Tíminn Sunnudagsblað - 18.03.1962, Blaðsíða 21

GOS í VESUVIUSI -
Framhald af 79. síöu.
munir gefa hinni upprisnu Pompej
líf á ný. Bautasteinar og grafskriftir.
auglýsingaskilti, myndir, sem sýna
stjórnmála-, félags- og athafnalíf
borgaranna, einkabréf, tjáningar í
bundnu og lausu máli, sem sýna ást,
hatur, afbrýðisemi og bölsýni. öðlast
nú aftur náð sjáendanna.
Líkamsleifar þeirra, sem fórust i
náttúruhamförunum og grófust undir
vikri og ösku, hefur tímans tönn tugg
ið í smátt, en húsbúnað og innrétting
ar hefur verið hægt að lagfæra og
endurnýja að miklu leyti. — Meiri-
hluti íbúa Pompej tókst að forða lífi
og limum í tæka tíð, en margir íbú-
anna — sennilega yfir tvö þúsund
manns — hafa beðið bana á vonlaus-
um flótta undan ósköpunum, — orð-
ið fyrir steinum, glóandi ösku og
hrauni eða fyllt lungu sín af ban-
vænu gasi, sem streymdi-úr lungum
Vesúviusar.
Þegar líkamsleifarnar voru rotnað-
ar, varð eftir hola í lögunum, sem
samsvaraði stærð líkamans. Þessi lík-
amsmót hafa fornleifafræðingarnir
fylit með gipsi og fengið þannig ná-
kvæma eftirlíkingu af líkamanum,
þegar gipsið harðnaði. Þetta er ekki
ósvipað því og þegar íindátar eru
steyptir í mótum. Fundizt hefur
„fólk“, sem hefur verið að reyna að
bjarga peningum og öðrum verðmæt-
um, þegar dauðann bar að garði.
Til dæmis hafa fundizt átta mann-
eskjur — eða öllu lieldur mótin eftir
líkami þeirra — sem höfðu -leitað
skjóls í svölum neðanjarðarkjallara
og orðið þar dauðanum að bráð. Af-
steypurnar sýna, hvernig þetta fólk
brást við dauða sínum: Lítil stúlka
felur höfuð sitt, skelfingu lostin, i
skauti móður sinnar: Mynd, sem snert
ir hvern mann í hjartastað.
í Herculaneum hafa fundizt leifar
stórs bókasafns — um það bil 1700
rit, — sem náttúrulega eru mikið
skemmd, en eru engu að síður þess
virði að geymast og verða rannsökuð,
eftir því sem tök eru á. Meðal þess-
ara rita eru papýrusstrangar, sem
ekki hafa fundizt utan Egyptalands
áður. — Við fornleifarannsóknirnar
hefur fengizt talsverð innsýn í trúar-
líf borgarbúa. Það er enginn vafi á
því, að hinir heimsborgaralega sinn-
uðu íbúar þessara borga hafa í trúar-
legu tilliti orðið fyrir miklum áhrif-
um frá Austurlþndum, þar á meðal
frá Gyðingum. Ýmislegt bendir og til
kristinna áhrifa.
Mjög mikið hefur verið ritað um
Björn á Torfslæk —
Framhald af 81. síðu.
ings. Var hann sem líkastur fingra-
förum á hörundinu og eignaður ill-
um öndum.
Vildi dómarinn ekki á þessar rök-
semdir fallast, væri þess að gæta,
að Birni hlyti að hafa orðiE bylt við
og ætlað, að við vitstola inann væri
að fást, þegar slíkt góðmenni sem
Ólafur Ingimundarson hefði verið,
réðst á hann í myrkrinu, þar sem
hann sat með spekt í svefnhúsi sínu.
Málið hefði horft við á annan veg,
ef Björn hefði farið í annarra manna
híbýli og „gildrað til svoddan reiði“,
og alls ekki hefði hann verið skyld-
ugur til þess að þola misiþyrmingar
af Ólafi, án þess að verja hendur sin-
ar, „þar sem hann var ei hjú hans,
heldur húsmaður, og í því tilliti sjálfs
sín herra“.
Vörn Mála-Ólafs stoðaði þó lítt.
Björn sýslumaður dænrdi nafna sinn
sekan, en þar eð nokkuð brast á full-
ar sannanir þótti honum áttatiu og
eitt vandarhögg hæfileg refsing, auk
þess sem sakborningur skyldi greið*
allan kostnað af málarekstrinum
þessar borgir, örlög þeirra og forn-
leifarannsóknir þar, bæði fyrr og síH
ar, og mörg þessara rita varpa skærn
Ijósi á það mannlíf, sem svo sviplega
var hrifið úr hringrás lífsins fyrir
nær nítján hundruð árum.
Reizla einhvers efnaðs kaupmanns f
Pompej.

Hvað er það eiginlega, sem þvottavéj gerir, en þú getur ekki gert?

i
j
T í M I N N — SUNNUDAGSBLAÐ
93