Pressan - 31.08.1989, Blaðsíða 13

13
Fimmtudagur 31. ágúst 1989
presswviðtalid
„Barbara dóttir mín segir aö
ég sé „super-sóði" í eldhús-
inu. Þú veist, tómatsósa og
slíkt sem gjarnan er notað í
pastasósur vill spýtast upp
um veggi..
Kristján Jóhannsson óperusöngvari önnum
kafinn með nýfæddan son sinn og við
undirbúning fyrir tenórhlutverk í Tosca,
sem hann mun deila með hinum
heimskunna Pavarotti
Eftir: Önnu Kristine Magnúsdóttur
Myndir: Magnús Reynir
Honum virtist þykja alveg sjálfsagt að
maður hringdi heim til hans seint á föstu-
dagskvöldi til að biðja um viðtal. Ekki til
ítaliu, heldur i Kópavoginn þar sem hann
hefur haft aðsetur siðasta mánuðinn.
„Núna! Mamma mia! Konan min er að
koma heim með barnið af fæðingar-
deildinni og ég er að taka til.##
„Mamma mia"
Kristján Jóhannsson óperu-
söngvari og kona hans Sigurjóna
Sverrisdóttir komu í frí til íslands
fyrir mánuði, aðallega með það í
huga að seinna barn þeirra fæddist
hér á íslandi eins og sonurinn Sverr-
ir, sem er nýlega tveggja ára. Söngv-
arinn hefur aðallega verið í hlut-
verki eiginmanns og föður síðustu
vikurnar, hefur notið þess að fara á
fjöll, dvelja í íslenskri náttúru og
veiða jafnhliða því að njóta samveru
við vini og ættingja norður í landi
og hér í borginni.
Fæ ég ekki
brennivín?
Þegar hann gengur inn á Hótel
Borg líta allir til hans. Kona ein ljóm-
ar eins og sól í heiði og kallar til
hans. Þau heilsast með virktum og
þegar hann hefur lokið við að heilsa
þeim sem viija endilega taka í hönd
hans sest hann við borðið: „Nei takk
ég vil ekki kaffi. Fæ ég ekki brenni-
vin!?" Barinn hefur ekki verið opn-
aður en starfsfólkið er greinilega til-
búið að sækja hvað sem er. Hann
skellir upp úr og segist bara vilja fá
ískalt sódavatn.
Sennilega vita flestir gestir Hótels
Borgar hvað okkur fór á milli þessa
stund. Að minnsta kosti hljóðnaði
skyndilega í.salnum þegar Kristján
byrjaði að tala. Hann hefur upplifað
það sem enginn íslendingur hefur
gert; að standa sem aðalsöngvari í
Scala-óperunni í Milanó, sækja garð-
veislur með mönnum eins og Bol-
ogna og Burt Reynolds og hafa
móðgað og sæst við Pavarotti.
Hann lætur lítið yfir því lífi sem
þau hjónin lifa á friðsælum stað, De-
senzano, á Ítalíu: „Þetta er tuttugu
þúsund manna bær, lítill og vinaleg-
ur, enda valinn vegna þess," segir
Kristján. „Þangað ganga stórar
hraðlestir eins og Intercity og því
auðvelt að komast til og frá vinnu.
Það tekur um klukkustund að kom-
ast til Mílanó, þar sem ég vinn mik-
ið, og þær lestir fara tíu sinnum á
dag.“
Hægt að fá sér lúr
með kellu sinni
Vinnudaginn segir hann oft lang-
an og því leggi þau mikla áherslu á
að hafa morgunverðartímann lang-
an: „Við eyðum fyrstu stundum
dagsins saman yfir góðum morgun-
verði. Æfingar hefjast um tíuleytið
og Sigurjóna fer oft með mér á æf-
ingarnar. Sverrir er í gæzlu á með-
an, enda of ungur til að sitja undir
löngum æfingum." Eitt segist hann
kunna að meta í ítölskum sið, en það
er mjög langur matmálstími, æf-
ingahlé sem stendur yfir í þrjár
klukkustundir: „Þá er hægt að taka
kellu sína og fá sér lúr með henni.
Það er asskoti gott!" segir hann og
brosir. „Síðan er þráðurinn tekinn
upp að nýju klukkan fjögur og oftast
æft til átta á kvöldin. Stundum er
tekið klukkustundarhlé um kvöld-
matarleytið og æft aftur fram eftir
kvöldi."
Fugl í gryf ju ber ó
fiðluboga og segir
stopp
Hann segir mikinn mun vera á
vinnubrögðum ítala og Bandaríkja-
manna, þar sem honum finnst
menn einblina of mikið á klukkuna:
„Ameríkanar eru alltof bundnir sin-
um stéttarfélögum," segir hann.
„Þegar við erum kannski á síðustu
samæfingunni sem tekur fjórar
klukkustundir á maður von á því
eftir þrjá klukkutíma að einhver
fugl niðri í gryfjunni berji fiðlubog-
ann og segi: „Nú er ég hættur. Stétt-
arfélagið mitt hefur samið um að
við vinnum bara í sex tíma á dag...“
Ef einhver leyfði sér svona fram-
komu við stjórnanda á Ítalíu yrði sá
sami sendur heim án tafar — og þar
gæti hann verið!"
Kristján segir æfingatíma á Ítalíu
oft vera stuttan, allt frá tíu dögum
upp í þrjár til fjórar vikur. í síðustu
óperunni sem hann söng á Scala í
sumar, Adriana Lecouvreur, fékk
hann aðeins fjórar vikur til að læra
hlutverkið og æfa það: „Við höfðum
þá misst leiguíbúðina sem við vor-
um með í Desenzano og ákváðum
að búa alveg í Mílanó í tvo mánuði.
Þetta var mjög strembið æfinga-
tímabil og í raun ógjörningur að
troðast í neðanjarðarlestum innan
um mannþröng og svitalykt! En nú
stendur til að við kaupum okkur
íbúð sem er í byggingu í Desen-
zano." Síðasta árið hefur verið
strembið að sögn Kristjáns, „nánast
eins og martröð. En ég held að ég sé
nú kominn yfir erfiðasta hjallann og
geti farið að velja og hafna. í þessu
starfi komast menn sífellt í betri að-
stöðu eftir því sem árin líða og þeir
verða þekktari".
Hjartað ræður,
eklci peningarnir
Þótt hann viðurkenni að stuttur
æfingatími geti verið mjög erfiður
segist hann heldur kjósa að vinna
þannig: „Ég er líkamlega sterkur og
hef mikið úthald. Mér finnst betra
að vinna langan vinnudag í stuttan
tíma heldur en vera við æfingar í
óratíma. En mér finnst peningarnir
vera farnir að ráða ferðinni ansi
mikið hjá Bandaríkjamönnum. Þar
hafa hljómsveitarmennirnir stóra
klukku fyrir framan sig og æfa upp
á mínútu samkvæmt samningum. A
Ítalíu ráða aðstæður og hjartað tím-
anum sem fer í æfingar. En auðvitað
' geta ítalir líka verið plága! Þar eru
ákveðin stéttarfélög í baráttu og þá
eru það einkum hljómlistarmenn og
fastráðnir söngvarar í minni hlut-
verkum sem fara í verkfall. Aðal-
söngvararnir gera ekki slíkt. Við
vinnum oft upp i tuttugu tíma í einu
og hættum ekki fyrr en einhver seg-
ist vilja fara að sofa! Sjálfur er ég
strangur og harður á því að menn
skili sinni vinnu fljótt og vel."
En þótt hann vinni langan vinnu-
dag segist hann ekkert öðruvísi en
aðrir útivinnandi menn: „Ég flýti
mér auðvitað heim á hverju kvöldi
að loknum æfingum í þessa paradís
á jörðu sem Desenzano er. Við Sig-
urjóna lifum mjög rólegu lífi. Sitjum
gjarnan úti í garði og grillum eða
förum í gönguferðir niður í bæinn.
Við erum ekki alveg barnfóstrulaus,
höfum getað fengið gæzlu fyrir
Sverri á veturna og nokkur síðustu
sumur hefur Barbara dóttir mín ver-
ið alveg hjá okkur. Hún varð fimm-
tán ára í júlí og er betri en enginn —
reyndar margfalt betri," segir hann
með áherslu.
Skólað við
stórstjörnur undir
stjörnubjörtum
himni
Hann segir þau horfa mjög lítið á
sjónvarp, hlusta mikið á klassíska
tónlist með völdum flytjendum en
hlusti hins vegar lítið á óperur. Sam-
kvæmislífið segir hann þau stunda
mjög lítið, nema þá í tengslum við
tónleika: „Það er sérstaklega mikið
um það í Bandaríkjunum að óskað
er eftir að söngvarinn mæti í tiltekn-
ar veislur," segir hann. „Ef einhver
hefur gefið leikhúsinu milljón doll-
ara og óskar eftir að ég mæti í
veislu, — ja, þá er eins gott að láta
sjá sig!" segir hann og hlær. „Þá er
um að gera að vera „nice guy“,
stoppa stutt, drekka sig ekki fullan
og vera allsgáður þegar út er farið!
En samt hugsa ég að ég eigi auð-
veldara með að koma inn í svona
stórar veislur en margir aðrir. Ég hef
aldrei átt í neinum erfiðleikum með
að halda uppi samræðum við fólk
og er ekki feiminn. Oft eru þetta
„glamour-veislur og maður brosir í
kampinn. En allt er þetta ágætis
fólk. Stórstjörnur eins og Burt Reyn-
olds sem ég hef verið í samkvæm-
um með, Bologna og Reneé Taylor,
sem reyndar eru góðir vinir mínir;
allt er þetta skemmtilegt og skyn-
samt fólk sem gaman er að ræða við
um heima og geima. í Los Angeles
er veðurfarið þannig að veislurnar
fara fram utanhúss og það er indælt
að skála í kampavíni undir stjörnu-
björtum himni. Loftslagið hefur
mikið að segjaj maður finnur það
bara hérna á Islandi hvernig allir
breytast um leið og sér til sólar. Auð-
vitað er þarna inn á milli snobb eins
og annars staðar. Þar tíðkast líka að
fá ungt og óþekkt listafólk til að
leika á fiðlu eða píanó, og mér skilst
að slíkt sé farið að tíðkast mikið
hérna líka."
Sjálfur segir hann mörg ár síðan
hann hafi sungið í einkasamkvæm-
um, það sé lönguJiðin tíð: „Erlendis
er þetta öðruvísi en hér heima. Þar
er ekki ætlast til að maður troði upp
nánast hvar sem er og hvenær sem
er. Viðhorf og virðing fólks til þeirra
sem komast áfram breytist um leið
og ákveðnum „standard" er náð í
einhverri listgrein, sama hvort ég á
í hlut eða einhver annar. Hérna
heima er ég oft beðinn að taka þátt
í alls konar uppákomum. Slíkt gerist
aldrei eriendis, nema þá á ákveðn-
um, fínum veitingahúsum. Tvö slík,
Verdi í New York og Puccini í Lond-
on, biðja gjarnan þekktar stjörnur
að syngja aríur fyrir gesti, og marg-
ar stórstjörnur gera það. Ég söng á
þessum stöðum fyrir nokkrum ár-
um."
Misskilinn ó íslandi
Hann segist oft misskilinn hér á
landi af þessum sökum: „Einhvern
tíma var ég í viðtali við sjónvarps-
mann hér sem spurði mig hvers
vegna ég færi ekki á sveitaball og
syngi. Mér fannst hjákátlegt að
greindur og vel menntaður sjón-
varpsmaður skyldi varpa svona
spurningu fram. Svona yrði maður
aldrei var við hjá erlendum sjón-
varpsmönnum. Það sama á við um
jarðarfarir. Fólk heldur að ég sé eitt-
hvað merkilegur með mig að vilja
ekki syngja við jarðarfarir. Það er
síður en svo illa meint af minni
hálfu. Ég lít hins vegar svo á að það
séu margir aðrir betur til þess fallnir,
fólk sem er kannski á öðrum vett-
vangi en ég og hefur meiri tíma. Ég
hef reynt að segja kurteislega við
fólk að ég taki ekki að mér að syngja
við jarðarfarir, en það er eins og
fólki gangi ilia að skilja það. Það er
ekkert neikvætt við að syngja við
slíkar athafnir, síður en svo. Hins
vegar er ég það viðkvæmur að und-
ir þannig kringumstæðum er ég far-
inn að brynna músum löngu á und-
an nánustu aðstandendum. Á síð-
ustu átta árum hef ég sungið við
þrjár jarðarfarir og af alveg sérstök-
um ástæðum. Ég gæti heldur aldrei
stokkið inn á snjóugum stígvélum,
sungið Ave Maria fyrir fimmhundr-
uð krónur og rokið út. Ég yrði fyrst-
ur inn í kirkjuna og síðastur út. Fyrir
mér eru jarðarfarir hátíðlegar at-
hafnir."
Getur hann ekki
sunaið inn ó spólu
fyrir mig?!
Nokkrum sinnum hefur hann lent
í því að fólk hefur hringt í hann og
beðið hann að syngja við jarðarför
sína, því það sé alveg að fara að
deyja: „Einhverju sinni hringdi full-
orðin kona nokkrum sinnum heim
til mín. Ég var aldrei heima og hún
ræddi við konuna mína. Loks spurði
Sigurjóna hana hvort hún gæti ekki
liðsinnt henni og þá sagðist konan
vilja tryggja að ég myndi syngja við
jarðarförina sína, enda kæmi bráð-
lega að henni. Sigurjóna sagði
henni eins og var, að ég tæki ekki að
mér að syngja við jarðarfarir: „Má
ég ekki senda honum spólu?" spurði
þá sú gamla. „Hann getur sungið