Pressan - 17.05.1990, Síða 9
Fimmtudagur 17. maí 1990
9
FRÁSÖGN ÁSGEIRS EBENEZERSSONAR AF FJÁRHAGSLEGU SKIPBROTI OG VIDSKIPTUM VID FJÁRFESTINGARFÉLAG ÍSLANDS
„Kjaftasögurnar komust fljott a kreik. Við
áttum t.d. að hafa misst Laufásveginn
vegna sekta fyrir eiturlyfjainnflutning." .
Kaupmannshjónin Ásgeir Ebenezersson og Guðlaug Jónsdóttir gengu á
fund Fjárfestingarfélags íslands í mars árið 1988 og báðu um aðstoð vegna
aðsteðjandi fjárhagserfiðleika. Framundan var uppboðssala á glæsilegu
einbýlishúsi þeirra á Laufásvegi 74. Fjárfestingarfélagið tók málið að sér,
undirritaður var lánssamningur, hjónin afsöluðu sér umráðarétti yfir fast-
eignum sínum en fjárfestingarfélagið lánaði þeim 12,5 milljónir kr. Ut-
reikningar endurskoðanda sýna að á þessari stundu hafi eign þeirra hjóna
numið 46,6 milljónum króna. /Vú, tveimur árum síðar, hafa þau misst fast-
eignir sínar á nauðungaruppboðum, atvinnureksturinn er fyrir bí og lög-
fræðingur þeirra metur tjónið á u.þ.b. 100 milljónir króna, sem hann hefur
sett fram í kröfubréfí á hendur fjárfestingarfélaginu. Fjárfestingarfélagið
vísar þessu algerlega á bug og stendur fast á að Asgeir og Guðlaug hafi
ekki staðið við umsamin skilyrði. Endanlegt gjaldþrot blasir við. Hér á eft-
ir rekur Asgeir þessa sögu í viðtali, auk þess sem skoðuð eru gögn máls-
ins, skýringar fjárfestingarfélagsins og álit virtra lögfræðinga og endur-
skoðenda í borginni.
EFTIR: ÓMAR FRIÐRIKSSON - MYNDIR: EINAR ÓLASON
Ásgeir er sonur Ebenezers
Þ. Ásgeirssonar sem átti og
rak Vörumarkaðinn ásamt
eiginkonu sinni og börnum.
Ásgeir var verslunarstjóri
Vörumarkaðarins um árabil.
Verslunin í Ármúla var seld
1986 og matvörubúðin á Sel-
tjarnarnesi ári síðar.
,,Ég er ekki fæddur með
silfurskeið í munni en mér
vegnaði náttúrlega vel," seg-
ir Ásgeir. ,,Það voru mikil
umskipti þegar pabbi byggði
verslunina í Ármúla 1968 og
fór úr Hansa hf. í matvöru-
verslunina. Það reyndist tölu-
vert kostnaðarsamt. Ég fór í
tveggja ára nám erlendis og
var einnig i Samvinnuskólan-
um. Þegar ég var 20 ára sá ég
þó fram á að geta haft það
nokkuð gott og fór að vinna
hjá pabba í Vörumarkaðinum
eftir námið.
Þegar ég hætti eftir sölu
Vörumarkaðarins var konan
farin að selja fatnað í heild-
sölu. Ég vildi reyna eitthvað
nýtt og hafði ýmislegt á
prjónunum. 20. desember
1987 opnuðum við hjónin svo
Markus-tískuhús, í Austur-
stræti. Það fór rólega af stað.
Um mitt ár 1988 var salan
orðin þokkaleg og um ára-
mót var veltan orðin veruleg.
Verslunin sérhæfði sig í
klæðnaði í hæsta gæðaflokki
Staðsetningin var að vísu
skrítin, þ.e. uppi á fjórðu hæð,
en við fundum strax að þetta
var verslun sem vantaði í
borginni og okkur tókst að
byggja upp fastan kúnnahóp.
Ég hafði auk þess ýmislegt í
bígerð og ætlaði að hrinda
þeim hugmyndum í fram-
kvæmd," segir Ásgeir.
Sá fram á erfiðleika
Þau hjónin festu einnig
kaup á verslunareiningu í
Kringlunni í júní 1987 af
Karnabæ fyrir 14,4 milljónir
kr. og yfirtóku skuldir við
Hagkaup upp á tæpar 10
milljónir. Húsnæðið leigðu
þau Hrafni Haukssyni kaup-
manni (versl. Tangó) fyrir 200
þús. kr. á mánuði í upphafi.
„Við vorum ekki komin í
vandræði þegar við leituðum
til fjárfestingarfélagsins, en
ég sá fram á að ég myndi
lenda í erfiðleikum ef ég
reyndi ekki að fá aðstoð og
ráðgjöf," segir Ásgeir. ,,Á
þessum tíma var fjárfesting-
arfélagið fariö að auglýsa
klæöskerasaumaða þjónustu
sína mikið og bauð viðskipta-
mönnum sínum m.a. fjár-
málaþjónustu við hæfi hvers
og eins og að greiða niöur úti-
standandi skuldir þeirra. Við
lögðum allar okkar skuldir
fram fyrir félagiö, veðbókar-
vottorð og aðrar upplýsingar.
Matsverð Laufásvegar 74 var
25 milljónir króna og hann
hefðum við getað selt auk
fleiri eigna. Leigusamningur-
inn í Kringlunni var til átta
ára og gaf þá af sér 220 þús.
kr. leigutekjur á mánuði. Því
hefðum við getað greitt allar
okkar skuldir ef rétt hefði
verið staðið að málum.
Forða uppboði
í greinargerð sem Gísli
Gíslason hdl. hefur samið um
viðskipti Ásgeirs og Guðlaug-
ar við fjárfestingarfélagið
segir um upphaf þeirra m.a.:
,,.... Asgeir og Guðlaug
höfdu síöan somband vid
undirritadan eftir fund þeirra
meö Fjúrfestingurfélagi Is-
lands hf. og tjúöu mér uö fjúr-
festingarfélagiö œtlaöi aö aö-
stoöa þau. Sku. upplýsingum
Ásgeirs og Guölaugar útti aö-
stoö fjúrfestingarfélagsins uö
uera tuíþœtt, í fyrsta lagi aö-
stoö uiö aö foröa uppboöi ú
Luufúsuegi 74 og í ööru lugi
önnur fjúrhagsleg uöstoö og
skuldbreytingur lúnu.
Til aö foröu uppboöinu ú
húsi þeirra ú Luufúsuegi mun
fjúrfestingarfélugiö hufa ætl-
aö uö ueita þeim eitt stórt lún
og greiöa allur skuldir úhuíl-
andi ú veöréttum 1—12 og fú
í stuöinn I. ueörétt í húsinu. “
í yfirliti sem Þorvaröur
Gunnarsson, löggiltur endur-
skoðandi hjá Éndurskoðun
Sig. Stefánssonar hf., hefur
gert yfir skuldir og eignir Ás-
geirs á þessum tíma kemur
fram að áhvílandi skuldir á
Laufásvegi 74 voru 16,8 millj-
ónir króna en matsverð húss-
ins 25 milljónir. Matsverö
verslunarhúsnæðisins í
Kringlunni var 26 milljónir
en áhvílandi skuldir 13,9
milljónir. Þá var áætlað að
verðmæti verslunarrekstrar
Markus-tískuhúss og innrétt-
inga þar hafi verið 4,3 millj-
ónir. Þá áttu þau rétt til reglu-
bundinna, mánaðarlegra
greiðslna vegna leigusamn-
ings Kringlunnar. Að frá-
dregnum fasteignagjöldum
gerir það rúmlega 2,3 millj-
ónir á ári eða 28 milljónir á 12
ára tímabili. Endurskoðand-
inn „afvaxtar" þessr greiöslur
miðaö við 7,5% ávöxtunar-
kröfu sem gerir að núvirði
u.þ.b. 17,5 milljónir. Eignir
þeirra skv. því eins og fyrr
segir 46,6 milljónir króna.
„Skuldbreytingin hjá fjár-
festingarfélaginu átti að fara
þannig fram að leigutekjur af
Kringlunni rynnu beint til fé-
lagsins, sem þær og geröu.
Svo skrifuöum við undir yfir-
lýsingar þess efnis að okkur
væri óheimilt að veösetja eða
selja Laufásveginn og hús-
næðiö í Kringlunni nema
með samþykki fjárfestingar-
íélagsins. Þessu var þinglýst
en þar með vorum við í raun
algerlega á valdi Fjárfesting-
arfélags Islands," segir Ás-
geir.
Fyrirgreiðslan
Alls hvílduskuldirá 18veö-
réttum í einbýlishúsinu. Skv.
greinargerð lögfræðings Ás-
geirs og eftir því sem hann
sjálfur segir námu skuldirnar
á veðréttum 1—12 samtals
12,5 milljónum króna en ekki
hafði verið beðið um uppboð
vegna skulda á v^ðréttum 13,
16, 17 og 18, og skuldir á veð-
réttum 14 og 15 voru greidd-
ar upp fyrir uppboð. Því þótti
nægilegt að greiða aðilum á
fyrstu 12 veðréttumuppboðs-
kröfur sínar til að fá það fellt
niður, en eins og fyrr segir
átti síðasta uppboð hússins
að fara fram 11. apríl. Lög-
fræðingur þeirra hjóna tók að
sér að útbúa veðleyfi vegna
skuldanna á 1—13. veðrétti
og voru þau undirrituð. Veð-
leyfin voru skilyrt á þann hátt
að fjárfestingarfélagiö
ábyrgðist að greiða viðkom-
andi áhvílandi skuld innan
t I *
V'