Pressan - 10.11.1988, Blaðsíða 8

8
Fimmtudagur 10.'nóvember 1988
VIKUBLAÐ Á FIMMTUDÖGUM
Útgefandi Blað hf.
Framkvæmdastjóri Hákon Hákonanson
Ritstjóri Jónina Leósdóttir
Fréttastjóri Ómar Friðriksson
Auglýsingastjóri Hinrik Gunnar Hilmarsson
Ritstjórn og skrifstofur: Ármúla 38, slmi: 68 18 66. Auglýsingasími:
68 18 66. Áskrift og dreifing: Ármúla 38, slmi 68 18 66. Setning og
umbrot: Filmurog prent. Prentun: Blaöaprent hf.
Áskriftargjald: 400 kr. á mánuöi. Áskriftargjald: Pressan ög Alþýöu-
blaðiö: 800 kr. á mánuði. Verö í lausasölu: 100 kr. eintakið.
Fordómar og dómharka
Sífellt berast fréttir af fleiri fyrirtækjum, sem leggja
upp laupana. Þegar um stórfyrirtæki er að ræða eru
þessi mál oft dögum saman í fjölmiðlum. Stundum vik-
um saman. Þá eru líka háar fjárupphæðir í spilinu og
afkomumöguleikar heilu byggðarlaganna geta verið í
hættu. Tugir manna eru kannski að missa atvinnuna og
allt í voða.
Það er hins vegar minna talað um það, þegar smærri
fyrirtæki eru tekin til gjaldþrotaskipta-- hvað þá þegar
um er að ræða einstaklinga. Við vitum bara af máli
þeirra, sem til þekkja, að slíkum gjaldþrotum virðist
hafa farið fjölgandi á síðustu misserum. En harmleik-
irnir að baki „litlum“ skipbrotum eru eflaust lítt bæri-
legri þeim, sem í þessu lenda, en þegar um stórfyrirtæki
er að ræða. í þeim tilvikum snertir það bara færri
persónur. Það má líkja þessu við slys. Menn verða al-
mennt harmi slegnir, ef flugvél hrapar með tugi manna
innanborðs. Ekki síst ef það eru íslendingar, sem slas-
ast. Og talað er um það í fleirihundruð kaffistofum og
kökuboðum. En ef aldraður maður er keyrður niður á
Kleppsveginum hugsa menn ekki um joað nema í nokkr-
ar sekúndur. Síðan er það gleymt. Afallið fyrir gamla
manninn er hins vegar nákvæmlega jafnmikið og fyrir
hvern og einn þeirra, sem lentu í flugslysinu. Og fjöl-
skyldu hans er engu síður brugðið en ættingjum fólks,
sem lendir í „fjöldaslysi".
í samtölum PRESSUNNAR við einstaklinga, sem
orðið hafa gjaldþrota, kemur greinilega fram að þetta
fólk á um verulega sárt að binda. Þessi reynsla er gífur-
legt áfall og veldur oft nær óbærilegu álagi á viðkom-
andi fjölskyldur. Svo miklu, að menn þakka m.a.s. Guði
fyrir að ættingjar af eldri kynslóðinni eru komnir undir
græna torfu og þurfa því ekki að verða vitni að niður-
lægingunni. Aðrir halda gjaldþrotinu leyndu fyrir þeim
fjölskyldumeðlimum, sem hægt er. Jafnvel fyrir foreldr-
um og systkinum. Stuðningurinn, sem þetta fólk fær í
erfiðleikum sínum, er því oft harla lítill, enda tala marg-
ir um þunglyndi, geðlyf og geðdeildir, sjálfsvígshugsan-
ir og annað í þeim dúr. „Sálin gefst upp,“ eins og einn
viðmælandi blaðsins orðaði þetta.
Verst hlýtur þó líðan þeirra einstaklinga að vera, sem
taka aðra með sér í fallinu. Það eru gjarnan ættingjar
eða nánir vinir, svo augljóst er að slíkt hristir enginn
maður af sér eins og ekkert sé. Síðan eru það fordóm-
arnir, sem gjaldþrota fólk verður að þola, og sögurnar,
sem það veit að ganga í hvíslingum manna á milli. Full-
yrðingar um að einhver hafi „spilað rassinn úr buxun-
um“ og annað í þeim dúr eiga nefnilega ekki endilega
alltaf við rök að styðjast. Auðvitað er aðdragandi gjald-
þrotamála jafnmisjafn og þau eru mörg, en dómharka
almennings mætti eflaust oft á tíðum vera minni. Þegar
smjattað er á gjaldþroti Jóns Jónssonar úti í bæ er hollt
að hafa í huga að um er að ræða manneskju af holdi og
blóði. Manneskju, sem að öllum líkindum líður sálar-
kvalir af þessum sökum. Og manneskju, sem á fjölda
ættingja sem einnig eru í sárum. Það er skynsamlegast
að dæma ekki af miskunnarleysi, því það er aldrei að
vita hver verður næstur undir hamarinn. Gæti það hugs-
anlega verið ættingi þinn?
I þegnskyldunni
Þórhildur: „Vinnið, helvítin ykkar!!“
hin pressan
„Það eru fleiri þingmenn á
þingi en Guðmundur G. Þórarins-
son.”
— Steingrimur Hermannsson for-
sætisráöherra í DV, vegna yfirlýsingar
Guðmundar G. um aó hann gæti ekki
greitt atkvæöi meö skattlagningu
happdrættismiða.
„Ég vil skipta vanskilafólkinu i
þrjá hópa; i fyrsta lagi greindar-
laust undirmálsfólk sem kann
ekki fótum sinum forráð; í öðru
lagi fólk sem lendir í peninga-
vandræðum vegna eymdar og
bjargleysis; í þriðja lagi eru það
hreinir skúrkar sem notfæra sér
velferðarkerfið út i ystu æsar og
eru tiibúnir að brjóta aila samn-
inga geti þeir hagnast á því.“
— Starfsmaóurverkamannabústaöa i
sömu grein i DV.
„Nú veit ég ekki hvernig fólkið
kom um borð, en þetta gæti hafa
verið eitthvað óheppilega saman-
settur hópur. Ég held að þetta haf i
verið meira þannig að fólkið hafi
bara ekki þolað daginn, verið búið
að drekka mikinn bjór og orðiö
lasið þegar það settist niður. Það
er ekki auðvelt fyrir aðra farþega
og ekki sist áhöfnina sem þarf að
standa í málunum og hafa marga
veika. Það er ekki geðslegt fyrir
flugvélina."
— Halldór Sigurðsson, forstöðu-
maöur þjónustusviós Arnarflugs, I
Tímanum um fyrstu einsdagsferöina
sem farin var frá íslandi til Dublin.
„Að öllu óbreyttu verður
ástandið þannig er líður að jólum
að menn munu ekki þora lengur
að dýfa fingri ofan í fiskikerin."
— Friðrik Sigurösson, framkvæmda-
stjöri Landssambands fiskeldis- og
hafbeitarstöðva, i samtali viö Timann
um þá fjárhagsörðugleika sem hrjá
fiskeldisstöóvar um landið.
„Ég byrjaði sem sendill hjá
fyrirtækinu og náði afbragðs-
árangri sem slíkur! Seinna hef ég
smátt og smátt fetað mig upp
stigann.“
„Ég hef aldrei staðið
þá að því að gera
nokkuð óheiðar-
legt. “
— Albert Guðmundsson um sam-
starfsmenn slna i Hafskip, i samtali við
Þjóöviljann.
— Andri Már Ingólfsson, fram-
kvæmdastjóri Útsýnar, i viðtali við
Morgunblaðið.
„Ég hef sjálf verið að búa mig
undir að hætta með því að leggja
fyrir smáupphæð í hverjum mán-
uði inn á ábótarreikning."
— Kristín Halldórsdóttir við Þjóð-
viljann vegna útskiptareglu Kvenna-
listans.
„Það kostar peninga að reka
svona útvarpsstöð, hún lifirekki á
loftinu.“
— Soffia Sigurðardóttir, fram-
kvæmdastjóri Rótar, í Þjóðviljanum.
„Þá virðist óttinn við smithætt-
una fara vaxandi og þá helst við
eyðni.“
— Brynja R. Guðmundsdóttir, deildar-
stjóri i meinatækni við Tækniskólann,
í frétt Morgunblaðsins um snarminnk-
andi aðsókn að faginu.
,,Það hefur ekki enn komið til
Íiess að við bókstaflega berum
ólk út. Þegar við mætum á
staðinn meo fócjeta op flutn-
ingamenn fer folkið sgólf-
vifgugt.##
— Starfsmaður verkamannabústaöa i grein I DV.