Pressan - 03.03.1994, Blaðsíða 4

Löggan fer í stórborgarleik og gómar „vopnasala" í Reykjavík með aðstoð tálbeitu
Lögreglan hafði ónýta
táragasbyssu upp úr krafsinu
YFIRHEYRSLA
„Skammast mín ekki fyrir að
hafa verið á móti bjórnum“
Egill Jónsson var einn þeirra sem greiddu atkvæði gegn frjálsri sölu á áfengu öli fyrir fimm árum. Þegar málið kom til endanlegrar afgreiðslu í efri deild var frumvarpið
samþykkt með þrettán atkvæðum gegn átta. Nei sögðu Egill Jónsson, Guðrún Agnarsdóttir, Jón Helgason, Margrét Frímannsdóttir, Skúli Alexandersson, Svavar Gests-
son, Þorvaldur Garðar Kristjánsson og Karl Steinar Guðnason.
„Raupandinnu hringdi margoft til að fá keypta byssu.
Öllum reglum var fylgt, segir Friðrik Gunnarsson
sem stjórnaði aðgerðum. „Seldi honum gamla ónýta
byssu sem vinur minn átti til að losna við hann. Lög-
reglan kom sölunni af stað,“ segir „vopnasalinn“. Efa-
semdir um réttmæti aðgerða lögreglunnar.
Tveir ungir menn voru hand-
teknir sl. föstudag vegna
„vopnasölu" í miðbæ
Reykjavíkur. Lögreglan viðurkenn-
ir að hafa „vakið söluna“, þ.e. haít
um það forgöngu, með aðstoð tál-
beitu, að falast effir skotvopnum til
kaups við annan mannanna. Sá
sem handtekinn var þegar hann var
að koma byssunni í hendur kaup-
anda segir að hann hafi aldrei ætlað
að selja nein skotvopn, enda ekki
haft nein slík undir höndum. Þegar
„kaupandinn" hafi verið búinn að
hringja margsinnis í hann í viku-
tíma hafi hann hins vegar munað
eftir að vinur hans átti gamla tára-
gasbyssu og boðið manninum
hana til kaups. Byssan hafi verið
óvirk og aldrei verið notuð. „Kaup-
andinn“ hafi hins vegar verið að
falast eftir „stórri“ handbyssu,
Magnum. Friðrik G. Gunnarsson,
aðstoðaryfirlögregluþjónn rann-
sóknardeildar Lögreglunnar í
Reykjavík, sem bar ábyrgð á að-
gerðinni, segir hins vegar að að-
gerðin hafi farið í vaskinn þar sem
fjölmiðlar hafi komist í málið. Þeir
hafi hafið aðgerðir vegna rökstudds
gruns um að viðkomandi hafi haft
ólögleg vopn undir höndum. „Það
var a.m.k. talin ástæða til að kanna
málið,“ sagði Friðrik í samtali við
PRESSUNA. Lögfræðingar sem
PRESSAN ræddi við lýstu hins veg-
ar miklum efasemdum um lög-
mæti aðgerða lögreglunnar. Það
hefðu a.m.k. þurff að vera sterkar
grunsemdir um að viðkomandi
hefði áður selt vopn eðá ætlað að
selja vopn. Eins mætti spyrja hvort
ekki hefði verið hægt að beita öðr-
um aðferðum, eins og húsleit, ef
grunur hefi verið um ólöglega
vopnaeign, í stað þess að kalla ffam
vopnasölu. Það væri mjög alvarleg-
ur hlutur ef lögreglan beitti slíkum
aðferðum án nægilegs tilefnis.
Tálbeitan þóttist vera sel-
veiðimaður
„Hann hringdi í mig þessi mað-
ur, heim til kærustunnar minnar,
sagði að hann væri selveiðimaður
og hefði heyrt að ég seldi vopn. Ég
sagðist ekki vita hvað hann væri að
tala um, en hann var mjög ýtinn.
Hann hringdi síðan nokkrum
sinnum í mig, sagðist skilja að það
væri erfitt fýrir mig að ræða þetta í
gegnum síma og vildi að við hitt-
umst. Hann kom hingað einu sinni
og þá hafði ég munað eftir þessari
byssu sem vinur minn átti og bauð
honum hana, til að losna við hann.
Ég fékk svo byssuna hjá vini mín-
um, en þetta er púðurskotabyssa
ætluð til að skjóta táragasi held ég.
Við mæltum okkur mót í Tryggva-
götu og þegar ég var sestur inn í bíl
til hans kom óeinkennisklæddur
lögreglumaður aðvífandi og hand-
tók mig. Annar kom að strax á bif-
reið og ég var færður niður á stöð í
yfirheyrslu. Ég var þar mjög stutt,
enda áttuðu þeir sig á því að byssan
var ónothæf. Ég hef ekki hugmynd
um af hverju þessi maður hafði
samband við mig og kannaðist ekki
við hann. Við höfum verið að
djóka um það hvort ég hafi verið
dreginn út úr þjóðskránni,“ segir
annar „vopnasalanna" í samtali við
PRESSUNA. Segir hann að „kaup-
andinn“ hafi talað bjagaða íslensku
og slegið um sig með ensku, þannig
að hann hafi álitið manninn út-
lending. Hann hafi viljað fá keypta
stóra handbyssu, Magnum eða eitt-
hvað álíka. Það hafi fýrirfram aldrei
hvarflað að sér að selja einum eða
neinum skotvopn, enda hafi hann
lítið vit eða áhuga á slíku. Það
kunni að vera að annar hvor þeirra
hafi einhvern tíma fært tilvist byss-
unnar í tal og það hafi svo breytt
mýflugu í úlfalda. Salan hefði aldrei
farið fram nema fyrir hvatningu
þessa manns, sem síðan hafi komið
í ljós að var á snærum lögreglunn-
ar. Þeir hafi ekki fengið skýr svör
um hvort hann væri sjálfur í lög-
reglunni, en hann hafi staðið
álengdar þegar handtakan fór fram
og ekki verið færður til yfirheyrslu.
Félagi mannsins segir að hann
hafi átt þessa byssu í allnokkurn
tíma. Hún hafi legið undir sófa hjá
honum, enda hafi hann aldrei get-
„Tálbeitan" vildi Magnum-byssu, en fékk ónýta táragasbyssu með púðurskotum.
að notað hana. Hann hafi þess
vegna verið tilbúinn að láta hana
frá sér ef maðurinn vildi kaupa
gripinn. „Lögreglan kom hingað til
mín, þeir litu aðeins í kringum sig
og fóru með mig til yfirheyrslu.
Það var eitthvert tal um kæru fýrir
ólöglega sölu skotvopna, en ég hef
ekki séð neina kæru pg vona bara
að menn gleymi þessu. En það er
alveg á hreinu að það hefði aldrei
komið til þessa ef ekki hefði verið
þessi áhugi hjá manninum. Lög-
reglan kallaði fram söluna,“ segir
félaginn.
Ástæða til að kanna málið
„Það má segja að við hefðum
rökstuddan grun um að það væri
meira að finna en kom svo í ljós.
Það hefur reynt á það fýrir dóm-
stólum að það er ekki ólöglegt að
vekja upp sölu á ólöglegum efnum,
hvort sem um er að ræða fíkniefni
eða skotvopn. I þessu tilfelli tel ég
alveg öruggt að öllum reglum hafi
verið fýlgt,“ sagði Friðrik G. Gunn-
arsson, aðstoðaryfirlögregluþjónn
rannsóknardeildar lögreglunnar í
Reykjavík, í samtali við PRESS-
UNA. Friðrik segist hafa gefið „sín-
um drengjum“ leyfi til aðgerðar-
innar, en Arnþór Ingólfsson, yfir-
maður Friðriks, segist ekkert hafa
heyrt um málið, enda hafi hann
verið í ffíi síðustu daga. Sama sagði
Böðvar Bragason lögreglustjóri,
hann hefði aðeins heyrt á þetta
minnst hjá Guðmundi Guðjóns-
syni yfirlögregluþjóni í ffamhjá-
hlaupi. Hann gæti því ekki gefið
álit sitt á lögmæti aðgerðarinnar
eða öðru henni viðkomandi. Benti
hann á Guðmund, sem vissi allt
um málið. Guðmundur vildi hins
vegar ekki tjá sig um málið, sagðist
ekki vera nægilega kunnugur því.
Sama sagði Gylfi Jónsson lögreglu-
fulltrúi, en hann er undirmaður
Friðriks. „Málið hefur ekki komið
inn á mitt borð,“ var það eina sem
hann vildi segja.
Friðrik Gunnarsson sagði að lög-
reglan kæmist yfirleitt ekki inn í
svona mál nema þegar verið væri
að bjóða eitthvað til sölu, og í flest-
um tilfellum hefðu þeir, sem verið
væri að bjóða, samband við lög-
regluna. Lögreglan reyndi yfirleitt
eldd að kaupa hin ólöglegu efúi
sjálf, heldur fýlgdist með sölunni
og svo væri gripið inn í með hand-
töku. Það værj með öðrum orðum
notast við tálbeitu. Hann vildi þó
ekki tilgreina nákvæmlega hvort
um rökstuddan grun um ætlaða
sölu skotvopna væri að ræða í
þessu tilfelli, „en það var a.m.k. tal-
in ástæða til að kanna málið". I
þessu tilfelli var sá sem vakti söluna
ekki lögreglumaður. Friðrik þóttist
þess fúllviss að aðgerðin væri lögleg
og vísaði til dómsmála sem hann
taldi hliðstæð. Hann sagði að „að-
gerðin hafi farið í vaskinn“ vegna
þess að málið komst í fjölmiðla.
AðspUrður hvort það þýddi að þeir
hefðu verið að fiska effir einhverju
meira og stærra sagði hann að það
væri rökrétt að álykta sem svo.
„Það er a.m.k. ljóst að það var ekki
hægt að halda málinu áffam eftir
að þetta komst í fjölmiðla. Hins
vegar kemur fýrir að menn þykist
hafa meira að bjóða en raun ber
vitni,“ sagði Friðrik að lokum.
Páll H. Hannesson
Hefur þú drukkið bjór eftir að
þú vildir banna hann fýrir fimm
árum?
„Ja, ég drekk nú ekki mikið af
bjór.“
Finnst þér hann góður?
„Jájá, mér finnst hann góður.
En þó að mér þyki gott að smakka
vín þá drekk ég nú ekki mikinn
bjór.“
Nú varst þú á móti lögleiðingu
bjórsins. Ertu enn sama sinnis?
„Nei, nei. Ég fór þar mikið að
ráðum einstakrar sómakonu í
Austur-Skaffafellssýslu, Sigurlaug-
ar Ámadóttur í Hraunkoti, og
skammast mín ekki fýrir.“
Hver voru helstu rök þín, eða
ykkar, gegn bjómum?
„Ég átti við hana samtal í síma
og það er eitt málefnalegasta og
trúverðugasta samtal sem ég man
eftir og er þá mikið sagt. Það vom
fýrst og fremst orð þessarar mætu
konu og skoðanir sem réðu úrslit-
um.“
Ef nú kæmi fram frumvarp á
Alþingj sem ætti að banna sölu á
áfengum bjór. Mundir þú þá
styðja slíkt frumvarp?
„Ég mundi greiða atkvæði á
móti því.“
Telur þú bjórinn vera þann
skaðvald sem þú taldir hann vera
fyrir fimm árum?
„Nei.“
EGILL JÓNSSON. „Þó að mér
þyki gott að smakka vín þá
drekk ég nú ekki mikinn
bjór.“
Um skiptingu þjóð-
arkökunnar?
„Alþjóð biður almættið um að
taka þessa ríkisstjórn úr önd-
unarvélinni sem fyrst. Þessir
blessuðu stuttbuxnadrengir,
sem aldrei hafa unnið við at-
vinnuvegi þjóðarinnar, geta
ekki skipt þjóðarkökunni rétt-
látlega á krepputímum. Þegar
þeir eru komnir á vonarvöl
eins og nú fara þeir til útlanda
og hafa konur sínar með, sem
ég tel nú bara sjálfsagt, því
ekki væri gott ef þeir kæmu
heim með pestir eins og kom
fyrir með Karakúlkynbótahrút-
ana sem áttu að kynbæta fjár-
stofninn hér á landi, sem var í
stórhættu vegna skyldleika.
Það er ekki gott að þeir séu
einir á hótelherbergjum, mér
finnst það bara ekki. Það er
ágætt að koma Karakúlhrútun-
um þarna við, því þeir fara þá
ekkert að taka framhjá. Það er
mikið öryggi að hafa konurnar
með."
4 PRESSAN FIMMTUDAGURINN 3. MARS 1994