Pressan - 18.11.1993, Qupperneq 9

Pressan - 18.11.1993, Qupperneq 9
F R ETT I R ~immtudagurinn 18. nóvember 1993 PRESSAN 9 .o ari fyrir breytinguna? seldir á árunum 1987-1991. Árið 1992 voru um 4.000 af- ruglarar seldir, en frá mars- mánuði í ár hefur Stöð tvö lánað afruglara gegn því að notendur greiði ársáskrift fyr- irfram. Þá hafa um 6.000 ein- rása afruglarar af gerðinni TUDI14 verið seldir. Samkvæmt upplýsingum aðila sem versla með notaða afruglara er gangverð þeirra á markaði f dag mismunandi eftir aldri og ástandi, en verð fyrir þá er á bilinu 5-15 þús- und krónur. Ekki reyndist unnt að fá upplýsingar á Stöð tvö eða í Heimilistækjum um hversu margir af hverri teg- und hafa verið seldir, sundur- liðað eftir árum. Engu að síð- ur er ekki fjarri lagi að álykta að markaðsvirði notaðra af- ruglara í dag sé um 9.000 kr. fyrir eiganda tækisins. Sé stuðst við þessar forsendur sést að 45 þúsund áskrifend- ur, sem eiga 9.000 kr. afrugl- ara hver um sig, eiga sín á milli eign upp á 405 milljónir króna. Líftími myndlykla út frá hagsmunum neytenda og sjónvarpsstöðva ekki sá sami Páll Magnússon viður- kenndi að erfitt væri að fá ffam nákvæmar tölur um ald- ursskiptingu myndlyklanna, en staðhæfði að yfir 90 pró- sent myndlykla væru fimm ára eða eldri. Það væru þau aldursmörk sem ffamleiðend- ur vildu miða við sem afskrift- artíma tækjanna, en sagði jafnframt að auðvitað mætti halda tækjunum gangandi lengur ef menn væru tilbúnir að leggja í mikinn viðgerða- kostnað. Án þess að geta nefht ákveðnar tölur máli sínu til stuðnings sagði Páll að bilana- tíðni þeirra affuglara sem eru í gangi í dag væri mjög mikil. Á hinn bóginn miðaðist líf- tími myndlykla ekki síður við hagsmuni sjónvarpsstöðvar- innar, þ.e. við það hversu langan tíma tæki fyrir „þjófa“ að brjóta sér leið í gegnum varnir lykilsins og þess vegna selja hverjum sem er aðgang að efni stöðvarinnar. Sagði Páll í samtali við PRESSUNA að framtíðarhagsmunir Stöðvar tvö væru hér í húfi. Aðspurður um hvers vegna heiðarlegir viðskiptavinir Stöðvarinnar ættu að gjalda þjófanna, með þeim hætti að fullkomlega starfhæfir mynd- lyklar þeirra væru teknir úr notkun nokkrum árum áður en þeir væru í raun úr sér gengnir, sagði Páll að vanaleg- ir viðskiptavinir þyrftu á end- anum að gjalda þjófanna ef ekki væri skipt um kerfi. Þjófaáskrift skilaði sér ekki til stöðvarinnar og minnkandi tekjur þýddu minna ffamboð á góðu sjónvarpsefhi. Að auki væri ekki hægt að halda því ffam að viðskiptavinir Stöðv- ar tvö töpuðu persónulega á affuglaraskiptum, því nú væri leitað að lausn sem bætti við- skiptavinunum tapið. Líftíminn 10-12 ár Sagði Páll flesta affuglarana gamla og þeir væru „sam- kvæmt vanalegum afskriftar- reglum afskrifaðir á fimm ár- um“. Samkvæmt upplýsing- um Steinþórs Haraldssonar hjá Ríkisskattstjóra gilda bók- haldsreglur um afskriftir skrif- stofuáhalda og tækja upp á 20 prósent á ári um hluti í eigu fyrirtækja, ekki einstaklinga. Myndlyklar í eigu einstaklinga eru því ekki „afskrifaðir“ á þennan hátt og á meðan Stöð tvö breytir ekki um „skrá“ ganga þessir lyklar kaupum og sölum, svo sem fyrr greinir. Á verkstæði Heimilistækja fengust þær upplýsingar að líftími myndlykla væri að meðaltali 10-12 ár. William Gunnarsson, sölustjóri Heim- ilistækja, sagðist ekki geta staðhæft hversu lengi mynd- lyklar entust, en tók til við- miðunar að sjónvarpstæki ættu að duga í 10-15 ár. „En myndlyklarnir eru allir í notk- un enn, svo við erum ekki farnir að sjá fyrir endann á þeim,“ sagði William. Fyrstu afruglararnir voru seldir 1986 og eru því á átt- unda aldursári. Flestir mynd- lyklarnir eru hins vegar þrigg- ja til sex ára gamlir og eiga samkvæmt því fimm til átta ára notkunartíma ffamundan. Þeir sem nýrri eru eiga eðli- lega enn lengra líf í vændum, en um 6.500 myndlyklar eru tveggja ára eða yngri. Sú rök- semd að allir myndlyklar í landinu séu á síðasta snúningi á þvi varla rétt á sér ein og sér, þótt hún verði skiljanlegri í ljósi hagsmuna Stöðvar tvö af því að hreinsa kerfið af þjófa- áskriftum. Nýir myndlyklar óþarf- ir? Önnur ástæða fyrir mynd- lyklabreytingunni nú er sú að Stöð tvö er að hefja útsend- ingar ffá gervihnattasjónvarpi. „Það ýtir undir myndlykla- skiptin núna að við erum að heQa gervihnattasendingar,“ sagði Hannes Jóhannsson. Útvarpsréttarnefnd hefur út- hlutað Stöð tvö fimm rásum á örbylgjusviði (MMDS) og í gegnum nýjan myndlykil eiga áskrifendur að Stöð tvö að geta náð átta erlendum stöðv- um, auk Stöðvar tvö og RÚV. Ástæður sem gefnar eru upp fyrir nauðsyn nýrra mynd- lykla eru því m.a. þær að gömlu myndlyklarnir hafi ekki svokallað „S-band“ og geti þvi ekki tekið á móti nýju örbylgjumerkjunum og að þeir hafi ekki fjarstýringu, sem er nauðsynleg þegar færa á milli stöðva. Þegar PRESSAN ræddi við Hannes Jóhannsson, yfir- mann tæknideildar Stöðvar 2, kom hins vegar í ljós að tæknilega hefði verið hægt að nota að minnsta kosti hluta gömlu TUDI 12-myndlykl- anna óbreyttra í þessum til- gangi. Þeir væru útbúnir með móttöku fyrir „S-band“ og væru að auki allir með inn- byggða fjarstýringarmóttöku. Gallinn við þá væri hins vegar sá, að þeir væru ekki allir með innbyggðu S-bandi og ekki hefði verið hægt að fá upplýst hjá Heimilistækjum hversu margir TUDI 12-myndlyklar væru með þessum útbúnaði og hverjir ekki. Ólafur Ingi Ólafsson, yfir- maður þjónustudeildar Heimilistækja, sagði rétt að þeir vissu ekki hversu margir myndlyklar sem þeir hefðu flutt inn og selt væru með þessum útbúnaði. „Ástæðan er sú að hans var ekki þörf á sínum tíma og við höfðum ekki ástæðu til að hafa eftirlit með því hvört myndlyklar hefðu innbyggða móttöku fyrir S-band eða ekki,“ sagði Ólafur í samtali við PRESS- UNA. Það má því álykta, að ef þess hefði verið gætt á sínum tíma að myndlyklarnir upp- fýlltu þessar kröfúr væri engin þörf á endurnýjun nú. Varð- andi rökin um þörfina á ljar- stýringu og að því sé þörf á nýjum myndlyklum kom einnig ffarn við eftirgrennslan PRESSUNNAR að allir TUDI 12-myndlyklar eru með inn- byggða móttakara fyrir fjar- stýringu. Fjarstýringar voru hins vegar ekki keyptar með myndlyklunum til landsins á sínum tíma, þar sem aðeins var um eina rás, þ.e. rás Stöðvar tvö, að ræða. „Málið var á sínum tíma að ná sem flestum áskrifendum og hafa þetta þarafleiðandi sem ódýr- ast,“ segir Ólafúr Ingi. Þá kom ffam hjá Hannesi að móttak- arinn fyrir fjarstýringuna hefði legið djúpt í myndlykl- inum sjálfum, og því hefði þurft að miða nákvæmlega á tækið þegar fjarstýringu var beitt. „Þetta þætti því hálf- lummó í dag.“ Hagnaður í hættu? Páll staðhæfði hins vegar að þegar myndlyklaskiptin fara ffam á næsta ári komi ekki til að menn þurfi að greiða fyrir- framáskrift í lengri eða skemmri tíma. En eins og Hannes Jóhannsson benti á getur verið erfitt að taka gamla myndlykla upp í eitt- hvað sem ekki er verið að selja, þ.e. nýja myndlykla, sem verða í eigu Stöðvar tvö. Páll útilokaði ekld að svo gæti far- ið að Stöð tvö yrði að greiða áskrifendum sínum í bein- hörðum peningum fyrir gömlu afruglarana, að minnsta kosti þeim áskrifend- um sem ekki vilja halda áffam að vera áskrifendur. Og þar munar um hvem þúsundkall- inn. Eitt þúsund krónur fyrir nýlegan myndlykil þætti lík- lega ekki mikið, en þar er samt um hugsanleg 45 millj- óna króna útlát fyrir Stöðina að ræða. Ef áskrifendur sætt- ust ekki á minna en 5.000 kr. gætu útgjöldin orðið 225 milljónir króna. Erfitt er að nálgast upplýs- ingar um verð þeirra 50 þús- und myndlykla sem Stöð tvö hefur gert samning um, en þar gæti hlaupið á 250-500 milljónum króna. I ofanálag kemur áðurnefndur kostnað- ur við uppsetningu senda út um landið, sem gæti numið um 350 milljónum króna á næstu ámm. Hér er um mjög mikil útgjöld að ræða hjá Stöð tvö, sem mjög _____________ fljótlega gæti breytt gróða undanfarinna mánaða í tap. Til að bæta það upp er ein leið að hækka áskriftargjöldin og önnur að fara hægt í uppbygg- ingu móttöku- sendakerfisins fyrir gervi- hnattasjónvarp- ið. Ef bróður- partur áskrif- enda fær þá ekk- ert annað fyrir sinn snúð við myndlyklabreyt- inguna en sömu gömlu Stöð tvö á hærra verði er hætt við að áskrifendum fari fækkandi. Lykilatriðið fyrir Stöð tvö er að halda áskrif- endum sínum og það má teljast ólíklegt að þeim takist á nýjan leik að selja 50 þúsund mynd- lykla á einu bretti. Þeim er því kappsmál halda áskrifend- um sínum og markaðslega séð telja þeir hag- kvæmast að kaupa mynd- lyklana sjálfir og bjóða gömlum áskrifendum að skipta á nýjum lykli fýrir gaml- an. Gulrótin er síðan himnasent gervihnattasjón- varp. Páll H. Hannesson Arsáskrift að útsendingum 2.152.440.000 35 þúsund loftnet, uppsett 945.000.000 Skilagjald á nýja myndlykla 112.500.000 Samtals 3.209.940.000 Verðmæti í gömlum myndl. 405.000.000 Hugsanleg endurgr. Stöðvar 2 125.000.000 Alls 3.489.940.000 Húsbréf Innlausnarverð húsbréfa í 1. flokki 1989 1. flokki 1990 2. flokki 1990 2. flokki 1991 3. flokki 1992 Innlausnardagur 15. nóvember 1993. 1. flokkur 1989: Nafnverð: 500.000 kr. 50.000 kr. 5.000 kr. Innlausnarverð: 777.161 kr. 77.716 kr. 7.772 kr. 1. flokkur 1990: Nafnverð: 500.000 kr. 50.000 kr. 5.000 kr. Innlausnarverð: 686.137 kr. 68.614 kr. 6.861 kr. 2. flokkur 1990: Nafnverð: 1.000.000 kr. 100.000 kr. 10.000 kr. Innlausnarverð: 1.356.818 kr. 135.682 kr. 13.568 kr. 2. flokkur 1991: Nafnverð: 1.000.000 kr. 100.000 kr. 10.000 kr. Innlausnarverð: 1.261.194 kr. 126.119 kr. 12.612 kr. 3. flokkur 1992: Nafnverð: 5.000.000 kr. 1.000.000 kr. 100.000 kr. 10.000 kr. Innlausnarverð: 5.565.677 kr. 1.113.135 kr. 111.314 kr. 11.131 kr. Innlausnarstaður: Veðdeild Landsbanka íslands Suðurlandsbraut 24. HUSNÆÐISSTOFNUN RIKISINS I 1 HÚSBRÉFADEILD • SUÐURLANDSBRAUT 24 • 108 REYKJAVÍK • SÍMI 69 69 00

x

Pressan

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Pressan
https://timarit.is/publication/298

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.