Vísir - 08.08.1981, Blaðsíða 9

Laugardagur 8. ágúst 1981
9
T * *
* *
VlSIR
srfélag
•'Sftá'íí'SS;
few*3;- - •••*■
•&í:*r«s.s«'
h»**«'i'*V i fc«ni)»‘*‘m «»,u
5 *t«nd» ’ ?*mmww**
iarna)
æms kn. fiplBústotn s ®*"®l8ndbiiná

Kr.
»11
" "fJST“ rW<* ’J I
» <*"* o *»' sr; ,«*>
K»*i«tinR-vIriiiifin
Í*rí“ M.‘4 v.h l V«»'>»ft*‘
sra&ss-sS — ...............
ws^if-S «-*“íi:C"-........
•"*“ -ratt. -ffss.is
|teá<». 6J*n* lí Mur »**4f*tí
swaffeísw-
sss'rrV.'”-
ssspasstr.'s?
susw-a^ •»'*-
wj«OU'"' ,>«n «i «'•>'»
ISgÍi^Í
: afíKíÆ* »•*'“”""'•
lrt'l v.n*
“íT«
’M',u6uT» )•*•»“ •* V.í.*?.
j*E# SS5? H *’*
-?»*í*5r.iv'»• fv
ISft’m»»«*“'«?, Æ5-
**m,*4w»rn v?h «'»* v***'m4
»*»> *"lurr' ' Krcvt))4*r **IT'
2,,«nv)K»» +f**-tjÁr£a «»*
SisH»v>."'!TÍ35.mr.
ilysatr.
FrSws^-a <-»
\-«w-flsa,a *"■ s»sa
I .,n«i vrr •,■ * h,« rf *» > . p^sá «>.
laK. ** f. sbv».*»“
tSwp-s^js- ssrSwiid
ItíSSsHí??* S-aaíSÍ
rTtWÐySWR
M(£D HuS-
, MÆ@W; í;
&ssS5m@
"*vu ;<»
iff^SSfcsftg 5*r Jfj
lasssí®““““ - ||
1 —«
! reitiTIað hám. 10% «f nat>
takiingi og 500 þús. kr. hjá tij.
ar, flokkur og pr. bréís, bókar-i
ft
| *!
i 975 og 5/1976 Vaxtatekiurfaírðst í heild wŒl i reitS2?l(C-tek}ur). L 3tiLi
Alþýdubladið»
sjónvarpið
og skattarnir
Magniís Kjartansson var til
moldar borinn i fyrradag. Meö
honum er horfinn af sjónvar-
sviöinu stjórnmálaforingi, sem
átti fáa sina lika. Hann var jafn-
slyngur á mælt mál sem ritaö,
og gáfur hans, dugnaöur og eld-
mdður duldist engum sem þvi
kynntist. Magnús var stólpi
sinna samherja, skotspónn and-
stæðinga, en stóð fastur fyrir i
báðum hlutverkum. Hann var
umdeildur en virtur, harövitug-
ur en mannlegur og hálfvelgja
eða meðalmennska verða aldrei
við hann kennd.
Af minnsta tilefni gat Magnús
Kjartansson komiðhöggi á mót-
herjana svo undan sveiö, og
ekkert mál var svo ómerkilegt,
aö hann gæti ekki sett það i
pólitfskt samhengi, vegiö þaö og
metið Ut frá hugsjón sinni,
sósialismanum. Hvaö sem leið
skoðunum hans, var aldrei ann-
að hægt en dást af sannfær-
ingarkraftinum og orðgnóttinni
i ræðustól, og penni hans var
þaö vopn sem flestir vildu forð-
ast.
Við andlát Magnúsar
Kjartanssonar er ekki viðeig-
andi að fjalla um réttmæti
þeirrar stefnu sem hann fylgdi,
en eitt er vist, að Alþýðubanda-
lagið hefði ekki náð þeirri fót-
festu, sem það nú hefur i
islenskum sjónmálum, án hans.
Magnúsi tókst öllum öörum
mönnum betur, að tvinna sam-
an sósialiskar þjóðfélagskoðan-
ir og þjóðfrelsisbaráttu. Þetta
tvennt fléttaði hann saman af
snilld, svo skeleggustu andstæð-
ingum hans veittist erfitt að
greiða úr þeirri fléttu. Ekki er
mér mér heldur grunlaust um
aö Magnús hafi átt einn stærsta
þáttinn i þeirri stefnubreytingu,
sem varð hjá flokki hans gagn-
vart Sovétrikjunum og opin-
berri afstöðu til heimskommún-
ismans. Hvorutveggja, mál-
flutningurinn i nafni þjóöfrelsis-
ins og „sérislenskar” kenningar
um róttækni og sósialisma, hef-
ur gert Alþýðubandalagið mun
stærri flokk en almennt gerist
um svo róttæka flokka i Vestur-
Evrópu.
Albýðublaðið.
Ýmsar blikur eru á lofti á rit-
stjórnarskrifstofum Alþýðu-
blaðsins og heldur óvanalegt
ástand. Gárungarnir spgja að
Alþýðublaðið hafi aldrei vakif
eins mikla athygli eins og þegar
það kemur ekki út, og vist hefur
verið nóg um blaðið talað, þótt
ekki sé það um innihaldiö.
Alþýðublaðið hefur ekki verið
stórt i sniöum, en margt gott er
þó um blaðið að segja, og rit-
stjómargreinar þess nauðsyn-
leg lesning fyrir alla þá sem
fylgjast með pólitik. Það sem
skiptir þó meginmáli er að blað-
ið en málgagn Alþyöullokksins,
andlit hans út á við, vettvangur
flokkslegra sjónarmiða. Það er
þess vegna ekki til álitsauka
fyrir flokkinn, þegar innbyrðis
deilur á ritstjorn veröa svo
magnaðar, að útgáfan stöðvast.
Heimilisböl er ekki betra en
aðrar ófarir, það hefur
áþreiíanlega sannast i yrasum
stjórnmálaflokkum fyrr og nú.
Það gefur auga leið að þessi
uppákoma eykur ekki veg
stjórnarandstöðunnar. Alþýðu-
flokkurinn hefur átt fullt i fangi
með að halda sinu, þótt ekki
bætist ritstjómardeila við.
En kannski er allt til þess
vinnandi að vekja á sér athygli.
Viðræður við Alusuisse
Viðræöurnar viö Alusuisse,
sem beðiö hafði verið eftir með
nokkurri eftirvæntingu, hófust á
mffivikudaginn vestur i ráð-
herrabústað. Þar var mikið
mannval samankomið og
kurteisin sveif yfir vötnunum.
Það kom skemmtilega á óvart,
að Vilhjálmur Lúöviksson verk-
fræöingur og framkvæmda-
stjóri Rannsóknaráðs rikisins
skyldi skipaöur formaður við-
ræðunefndarinnar. Vilhjálmur
er vel metinn maður og hæfur
og hefur ekki á sér flokkspdli-
tískan stimpil. Formennska
hans setti allt annan svip á
islensku nefndina og er ótviræð
visbending um að rikisstjómin
gerir sér grein fyrir þvi, að for-
ysta Hjörleifs og einlit Alþýöu-
bandalagshjörð skapar litla
samstöðu i þessu viðkvæma
deilumáli. Ekki kæmi það á
óvart, þótt forsætisráðherra
hafi haft hér hönd i bagga, og
komið þannig til móts við þau
sjónarmið sem meðal annars
hafa verið sett fram i Visi þess
efnis, að forystan verði tekin
úr höndum iönaöarráöherra.
Fréttatilkynningin at við-
ræðufundinum var stutt og
efnisrýr. Það mun hafa verið i
samræmi við fundinn sjálfan,
þannig að fátt var þar undan
dregið. Viðræðurnar voru kurt-
eisislegar, gerö var grein fyrir
áður upplýstum gögnum og
sjónarmiðum og ákveðinn næsti
fundur. Varla verður sagt, að
flýtirinn sé mikill i málinu, þvi
næst skal talað saman i byrjun
nóvember!
Hðr er ef til vill gert litiö úr
litlum fundi. En súrálsmálið er
þó angi af veigamiklum mála-
flokki, orkuiönaði landsmanna,
sem getur ráðið úrslitum um
lffskjör í landinu um ófyrir-
sjáanlega framtið.
Að þvi leyti er mikilvægt að
viðræður sem heijast um sur-
álsverð taki stefnu á orkusölu og
orkuverð, nýtingu þeirra auö-
linda, sem landiö hyr yfir.
Sjónvarp og video.
Sjónvarpið hefur göngu sina
aftur um þessa helgi. Lokun
sjónvarpsins i júlimánuði var i
upphafi gerð i hagræðingar-
skyni vegna sumarlria starfs-
fólks. Af þvi heíur einnig oröið
sparnaöur, og vegna fjárhags-
erfiðleika Kikisútvarpsins á
þessu ári, var lokunin fram-
lengd um eina viku fram i ágúst.
Sá, sem þetta ritar, og reyndar
fjölmargir aðrir hafa séö ýmsa
kosti við það aö loka sjónvarp-
inu yfir hásumarimann. Sumar-
ið islenska er stutt og hver stund
er dýrmæt tii útiveru og íerða-
laga.
Þessi sérkennilega venja, hef-
ur einnig gefið fóki tækifæri til
að sinna öðrum áhugamálum,
og minnt á, aö samræöur
má enn iðka til ánægju og gleði.
Menn hafa veriö að týna þeirri
list niður með sjónvarpsgláp-
inu.
Á þessu sumri hafa hinsvegar
þeir atburðir gerst aö svokallað
video hefur rutt sér rúms með
ógnarhraða. Fullyrt er að
videotækin á höfuðborgarsvæð-
inu einu nálgist fjörutiu þúsund
og blómleg sala tækja og mynd-
segulbanda virðist dafna.
Einokun sjónvarpsins hefur
verið rofin, hvort sem mönnum
líkar betur eöa ver.
Lokun sjónvarpsins hefur
kallað á videoæði. Það gengur
sjálfsagt yfir, jafnar sig, en
mun augljdslega halda velli. 1
ljósi þessarar þróunar verður
aö endurskoöa þá stefnu að loka
sjónvarpinu i fjórar, fimm vik-
ur. Við getum ekki látið þriöja
flokks biómyndir og ómerkilegt
myndaefni halda innreið sina og
ritstjórnar
pistill

ElJert B. Schram
ritstjóri skrifar
heltaka þjóöina án þess að veita
menningarlegt viðnám með
vandaöri sjónvarpsdagskrá all-
an ársins hring.
Video-tæki og notkun þeirra
verða ekki bönnuð, en islenska
sjónvarpið hefur hlutverki að
gegna i margföldum skilningi.
Það er ekki lengur bjóðandi að
halda þvi i fjársvelti og láta
dagskrá þess drabbast niður.
Skattarnir.
Fjármálaráðherra hefur til-
kynnt lækkun á vörugjaldi á
ýmsum heimilistækjum. Jafn-
framt hafa aöflutningsgjöld á
sparneytnum bifreiðum verið
lækkuð um 5%. Það er nokkuð
broslegt að fylgjast með tima-
setningu þessa ákvaröana, en
þær eru kynntar i sama mund
og skattseðlarnir eru bornir út.
Ráðherrann hefur augsýnilega
búist við litlum fögnuði vegna
þeirrar heimsendingar, og vilj-
að slá á óánægju með þeim
brauðmolum sem hann hefur
fært fram. Slik herbrögö eru
ekki óalgeng i, stjórnmálum,
einkum þar sem stjórnvöld
leggja sig fram við lýöskrum.
Kannski hefur bragðið heppnast
með þvi að slá ryki i augu ein-
hverra, en eftir stendur auðvit-
að sií staðreynd, að skattarnir
eru langtum hærri en góöu holi
gegnir. Þegar rikisstjórn Ölafs
Jóhannessonar tók stóra stökkið
i skattahækkunum 1978 og lagði
jafnvel á afturvirka tekju-
skatta, reis mikil óánægjualda.
Þá var jafnvel talað um sérstök
samtök skattgreiðenda, sem
hösluðu sér völl i pólitikinni til
að mótmæla og berjast gegn
skattDinineu. Enear umtals-
verðar breytingar hafa átt ser
staö i skatlamaium irá þeim
tima, vinstri stjórnar skattarnir
eru nánasl allir viö lyöi, skatt-
visilalan er ákveöin hærri en
tekjuhækkun milli ára, og alls-
kyns nýir pinklar hala hæsl við.
Samt heíur skatlaandstaðan
einhvern veginn ljaraö ul, retl
eins og almenningur hali gelist
upp við að liamla a moti.
Uppstokkun og hugar-
farsbrevting.
Eitt meginverkefni i stjórn-
málum næstu ára, hlýtur að
beinast að leiðum til lækkunar á
sköttum, hvort heldur tekju-
sköttum ellegar óbeinum skött-
um. Eignaskattar fara sifellt
hækkandi og eru beinlinis rang-
látir.
1 þeim efnum eru til margar
leiðir, en forsenda þeirra allra
er uppstokkun og hugarfars-
breyting meðal stjórnmála-
manna og opinberra embættis
manna. Auövitað mega skatta-
lækkanir ekki leiöa til sam-
dráttar i heilbrigðisþjónustu
eða menntakerfi, en á þessum
sviðum báðum eru útgjöldin
risavaxin. t hinu opinbera kerfi
eru menn hinsvegar alltof
ihaldssamir og tregir til að gera
tilraunirmeð ný vinnubrögö, Ut-
boð og krítiska endurskoðun á
áralöngum og úreltum starfsaö-
ferðum og stoínanaíargi.
A sama tima má með nokk-
urri vissu halda þvi fram að
skattalækkanir, sem skapa auk-
in fjárráð og athafnir, leiddu til
jafnmikilla tekna fyrir rikissjóð
þegar upp væri staðið. Það yröi
ðrangur af þeim arði og fram-
taki, sem bæði einstaklingar og
atvinnufyrirtæki stæðu aö.
Ellert B. Schram.