og
þegar við komum hingað i þannan
svala garð, beið okkar isað te og
sundsprettur i lauginni og — best
af öllu, bréfastafli aö heiman.
(Harold Nicholson ( H. ) var
breskur stjórnmálamaður og
blaðamaður. Vita var kona hans.
Úr Diaries & Letters, út. Collins
1966)
5Ul M3
L?
t
keðjureykja rakar sigarettur laf-
andi úr munnvikinu, nábláir af
arabaáfengi og bylta sér titrandi
alla svefnlausa nóttina i pipar-
sveinablokk sem titrar lika og
fara til dyra við þrjú högg um
miðnættið og sjá persneskar
stúlkur komnar af markaöinum
eð rakar varirnar i heitu
tunglsljósinu biðjandi um hefð-
bundið glas af vatni og bjóða
þeim inn til að roðna hjá þeim,
stama og káfa á þeim og tynast i.
Þá eru þessi öldruðu ungmenni
ferjuð heim, uppstoppuð af
skömm og pensillini. Þéir-
varkáru verða eftir, öivaðir,
eftirsóttir, munyuU dásamlega
glaðværa LundúSmorg svo hvita
og svo fú^
1 siðustflLku skoðaði ég oliu-
stöðvar i óByggðum. A nóttunni
kæfðu vælin i frustrereðum jarð-
fræðingunum óhl^ton frá sjaköl-
unum úti fuú^flndÍDú okkar.
Fordæmdir^Wmvirtir, huglausir
vitrir, sj^talar fullir af sjálfs-
aumkun^mja i dýflyssum sam-*
visku sinnar á öskuhaugunum.”
Og hálfkynja svefnleysingjar
vældu „Rosemary”, Jennifer
„Margery” upp úr óráði drauma
og vöku. Og hienurnar hlógu svo
urgaði i dimmum sýktum börk-
unum. O þú sigræna, velhirta,
laufgaða, kvikmyndaða, oliu-
borna, veglagða reykelsis-svita-
fýlu vagga persnerskrar menn-
ingar, vaggaöu mér mjuklega inn
i einmana hotelblundinn, ég þjá-
ist af minningaværö og liðagigt ..
táin á mér stynur eins og sár-
saukafull agúrka á arabiskum
bar. Ó, þú borg Haífiz og Sad'i og
frúar Wiltshire konsúlsins, kiti-
aðu mig þangaö til blöðrutáin
deyr... Einmannalegt land. Svona
er Persia gamla, moskur og sjón-
leysi, gosbrunnar og leirkofar,
Kadilakk og kynsjúkdómar,
granatepli og oliuskrýmsl. Bjór-
inn á hótelinu kostar hálft pund
flaskan, whisky — eitt pund hver
sopi. Það er ekkert næturlif.
Shiraz fer að sofa kl. 9. Þá klyngir
i daufri úlfaldabjöllu i náttmyrkr-
inu, sjakalar vitna vælandi um
eigin ónýti i íyrirlitningslegri
reiði en hvæsa um leið andfúlu
þakklæti til næturinnar fyrir að
fela viðurstyggðina sem er ásjóna
þeirra, andvaka hundar fara um
fjallaþorpin meö hareysti, aö-
stoðarmenntamálaráöherra
Egyptalands i næsta hótelher-
bergi dandalast drukkinn með
horuðum, loðnum einkaritara,
fyrir neðan rúmiö mitt liggja
munkar á bæn og úlfarnir eru
ekki langt undan. Hér er ekkert
næturlif, máninn fer sinu lram,
skorkvikindi streitast, úlfaldarnir
sigla ál'ram, rakkar rifa kjal't,
froskar glotta, fjallageitur gera
það sem þær eru vanastar, villi-
kindur eru smáskrýtnar, gasellur
eru einmana, múlasnar taka
kristni, bjarndýrin uppi i íjöllun-
um faðma...
Dvlan.
(DylanThomas, 1914-f953. Welskt
ljóðskáld. „Selected Letters, útg.
JM Dent & Sons, London 1966)
X er óþekkt bandarisk vinkona
hans.
u HaHmmi, í
Elsku frændi minn, við önnur lolöld þau voru vist 4 það er nú litið að frétta mig eitt brúnt en ég sá ekki vel hin foi- langar mest til að vita hvernig öldin. Svo sá ég meri hún er með folaldiö mitt er á litin ég hef nú jarpri meri. Ég fór og sá brunt séð 7 folöld i sumar. Ég hef nú folald hjá henni. Nú er búiö að slá farið austur að Mýri, þá sá ég 5 tún og birjað á engjunum. Vertu folöld. 1 rautt með hvitar iappir blessaður og sæll frændi minn, þegar við komum austur sáum þin frænka.
\ HSo
Sæl vinkona!
Gestir að heiman hafa allir með
sér saltfisk hangikjöt og jafnvel
mör og svo þegar maður snýr
heim af ströndinni og hlakkar til
að bragða innlendan matinn, þá
leggur á móti manni hlandfýluna
eftiröllum göngum, gott ef það er
ekki lýsislykt saman við. Svo
drekka þeir brennivinið sem þeir
iuma á úr flugvélinni og undir
miðnættið hljóma „Kátir voru
karlar” út i spænskt náttmyrkrið.
Þegar þeir koma á ströndina
fyrsta morguninn eru þeir snaka-
hvitir, örlitið hikandi, feimnir i
stuttum buxum (kannski i fyrsta
sinn) með bjánalega hattkúfa til
að skýla sér fyrir sólarljósinu.
Sjórinn. er blautur og kaldúr,
sandurinn löðir við hörundið og
j^ir aörir eru sw frjálslegir og
Wim#vanir. Daginn eftir er
kroppurinn logandi, eldrauður og
bólginn. Hvernig eiga þeir að vita
að sólin er heit? Þeir þekkja hana
bara af afspurn. En viti menn.
Eftir eina viku er engu likara en
að þeir hafi aldrei farið af strönd-
inni. Þeir eru rétt eins og hinir,
jafnvel enn þá innfæddari ef eitt-
hvað er. Rauði klaufaskapurinn
strokinn burt, hatturinn fokinn út
á haf og fæturnir stignir fast til
jarðar. Þeir eru fljótari að aðiaga
sig spænsku veðurfari en
islensku. Kunna lslendingar yfir-
leitt að búa á lslandi?
Allt i einu eru þeir larnir að
stjana við 'kroppinn á sér. Þeir
uppgötva að þeir búa 1 likama
sem þarf að rækta. Ég held að
þelta sé alveg nýtt fvrir mörgum
löndum vorum. Þeiniafa kannski
aldrei velt þvi fyrir sér, hvort þeir
eru hvitir eða brúnir, feitir eða
magrir, hvort þeir geti laðað að,
sér maka með likamsburðum sin-
um. Hver má vera að þvi að sinna
slikum hégóma, þegar fiskurinn
veður á land? þvo er maður ailt i
einu kominn i fri, þrjár vikum
framundan i algjöru iðjuleysi. O*
sjá, hvað menn b^ómstra!
Kannski eru peir að lifa i fyrsta
sinn, eða ef til vill þessar einu
þrjár vikur á ári. Bara ef við
þyrftum ekki að sækja lifið alla
leið hingað!”
Frá ónefndum kunningja.
kfi.ltío
Elsku mamma og pabbi,
Flugið var hræöilegl. Það virt-
ist aldrei ætla aö taka endi og allir
i ílugvélinni virtust annaö hvort
leggja stund á að vera leiöinlegir
eða heimskir. Þaö var kælandi
heitt i vélinni og engin loltræsting
vegna þess hve viö flugum hátt
uppi. Það var ekki hægt að lenda i
Nýja-Sjálandi vegna isingar og
við lentum einhver staöar i
Kanada i staðinn. Ukkur var
hleypt út i klukkutima: kuldinn
var ótrúlegur, allt starfslólkiö á
flugvellinum klætt eins og veiði-
menn frá Alaska, lemjandi sig ut-
an með bjarndýraskinnklæddum
lúkunum og stappandi fótunum i
snjóinn. Og þegar viö loksins —
eftirnokkrar kæfandi eiliföir i há-
loítunum lentum i New York, var
það á kaidasta deginum þar i ára-
bil: þegar við stigum út úr véiinni
var 4 stiga hiti. Til allrar lukku
tek ég kulda fram yíir hita og
gamla úlpan min kom mér til
hjálpar. John Brinnan, umboðs-
maður minn, tók á móti mér og
keyrði mig á hóteliö: i Manhattan
miðri, einn af þessum tognuðu
skýjaklúfum og herbergið mitt
reyndist vera á þritugustu hæð.
Svo ókum við um borgina, ég
glápandi eins og naut verandi
dreifbýlisgaurinn sem ég er, á
þennan tröllaukna draumheim, á
þessa ólgandi Babyion, allt hroll-
vekjandi rikt og framandi. Um
kvöldiö fór ég i boö, haldiö mér til
heiðurs af prolessornum i ensku
við Colubia háskólann: vaðandi
torfur aí háskólakennurum,
gagnrýnendum, skáldum, allt af
eldri og viröulegri geröinni. Svo
heim á þritugustu hæö til aö
hlusta alla nótlina, á öskrandi
vörubila,á skipin á ánni flauta —
ég gat séð anuað hvort Queen
Mary eða Elisabet úl um glugg-
ann — og á vælið i lögreglubilum
og sjúkrabilum alveg eins og i
biómyndunum. Viö fyrstu syn er
þetta veruleikalaus borg: aöeins
breiðtjald sem sýnir hraöann, af-
köstin, völdin og á bak viö tjaldið
eru miljónir örsmárra ein-
staklinga að berjast árangurs-
laust við eigin angisl. Daginn
eftir lór Brinnan meö mig i annan
biltúr um þessa brjáluðu borg:
Broadway, Harlem, Wall Street,
East Side. Ég drakk risastora
mjólkurhristinga i sjoppum og
isaðan bjór i knæpum á Third
Avenue sem flestar eru reknar aí
lrum. Ég át sleiktar rækjur,
steikta kjúklinga, naulasteikur á
stærö við mánaöarskammt
enskrar fjölskyldu. Ég fór upp i
Empire State bygginguna, hæsta
skýjaklúf i heimi, leit einu sinni
yfir marlröðina og flýtli mér
niður aftur.
Ykkar Dylan
(Dylan Thomas, welskt skáld,
1914-1953, Selecled Letters. utg.
JM Dent & Sons. 1966).

Ljúkum þessu svo með þvi að
vitna i Ljóðabréf (Helgafell, 1973)
Hannesar Péturssonar skálds, en
þar segir á einum stað:
^pSumum stöðum kynnumst við
mjög stuttlega. En seinna; jafn-
vei^jngu seinna finnum við, aö
þei^tóku sig upp með okkur,
höfðu • smogiö gegn um
skilningarvitin og undir hörundiö.
Engum stað er um megn að
dreifast á þennan hátt með gest-
uo^^llar áttij og.halda þo kýrru
fyWT vera staöur á sinum staö.
9. jæssari veru geymi ég ^pggar-
tré tffbir húð lófa minna:
Það er sumardagur og ste^JL’
regn. Alpafjöllin vætumósku)!)
handan dropanna, sem hrynja úr
hári minu niður andlitið. Allir eru
flúnir i var. Hvergi jóðlað!
Hvergi sleginn danshringur á sól-
* * *
skinsbala! Ég er staddur hátt i
þlið hjá Tegernsee, einn hjá renn-
vötu skógaiflé. Ég snerti þaö, út-
lendingur%og það heilsar mér
eins og vim^iöaj^vöddumst við.
Þaö varö kyrrt^n ég hvarf á
braut og mundi ekki rata til þess
aftur. Hviskyldi ég þurfa að rata.
Ég fann mörgum árum seinna, að
þaö lifði i lófa minum, hafði við
snertinguna smofð undir húö
lófa minna. Og þar er þetta tré —
brúnn barkarilmur fj^Jiegernsee
I rigningu.”
Undir sumarlok og sumarferðir
segja þessi orð e.t.v. það sem
margir hugsa óljóst þegar heim
er komið. Það er dýrmætur eigin-
leiki að kunna aö eignast minn-
ingar. Ekki siðri en sá að kunna
að miðla þeim öðrum.
Með kveðju! — Ms