Pressan - 16.09.1988, Qupperneq 18

18
Föstudagur 16. september 1988
Rachel Hal/ með
mömmu sinni.
Hún varð blind
eftir að hafa
komist í snert-
ingu við hunda-
saur á leikvelli í
Blackpool og nú
verður borgar-
sjóður að greiða
henni skaða-
bcetur.
Sérfrœðingar telja að um hundrað manns
missi árlega sjónina í Bretlandi af völdum
sníkjudýrs, sem lifir í hundum.
SNÍKJUDÝRI
GETUR VALDIÐ
Eins og margir vita eru Bretar
afskaplega miklir dýravinir og eru
hundar í alveg sérstöku uppáhaldi.
Hundaeigendur fara gjarnan í
gönguferðir með tryggasta vin
mannsins í skemmtigarða, sem eru
til i velflestum breskum bæjum.
Þar hlaupa fjórfætlingarnir um,
leika sér og gera þarfir sínar. Þetta
virðist kannski saklaust gaman, en
nú virðist sannað að afleiðingarnar
séu allt annað en skemmtilegar. í
þessa skemmtigarða koma nefni-
lega einnig foreldrar nteð ung börn
sín, því þar cr oft að finna rólur,
sandkassa og alls kyns leiktæki. Og
börnin geta veikst, ef þau komast í
snertingu við saur úr hundi, sem
ekki hefur verið hreinsaður reglu-
lega. Veikst svo alvarlega, að þau
missi jafnvel sjónina.
LIRFURNAR GETA VALDID
FLEIRU EN BLINDU
HUNDASAUR
BLINDU
í síðasta mánuði féll dómur á þá
lund að borgarsjóður í Blackpool
skyldi greiða sjö ára stúlku, Rachel
Hall, 400 þúsund krónur í skaða-
bætur. Rachel varð blind i kjölfar
veikinda eftir að hún lék sér í
skemmtigarði í borginni. Þótti
sannað að sníkjudýr, sem lifir í
hundurn og er til staðar í saur
þeirra, hefði valdið blindunni.
Foreldrar niu ára drengs, Davids
Rayner, i sömu borg hafa einnig
hafið málaferli gegn yfirvöldum.
David er blindur á öðru auga eftir
að hafa leikið sér í sama garði og
Rachel.
David og Rachel eru að öllum lík-
indum ekki ein um að hafa blindast
af völdum þessa sníkjudýrs,
toxocara canis, sem berst inn á leik-
velli í hundasaur. Sérfræðingargera
ráð fyrir því að um eitthundrað
manns í Bretlandi missi árlega sjón-
ina af sömu orsökum. En fleiri
komast í snertingu við þennan
ófögnuð. Þeir eru bara svo „heppn-
ir“ að fá önnur einkenni, sem ekki
leiða til blindu. Sýkingin getur
nefnilega einnig orsakað ógleði,
magaverk, hitaköst, eyrnaverk,
öndunarerfiðleika, lungnabólgu,
verki í útlimum, svefnleysi og lifrar-
veiki.
I>egar þessar fregnir bárust lét
helgarblaðið The Sunday Times
framkvæma fyrir sig rannsókn á
jarðvegi úr leikvöllum í tíu
skemmtigörðum vítt og breitt um
landið. Á hverjum leikvelli voru
tekin þrjú lítil sýni, sem send voru í
greiningu. Niðurstaðan var ógn-
vekjandi. Egg sníkjudýrsins toxo-
cara canis var að finna á fimm af
þessum tíu leiksvæðum.
Samkvæmt upplýsingum vís-
indamanna eru þessi egg einstak-
lega harðger og lífseig. Þau þola
næstum hvað sem er, jafnvel frost,
og geta verið í mörg ár „lifandi" í
jarðveginum. Sníkjudýrið getur
ekki fjölgað sér í innyflum manna,
en ef lirfurnar ná að klekjast úr
eggjunum inni í mönnum geta þær
auðveldlega smogið í gegnum
magavegginn og farið á flakk unt
líkamann. Þar geta þær síðan vald-
ið bólgurn á ýmsum stöðum, skadd-
að taugar og líffæri.
HATADI ALLA HUNDA
Þegar borgarsjóður í Blackpool
hafði verið dæmdur til að greiða
Rachel Hall skaðabæturnar varð
þessi sjö ára blinda telpa skyndilega
eftirsóttur viðmælandi í sjónvarpi,
útvarpi og blöðum. Þetta var i
fyrsta sinn sem tengslin milli
hundasaurs og blindu höfðu verið
sönnuð fyrir rétti. Sannkallað próf-
mál og ljóst að mörg önnur myndu
fylgja í kjölfarið.
Blaðið Sunday Mirror birti viðtal
við Maureen, móður Rachel Hall,
um miðjan ágústmánuð. Hún sagð-
ist hafa tekiðeftir því, þegar barnið
var tveggja ára, að eitthvað amaði
að augum hennar. Læknar komust
fljótt að þvi að þetta væri toxo-
cariasis — sjúkdómurinn, sem egg
sníkjudýrsins valda — og sögðu
Maureen að dóttir hennar myndi
missa sjónina. Fjölskyldan varð
auðvitað harmi lostin og i langan
tíma hataði Maureen alla hunda.
Hún gat ekki einu sinni keypt gjafa-
kort, ef það var með hundamynd.
En brátt fór henni að skiljast að
það var við eigendur hundanna að
sakast. Ekki dýrin sjálf.
Rachel missti smám saman sjón-
ina en síðan varð hún skyndilega
alveg blind, viku fyrir fjögurra ára
afmæliðsitt. Foreldrarnir vöknuðu
við það að hún öskraði hástöfum
„Það er ennþá myrkur! Það er enn-
þá myrkurl" og þá vissu þeir að
komið var að því, sem þeir höfðu
óttast í tæp tvö ár.
Fyrstu átján mánuðirnir voru
mjög erfiðir. Maureen segist hafa
gengið í gegnum sorgarviðbrögð,
eins og um dauðsfall hefði verið að
ræða. „Ég syrgði hin „látnu“ augu
dóttur minnarþ sagði móðirin í við-
tali við Sunday Mirror. „Tíminn
græðir sárin, en fyrstu 18 mánuð-
irnir voru hræðilegir. Rachel var sí-
fellt að reka sig á og meiða sig. Hún
er enn með dæld á enninu frá því
hún gekk á girðingarstaur."
Nú er Rachel orðin vön myrkrinu
og búin að læra hvernig hún á að
hegða sér til að minnka líkurnar á
marblettum og hrufluðum hnjám.
Hún er afskaplega sjálfstæð stúlka
og alveg ótrúlega dugleg. Nýverið
lét hún taka hjálpardekkin af hjól-
inu sínu og hún er iðin við að læra
að spila á pianó. Það eina, sem
henni er verulega illa við, er heimil-
iskötturinn Lady. Sem betur fer er
Rachel hins vegar hrifin af hund-
um, enda hafa foreldrar hennar ýtt
mjög undir það. Þeir vita nefnilega
að í framtíðinni mun hún þurfa á
aðstoð þjálfaðs hunds að halda til
að geta lifað sjálfstæðu lífi úti í
veröldinni. Svo kaldhæðnislegt,
sem það nú er.
ÞESSI MÁL YFIRLEITT í
GÓÐU LAGI Á ÍSLANDI
Pressan hafði samband við
Þorvald Þórðarson, dýralækni á
Dýraspítalanum í Viðidal. Hann
kvað Islendinga ekki þurfa að hafa
miklar áhyggjur af sníkjudýrinu
toxocara canis. Bæði væri hundum
yfirleitt haldið frá þeim svæðum
þar sem börn væru að leik og einnig
væri víðast hvar gott eftirlit með
hundahreinsun.
Þorvaldur kannaðist ekki við að
hafa heyrt um neitt sjúkdómstilvik
á íslandi af völdum toxocara canis,
en hann sagði þetta sníkjudýr eink-
um að finna í hvolpum og hvolpa-
fullum tíkum. Þyrftu eigendur
þeirra að vera alveg sérstaklega á
varðbergi, gæta þess að láta hreinsa
hundana og láta þá ekki gera þarfir
sínar nálægt leikvöllum eða öðrum
stöðum, sem börn sæktu í. ■
DAUÐVONA LEIKARAR
Á SVIÐI
Allsérstæður leikhópur starfar í
New York. Meðlimirnir eru allir
með alnæmi á lokastigi, en þeir eru
ákveðnir í að leika eins lengi og þeir
standa í fæturna. Leikritið, sem
hópurinn sýnir um þessar mundir,
kallast „AIDS Alive“ og í því eru
fimrn hlutverk. Leikararnir eiga
það sameiginlegt að hver og einn á
I mesta lagi tvö ár ólifuð. Verkið er
gamanleikur — svokölluð svört
kómedía — og aðrir meðlimir
hópsins eru ávallt tilbúnir að leysa
af, ef heilsa aðalleikaranna versnar.
Einungis einn þeirra hefur þó dáið
á því ári, sem leikhópurinn hefur
starfað. Næsta verk, sem tekið
verður til sýningar af þessum sér-
stæðu leikurum, mun eiga að vera
söngleikur.
FRÆGIR EFTIR
BJORAUGLYSINGU
Hljómsveitin The Hollies ruddist
skyndilega inn á vinsældalistann
um daginn með gamla góða lagið
He Ain’t Heavy, He’s My Brother.
Lagið komst í þriðja sæti árið 1969,
þegar hljómsveitin gaf það fyrst út,
en nú er þvi spáð efsta sæti listans.
Ástæðan fyrir þessum skyndilegu
vinsældum þessa lags frá hippatím-
anum er sú, að nýlega var það notað
í bjórauglýsingu. Hljómsveitar-
meðlimirnir eru að vonum ánægðir
— bæði yfir því að vera „uppgötv-
aðir“ á nýjan Ieik og svo peningun-
um, sem þeir hafa upp úr þessu.
Óþekktur píanóundirleikari í iag-
inu, sem í þá daga hét Reg Dwight,
fær líka nokkra skildinga í sinn
hlut. Hann er nú betur þekktur sem
Elton John.